Vertigo nima? Semptomlar va davolash usullari qanday?

Vertigo – bu siz yoki atrofingizdagi narsalarni aylanayotgandek his qilishdir. Bu tuyg’u sizning muvozanat tizimingizning buzilishidan kelib chiqadi. Sizning muvozanat tizimi quloqlaringiz, ko’zlaringiz va miya nervlari orasidagi aloqadan iborat. Ushbu tizimlarning har qanday qismida muammo bo’lsa, vertigo paydo bo’lishi mumkin.

Vertigo diagnostikasi

Vertigo tashxisini qo’yish uchun shifokor sizni tekshiradi va alomatlaringiz haqida so’raydi. U, shuningdek, boshingizni yoki ko’zingizni qimirlatganingizda vertigo kuchayganligini tekshirishi mumkin. Ba’zi hollarda shifokor qon testlarini, eshitish testlarini yoki ko’rish testlarini (masalan, MRT yoki KT) buyurishi mumkin.

Vertigo sabablari

Vertigoning eng keng tarqalgan sabablari:

Ichki quloqning yallig’lanishi: bu virus yoki bakteriyalarning ichki quloqqa zarar etkazishi natijasida yuzaga keladi. Ichki quloqning yallig’lanishi, shuningdek, eshitish qobiliyatini yo’qotish va quloqdan suyuqlik oqishi kabi alomatlarga olib kelishi mumkin.

Menyer kasalligi: Bu ichki quloqdagi suyuqlik bosimining oshishi natijasida yuzaga keladi. Menyer  kasalligi, shuningdek, eshitish qobiliyatini yo’qotish mumkin.

Yaxshi paroksismal pozitsiyali vertigo: Bu ichki quloqdagi mayda kristallarning siljishi natijasida yuzaga keladi. BPPV, boshingizni harakatga keltirganingizda qisqa va og’ir vertigo epizodlarini keltirib chiqarishi mumkin.

Vestibulyar nevrit: ichki quloq nervining yallig’lanishi natijasida yuzaga keladi. Vestibulyar nevrit bosh aylanishining to’satdan paydo bo’lishi va uzoq davom etishiga olib kelishi mumkin.

Migren: Bu kuchli bosh og’rig’i bilan kechadigan nevrologik kasallik. Shuningdek, yorug’lik yoki tovushga sezgirlik, ko’ngil aynishi yoki qayt qilish kabi belgilarga olib kelishi mumkin.

Bosh jarohati: bosh jarohati natijasida ichki quloq yoki miyaning shikastlanishi. Bosh jarohati, shuningdek, xotira yo’qolishi, bosh og’rig’i yoki ongni yo’qotish kabi alomatlarga olib kelishi mumkin.

Vertigo belgilari

Vertigo belgilariga quyidagilar kiradi:

• Atrofingizdagi yoki o’zingizdagi narsalar aylanayotgandek his qilish
• Muvozanatni yo’qotish yoki yiqilish
• Ko’ngil aynishi yoki qayt qilish
• Terlash
• Bosh aylanishi
• Ko’zlardagi titroq (nistagmus)

Qachon shifokor bilan maslahatlashish kerak?

Vertigo ba’zan vaqtinchalik va engil holat bo’lishi mumkin. Ammo ba’zida bu jiddiy kasallikning alomati bo’lishi mumkin. Quyidagi hollarda shifokor bilan maslahatlashish kerak:

• Agar vertigo birinchi marta sodir bo’lsa yoki u tez-tez takrorlansa
• Agar vertigo og’ir bo’lsa yoki kundalik faoliyatingizga xalaqit bersa
• Agar sizda isitma, bosh og’rig’i, eshitish qobiliyatini yo’qotish, nutqning buzilishi, falaj va vertigo kabi alomatlar bo’lsa
• Agar vertigongiz bosh jarohatidan keyin paydo bo’lsa

Vertigo qanday davolanadi?

Vertigoni davolash uning asosiy sababiga qarab farq qiladi. Umuman olganda, vertigoni davolashda quyidagi usullardan foydalanish mumkin:

Dorilar: Vertigoning kuchayishini va davomiyligini kamaytirish uchun antiemetik, antigistamin yoki antivertigo preparatlaridan foydalanish mumkin. Bundan tashqari, antibiotiklar, steroidlar yoki og’riq qoldiruvchi dorilar infeksiya, yallig’lanish yoki migren kabi sabablarga qarab berilishi mumkin.

Jismoniy terapiya: Agar vertigo surunkali bo’lsa yoki sizning muvozanat tizimingizda doimiy shikast bo’lsa, siz jismoniy terapiya mashqlari bilan muvozanat ko’nikmalaringizni yaxshilashingiz mumkin. Ushbu mashqlar bosh aylanishini kamaytirish va xavfsiz harakatlanishni ta’minlash uchun mo’ljallangan.

Jarrohlik: Agar vertigo sababili ichki quloq yoki miyada o’sma, qon ketish yoki kist kabi jiddiy holat bo’lsa, jarrohlik talab qilinishi mumkin. Jarrohlik muammoli joyni olib tashlash yoki tuzatish uchun amalga oshiriladi.