Dasturlashni Bepul O’rgatadigan Onlayn Kurslar Ro’yxati

Java – Zamonaviy dasturlash tillari standartlari va statistikalari bo`yicha nazorat olib boruvchi TIOBE indeksning 2019-yilda dasturlash tillarining asosiy 25 sifati bo`yicha baholangan tillar ro`yxatida Java dasturlash tili 17.78% natija bilan birinchilikni egallagan. Java dasturlash tilini yaratilganligiga qariyb 27 yil bo`lgan bo`lsa ham, so`ngi 15 yillik davr mobaynida bunday statistikalarda u doim 1 yoki 2 o`rinni egalab kelganing o’zi yaqin yillar ichida ushbu soha mutaxassislariga bo’lgan ta’labning yuqori ekanligi bilan bir qatorda ushbu tilning jahon miqyosidagi mavqeyini belgilab beradi.

Javaning imkoniyatlari:

Java dasturchilariga bo’lgan talabning o’zi 2017-2018 yillarda 80% ortgan bo’lib, yaqin 25 yilda o’z ta’sirchanligini yoqotish istagida emas.
Java dasturlash tili Web, Android, Bulutli texnologia, Mashinali texnologiyalar va IoTlarda ham keng qo’llaniladigan dasturlash tili hisoblanadi.
O’zbekiston miqyosida yuzdan ortiq bo’sh ish o’rinlari va boshlang’ich 10 million daromad;
7,6 milliondan ortiq Java dasturchilar hamjamiyatiga qo’shilish imkoniyati
Freelancing kabi masofaviy ish o’rinlari yordamida soatiga $61-80 daromad olish;
24 ta darsda usbu tilda noldan boshlab tajribali mentor va mukammal o’quv rejasi bilan erkin dasturchi darajasigacha chiqish imkoniyati

Bugungi kun Java enjenerlariga bo`lgan talab juda yuqori bo`lib yaqin yillar davomida bu ko`rsatgich tushib ketmasligining asosiy 5 ta dalili mavjuddir:

Daromadli ish vakansiyalar bo`yicha Gooroo ning olib borgan butun dunyo so`rovnomasida 6.49 % kompaniyalar bo`sh ish o`rinlarida Java dasturlash tilini bilish lozimligi ilova qilib o`tgan. Xususan, IT sohasi eng rivojlangan mamlakatlarda AQShda 54000 ming ish o`rinlari, Germaniyada 24000 mingdan ortiq, Buyuk Britaniyada 12000 ish o`rinlari da aynan Javani ishchilardan talab qilingan

2. Dunyoning birinchi raqamli mobil dasturlash platformasi Javaga asoslangan

Xohlaymizmi yoqmi bugungi kundagi barcha smartfonlarning 86% va planshetlarning 63%iga egalik qilishi bilan Android dunyoning birinchi raqamli mobil dasturlash platformasi hisoblanadi. Bu platforma esa Java dasturlash tiliga asoslanganligi bilan bu tilning IT sohasidagi mustahkam o`rnini taminlaydi

3. Java koorparativ hisoblash klassikasi hisoblanadi.

Hozirda mashxur bo`lgan Google, Oracle, IBM, Philips, Facebook, Netflix, Spotify, eBay, va Uber kabi ko`plab korxonalar Java dasturlash tilidan foydalanadi. Hozirgi kunda Java developerlariga ehtiyoj sezmaydigan korxonani uchratish juda mushkuldir va dunyodagi barcha korxonalarning 90% dasturiy ta’minoti aynan Javada ishladi

4. Bitta kodning bir nechta muhitda ishlay olishi

Birinchi Sun, Javaning orginal egasi, keyin esa Oracle kompaniyalari Javada bitta iteratsiyada yozilgan kodning boshqa muhitlarda ham o`zgartirilmasdan ishlashi ustida ancha mehnat qilishgan. Javaning bu xususiyati Java developerlari va bir turdagi korxonalar uchun juda qulay hisoblanadi

5. Javada yozilgan kodning o`qilishi, ishlashi va tezligi kabi parametrlaridan o`zib ketishning mushkulligi

Birgina Twitter ijtimoiy tarmog’i o’z dasturlarini vaqtida Ruby on Railsdan JVMga ko’chirmaganida, har sekunda 6000 tagacha twitni ko`rib chiqishning iloji bo`lmay qolar edi. Javaning just-in-time kopilyatori bugungi kundagi bunday masalalarda yechim bo`lganligi bilan o`z mavqeyini ancha yillar saqalab qola oladi.

Java Development kurs dasturi

1-modul

Kirish. Java dasturlash tili. Dasturlash muhitini sozlash
Javada ma’lumot turlari va o’zgaruvchilar
Java dasturlash tili asosiy operatorlari
Tanlash operatorlari
Metodlar bilan ishlash
String klassi metodlari
Takrorlash va o’tish operatorlari
Javada massivlar
Ma’lumotlarni bir turdan boshqa turga o’tkazish
Primitive type larning qobiq (Wrapper) klasslari, Math klassi metodlari

2-modul

OOP tushunchasi. Object, class, o’zgaruvchi, metod va konstruktor tushunchalari
OOP prinsiplari. Encapsulation
Package. Access modifikatorlar (private, default, protected, public)
Inheritance, final klasslar
Polymorphism. Overloading
Polymorphism. Overriding
Abstraction, Interface
Functional interface, Lambda expression
Javada to’plamlar. Collection. List bilan ishlash
Set va Map bilan ishlash

3-modul

Javada sana va vaqt bilan ishlash
Javada Enumuration.
Istisnolar bilan ishlash (Exception Handling)
Javada fayllar va oqimlar bilan ishlash
Dasturga JDKdan boshqa kutubxonalarni ulash
Json formatidagi ma’lumotlarni word, exel va pdf formatlarga yozish
Javada Connectionlar bilan ishlash.
Javada APIlar bilan ishlash
Yandex translater API bilan ishlash
Telegram bot API bilan ishlash

Qo’shimcha ma’lumot uchun bizga murojaat qiling.

Telefon: + 99897 447 47 41; + 99895 177 47 41

Python dasturlash tili muallifi

Spot dasturlash tillarini bepul o’rgatadigan onlayn o’quv kurslarini to’pladi.

Foto: iStock

Bugungi kunga kelib dasturchilarga bo’lgan talab va qiziqish oshib bormoqda. Spot dasturlashni bepul o’rgatadigan saytlar ro’yxatini to’pladi.

GeekBrains

Intensiv “Dasturlash asoslari”
Intensiv “Swiftni yangi o’rganuvchilar uchun”
Intensiv “C# tizimidagi aqlli chat-botlarni yaratish”
Intensiv “ПO test tizimi”
Mini-kurs “Python tilining asoslari” (17 videodars)
Mini-kurs “Veb-ishlanma.Tezkor start” (13 videodars)
Mini-kurs“Java. Tezkor start” (9 videodars)
“Git. Bazaviy kurs” (13 videodars)
Mini-kurs “C dasturlash tili asoslari” (14 videodars)
Mini-kurs “C#.Tezkor start” (7 videodars)
Mini-kurs “С#. Mini dasturlar” (10 videodars)

beONmax

“JavaScript — 0 dan boshlab natijagacha bo’lgan kurs”
“Java dasturlash”
” Android + Java yangi o’rganuvchilar uchun to’liq kurs”
“Python to’liq kurs”
“HTML / CSS”
“PHP / MySQL”
“HTML 5, CSS 3, Bootstrap 4, JavaScript”
“C# da dasturlash- yangi o’rganuvchidan mutaxassisgacha”
“CodeIgniter”
“Kotlin — tezkor start”
“BOOTSTRAP”

*Dasturlar asosan rus tilida berilgan. O’quv kursini tamomlagach beONmax sertifikati taqdim etadi.

Avvalroq Spot, dasturlashni bilgan mutaxassislar uchun daromadli saytlar ro’yxatini e’lon qilgan edi.

codeuzacademy/python

This commit does not belong to any branch on this repository, and may belong to a fork outside of the repository.

Switch branches/tags
Branches Tags
Could not load branches
Nothing to show
Could not load tags
Nothing to show

Name already in use

A tag already exists with the provided branch name. Many Git commands accept both tag and branch names, so creating this branch may cause unexpected behavior. Are you sure you want to create this branch?

Cancel Create

GitHub CLI
Use Git or checkout with SVN using the web URL.
Work fast with our official CLI. Learn more.

Sign In Required

Please sign in to use Codespaces.

Launching GitHub Desktop

If nothing happens, download GitHub Desktop and try again.

Launching GitHub Desktop

If nothing happens, download GitHub Desktop and try again.

Launching Xcode

If nothing happens, download Xcode and try again.

Launching Visual Studio Code

Your codespace will open once ready.

There was a problem preparing your codespace, please try again.

Python dasturlash tili | imkoniyatlar, dasturlar.

Assalamu alaykum. Man darturlashni organmoqchidm. Uyda mustaqil. Shunga qanday maslahat berasz.
Nmadan boshlash kere.

Шоира Матякубова
2022-11-16 19:20:24

Assalom aleykum phytonda so’zni teskari qilib chiqaradigan funksiya nomi nima iltimos yordam berib yuboring

Anvar Safarov
2022-10-05 09:47:43

aka ishizga omad

2022-10-04 17:21:23
traderDiary
2022-09-15 06:46:44

Assalomu aleykum. Python ni o’rgatadigan mentor kerak

Akalr Ukalar
2022-07-03 07:47:08

Phyton dasturlash tili uchun alohida online dars ochishingizni iltimis qilardim 0 dan boshlab hech bolmasa 1 gacha orgatinglar iltimos men sizlar qoygan videolarni yomowa qilyabman lekn 0 dan bowlab 1 ta qilob orgatinglar

hasanboy yuldashev
2022-06-25 22:45:59

assalomu alaykom botir oka sizga bitta savolim bor edi paython ustanofka qildim ishlayapti lekin pip ishlamayapti u nimadan bolib turibdi

Уткир Бердизода
2022-06-21 16:20:02

Ака ишингизна омад мен хам худохоласа келажагда дастурчи булаиан дастурлашга кизикаман

codingwithMr.Samm.
2022-06-16 15:09:07

Assalomu alaykum Botir aka man python dasturlash kursini boshladim sizni darslarizni korsam telegram bot yasay olamanmi yo biron bir kursizni tavsiya qilasizmi? Javob un rahmat. Mr.Sam

SHAYX SABOQLARI
2022-02-19 06:42:56

Raxmat katta oka

Muxammadali Ashurov
2022-02-04 19:28:31

Botir aka Judayam yaxshi tushuntrasiz tushuntrish ham har kimga emas Qayerdan shuncha Ma’lumotlarni bilasiz .

2022-01-06 14:22:48

Assalomu alekum Botir aka chiqargan video darslariz uchun raxmat charchameng

Dasturlash tillarining turlari bo’yicha ro’yxati – List of programming languages by type

Bu diqqatga sazovor bo’lganlar ro’yxati dasturlash tillari, turlari bo’yicha guruhlangan.

Dasturlash tillari uchun umumiy tasniflash sxemasi mavjud emas. Shunday qilib, ko’p hollarda til bir nechta sarlavhalar ostida keltirilgan.

Mundarija

1 Array tillari
2 Assambleya tillari
3 Mualliflik tillari
4 Cheklovli dasturlash tillari
5 Buyruqlar satri interfeysi tillari
6 Tuzilgan tillar
7 Bir vaqtda joylashgan tillar
8 Jingalak qavs tillari
9 Dataflow tillari
10 Ma’lumotlarga yo’naltirilgan tillar
11 Qarorlar jadvali tillari
12 Deklaratsion tillar
13 O’rnatiladigan tillar
- 13.1 Manba kodida
  - 13.1.1 Server tomoni
  - 13.1.2 Mijoz tomoni
  - 19.1 Analog elektron dizayni uchun HDL
  - 19.2 Raqamli elektron dizayni uchun HDL
  - 24.1 Axlat yig’ilgan tillar
  - 24.2 Xotirani qo’lda boshqarish bilan ishlaydigan tillar
  - 24.3 Xotirani deterministik boshqarish bilan boshqariladigan tillar
  - 24.4 Avtomatik ma’lumotni hisoblash (ARC) bilan tillar
  - 29.1 Matn o’rnini bosuvchi so’l tillar
  - 29.2 Ilova so’l tillari
  - 34.1 Bir nechta yuborish
  - 34.2 Yagona yuborish
  - 44.1 Haqiqiy vaqtda ko’rsatish
  - 44.2 Oflayn ko’rsatish
  Array tillari
  
  Asosiy toifasi: Array dasturlash tillari
  
  Array dasturlash (shuningdek, nomlangan vektor yoki ko’p o’lchovli) tillar shaffof ravishda qo’llanilishi kerak bo’lgan skalar bo’yicha operatsiyalarni umumlashtiradi vektorlar, matritsalar va yuqori o’lchovli massivlar.
  
  Assambleya tillari
  
  Asosiy maqola: Assambleya tili
  
  Assambleya tillari to’g’ridan-to’g’ri a ga to’g’ri keladi mashina tili (qarang quyida ), garchi individual bayonot va individual ko’rsatma o’rtasida 1-1 xaritasi bo’lmasligi mumkin bo’lsa, shuning uchun mashina kodi ko’rsatmalari odamlar tushunadigan shaklda ko’rinadi. Assambleya tillari dasturchilarga ramziy manzillardan foydalanishga imkon beradi montajchi mutlaq yoki ga o’zgartiradi ko’chiriladigan manzillar. Aksariyat montajchilar ham qo’llab-quvvatlaydilar makrolar va ramziy konstantalar.
  
  Mualliflik tillari
  
  Asosiy maqola: Mualliflik tili
  
  An mualliflik tili bu o’quv qo’llanmalar, veb-saytlar va boshqa interaktiv kompyuter dasturlarini yaratish uchun ishlatiladigan dasturlash tili.
  - Darvin Axborot terish arxitekturasi (DITA)
  - Lasso
  - Uchuvchi samolyot
  - TUTOR
  - Mualliflik dasturi
  Cheklovli dasturlash tillari
  
  Asosiy maqola: Cheklovli dasturlash
  
  A cheklash dasturlash tili a deklarativ dasturlash tili bu erda o’zgaruvchilar o’rtasidagi munosabatlar quyidagicha ifodalanadi cheklovlar. Ijro barcha e’lon qilingan cheklovlarni qondiradigan o’zgaruvchilar uchun qiymatlarni topishga urinish orqali davom etadi.
  
  Buyruqlar satri interfeysi tillari
  
  Buyruqning interfeysi (CLI) tillari ommaviy tillar yoki ishni boshqarish tillari deb ham ataladi. Misollar:
  - 4DOS (kengaytirilgan buyruq qatori qobig’i IBM kompyuterlari )
  - bosh (Bourne-Again qobig’i GNU, Bepul dasturiy ta’minot fondi (FSF))
  - CLIST (MVS Buyruqlar ro’yxati)
  - CMS EXEC
  - csh va tcsh (C ga o’xshash qobiq Bill Joy UC da Berkli )
  - DIGITAL buyruq tili (DCL) – uchun standart CLI tili VMS (DEK, Compaq, HP )
  - DOS ommaviy tili (uchun standart CLI / ommaviy tili IBM PC yugurish DOS ilgari mashhur bo’lgan operatsion tizimlar Windows )
  - EXEC 2
  - Kutish (a Unix avtomatlashtirish va sinov vositasi)
  - baliq (a Unix qobiq)
  - Hamilton S qobig’i (Windows uchun C qobig’i)
  - JCL (punch karta uchun yo’naltirilgan partiyani boshqarish tili IBM System / 360 oilaviy meynframlar)
  - ksh (standart Unix tomonidan yozilgan qobiq Devid Korn )
  - Rc (buyruq qatori qobig’i 9-reja )
  - Rexx
  - sh (standart Unix tomonidan yozilgan qobiq Stiven R. Born )
  - TACL (Tandem kengaytirilgan buyruq tili)
  - Windows ommaviy tili (Tushunarli bo’lgan Windows ommaviy fayl tili COMMAND va CMD.EXE )
  - Windows PowerShell ( asoslangan CLI)
  - zsh (a Unix qobiq)
  Tuzilgan tillar
  
  Ular odatda tomonidan qayta ishlangan tillardir kompilyatorlar nazariy jihatdan har qanday tilni kompilyatsiya qilish yoki talqin qilish mumkin [ iqtibos kerak ] . Shuningdek qarang tuzilgan til.
  - ActionScript
  - Ada (ko’p maqsadli til)
  - ALGOL (juda ta’sirli til dizayni, ikkinchi darajali til kompilyatori)
    - KICHIK Tilni yoqtirish kabi ALGOL mashinasi
    - Standart ML (SML)
      
      Bir vaqtda joylashgan tillar
      
      Asosiy toifasi: Bir vaqtda dasturlash tillari
      To’liq ro’yxat uchun qarang Bir vaqtda va parallel dasturlash tillari ro’yxati.
      
      Xabar yuborildi tillar uchun konstruktsiyalarni taqdim etadi bir vaqtda. Kabi asosiy tillarda bir-biriga o’xshashlik uchun ustun paradigma Java bu umumiy xotira bir vaqtda. Xabar uzatishni ishlatadigan bir vaqtda joylashgan tillar, odatda, jarayon hisob-kitoblaridan ilhomlangan ketma-ket jarayonlarni etkazish (CSP) yoki b-hisob.
      - Ada – ko’p maqsadli til
      - Alef – dastlabki versiyalarida tizimlarni dasturlash uchun foydalaniladigan mavzular va xabarlarni uzatish bilan bir vaqtda ishlatiladigan til Bell Labs-dan 9-reja
      - Ateji PX parallellik uchun Java tilining kengaytmasi
      - Balerina – mikro xizmatlarni amalga oshirish va tashkil qilish uchun mo’ljallangan til. Xabarga asoslangan parallel-birinchi parallellik modelini taqdim etadi.
      - ChukK – audio uchun mos dasturlash tili, bir vaqtda va vaqtni aniq boshqarish
      - Cilk – bir vaqtda C
      - Cω – C # kengaytirilgan tadqiqot tili bo’lgan C Omega asenkron aloqadan foydalanadi
      - Klojure – shevasi Lisp uchun Java virtual mashinasi
      - Chapel
      - Fortran qo’shma massivi
      - Bir vaqtda Paskal (Brinch-Xansen tomonidan)
      - Kori
      - E – va’dalardan foydalanadi, to’siqlar yuzaga kelmasligini ta’minlaydi
      - Eyfel (orqali SCOOP mexanizmi, oddiy bir vaqtda ob’ektga yo’naltirilgan hisoblash)
      - Elixir (Erlang VM-da ishlaydi)
      - Zumrad – iplar va monitorlardan foydalanadi
      - Erlang – hech narsadan bahramand bo’lmagan holda uzatiladigan asenkron xabardan foydalanadi
      - Gambit sxemasi – Termite kutubxonasidan foydalanish
      - Boring
      - Xaskell – bir nechta mashinalarda bir vaqtda, taqsimlangan va parallel dasturlashni qo’llab-quvvatlaydi
      - Java
        
        Java-ga qo’shiling – Java asosidagi bir vaqtda joylashgan til
        
        X10
        
        okkam-π – ning zamonaviy varianti okam, Milnerning g’oyalarini o’zida mujassam etgan b-hisob
        
        Jingalak qavs tillari
        
        Jingalak qavs yoki jingalak dasturiy tillar dan foydalanib bayonot bloklarini aniqlaydigan sintaksisga ega jingalak qavs yoki qavs belgilar . Ushbu sintaksis kelib chiqishi BCPL (1966) va tomonidan ommalashtirilgan C. Ko’p jingalak qavs tillari C dan kelib chiqadi yoki ularga qattiq ta’sir qiladi. Jingalak qavs tillariga quyidagilar kiradi:
        
        Dataflow tillari
        
        Dataflow dasturlash tillar dasturni aniqlashtirish uchun ma’lumotlar oqimining (odatda vizual) ko’rinishiga tayanadi. Diskret hodisalarga reaktsiya berish yoki ma’lumotlar oqimlarini qayta ishlash uchun tez-tez ishlatiladi. Ma’lumotlar oqimining tillariga quyidagilar kiradi:
        
        Ma’lumotlarga yo’naltirilgan tillar
        
        Ma’lumotlarga yo’naltirilgan tillar narsalarning bir to’plamini boshqa to’plamlarga solishtiradigan shaxslararo munosabatlar jadvali sifatida tavsiflangan munosabatlarni izlash va boshqarish uchun kuchli usullarni taqdim etadi. [ iqtibos kerak ] Ma’lumotlarga yo’naltirilgan tillarga quyidagilar kiradi:
        
        Klarion
        
        Qaychi
        
        dBase ma’lumotlar bazasiga kirishning tili
        
        Gremlin
        
        MUMPS (ma’lumotlar bazasi bilan ishlash uchun ixtisoslashgan ANSI standart umumiy maqsadli til)
        
        Kesh (MUMPS ga o’xshash)
        
        RDQL
        
        SPARQL
        
        SQL
        
        D darsligi – Shuningdek qarang Uchinchi manifest
        
        Visual FoxPro – mahalliy RDBMS dvigateli, ob’ektga yo’naltirilgan, RAD
        
        WebDNA
        
        Wolfram tili
        
        Qarorlar jadvali tillari
        
        Qaror jadvallari har qanday tilda dastur yozishdan oldin mantiqni aniqlashtirish uchun yordam sifatida ishlatilishi mumkin, ammo 1960-yillarda asosiy mantiq to’g’ridan-to’g’ri qarorlar jadvali shaklida ifodalangan bir qator tillar ishlab chiqilgan, jumladan:
        
        Deklaratsion tillar
        
        Asosiy toifasi: Deklarativ dasturlash tillari
        
        Deklaratsion tillar hisoblash mantig’ini uning boshqaruv oqimini batafsil tavsiflamasdan ifodalash. Deklarativ dasturlash farqli o’laroq turadi majburiy dasturlash majburiy dasturlash tillari orqali, bu erda boshqaruv oqimi ketma-ket buyurtmalar (imperativlar) bilan belgilanadi. (Sof) funktsional va mantiqqa asoslangan dasturlash tillari ham deklarativ bo’lib, deklarativ toifaning asosiy pastki toifalarini tashkil etadi. Ushbu bo’limda ushbu pastki toifalarda bo’lmagan qo’shimcha misollar keltirilgan.
        
        Analytica
        
        Chumolilar (aralashtirmoq deklarativ dasturlash va majburiy dasturlash )
        
        Kori
        
        Sifer
        
        Tarqatilgan dastur spetsifikatsiyasi tili (DASL) (birlashtirish deklarativ dasturlash va majburiy dasturlash )
        
        EChL
        
        Gremlin
        
        Yorqinlik
        
        Merkuriy
        
        MetaPost
        
        Modelika
        
        Prolog
        
        QML
        
        Oz
        
        RDQL
        
        Tartib L – mutlaqo funktsional, avtomatik ravishda parallel va poygasiz
        
        SPARQL
        
        SQL (DDL, DCL va DML emas, faqat DQL)
        
        Wolfram tili
        
        xBase
        
        XSL transformatsiyalari
        
        O’rnatiladigan tillar
        
        Manba kodida
        
        O’rnatiladigan manba tillari erkin shaklda, ko’pincha veb-sahifada, bajariladigan kodning kichik qismlarini joylashtirdi.
        
        Mijozlar tomonidan o’rnatilgan tillar brauzer yoki mo’ljallangan mijozning qobiliyatlari bilan cheklangan. Ular veb-sahifalarda serverni qayta tiklashga hojat qoldirmasdan dinamizmni ta’minlashga qaratilgan.
        
        Server tomonidagi ko’milgan tillar ancha moslashuvchan, chunki deyarli har qanday til serverga o’rnatilishi mumkin. Veb-sahifaga server tomonidagi kod qismlarini kiritish maqsadi dinamik ravishda qo’shimcha belgilar yaratishdir; sahifa xizmat ko’rsatganda kodning o’zi yo’qoladi, uning o’rniga uning chiqishi bilan almashtiriladi.
        
        Server tomoni
        
        PHP
        
        VBScript
        
        SMX – veb-sahifalarga bag’ishlangan
        
        Tcl – server tomonida NaviServer va elektron sanoat tizimidagi muhim tarkibiy qism
        
        WebDNA – ma’lumotlar bazasiga asoslangan veb-saytlarga bag’ishlangan
        
        Yuqoridagi misollar, ayniqsa, ushbu maqsadga bag’ishlangan. Kabi ko’plab boshqa tillar Erlang, Scala, Perl va Yoqut moslashtirilishi mumkin (masalan, ichiga kirib Apache modullar).
        
        Mijoz tomoni
        
        ActionScript
        
        JavaScript (aka ECMAScript yoki JScript)
        
        VBScript (Faqat Windows)
        
        Ob’ekt kodida
        
        Turli xil dinamik yoki skript tillari kompilyatsiya qilingan bajariladigan kodga kiritilishi mumkin. Asosan, til uchun ob’ekt kodi tarjimon bajariladigan dastur bilan bog’lanishi kerak. O’rnatilgan til uchun manba kodi parchalari keyinchalik satr sifatida baholash funktsiyasiga o’tkazilishi mumkin. Agar manba kodi foydalanuvchi tomonidan kiritilgan bo’lsa, dasturni boshqarish tillarini shu tarzda amalga oshirish mumkin. Kichik tarjimonlari bo’lgan tillarga afzallik beriladi.
        
        Ta’lim tillari
        
        To’liq ro’yxat uchun qarang Ta’lim dasturlash tillari ro’yxati.
        
        Tillar birinchi navbatda dasturlashni o’qitish va o’rganish uchun ishlab chiqilgan.
        
        Ezoterik tillar
        
        Asosiy toifasi: Ezoterik dasturlash tillari
        
        An ezoterik dasturlash tili – bu dasturlash tili, bu kompyuter dasturlash tili dizayni chegaralarini sinash, kontseptsiyani isbotlash yoki hazil sifatida.
        
        Kengaytma tillari
        
        Kengaytma dasturlash tillari boshqa dasturga kiritilgan va kengaytirilgan skriptlarda uning xususiyatlaridan foydalanish uchun ishlatiladigan tillardir.
        
        AutoLISP (o’ziga xos AutoCAD )
        
        BeanShell
        
        CAL
        
        C / AL (C / SIDE)
        
        Xiyla
        
        Emacs Lisp
        
        JavaScript va ba’zi lahjalar, masalan, JScript
        
        Lua (ko’plab o’yinlarga kiritilgan)
        
        OpenCL (GPU va protsessorning parallel kengaytmalaridan foydalanish uchun C va C ++ kengaytmalari)
        
        OptimJ (optimallashtirish modellarini yozish uchun tilni qo’llab-quvvatlaydigan Java-ning kengayishi va ommaviy ma’lumotlarni qayta ishlash uchun kuchli abstraktlar)
        
        Perl
        
        Payk
        
        Python (Maya, Blender va boshqa 3 o’lchovli animatsiya to’plamlariga kiritilgan)
        
        Rexx
        
        Yoqut (Google SketchUp)
        
        S-Lang
        
        SQL
        
        Sincap
        
        Tcl
        
        Vim-skript
        
        Ilovalar uchun Visual Basic (VBA)
        
        Windows PowerShell
        
        To’rtinchi avlod tillari
        
        Asosiy toifasi: To’rtinchi avlod dasturlash tillari
        
        To’rtinchi avlod dasturlash tillari ma’lumotlar bazasi tizimlari atrofida qurilgan yuqori darajadagi tillardir. Ular odatda tijorat muhitida qo’llaniladi.
        
        1C: Enterprise dasturlash tili
        
        ABAP
        
        CorVision
        
        CSC GraphTalk
        
        CA-IDEAL Bilan ishlatish uchun (dastur muddati uchun interaktiv rivojlanish muhiti) CA-DATACOM / JB
        
        Easytrieve hisobot generatori (hozirda CA-Easytrieve Plus)
        
        Fokus
        
        IBM Informix-4GL
        
        LINC 4GL
        
        MAPPER (Unisys / Sperry ) – endi BISning bir qismi
        
        MARK-IV (Sterling / informatika ) endi VISION: CA BUILDER of CA
        
        TABIY
        
        Progress 4GL
        
        PV-to’lqin
        
        LiveCode (ma’lumotlar bazasiga asoslanmagan; baribir, maqsad 3GL-larga qaraganda abstraktsiyaning yuqori darajasida ishlash)
        
        SAS
        
        SQL
        
        Uberkod (VHLL yoki juda yuqori darajadagi til)
        
        Uniface
        
        Visual DataFlex
        
        Visual FoxPro
        
        xBase
        
        Funktsional tillar
        
        Asosiy toifasi: Funktsional tillar
        
        Funktsional dasturlash tillar dasturlarni va pastki dasturlarni matematik funktsiyalar sifatida belgilaydi va ularni birinchi darajali deb biladi. Ko’p funktsional tillar “nopok” bo’lib, imperativ xususiyatlarni o’z ichiga oladi. Ko’p funktsional tillar matematik hisoblash vositalariga bog’langan. Funktsional tillarga quyidagilar kiradi:
        
        Sof
        
        Nopok
        
        Uskuna tavsiflash tillari
        
        To’liq ro’yxat uchun qarang Uskuna tavsiflash tillari ro’yxati.
        
        Elektronikada, a apparat tavsiflash tili (HDL) – bu elektron sxemalarning tuzilishi, dizayni va ishlashini tavsiflash uchun ishlatiladigan ixtisoslashgan kompyuter tili va ko’pincha raqamli mantiqiy zanjirlar. Sanoatda ishlatiladigan eng keng ishlatiladigan va yaxshi qo’llab-quvvatlanadigan ikkita HDL navlari Verilog va VHDL. Uskuna tavsiflash tillariga quyidagilar kiradi:
        
        Analog elektron dizayni uchun HDL
        
        Verilog-AMS (Analog va aralash signal uchun verilog)
        
        VHDL-AMS (Analog / aralash signal uzatmasi bilan VHDL)
        
        Raqamli elektron dizayni uchun HDL
        
        Imperativ tillar
        
        Imperativ dasturlash tillari ko’p paradigma bo’lishi mumkin va boshqa tasniflarda paydo bo’lishi mumkin. Quyidagi dasturlash tillari ro’yxati imperativ paradigma:
        
        Interaktiv rejim tillari
        
        Interfaol rejimdagi tillar o’ziga xos qobiq vazifasini bajaradi: iboralar yoki iboralar birma-bir kiritilishi mumkin va ularni baholash natijasi darhol ko’rinadi. Interaktiv rejim a deb ham nomlanadi o’qish-baholash-chop etish davri (REPL).
        
        APL
        
        ASOSIY (ba’zi lahjalar)
        
        Klojure
        
        Umumiy Lisp
        
        Dart (Observatory yoki Dartium ishlab chiqaruvchi vositalari bilan)
        
        ECMAScript
        
        ActionScript
        
        XML uchun ECMAScript
        
        JavaScript
        
        JScript
        
        Manba
        
        Interpretatsiya qilingan tillar
        
        Interpretatsiya qilingan tillar bu dasturlash tillari bo’lib, unda dasturlar manba kodidan, tarjimon tomonidan bajarilishi mumkin. Nazariy jihatdan har qanday tilni kompilyatsiya qilish yoki talqin qilish mumkin, shuning uchun atama tarjima qilingan til odatda kompilyatsiya qilish o’rniga odatda talqin qilinadigan tillarni nazarda tutadi.
        
        Chumolilar
        
        APL
        
        AutoHotkey skript tili
        
        AutoIt skript tili
        
        ASOSIY (ba’zi lahjalar)
        
        Biznes uchun dasturlash tili (PL / B, ilgari DATABUS, keyingi versiyalari ixtiyoriy kompilyatsiya qo’shilgan)
        
        DM
        
        Eyfel (orqali Muzning erishi texnologiyasi yilda EyfelStudio )
        
        Emacs Lisp
        
        GameMaker tili
        
        Groovy
        
        J
        
        Yuliya (uchib ketishda tuzilgan mashina kodi, lekin transpilator Julia2C mavjud)
        
        JavaScript
        
        Lisp (dastlabki versiyalar, 1962 yilgacha bo’lganlar va ba’zi eksperimentallar; ishlab chiqarish Lisp tizimlari kompilyatorlar, ammo ularning aksariyati kerak bo’lsa, tarjimonni taqdim etadi)
        
        LPC
        
        Lua
        
        MUMPS (ANSI standart umumiy maqsadli til)
        
        Chinor
        
        Matematik
        
        MATLAB
        
        OCaml
        
        Paskal (dastlabki dasturlar)
        
        PCASTL
        
        Perl
        
        PHP
        
        PostScript
        
        PowerShell
        
        PROSE
        
        Python
        
        Rexx
        
        R
        
        BOShQARISh
        
        Yoqut
        
        S-Lang
        
        Speakeasy
        
        Standart ML (SML)
        
        Spin
        
        Tcl
        
        Choy
        
        TorqueScript
        
        yupqaBasik skript tili
        
        VBScript
        
        Windows PowerShell – asoslangan CLI
        
        Wolfram tili
        
        Ba’zi skript tillari – quyida
        
        Takroriy tillar
        
        Takroriy tillar atrofga quriladi yoki taklif qiladi generatorlar.
        
        Xotirani boshqarish turi bo’yicha tillar
        
        Axlat yig’ilgan tillar
        
        Ushbu bo’lim kengayishga muhtoj. Siz yordam berishingiz mumkin ( 2016 yil noyabr )
        
        Xotirani qo’lda boshqarish bilan ishlaydigan tillar
        
        Ushbu bo’lim kengayishga muhtoj. Siz yordam berishingiz mumkin ( 2016 yil noyabr )
        
        Xotirani deterministik boshqarish bilan boshqariladigan tillar
        
        Ushbu bo’lim kengayishga muhtoj. Siz yordam berishingiz mumkin ( 2018 yil aprel )
        
        Avtomatik ma’lumotni hisoblash (ARC) bilan tillar
        
        Ushbu bo’lim kengayishga muhtoj. Siz yordam berishingiz mumkin ( 2018 yil sentyabr )
        
        Ro’yxatga asoslangan tillar – LISPlar
        
        Ro’yxatlarga asoslangan tillar ma’lumotlar tuzilgan til ga asoslangan ro’yxat ma’lumotlar tuzilishi.
        
        Kichik tillar
        
        Kichik tillar [3] ixtisoslashgan muammo domeniga xizmat qilish.
        
        awk – matnli fayllarni boshqarish uchun ishlatiladi.
        
        Kometa – murakkab kombinatoriyani echish uchun ishlatiladi optimallashtirish kabi sohalardagi muammolar resurslarni taqsimlash va rejalashtirish
        
        sed – matnni tahlil qiladi va o’zgartiradi
        
        SQL – faqat bir nechta kalit so’zlarga ega va to’liq dasturlash tili uchun zarur bo’lgan barcha konstruktsiyalar mavjud emas [a] – ko’plab ma’lumotlar bazalarini boshqarish tizimlari SQL-ni qo’shimcha tuzilmalar bilan kengaytiradi saqlangan protsedura til
        
        Mantiqqa asoslangan tillar
        
        Asosiy toifasi: Mantiqiy dasturlash tillari
        
        Mantiqan asoslangan tillarda echim olish uchun bir qator qadamlar emas, balki echim bo’lishi kerak bo’lgan atributlar to’plami ko’rsatilgan.
        
        Buning ortidan taniqli tillar dasturlash paradigmasi quyidagilarni o’z ichiga oladi:
        
        ALF
        
        Olma-0
        
        CLACL (CLAC-tili)
        
        Kori
        
        Fril
        
        Yanus
        
        λProlog (polimorfik terish, modulli dasturlash va yuqori darajadagi dasturlashni o’z ichiga olgan mantiqiy dasturlash tili)
        
        Oz va Motsart dasturlash tizimi o’zaro faoliyat platforma Oz
        
        Prolog (ma’lumotlar va dasturni baholash mexanizmini matematik mantiqning maxsus shakli sifatida shakllantiradi Shox mantiq va chaqirilgan umumiy isbotlash mexanizmi mantiqiy qaror )
        
        Merkuriy (Prolog asosida)
        
        Visual Prolog (ob’ektga yo’naltirilgan Prolog kengaytmasi)
        
        Mashina tillari
        
        Mashina tillari to’g’ridan-to’g’ri kompyuterning protsessori tomonidan bajariladi. Ular odatda bit naqshlari sifatida shakllantiriladi, odatda ular ichida ifodalanadi sakkizli yoki o’n oltinchi. Har bir bit sxemasi protsessordagi sxemalarni apparatning asosiy operatsiyalaridan birini bajarishiga olib keladi. Muayyan elektr kirishlarini faollashtirish (masalan, mikroprotsessorlar uchun protsessor paketining pinlari) va protsessor holatining mantiqiy sozlamalari protsessorning hisob-kitobini boshqaradi. Shaxsiy kompyuter tillari protsessorlar oilasiga xosdir; protsessorlarning bir oilasi uchun kompyuter tilidagi kod to’g’ridan-to’g’ri boshqa oiladagi protsessorlarda ishlay olmaydi, agar ko’rib chiqilayotgan protsessorlarda uni qo’llab-quvvatlash uchun qo’shimcha uskunalar bo’lmasa (masalan, DEC VAX protsessorlari PDP-11 moslik rejimini o’z ichiga olgan bo’lsa). Ular (aslida) har doim uchinchi tomon tomonidan emas, balki protsessor ishlab chiqaruvchisi tomonidan belgilanadi. Ramziy versiya, protsessorniki assambleya tili, shuningdek, ko’p hollarda ishlab chiquvchi tomonidan belgilanadi. Ba’zi tez-tez ishlatiladigan mashina kodlari ko’rsatmalar to’plamlari ular:
        
        ARM
        
        Asl 32-bit
        
        16-bitli Thumb ko’rsatmalari (pastki to’plam yoki registrlar ishlatilgan)
        
        64-bit (arxitekturaning katta o’zgarishi, ko’proq registrlar)
        
        18-bit: PDP-1, PDP-4, PDP-7, PDP-9, PDP-15
        
        12-bit: PDP-5, PDP-8, LINC-8, PDP-12
        
        36-bit: PDP-6, PDP-10, DECSYSTEM-20
        
        16-bit: PDP-11 (ta’sirlangan VAX va M68000)
        
        32-bit: VAX
        
        64-bit: Alfa
        
        16-bitli x86, birinchi Intel 8086 da ishlatilgan
        
        Intel 8086 va 8088 (ikkinchisi birinchi va erta ishlatilgan IBM PC )
        
        Intel 80186
        
        Intel 80286 (bilan birinchi x86 protsessor himoyalangan rejim, ishlatilgan IBM AT )
        
        AMD-larAMD64
        
        IntelIntel 64
        
        305
        
        650
        
        701
        
        702, 705 va 7080
        
        704, 709, 7040, 7044, 7090, 7094
        
        1400 seriyali, 7010
        
        7030
        
        7070
        
        Tizim / 360 va vorislar, shu jumladan z / Arxitektura
        
        6502 (Protsessor uchun VIC-20, Apple II va Atari 800 )
        
        6510 (Protsessor uchun Commodore 64 )
        
        G’arbiy dizayn markazi65816/65802 (Protsessor uchun Apple IIGS va (variant) Super Nintendo ko’ngilochar tizimi )
        
        PowerPC – ishlatilgan Quvvatli Macintosh va ko’pchilikda o’yin konsollari, ayniqsa ettinchi avlod.
        
        Quvvat ISA
        
        30 bitli kompyuterlar: 490, 492, 494, 1230
        
        36 bitli kompyuterlar
        
        1101, 1103, 1105
        
        1100/2200 seriyali
        
        Ibratli tillar
        
        Asosiy toifasi: Ibratli dasturlash tillari
        
        Matn o’rnini bosuvchi so’l tillar
        
        Ibratli tillar bitta manba kodi faylini boshqasiga o’zgartiradi. “Ibratli” – bu asosan matnning uzunroq qismiga kengayadigan qisqa matn (aralashmaslik kerak) gigienik makrolar ), ehtimol parametrlarni almashtirish bilan. Ular tez-tez odatlanib qolishgan oldindan ishlov berish manba kodi. Preproessorlar, shuningdek, moslamalarni etkazib berishlari mumkin fayl qo’shilishi.
        
        Ibratli tillar maxsus belgilangan kodli hududlarda ishlash bilan cheklanishi mumkin (oldindan belgilangan # C protsessori holatida). Shu bilan bir qatorda, ular bo’lmasligi mumkin, ammo bu holda, masalan, so’l makrosini kengaytirish istalmagan (masalan) string literal, shuning uchun ular hali ham sintaksisning ibtidoiy xabardorligiga muhtoj. Bunday holda, ular ko’pincha bir nechta tillarga tegishli. Kabi manbaga biriktirilgan tillar bilan qarama-qarshilik PHP, to’liq namoyish etilgan.
        
        cpp (C protsessori)
        
        m4 (dastlab AT&T dan, Unix bilan birga)
        
        ML / I (umumiy maqsadli so’l protsessor)
        
        Ilova so’l tillari
        
        Ssenariy tillari kabi Tcl va ECMAScript (ActionScript, XML uchun ECMAScript, JavaScript, JScript ) ilovalarga kiritilgan. Ba’zan ularni “makro tillar” deb ham atashadi, ammo biroz farqli ma’noda matn o’rnini bosuvchi makrolarga o’xshaydi m4.
        
        Metaprogramma tillari
        
        Metaprogramma boshqa dasturlarni, shu jumladan o’zlarini, o’zlarining ma’lumotlari sifatida yozadigan yoki boshqaradigan dasturlarning yozilishi yoki boshqacha tarzda bajariladigan ishlarning bir qismini bajaradigan dastur ishlash vaqti davomida vaqtni tuzish. Ko’pgina hollarda, bu dasturchilarga barcha kodlarni qo’lda yozish uchun sarflanadigan vaqt ichida ko’proq bajarishga imkon beradi.
        
        Multiparadigma tillari
        
        Asosiy maqola: Ko’p paradigma dasturlash tillarini taqqoslash
        
        Multiparadigma tillari bir nechta qo’llab-quvvatlash dasturlash paradigmasi. Ular ruxsat berishadi dastur bir nechta foydalanish dasturlash uslubi. Maqsad – dasturchilarga hech kim paradigma barcha muammolarni eng oson yoki samarali usul bilan hal qilmasligini tan olib, ish uchun eng yaxshi vositadan foydalanishga imkon berishdir.
        
        1C: Enterprise dasturlash tili (umumiy, imperativ, ob’ektga yo’naltirilgan, prototipga asoslangan, funktsional)
        
        Ada (bir vaqtda, tarqatildi, umumiy (shablonni metaprogramlash ), majburiy, ob’ektga yo’naltirilgan (sinfga asoslangan ))
        
        ALF (funktsional, mantiq )
        
        Olma-0 (cheklov, majburiy, mantiqiy)
        
        APL (funktsional, imperativ, ob’ektga yo’naltirilgan (sinfga asoslangan))
        
        BETA (funktsional, imperativ, ob’ektga yo’naltirilgan (sinfga asoslangan))
        
        C ++ (umumiy, imperativ, ob’ektga yo’naltirilgan (sinfga asoslangan), funktsional, metaprogramma)
        
        C # (umumiy, imperativ, ob’ektga yo’naltirilgan (sinfga asoslangan), funktsional, deklarativ)
        
        Seylon (umumiy, imperativ, ob’ektga yo’naltirilgan (sinfga asoslangan), funktsional, deklarativ)
        
        ChukK (imperativ, ob’ektga yo’naltirilgan, vaqtga asoslangan, bir vaqtda, uchishda)
        
        Kobra (umumiy, imperativ, ob’ektga yo’naltirilgan (sinfga asoslangan), funktsional, shartnomaviy)
        
        Umumiy Lisp (funktsional, imperativ, ob’ektga yo’naltirilgan (sinfga asoslangan), tomonga yo’naltirilgan (foydalanuvchi qo’shimcha paradigmalar qo’shishi mumkin, masalan, mantiq))
        
        Jingalak (funktsional, imperativ, ob’ektga yo’naltirilgan (sinfga asoslangan), metaprogramma)
        
        Kori (bir vaqtda, funktsional, mantiqiy)
        
        D. (umumiy, imperativ, funktsional, ob’ektga yo’naltirilgan (sinfga asoslangan), metaprogramma)
        
        DelphiOb’ekt Paskal (umumiy, imperativ, ob’ektga yo’naltirilgan (sinf asosida), metaprogramma)
        
        Dilan (funktsional, ob’ektga yo’naltirilgan (sinfga asoslangan))
        
        eC (umumiy, imperativ, ob’ektga yo’naltirilgan (sinfga asoslangan))
        
        ECMAScript (funktsional, imperativ, ob’ektga yo’naltirilgan (prototipga asoslangan))
        
        ActionScript
        
        XML uchun ECMAScript
        
        JavaScript
        
        JScript
        
        Choy (funktsional, imperativ, ob’ektga yo’naltirilgan (sinfga asoslangan))
        
        Raqamli tahlil
        
        Kabi bir nechta umumiy maqsadli dasturlash tillari C va Python, shuningdek, texnik hisoblash uchun ishlatiladi, ushbu ro’yxat deyarli faqat texnik hisoblash uchun ishlatiladigan tillarga qaratilgan.
        
        Ingliz tiliga asoslangan bo’lmagan tillar
        
        Asosiy maqola: Ingliz tiliga asoslangan bo’lmagan dasturlash tillari
        
        Xitoy asoslari – Xitoy
        
        Fyolnir – Islandcha
        
        Til Symbolique d’Enseignement – Frantsuzcha
        
        Leksika – Ispaniya
        
        Rapira – Ruscha
        
        ejil -Tamilcha
        
        Ob’ektga yo’naltirilgan sinfga asoslangan tillar
        
        Sinf asosida Ob’ektga yo’naltirilgan dasturlash tillari o’z sinflari tomonidan belgilangan qo’llab-quvvatlovchi ob’ektlar. Sinf ta’riflari a’zo ma’lumotlarini o’z ichiga oladi. Xabar yuborildi asosiy tushuncha (agar bo’lmasa) The asosiy tushuncha) ob’ektga yo’naltirilgan tillarda.
        
        Ularning ba’zi bir argumentlari klassi tomonidan parametrlangan polimorfik funktsiyalar odatda usullar deb nomlanadi. Bilan tillarda bitta jo’natish, sinflar odatda metod ta’riflarini ham o’z ichiga oladi. Bilan tillarda bir nechta jo’natish, usullari bilan belgilanadi umumiy funktsiyalar. Istisno holatlar mavjud bitta jo’natish usullar umumiy funktsiyalar (masalan, Bigloo ob’ekt tizimi).
        
        Bir nechta yuborish
        
        Yagona yuborish
        
        ActionScript 3.0
        
        Aktyor
        
        Ada 95 va Ada 2005 yil (ko’p maqsadli til)
        
        APL
        
        BETA
        
        C ++
        
        C #
        
        Seylon
        
        Kislorod (avvalgi nomi Chrome)
        
        ChukK
        
        Kobra
        
        ColdFusion
        
        Jingalak
        
        D.
        
        Tarqatilgan dastur spetsifikatsiyasi tili (DASL)
        
        DelphiOb’ekt Paskal
        
        E
        
        GNU E
        
        eC
        
        Eyfel
        
        Qayta ishlash
        
        Groovy
        
        Java-ga qo’shiling
        
        Choy
        
        X10
        
        Modula-3 (Modula-2-ga ko’proq ob’ektga yo’naltirilgan xususiyatlarni qo’shdi)

Qiziqarli malumotlar
Dasturlashni bepul o’rgatadigan onlayn kurslar ro’yxati