Namozda ayollar holati

5) Ka’bani tavof etish;

Аёллар соч ҳолати намозда қандай бўлиши керак?

Ассалому алайкум! Намозда соч қандай холатда бўлиши керак? Яъни сочни қайириб турмаклаш мумкин эмасми? Мен шу пайтгача сочимни қайириб ўраб намозни адо этганман. Бир жойда ўқиб қолдим сочнинг узунлиги ва учи қайрилмаслиги керакми?

– Ва алайкум ассалом! Ҳозирги кунда аёллар сочини ёзиб ўқисин деган гап чиқибди. Бу нотўғри гап. Сочни жамлаб ўқиш ёки турмаклаб олиб ўқиш масаласи бу эркаклар намозига оид. Аёллар масаласи эмас. «Кифоя» китобида қуйидагича келади:

مَرَّ أَبُو رَافِعٍ مَوْلَى النَّبِيِّ رَضِي اللهُ عَنْهُ عَلَى الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَلَيْهِمَا السَّلَامُ وَهُوَ يُصَلِّي، وَقَدْ غَرَزَ ضَفْرَهُ فِي قَفَاهُ، فَحَلَّهَا أَبُو رَافِعٍ، فَالْتَفَتَ الْحَسَنُ إِلَيْهِ مُغْضَبًا، فَقَالَ: أَقْبِلْ عَلَى صَلَاتِكَ وَلَا تَغْضَبْ، فَإِنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: «ذَلِكَ كِفْلُ الشَّيْطَانِ». رَوَاهُ أَبُو دَاوُدَ وَالتِّرْمِذِيُّ

«Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг озод қилган қуллари Абу Рофеъ намоз ўқиётган Ҳасан ибн Али алайҳимассаломнинг ёнидан ўтди. У (Ҳасан) соч ўримини орқасига турмаклаб олган эди. Абу Рофеъ ечиб юборган эди, Ҳасан унга ғазаб билан қаради. У бўлса: «Намозингни ўқи. Fазаб қилма. Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг «Бу шайтоннинг тўқимидир», деганларини эшитганман», деди». Абу Довуд ва Термизий ривоят қилишган.Инсон намоз ўқиганида, сажда қилганида унинг барча аъзолари, бутун вужуди, ҳатто кийимлари ҳам иштирок этиши керак. Агар эркак киши сочини қайтариб турмаклаб олса, ўша ҳолатга футур етади. Шунинг учун бу иш макруҳ ҳисобланади. Валлоҳу аълам!

«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати

Namozda ayollar holati

Balog‘at yoshiga yetgan qizlar va ayollarga xos uch holat mavjud:

I. Hayz holati. Hayz eng kami uch kun, ko‘pi bilan o‘n kun bachadondan keladigan qondir. Bu kunlar ichida qon davomli kelmasdan, ora-sira to‘xtashi ham mumkin. Biroq oraliqdagi bu kunlar ham hayz kunlari hisoblanadi. Hayz kunlari ayollarga quyidagi amallar taqiqlanadi:

3) Qur’on o‘qish. Biroq hayz holidagi Qur’on muallimasi Qur’on o‘qish niyati bilan emas, tolibaga o‘rgatish maqsadida harfma-harf, so‘zma-so‘z Qur’on o‘rgatishi mumkin;

4) Qur’oni karimga qo‘l tekkizish;

5) Ka’bani tavof etish;

6) masjidga kirish;

7) eri bilan jinsiy aloqada bo‘lish.

Ayollar hayz ko‘rgan kunlari o‘qiyolmagan namozlarining qazosini o‘qimaydilar, biroq tutolmagan ro‘zalarini keyin tutadilar. Homilador ayollar hayz ko‘rmaydilar.

II. Nifos holati. Ayollarda tuqqandan so‘ng bachadondan qirq kungacha keladigan qon nifos qonidir. Bu qon qirq kundan oldin ham to‘xtashi mumkin. Qon to‘xtagan kuni g‘usl olib ibodatlarda davom etiladi. Qirq kun ichida qon kelishi yana boshlanib qolsa, qon to‘xtagan oldingi kunlar ham nifos holatidagi kunlar hisoblanadi.

Hayz kunlarida taqiqlangan (harom sanalgan) amallar nifos holatida ham taqiqlanadi. Bu kunlarda o‘qilmagan namozlar qazo qilib o‘qilmaydi, tutilmagan ro‘zalarning qazosi tutiladi.

III. Istihoza. Xastalik tufayli ayollarda tanosil uzvi yo‘li bilan bachadondan emas, tomirdan keladigan qon iztihoza qonidir. Hayz qonining o‘n kundan oshig‘i va uch kundan oz davom etgani, ko‘zi yorigach nifosning qirq kundan ortiq davom etgani va homiladorlik paytida keladigan suyuqliklar istihozadir. Bunday holatlar ayollar uchun uzrli sanaladi.

Namozda sochning holati qanday bo‘lishi kerak?

– Assalomu alaykum! Namozda sochlarning uchi pastga tushib turishi kerakmi? Soch uzun bo‘lsa, pastroqdan yig‘ib o‘qisa bo‘ladimi?
– Ibn Abbos roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi:
«Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Etti a’zo bilan: peshona – qo‘llari bilan burunlariga ham ishora qildilar, – ikki qo‘l, ikki tizza va ikki oyoqning uchi bilan sajda qilishga hamda (sajdada) kiyimlarni va sochni yig‘ishtirmaslikka buyurildim», dedilar».
Beshovlari rivoyat qilishgan.
Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:
«Rasululloh sollallohu alayhi vasallam namozda kiyimni osiltirishdan va kishini og‘zini to‘sishdan qaytardilar».
Abu Dovud va Termiziy rivoyat qilishgan.
Ushbu holatlar ko‘proq Arabiston sharoiti va u yerdagi xalqlarning odatlaridan kelib chiqqan. Ma’lumki, ularda erkaklar ham uzun kiyim kiyadilar. Avvallari nafaqat uzun kiyim kiyishardi, balki kiyimni uzun qilish bilan faxrlanishar ham edi. Shuningdek, arablarda sallaning bir tarafi bilan og‘izni berkitib yurish odati ham bor edi. Islom dini kibru havoga bog‘liq hamma narsalarni man qilganidek, kiyimni faxr, kibru havo bilan sudrab yurishni ham man qildi. Namozdan tashqarida man etilgan narsa namozda ham man etilishi turgan gap. Shuningdek, namozda og‘izni biror mato bilan to‘sib olish ham makruhdir.
«Nabiy sollallohu alayhi vasallamning ozod qilgan qullari Abu Rofe’ namoz o‘qiyotgan Hasan ibn Aliy alayhimassalomning yonidan o‘tdi. U (Hasan) soch o‘rimini orqasiga turmaklab olgan edi. Abu Rofe’ uni yechib yuborgan edi, Hasan unga g‘azab bilan qaradi. U bo‘lsa: «Namozingni o‘qiyver. G‘azab qilma. Men Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning «Bu shaytonning to‘qimi», deganlarini eshitganman», dedi».
Abu Dovud va Termiziy rivoyat qilishgan.
Inson namoz o‘qiganida, sajda qilganida uning barcha a’zolari, butun vujudi, hatto kiyimlari ham ishtirok etishi kerak. Agar namozxon sochini qaytarib, turmaklab olsa, o‘sha holatga futur yetadi. Shuning uchun bu ish makruh hisoblanadi.
Ayollar bitta uzun qilib tashlagan holda sochlarini yig‘ib, ya’ni bog‘ich bog‘lab yoki o‘rib olishlari mumkin. Ammo yumaloqlab, boshning tepasiga jamlab olish makruhdir.
Vallohu a’lam.

Odinaxon Muhammad Sodiq

Kiritildi: 22:00 16.04.2020. O’qildi: 13369 marta. Fikrlar soni: 2 ta.