Tovon pixi haqida
Tovon pixi – bu tovon suyagining taglik qismi yuzasi terisi ostida hosil bo’lgan suyak o`smasi. Ko’pincha ayollar 40-45 yildan keyin bu kasallikka duchor bo’lishadi. Bu mushak-skelet tizimining eng keng tarqalgan patologiyalaridan biri bo’lib, barcha ortopedik kasalliklarning 10% ni tashkil qiladi.
Tovon pixi – bu tovon suyagining taglik qismi yuzasi terisi ostida hosil bo’lgan suyak o`smasi. Ko’pincha ayollar 40-45 yildan keyin bu kasallikka duchor bo’lishadi. Bu mushak-skelet tizimining eng keng tarqalgan patologiyalaridan biri bo’lib, barcha ortopedik kasalliklarning 10% ni tashkil qiladi.
Kelib chiqish sabablari
- mushak va paylarning uzoq vaqt davomida cho’zilishi, oyoqlarga ortiqcha bosim tushishi;
- qattiq sirtlarda yurish, yugurish yoki sakrash tufayli doimiy bosim;
- noto`g`ri tanlangan, eskirgan poyabzal, baland poshnali poyabzalda yurish, tik turish, oyoqni tutib turmaydigan poyabzal kiyish;
- artrit, artroz, Bexterev kasalligi;
- tovon jarohatlari;
- ortiqcha vazn;
- yurish bilan bog’liq muammolar;
- oyoqning bo`ylama deformatsiyasi bilan yassi oyoqlik (90% hollarda) — oyoqlarga yukning anatomik jihatdan noto’g’ri taqsimlanishi, paylarning doimiy ravishda taranglashishi;
- boldir mushaklarining kuchli tonusi;
- oyoqlarda qon aylanishining buzilishi;
- metabolizmning buzilishi (podagra)
- shippaklarni juda tez-tez kiyish;
Kasallik belgilari
Tovon pixi kasalligining belgilari quyidagilarni o’z ichiga olishi mumkin:
- Yurish paytida og’riq: tovon pixi tovonning old chetida paydo bo’ladigan «pichoq sanchishi»ga o`xshash og’riq hissini keltirib chiqaradi. Ayniqsa, qattiq og’riq tungi uyqudan keyin yoki uzoq dam olishdan keyin yurish boshlanishida paydo bo’ladi, bu «boshlovchi og’riq» deb ataladi.
- tovonning old qismida yallig’lanish, shishish;
- yurishning o’zgarishi: Vaqt o’tishi bilan bemor oyoqni yallig’langan joyga ta’sir qilmasdan qo’yishni boshlaydi va asosan oyoq uchi va yon yuzasiga tayanadi. Orqa va oyoqlarning mushaklariga bosim tushadi, tizzalarga og`irlik tushadi, bel va bo`yin doimiy ravishda og’riydi.
- tovonga teginganda iliqlik seziladi;
- kichik suyak o’simtasi paydo bo`ladi.
Shuni ta’kidlash kerakki, to’pig’i to’pig’i hech qanday belgilarsiz kechishi va boshqa maqsadlarda rentgen tekshiruvidan o`tish paytida tasodifan aniqlanishi mumkin.
Diagnostika
To’g’ri tashxis qo’yish uchun mutaxassisga, masalan, ortoped-jarroh yoki ortopedga murojaat qilish kerak. Odatda, yallig’langan tovonni tekshirganda, o`ziga xos belgilar sezilmaydi. Kamdan kam holatlarda teri ustida qadoqlar yoki shishlar bo`lishi mumkin. Bemor oyog`i bosib ko`rilganda kuchli og`riq seziladi.
Kasallik rentgenologik tekshiruv orqali aniqlanadi. Rentgenda tovonning pastki yuzasida o’ziga xos «pix» ko’rinishga ega bo’lgan suyak o’simtasi ko’rinadi. Kasallikning dastlabki bosqichlarida rentgenogrammada pix borligi ko’rinmasligi mumkin, bu esa tashxislashni murakkablashtiradi.
Suyaklarning o’sishi har doim ham kasallik bo`lib hisoblanmaydi. Ba’zi odamlarda bu kasallik profilaktik tekshiruvlar paytida tasodifan aniqlanadi va noqulaylik tug’dirmaydi. Demak, tovon pixi davolashni talab qilmaydigan oddiy holat bo’lishi mumkin.
Davolash
Tovon pixini davolash usullari quyidagilarni o’z ichiga oladi:
- dam olish va turmush tarzini o’zgartirish;
- konservativ terapiya va ortopedik taglik kiyish (70% hollarda);
- massaj va mashqlar bilan davolash;
- fizioterapiya;
- lazer terapiyasi;
- zarba to’lqini terapiyasi;
- dorilar blokadasi;
- jarrohlik.
Kasallikni davolashda fizioterapiyaning quyidagi usullari yaxshi natijalar beradi:
- elektroforez — dorilar elektr toki yordamida oyoq terisi orqali yuboriladi;
- ultratovush — o’simtaga past intensivlikdagi yuqori chastotali tovush tebranishlari bilan ishlov beriladi;;
- lazer terapiyasi bilan davolash;
- ultrabinafsha nurlanish — zararlangan oyoq ultrabinafsha nurlari bilan davolanadi;
- magnitoterapiya — tovon pixiga impulsli yoki doimiy magnit maydon bilan ishlov beriladi;
- rentgen terapiyasi.
Lazer terapiyasi bilan davolash
Davolash ikki bosqichda amalga oshiriladi: dastlabki 10 kun ichida shifokor to’rt xil proeksiyada oyoqni lazer bilan nurlantiradi. Ikkinchi kurs birinchisidan kurs ikki hafta o’tgach o`tkaziladi va o`n kun davom etadi, bu boshqichda yuqori chastotali impulslardan foydalaniladi. Agar lozim bo’lsa, bemorga uchinchi kurs ham tayinlanishi mumkin.
Lazer bilan davolashning afzalliklari:
- tovon pixini o’zini yo’q qiladi;
- qon aylanishini yaxshilaydi;
- og’riqni kamaytiradi, yallig’lanishni yo’q qiladi, shishlarnini yengillashtiradi;
- nojo’ya ta’sirlari yo’q, allergiya keltirib chiqarmaydi;
- kasalxonaga yotqizishni talab qilmaydi;
- og’riqsiz jarayon;
- tuzalish jarayonini tezlashtiradi;
- hamyonbop narx.
Dorilar blokadasi
Konservativ davolash usullari kerakli natijani bermasa, dori blokadasi buyuriladi. Ushbu dorilar yallig’lanishni yo`qotadi va og’riq belgilarini yengillashtiradi.
Dori vositalarining kerakli dozasini to’g’ri hisoblash va to’g’ri nuqtaga ta`sir qilishi uchun o`simta blokadasi yuqori malakali tajribali mutaxassis tomonidan amalga oshirilishi muhimdir. Agar blokada qilishda xatoga yo`l qo`yilsa, bemorda yumshoq to’qimalarning nekrozi kabi jiddiy asoratlar kuzatilishi mumkin.
Tovon pixini olib tashlash operatsiyasi
Odamlarning 90 foizdan ortig’i jarrohlik bo’lmagan davolanish bilan yaxshilanadi. Agar 9 oydan 12 oygacha muddatda konservativ davo tovon pixi belgilarini bartaraf etmasa, og’riqni yo’qotish va harakatchanlikni tiklash uchun jarrohlik kerak bo’lishi mumkin. Bunday operatsiya davomida odatda mahalliy anesteziya qo’llaniladi, umumiy anesteziyadan kamdan kam hollarda foydalaniladi. Operatsiya paytida bemor yuzini pastga qaratib yotadi. Jarroh taqa shaklidagi kesma hosil qiladi va pixni keski bilan urib olib tashlaydi. Ba’zi hollarda bemorlar operatsiyadan keyin bandaj, shina, gips, jarrohlik poyabzallari, tayoqlar yoki hassalardan foydalanishlari kerak bo`ladi. Jarrohlik amaliyotining mumkin bo’lgan asoratlari orasida nerv tolalari og’rig’i, vaqti-vaqti bilan tovon og’rig’i, tovon sohasidagi doimiy karaxtlik, infeksiya tushishi va chandiqlar qolishi mavjud. Bemor taxminan bir oy ichida normal hayotga qaytishi mumkin.
Xalq tabobati usullari
Xalq tabobatidagi retseptlardan faqat og’riqni kamaytirish va oyoqdagi yallig’lanish jarayonini yo’qotish uchun foydalanish maqsadga muvofiqdir.
1-usul: Kuchli tuzli eritma tayyorlanadi (1 litr issiq suv uchun 3 osh qoshiq dengiz/osh tuzi) va yarim soatga unga oyoqlarni botiriladi. Shundan so’ng, oyoqlar quritiladi va quyidagi retseptlardan biri qo’llanadi:
- Sarimsoqni qirg`ichdan chiqariladi va 4 soatga tovonga bog’lanadi;
- Tovonga yangi tuzsiz cho’chqa yog’ini bog`lanadi, polietilen paket bilan o`rab, paypoq kiyiladi.
2-usul: Oyoqlarga issiq tuzli vanna qilinadi, so’ng tovonlarga soda sepilgan kombucha (choy qo`ziqorini) qo`yiladi. Kompressni nam doka bilan yopib qo`yiladi.
3-usul: Xom kartoshka bo’laklarini har kuni tovonga bog`lanadi. Kompress qancha uzoq ushlab turilsa, natija shunchalik yaxshi bo’ladi.
4-usul: Xom tozalanmagan qora turpni mayda qirg’ichdan o’tkaziladi. Olingan massani kechasi yallig’langan tovonga bog`lanadi, ustidan polietilen paket yopiladi va plastir bilan mahkamlanadi.
5-usul: Pix o`sgan joyni to`g`ralgan yerqalampir (xren) ildizi bilan ishqalanadi.
6-usul: Analgin tabletkasini maydalanadi, hosil bo’lgan kukunni yod solingan penitsillin shishasiga qo’shiladi va yaxshilab aralashtiriladi. Olingan eritma ochiq rangga kiradi. Tovonni shu aralashma bilan kuniga 4-5 marta artiladi.
Kerakli ma’lumot topmadingizmi?
Bizga Telegramda yozing, biz sizga shifokor topib, qabuliga yozib beramiz
Xavfli jihatlari
- harakatchanlikning qisman yo’qolishi;
- suyak o’simtasining keyinchalik nerv hujayralari va tolalaridan hosil bo`lgan xavfsiz o’smaga aylanishi.
Xavf guruhi
- sportchilar (tovonlariga og`irlik tushadigan sportchilar);
- yassi oyoqligi bor kishilar;
- ortiqcha vaznga ega odamlar;
- 40-45 yoshdan oshgan ayollar;
- homilador ayollar.
Profilaktika
- o`z vazni va ovqatlanish ratsionini nazorat qilish;
- oyoqqa tushadigan og`irlikni kamaytirish;
- yassi oyoqlik yuzaga kelishi va rivojlanishiga to’sqinlik qilish;
- faqat sifatli, ergonomik va qulay poyabzallarni tanlash;
- maxsus ortopedik tagliklardan foydalanish;
- umurtqa pog’onasi va bo’g’imlarning kasalliklarini o’z vaqtida davolash;
- kasallik belgilari aniqlanganda darhol shifokorga murojaat qilish.
Ushbu maqola faqat tanishish maqsadida joylashtirilgan va ilmiy material yoki professional tibbiy maslahat emas.
Tovon pixini davolovchi shifokorlar
Mirobod tumani, Oybek ko`chasi 34
Mo’ljal: Pravoslav cherkovi
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba — Shanba 09:00-18:00
Ortoped, Travmatolog
Tajriba 33 yil · Oliy toifali shifokor
-
Ortoped birinchi konsultatsiyasi
150 000 so’m -
Ortoped takroriy konsultatsiyasi
110 000 so’m -
Ortoped birinchi konsultatsiyasi
170 000 so’m -
Ortoped takroriy konsultatsiyasi
narx so’rov bo’yicha
-
Ortoped birinchi konsultatsiyasi
180 000 so’m -
Ortoped takroriy konsultatsiyasi
narx so’rov bo’yicha
Qabul turi
Klinikada
150 000 so’m
Qabul turi
Klinikada
170 000 so’m
Qabul turi
Klinikada
180 000 so’m
Yakkasaroy tumani, Kichik Mirobod ko’ch. 17
Mo’ljal: Restoran «Vietnam»
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba, Seshanba, Payshanba, Shanba, Yakshanba Dam olish kuni
Yashnobod tumani, Botkin ko`chasi, 110/3
Mo’ljal: «Botkino» qabristoni
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba 14:00-16:00
Seshanba, Chorshanba, Payshanba, Juma, Yakshanba Dam olish kuni
Mirzo-Ulug’bek tumani, Buyuk Ipak Yo`li ko`chasi, 131A
Mo’ljal: gilam do’koni «Silk Road»
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba, Chorshanba, Juma 09:00-12:30
Seshanba, Payshanba, Yakshanba Dam olish kuni
Qabul turi
Klinikada
150 000 so’m
Shayxontohur tumani, Zulfiyaxanum ko`chasi, 18
Mo’ljal: Yangi Qozog’iston elchixonasi va Rayhon kafesi
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba — Juma 15:00-17:00
Ortoped, Travmatolog
Tajriba 9 yil · Ikkinchi toifali shifokor
Qabul turi
Klinikada
170 000 so’m
Yakkasaroy tumani, Kichik xalka Yo`li ko`chasi, 70A
Mo’ljal: «Korzinka.uz» Supermarketi, Chevrolet dilerlik markazi
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba — Shanba 09:00-17:00
Ortoped, Travmatolog
Tajriba 17 yil · Oliy toifali shifokor
Qabul turi
Klinikada
190 000 so’m
Olmazor tumani, Kichik Xalka Yo`li, 5
Mo’ljal: Beruniy metro bekati
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba — Juma 09:00-16:30
Olmazor tumani, Kichik Xalka Yo`li, 5
Mo’ljal: Beruniy metro bekati
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba — Juma 13:00-15:30
Ortoped, Travmatolog
Tajriba 21 yil
-
Ortoped birinchi konsultatsiyasi
130 000 so’m -
Ortoped takroriy konsultatsiyasi
75 000 so’m
Qabul turi
Klinikada
130 000 so’m
Chilonzor tumani, Chilonzor-11, Maksuda Sheyx-Zade ko`chasi, 31A
Mo’ljal: 74 -sonli maktab va 283 -sonli maktab.
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba — Shanba 08:30-17:00
Shayxontohur tumani, Alisher Navoiy ko’chasi, 10
Mo’ljal: Urda chorraxasi, Trast bank ro’parasida
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba, Seshanba, Payshanba, Shanba, Yakshanba Dam olish kuni
Ortoped, Travmatolog, Jarroh
Tajriba 12 yil · Uchinchi toifali shifokor
Sergeli tumani, Azim Umarov ko`chasi, 21
Mo’ljal: DRIVER VILLAGE Avtosaloni
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba — Shanba 08:00-17:00
Qabul turi
Klinikada
170 000 so’m
Mirobod tumani, Oybek ko`chasi 34
Mo’ljal: Pravoslav cherkovi
Klinikada shifokorni qabul qilish vaqti
Dushanba — Shanba 09:00-17:00
Kerakli ma’lumot topmadingizmi?
Bizga Telegramda yozing, biz sizga shifokor topib, qabuliga yozib beramiz
Foydali ma’lumot
Analizlar
Med24.uz siz barcha laboratoriya tekshiruvlaridan o’tishingiz mumkin bo’lgan sizga yaqin atrofdagi klinikani tanlashda yordam beradi
Diagnostik markazlar
Med24.uz ixtisoslashtirilgan portali uyingiz yaqinidagi diagnostika markazini tanlashda yordam beradi
Shifokorlarning keng tarqalgan mutaxassisliklari
Keng tarqalgan tibbiy xizmatlar
Kerakli ma’lumot topmadingizmi?
Bizga Telegramda yozing, biz sizga shifokor topib, qabuliga yozib beramiz
Kasalliklar
Tovon pixi