Yangi ma’lumotlarni tezda yodlashning 9 usuli
Marina Aleksandrovna
Blokcheyn, kriptovalyuta va xavfsizlik bo’yicha maqolalar muallifi.
Siz imtihonga tayyorgarlik ko’ryapsizmi, yangi til o’rganyapsizmi yoki qisqa vaqt ichida katta hajmdagi ma’lumotlarni tezda yodlashni xohlaysizmi? U holda bu maslahatlar siz uchun.
1. Suv balansi
Suv inson tanasi uchun eng zarur element hisoblanadi. Bizning immunitetimiz, terimiz va butun organizmimiz bunga muhtoj. Ammo suvsizlanishning insonning aqliy qobiliyatiga ta’sirini isbotlagan tadqiqot haqida kam odam biladi.
Ushbu tadqiqot imtihonlarga suv olib kelgan talabalar bilan olib kelmagan talabalarning ish faoliyatini taqqosladi. Imtihonda suv ichgan o‘quvchilar yuqori baholarga ega bo‘lishdi, ya’ni kognitiv qobiliyatlari yaxshilandi.
Kundalik suv iste’moli hajmini har qanday onlayn kalkulyatorda sizning vazningiz uchun alohida hisoblash mumkin.
Bunday kalkulyatorlarga misol : calculatorium.ru saytida mavjud kirib kunlik suv iste’mol hajmini o’lchab ko’ring.
2. Inerval qilamiz
Keling, intervalli takrorlashning mashhur texnikasi haqida gapiraylik. Texnikaning mohiyati tematik vazifalarni bir necha bosqichlarga taqsimlashdir. Bitta katta vazifani bir nechta kichiklarga bo’lish juda foydali:
- o’qish uchun barcha kerakli ma’lumotlarni yozing;
- ma’lumotlarni ko’rish, uni kichik vazifalarga «parchalash»;
- bir bo’limdagi ma’lumotlarni eslab qolish, tanaffus qilish;
- Yangi materialni o’rganishni boshlash.
O’qish vaqtini intervallarga bo’lish samarali bilim olish va o’qishga bo’lgan motivatsiyangizni tushib ketmasligini ta’minlaydi!
3. Barcha shakllardan foydalaning
Yodlash jarayonini yaxshilash uchun miyaning iloji boricha ko’proq qismlaridan foydalanish kerak. O’quv jarayonida turli manbalardan foydalanish tavsiya etiladi: audio materiallar, videolar va matn formati. Iloji bo’richa miyyaning barcha qurollarini ishga solish kerak.
4. Nimanidir o’zgartirish!
O’qish paytida o’z uslubingizni o’zgartiring — bir xil harakatlarni takrorlamang, kunlik o’qish jadvalingizga ozgina o’zgartirish kiriting. Motorli ko’nikmalarni o’rganish va ularni qayta mustahkamlash orqali rivojlantirish bo’yicha tadqiqotlar shuni aytadiki ;Siz bir xilda emas har hil usullar orqali bir ishni qilishingiz uning samarasiga yaxshi ta’sir ko’rsatadi. Ta’limga yondashuvini o’zgartirgan talabalar yaxshiroq natijalarni ko’rsatadi. Shuni esda tutish kerakki, bunday o’zgarishlar kichik, ammo sezilarli bo’lishi kerak.
5. Mnemonika texnikasi
Mnemonik usul assotsiativ rasmlar, tovushlar va ob’ektlardan foydalanishdan iborat. Eng oddiy misol — boshlang’ich maktabdan ko’pchilikka tanish bo’lgan ingliz alifbosini eslab qolish imkonini beruvchi qo’shiq. Ba’zi grammatik qoidalar ham taniqli qofiyali iboralarda to’plangan. Ushbu uslub ma’lumotni minimal darajada «siqadi» va esda qolarli tasvirni hosil qiladi. Bu usul haqida ko’proq bilishni istasangiz Google sizga yordamchi.
6. Miya uchun dam olish
Sifatli o’rganish jarayoni uchun miyamiz nerv to’qimalariga signal yuborishi va ulardan olingan ma’lumotlarni saqlashi kerak. Ammo har qanday ma’lumotning haddan tashqari yuklanishi va stressli holat bu yaxshi tashkil etilgan zanjirning buzilishiga olib keladi. Miyani yangi narsalarni o’rganish qobiliyatini saqlab qolishning eng samarali usuli bu tanaffus qilish yoki boshqa faoliyatga o’tishdir. Ko’tarilgan intellektual yuk bilan gimnastika bilan shug’ullanish yoki yugurishga borish foydali bo’ladi.Ya’ni biz o’qiymiz bu vaqtda miyamiz ishlaydi keyin sport bilan shug’illanamiz bu paytda u dam oladi biz ishlaymiz.
7. Uyqu eng muhimi
Ertaga qiyin imtihon, men qoldirgan hamma narsani o’rganishim kerak. Kechasi, ertalabgacha darsliklar ustida o’tirish kerak. Tanish vaziyat? Bunday usul, albatta, ishlaydi, lekin u bizning miyamizni charchatadi.
O’qish va yaxshi uyqu — bu uzilmas zanjir. Yangi ma’lumotlarni birlashtirish chuqur uyqu bosqichida sodir bo’ladi va shuning uchun mashg’ulotdan keyingi dastlabki 12 soat ichida uxlash tavsiya etiladi.
8. Yozib borishni yo’lga qo’yish
Sifatli konspektlar muvaffaqiyat kalitidir. Ma’ruzalarni yozib olishning turli usullarini sinab ko’ring:
mavzular orasidagi bo’sh qatorlarni qoldiring — keyinroq qaytib, qo’shimcha yozuvlar kiritishingiz mumkin;
qisqa iboralar ko’proq bo’lishi kerak — uzun jumlalar sizni faqat chalkashtirib yuboradi;
asosiy g’oyani ajratib ko’rsatish;
vaqtni tejash uchun qisqartmalar va maxsus belgilardan foydalaning;
materialni tinglash, ko’rish yoki o’qish paytida uni «o’z so’zlaringiz» bilan yozing.
9. Zanjirli reaksiya
Bizning miyamiz shunday ishlaydiki, yangi ma’lumot olinganda, u yangi va ilgari ma’lum bo’lgan faktlarni bir butunga bog’lashga harakat qilib, xotiralarni «kavlashni» boshlaydi. Ilon Mask ham ushbu usuldan foydalanib, barcha bilimlar hajmini «semantik daraxt» deb ataydi. Tesla va SpaceX rahbari asoslardan (ildizlardan) boshlashni va keyin asta-sekin tana, shoxlar va barglarga o’tishni tavsiya qiladi.Siz ham o’rganmoqchi bo’lgan bilimlaringizni «ildiz» idan boshlang.
***
Bular o’qish jarayonida sizga yordam beradigan to’qqizta maslahat edi. Oddiydan boshlang: kunlik suyuqliklarni yetarli darajada iching, yetarlicha uxlang va tanaffus qilishni unutmang. Yozishni qiziqarli qilish uchun chiroyli daftar yoki bloknot va bir nechta rangli qalam sotib oling.
Inson miyasining imkoniyati cheksizdir.
Turli usullardan foydalaning, o’zingiz uchun eng mosini tanlang va hamma narsani qilishingiz mumkinligini unutmang!
Umumiy Dasturlash
Yangi ma’lumotlarni tezda yodlashning 9 usuli