RUS TILI GRAMMATIKASI APK

1.Grammatika va uning tarkibiy qismlari.

Рус Тили Грамматикаси Урганиш

рус тилини урганмокчиман. 1-dars Lugat 2-dars. Rod 3-dars. Куплик .

1 год назад

Rus tilini noldan o’rganing|1-dars |русский язык для начинающих| русский язык 1-урок

Рус тили дарслари, Рус тили Ассалому алайкум кадирли обуначилар. Сиз ушбу дарсимиз оркали рус тилини тез ва осон .

2 года назад

Rus tili grammatikasi 7 soat ichida | +79201951020 +79607177757

Assalomu aleykum hurmatli obunachilar +7(920)195-1020 RUS TILINI DARSLARI HAQIDA MA’LUMOT OLISH UCHUN; .

3 месяца назад

Рус тили. Энг керакли кушимчани урганамиз

1 год назад

Rus tili barcha predloglarni 15 daqiqada o’rganamiz.

3 года назад

Rus tilida eng ko`p ishlatilinadigan 100 JUMLA. AUDIODARSLIK. 2-QISM

Rus tilini online o`qtuvchilar bilan o`rganish +79372490499 Telegram.

2 года назад

ОЛМОШЛАР/РУС ТИЛИ ДАРСЛАРИ

Инстаграм: Телеграм: Тик Ток: .

2 года назад

Rus tili Olmoshlari || ты твой тебя тебе, у тебя | 27 darslik

Рус тилини урганиш +79201951020 Укишга кириш +79607177757 Инстаграмм .

1 год назад

ХАР КУНИ ИШЛАТИЛАДИГАН ГАПЛАР РУС ТИЛИДА. ЁДЛАНГ!

4 года назад

1 ДАРС. РОД. ТУШИНЧАСИ

2 недели назад

РУС ТИЛИНИ 0 ДАН УРГАНИШ #ruscha #грамматика #падеж #рустили #предложныйпадеж #grammatika #rus_tilin

Ассалому алайкум! Ушбу видео оркали сиз рус тилида гапириш жараёнида энг керак буладиган сузларни билиб оласиз!

1 год назад

Рус тили родлар || Рус тили грамматикаси || 1 урок повторение

Мурожат учун: Ассалому алайкум кадирли обуначилар. Сиз ушбу дарсимиз оркали рус тилини тез ва .

6 лет назад

2-dars. ROD (JINS). RUS TILI GRAMMATIKASI. Uzrustili

UZRUSTILI. 1-dars. 1-dars lug`at Noldan boshlab rus tili grammatikasi.

1 год назад

РУС ТИЛИДА СУЗ ТУКИШ ВА ГАПИРИШНИ УРГАНАМИЗ 1 дарс || Грамматика разговорник словарь бир дарсда

ЛутфуллоЭлмуродов #рустили Рус тилини биз билан урганинг Бизнинг ИНСТАГРАМ каналимиз .

1 год назад

КЎЧАДА энг кўп ишлатиладиган 55 гаплар

Телеграм каналимиз: Ассалому алайкум хурматли обуначилар. Бугунги видеомиздан сиз .

1 год назад

RUS TILI 16 SOAT ICHIDA 1-DARS GRAMMATIKA BO’YICHA★ РУССКИЙ ЯЗЫК ЗА 16 ЧАСОВ 1-УРОК ПО ГРАММАТИКЕ★

Kanalimizga obuna bo’lganingizdan mamnunmiz! ONLAYN DARSLAR UCHUN: +79969640700 TELEGRAM WHATSAPP IMO .

1 год назад

Rus tilini qanday qilib tez o’rganish mumkin? | Madina Rustamovna

Уважаемые зрители нашего канала, у нас для вас отличные новости! С сегодняшнего дня на YouTube открылась новая .

6 лет назад

1-dars uchun lug`at. RUS TILI GRAMMATIKASI

Har kuni faqat 5 so’zni o’rgatamiz. Ruscha eng kerakli so`zlar. .

1 год назад

Rus tilini noldan o’rganing|Rus tilida (2-dars)

Рус тили дарслари, Рус тили Мурожат учун: Ассалому алайкум кадирли обуначилар. Сиз ушбу .

10 месяцев назад

ТЕСТ РУС ТИЛИ ГРАММАТИКАСИДАН (рус тили грамматикасини қандай билишингизни синаб куринг!)

Рус тилини биз билан урганинг Бизнинг инстаграм каналимиз .

1 год назад

РУС ТИЛИДА ЭНГ КУП ИШЛАТИЛАДИГАН 500 ТА ГАП || 500 TA GAP

Ассалому алайкум хурматли обуначилар. Бугунги видеомиздан сиз утган дарсдаги мавзу , яьни феъллар оркали диалоглар .

3 месяца назад

Вопросительные слова Часть 1 | Саволлар 1 қисм Rus tili

shorts #русчаузбекчалугат #рустили #русскийязык #рустилиниурганамиз #rustiliniorganish #рустилиниосонурганиш .

1 год назад

РУС ТИЛИНИ УРГАНИШНИНГ ЭНГ ОСОН 3 ТА ЙУЛИ

Инстаграм: Телеграм: Тик Ток: .

2 года назад

Rus tili Zamira Beshimova Почему va Зачем farqi, УЧИТЬ, УЧИТЬСЯ, ИЗУЧАТЬ, УМЕТЬ Fe`llari

Zamira Beshimova instagram sahifasi: Biz telegramda: .

3 года назад

Рус тили грамматикаси Куплик шакли ясалиши (множественное число) UZRUSTILI

Rus tili grammatikasi: Ko’plik shakli yasalishi. Рус тилини урганамиз. Русча узбекча гаплашиш UZRUSTILI Русча узбекча лугат .

2 года назад

РУС ТИЛИНИ УРГАНИШДАГИ ЭНГ АСОСИЙ КОИДА/РУС ТИЛИ ДАРСЛАРИ

Инстаграм: Телеграм: Тик Ток: .

2 года назад

15 мактаб рус тили укитувчиси Юсупова Нигоранинг рус тили дарсидан лавха

1 год назад

1-dars.RUS tili.OG’ZAKI nutq.Узбекско-русские слова и предложения.

Created by InShot:.

7 месяцев назад

Rus tilini noldan o’rganing 1-dars

Рус тили грамматикаси. Рус тилини осон урганиш. Рус тилини нольдан урганинг Rus tilini oson va tez noldan boshlab .

10 месяцев назад

Rus tilini noldan o’rganing 1-dars Поехали урок 1 РКИ Русский язык Самоучитель

рус тилини осон ва тез у́рганинг. Поехали китобидан берилган сахифала рус тилини нольдан ёрдам беради! Рус тилида .

2 года назад

ЭТО, ЭТА, ЭТИ – ОЛМОШЛАР

Инстаграм: Телеграм: Тик Ток: .

1 год назад

RUS TILIDA SO’Z TUQISH VA GAPIRISHNI O’RGANAMIZ 1 dars || GRAMMATIKA LUG’AT SUZLASHUV BIR DARSDA

Аудио китоб борасида тулиқ маълумот шу видеода Мен инстаграмда .

1 год назад

Ruschani bilmaydiganlar bormi?

rus tili, русча узбекча лугат, рус тилини урганамиз, rus tili grammatikasi, uzstudent, tezkor rus tili, uzrustili, рус тили, rus tili .

1 год назад

RUS TILI OLMOSHLAR ISHLATILISHI VA SHAKLLARI. TIL O’RGANISH МЕСТОИМЕНИЯ 3 DARS

Assalomu aleykum aziz do’stlar! Yashash yaxshi kanaliga xush kelibsiz. Bu kanalda siz faqat yaxshi kayfiyat ulashuvchi, foydali, .

RUS TILI GRAMMATIKASI APK

Last updated: Wednesday, March 23, 2022 Рус тилини ўрганиш Абсаломов Rus tili amaliy grammatikasi Rus tili o’rganamiz.

RUS TILI GRAMMATIKASI app

Рус_тилини_ўрганишнинг_энг_самарали_услублари_А_Абсаломов
Rus tilining amaliy grammatikasi
Rus tilini o’rganamiz
ruscha ozbekcha lugat

Latest version

Updated on
Mar 23, 2022
Requires android
Package name
RUS TILI GRAMMATIKASI
Advertisement

Other Versions

RUS TILI GRAMMATIKASI 1.0.1 xapk

Aug 31, 2022
0.0 50.10 MB

RUS TILI GRAMMATIKASI 1.0 xapk

May 17, 2022
0.0 42.10 MB
Google LLC
Google LLC
Google Maps
Google LLC
Meta Platforms, Inc.
Google Duo
Google LLC
Google LLC
Google Chrome: Fast & Secure
Google LLC
MX Media (formerly J2 Interactive)
Google Street View
Google LLC
Dropbox: Secure Cloud Storage
Dropbox, Inc.
Google Slides
Google LLC
Microsoft OneDrive
Microsoft Corporation
Top download
Google Play Books & Audiobooks
Google LLC
Amazon Kindle
Amazon Mobile LLC
Wattpad – Read & Write Stories
Wattpad.com
Audible: audiobooks & podcasts
Audible, Inc
Wikimedia Foundation
ReadEra – book reader pdf epub
READERA LLC
Barnes & Noble NOOK
Barnes & Noble
Dreame Media
MyHeritage: Family Tree & DNA
MyHeritage.com
Yahoo Search

Ratings and reviews

• APK Downloader
• Chrome Extension
• How to Install
• Tiktok Downloader
• Play Store APK

• DMCA
• Terms Of Use
• Privacy Policy
• Feedback
• About us
• New Releases (RSS)
• Recently Updates (RSS)

© APK SUPPORT Int. Lmt. 2018 • Made with ♡ in Panama City, Panama
Google Play and the Google Play logo are trademarks of Google LLC.

Zamonaviy rus tili grammatikasi pdf скачать

1.Grammatika va uning tarkibiy qismlari.

2.Grammatik ma`no va grammatik shakl.

3.Grammatik kategoriyalar va ularning ifodalanish usullari.

4.Sintetik va analitik tillar.

Tayanch iboralar: tilning grammatik qurilishi, nutqning grammatik strukturasi, morfologiya, sintaksis, kategorial va nokategorial shakllar, so‘z birikmasi, gap, tarixiy grammatika, falsafiy grammatika, umumiy grammatika, qiyosiy grammatika, tasviriy grammatika, tranformatsion grammatika, logik va grammatik kategoriyalar, struktural tilshunoslik, til sistemasini (tizimini) tadqiq qilish metodlari, distributiv analiz (tahlil) metodi, til elementlari, distributsiya, kontrast distributsiya, bevosita tashkil etuvchilarga ajratish metodi, transformatsion analiz metodi, yadro gaplar, sintaktik metonimiya, leksik ma`no, grammatik ma`no, kelishik qo‘shimchalari, fe`l zamonlari, sifat darajalari, affiksatsiya, egalik affikslari, kelishik shakllari, intonatsiya (ohang), melodika, ur ғ u, takror, reduplikatsiya, ichki flektsiya, suppletivizm.

1.Grammatika va uning tarkibiy qismlari. Grammatika tilshunoslikning tarkibiy qismi bo‘lib, tilshunoslikning boshqa sohalari bilan aloqasi ko‘p qirrali va murakkabdir.

O‘tmishda grammatika to‘ ғ ri yozish va gapirishga yordam beruvchi qonun va qoidalarni o‘rgatadi deb tushunilgan. Bugungi kunda grammatika termini tilshunoslikda ikki ma`noda qo‘llaniladi. Grammatika deyilganda, birinchidan, tilning grammatik qurilishi, ikkinchidan, tilning grammatik qurilishi haqidagi fan tushuniladi. Ikkinchi ma`noda grammatika so‘zlarning ma`lum turkumlarga bo‘linishi, ularning har biriga xos formalar, nutqning grammatik qurilishi haqadagi fandir.

Ma`lumki, til kishilik jamiyatida fikr almashish quroli sifatida xizmat qiladi. Kishilarga fikr almashish imkoniyatini yaratib berish uchun har bir til ma`lum miqdordagi grammatik vositalarga ega bo‘lishi kerak. Lekin gapning hosil bo‘lishi uchun so‘zlarning o‘zi kifoya qilmaydi. Gapda so‘zlar har bir tilning grammatik va fonetik qoidalari asosida birlashib, ma`lum bir fikrni ifodalaydi.

Tilning grammatik qurilishi o‘z kategoriyalari va birliklariga ega. Bular so‘z formalari, so‘z birikmalari va gaplardir.

Grammatika ikki qismdan iborat: morfologiya va sintaksis. Morfologiyada so‘z turkumlari, uning kategoriyal va nokategoriyal shakllari o‘rganiladi. Sintaksis nutqning grammatik qurilishi haqidagi ta`lim bo‘lib, so‘z birikmasi, gap va undan yirik bo‘lgan birliklarni o‘z ichiga oladi.

Grammatikaning quyidagi turlari mavjud:

– umumiy (universal) grammatika

– tasviriy grammatika (deskriptiv)

Tarixiy grammatika biror bir tilning grammatik qurilishida ro‘y bergan o‘zgarishlar taraqqiyotini o‘rganadi.

Falsafiy grammatika ning asosiy vazifasi til va tafakkur, logik va grammatik kategoriyalarning aloqa imkoniyatlarini o‘rganadi.

Umumiy grammatika qaysi til oilasiga mansub ekanligidan qat`iy nazar, hamma tillarga xos bo‘lgan umumiy xususiyat va qonuniyatlarni belgilaydi.

Qiyosiy grammatika tillarning grammatik tizimini bir-biri bilan taqqoslab, qiyoslab, ularga xos umumiy va xususiy belgilarni o‘rganadi.

Qiyosiy grammatika o‘z navbatida qiyosiy–tarixiy va tipologik–qiyosiy grammatikalarga bo‘linadi. Rasmus Rask (1787-1832) «Qadimgi island tili va island tilining paydo bo‘lishi». YA.Grimm «Nemis tili grammatikasi»(1819).

Tasviriy (deskriptiv) grammatika biror konkret til grammatik qurilishining hozirgi (sinxron) holatini o‘rganadi. Deskriptiv grammatikada til birliklari va ularning mohiyatini aniqlashda formal metodlardan foydalaniladi. Deskriptiv grammatikada tilning qurilishini tahlil qilish jarayonida ma`no e`tiborga olinmaydi.

Struktural tilshunoslik tilning ichki qurilishi, til sistemasini tashkil etgan elementlarning orasidagi munosabatlar, oppozitsiyalarni o‘rganishga katta e`tibor beradi. Struktural tilshunoslik tilni o‘rganishda va fanning predmetini belgilashda o‘ziga xos yangi oqimdir.

Til tizimini tadqiq qilishning ikki metodi mavjud: destributiv analiz metodi va tranformatsion analiz metodi.

Birinchi metod. L.Blumfeld. »Til», Z.Xarris. »Struktural tilshunoslikning metodlari» (1951). Bu metod tilshunoslikda keng qo‘llanilmoqda. U til birliklarining (fonema, morfema, so‘zlar) distributsiyasi (qo‘llanish o‘rni, joylashishi) turlicha bo‘ladi, degan nazariyaga asoslanib, til tizimini tashkil etgan elementlarning o‘zaro birikishi qonun-qoidalarini o‘rganadi. U birmuncha ob`ektiv metoddir.

Distributiv metod yordamida til birliklari aniqlanadi va bu metod fonema, uning variantlari, morfemalarni, allamorflarni aniqlashga yordam beradi. Ammo sintaksisga xos bo‘lgan masalalarni o‘rganishda bu metodning imkoniyatlari cheklangan.

SHuning uchun tilda bevosita tashkil etuvchilarga ajratish metodi paydo bo‘ldi. Bunda gap bevosita ikki qismga ajratib tekshiriladi. Mas., ot qism va fe`l qism. Bu metod distributiv tahlilni o‘z ichiga olgan holda sintaktik birliklarni analiz qilishda qo‘llaniladigan formal metoddir.

Bu metodning qiyinchiliklari:

1.Morfologiya bilan sintaksis aralashtirib yuboriladi, so‘z birikmalari va gap bir-biridan farqlanmaydi.

2. Bir xil strukturaga ega bo‘lgan, ammo mazmun jihatdan har xil bo‘lgan so‘z birikmalari bu metod bo‘yicha bir xil analiz qilinadi. Mas., To‘yga ko‘p keksa erkaklar va ayollar kelishdi jumlasini analiz qilganda, keksa so‘zining qaysi so‘zga tegishli ekanligini aniqlash qiyin (erkaklargami yoki ayollarga).

3. Bu metod til sintaktik yarusining elemantar birligini va sodda sintaktik birliklarning tashkil topishi va tarixni ko‘rsatib berolmaydi.

Bevosita tashkil etuvchilarga ajratish metodining yuqorida ko‘rsatib o‘tilgan kamchiliklarni bartaraf etish ehtiyoji transformatsion analiz metodlarining yaratilishida asosiy omil bo‘ldi.

Transformatsion grammatika hozirgi tilshunoslikda, xususan, sintaktik va stilistik izlanishlarda eng ko‘p qo‘llanilayotgan metod yordamida ish ko‘radi.

Ma`lumki, distributiv metod yordamida til yaruslarining birliklari: fonema, morfema, ularning qo‘llanilish o‘rinlari aniqlansa, bevosita tashkil etuvchilarga ajratish metodida esa bu gapning ichidagi sintaktik munosabatlar o‘rganiladi.

Transformatsion metodning asosiy mohiyati quyidagilardan iborat:

Har bir tilda son-sanoqsiz gaplar mavjud va bu yangi gaplar tinglovchi tomonidan to‘ ғ ri tushiniladi. Tabiiy quyidagi savol tu ғ iladi: Qanday qilib nutq eshituvchi shu paytgacha eshitmagan yangi gaplarni tushunadi? Buning asosiy sababi shundan iboratki, nutqda mavjud bo‘ladigan cheklanmagan miqdordagi gaplar, ma`lum miqdordagi elementlar sintaktik modellar asosida paydo bo‘ladi. Lekin bu sintaktik modellar (yadro gaplar) ning soni chegarali va amalda faqat bir necha bo‘lishi mumkin. Mas., ot qism – fe`l qism.

Gapning elementar, sodda modellari transformatsion grammatikada yadro gaplar deb ataladi. Bu model asosida tuzilgan gaplar o‘sha yadro gapning transformasi hisoblanadi.

Transformatsion analizning asosiy maqsadi tilda mavjud bo‘lgan son-sanoqsiz gaplarning ma`lum sondagi sintaktik modellari-yadro gaplardan tuzilganini o‘rganadi.

Transformatsion metodning asosida til tizimi sintaktik yarusning o‘zi bir necha kichik sistemalardan tashkil topadi, degan ғ oya yotadi. Bulardan biri asosiy yadro gap bo‘lib, ikkinchisi esa yadro gaplardan hosil bo‘lgan transformalardir. Transformalarning yadro gaplardan hosil bo‘lishini o‘rganish jarayoni transformatsion analiz deyiladi.

2.Grammatik ma`no va grammatik shakl. Leksik ma`no individual ma`no hisoblanadi, bir ma`no bir so‘z bilan boғlangan bo‘ladi. Grammatik ma`no leksik ma`nodan tubdan farq qiladi. U leksik ma`noga o‘xshab tashqi dunyodagi narsa va voqelarni aks ettirmaydi va individual xususiyatga ham ega bo‘lmaydi. Ular umumiy ma`nolardir.

Leksik va grammatik ma`nolar o‘z xususiyatlariga ko‘ra bir-biridan farq qilsa ham nutqda bir-biri bilan uzviy bo ғ langan. Biri ikkinchisisiz voqe bo‘lmaydi. Grammatik ma`no leksik ma`noga qo‘shimcha ravishda namoyon bo‘ladi va turli grammatik munosabatlarni ifodalaydi: Bir so‘zning ikkinchi so‘zga munosabatini, so‘zning shaxsga, songa, zamonga va h. ga bo‘lgan aloqasini ko‘rsatadi. Masalan: uy, nok, kitob, tulki, neytron, bo‘ ғ in. Ularda olti leksik ma`no, ammo bir grammatik ma`nosi bor. Predmetlik, birlikda, bosh kelishikda.

Odatda leksik ma`no konkret, real; grammatik ma`no umumiy bo‘ladi.

Grammatik ma`no ifoda hosil qiluvchi vositalar quyidagilar:

Affiksatsiya . Ba`zi olimlarning fikricha, tillarda eng ko‘p tarqalgan vositalardir. Ikki turga ajraladi: forma yasovchi affiksal grammatik morfemalar, so‘z o‘zgartiruvchi affiksal grammatik morfemalar. Bu hamma tillarda bir xil emas.

Intonatsiya . U o‘z ichiga melodika bilan ur ғ uni oladi. Bu vositalar ham tilda grammatik ma`no ifodalash uchun xizmat qiladi.

Melodika . Melodika deganda, ton balandligining o‘zgarishi tushuniladi. U asosan xitoy-tibet tillarida katta ahamiyatga egadir. Bu tillar uchun affiksatsiya, umuman olganda, yot narsadir. Xitoy-tibet tillar oilasiga kiruvchi xitoy tilida to‘rtta ton mavjud bo‘lib, so‘zning ana shu tonlardan qaysi biri yordamida talaffuz qilinishiga qarab so‘zning ma`nosi o‘zgaradi. Mas., ma-ona, kanop, chumoli, so‘kinmoq.

Ur ғ u . O‘zbek va ingliz tillarida ur ғ u so‘zlarning leksik ma`nolarini ajratishda ishlatiladi: yangi (sifat), yangi (ravish).

Takror . Takror biror grammatik ma`noni ifodalash uchun bir so‘zni ikki marta takrorlash bo‘lib, u lingvistikada reduplikatsiya (lat-ikkilanish) deb yuritiladi. Mas., malay tilida – orang-odam, orang-orang-odamlar, xitoy tilida sin-yulduz, sin-sin-yulduzlar. O‘zbek tilida sariq-sap-sariq, ko‘k-ko‘m-ko‘k.

Ichki flektsiya . U turli grammatik ma`nolarni ifodalash uchun so‘z tarkibidagi tovushlarning o‘zgarishidir. Mas., arabcha-kitob-kutub, kataba-kutuba.

Suppletivizm . Suppletivizm deganda, bir so‘zning turli grammatik formalarning har xil so‘z o‘zaklaridan yasalishi tushuniladi: ya-menya, mi-nas.

YOrdamchi so‘zlar . YOrdamchi so‘zlar yoki funktsional so‘zlar ham grammatik ma`no ifoda qilish uchun qo‘llaniladi. Bunday so‘zlar boshqa so‘zlarning tarkibiy qismi emasligi bilan affikslardan farq qiladi.

Umumiy tilshunoslik nuqtai nazaridan tillarda yordamchi so‘zlar turli-tumandir. Ularga ko‘makchi, bo ғ lovchi, artikl’, predlog, yordamchi va bo ғ lovchi fe`llar, yuklamalar kiradi. Bu so‘zlar grammatik kategoriyalar ifodalashda qatnashishi yoki qatnashmasligi nuqtai nazaridan ikki qismga bo‘linadi:

a) so‘zlarning analitik formasini yasashda ishtirok etuvchi yordamchi so‘zlar;

b) bu funktsiyani bajarmaydigan yordamchi so‘zlar.

YOrdamchi so‘zlarning birinchi gruppasiga artikllar, yordamchi fe`llar, ba`zi yordamchi so‘zlar kiradi.

YOrdamchi so‘zlarning ikkinchi gruppasiga bo ғ lovchi, ko‘makchi, predgog va ba`zi yuklamalar kiradi.

O‘zbek tilida sof ko‘makchi fe`llar yo‘q. Ayrim mustaqil fe`llar ,masalan, bo‘l, ol, qo‘y, bor, kel kabilar ko‘makchi fe`l vazifasida kelib turli-tuman ma`nolarni ifodalash uchun xizmat qiladi. Masalan, bo‘l ko‘makchi fe`li tugallik, to‘la bajarilish ma`nosini ifodalaydi. Zulfiya topshiriqlarni bajarib bo‘ldi.

Grammatik ma`no anglatishning yana bir vositasi so‘z tartibi dir. So‘z tartibi xitoy-tibet tillari oilasiga kiruvchi tillarda va qurilishi shu tillarga o‘xshash bo‘lgan boshqa tillarda juda muhimdir.

-Masxaraboz masxarabozni masxaraboz deb atadi.

So‘z gapda uch xil vazifani bajarmoqda: ega, vositasiz to‘ldiruvchi, vositali to‘ldiruvchi.

Sintaktik va analitik vositalar. Grammatik ma`nolarni ifodalovchi til vositalari turli-tumandir. Tilshunoslikda bu vositalar ikki katta gruppaga ajratilgan: sintetik vositalar, analitik vositalar.

Sintetik vositalarga affiksatsiya (prefeks, suffekslar), ichki flektsiyaning hamma turlari (arab tiliga xos xususiyatlar), hind-evropa tillari so‘z o‘zagidagi unlining o‘zgarishi, suppletiv formalar kiradi.

Analitik vositalar grammatik ma`no anglatuvchi yordamchi so‘zlar, so‘z tartibi orqali grammatik ma`no anglatish, takror, intonatsiyalardan iborat.

Sintetik va analitik vositalar dunyo tillarida bir xil emas.

Sintetik tillarga turkiy tillar, fin-ugor tillari (venger, eston, fin, ugor), yapon va koreys tillari kiradi.

Analitik tillarga xitoy-tibet tillari, hand-evropa tillari (ingliz, frantsuz) tillari ham kiradi.

Agglyutinativ tillarda bir grammatik affiks bitta grammatik ma`no anglatadi. Flektiv tillarda ko‘proq. Mas., rus: knigu-rod, son ma`nolari.

O‘zbek tilining –lar ko‘plik qo‘shimchasi rus tilida bir necha ko‘plik affiksiga to‘ ғ ri keladi: i, a, ya, i.

3.Grammatik kategoriyalar va ularning ifodalanish usullari. Har bir tilning o‘ziga xos grammatik ma`nolari ,uni ifoda qiluvchi vositalari mavjud. Grammatik kategoriya – umumlashgan grammatik ma`no bo‘lib, u tilning qaysi morfologik tipga kirishini ko‘rsatadi va o‘z ifodasini so‘zlarning o‘zgarishida, gapda so‘zlarning boғlanishida topadi. Zidlik mas., birlik va ko‘plik. SHundan son kategoriyasi kelib chiqadi.

Grammatik kategoriyalar grammatik ma`no va grammatik formalar birikmasidan tarkib topadi.

Grammatik kategoriyalar ifodalanish usuliga ko‘ra uch turga bo‘linadi:

– sintetik grammatik kategoriyalar;

– analitik grammatik kategoriyalar;

-aralash grammatik kategoriya yoki sintetik-analitik grammatik kategoriyalar.

Sintetik grammatik kategoriyalar: o‘zbek tilida: son, kelishik, egalik, shaxs-son.

Analitik grammatik kategoriyalar: rus tili: egalik, o‘zbek tilida -i, rus tilida tvoya, moya, ego, nasha, vasha, ix.

Demak, har bir tilning o‘ziga xos grammatik ma`no turlari va ularni ifoda qilish usullari, vositalari bor. Bular har bir tilning o‘ziga xos grammatik qurilishiga ega ekanini ko‘rsatuvchi faktorlardir.

4.Sintetik va analitik tillar. Tilda ma`no va munosabat ifodalangan bo‘lib, so‘zning qismlari o‘zak bilan mahkam boғlangandir. So‘zlarni qismlarga bo‘lish mumkin. Bunday so‘z qurilishiga ega bo‘lgan tillar agglyutinativ tillardir. Agglyutinativ tillar, A. SHleyxer fikricha, o‘simlikka o‘xshaydi. Bunday tillarni ikki guruhga ajratadi: sintetik tillar va analitik tillar. Sintetik tillarga turkiy tillar, mo‘ғul tillari, fin-ugor tillari, dravid tillarini kiritadi. Analitik tillarga tibet tilini kiritadi.