Malumotlar bazasi
Ko‘zlaringga ishonma… Ko‘zlaringga ishonma… Inson uchun ko‘z — uni o‘rab turgan dunyo haqidagi asosiy axborot manbai. Biz ko‘zlarimizga mutloq ishonishga ko‘nikib qolganmiz. «Ko‘zlarimga ishonmadim» so‘zi, hayratlanishning eng yuqori darajasini ifodalaydi. Odatiy sharoitlarda bunday ishonch o‘zini to‘liq oqlaydi. Ko‘z va bosh miyaning unga bog‘liq bo‘limlari o‘zaro birgalikda, nozik tahliliy apparatni o‘zida namoyon qiladi va u bizga … Читать далее
Quyosh tutilishi Quyosh tutilishi 2015-yil 20-mart kuni sayyoramizda navbatdagi Quyosh tutilishi hodisasi kutilmoqda. Bu tutilish to‘liq tutilish bo‘lib, asrimiz boshidan hisoblaganda to‘qqizinchi to‘liq tutilish hisoblanadi. 20.03.2015 Quyosh tutilishi asosan shimoliy Atlantika va Shimoliy Muz Okeani ustida sodir bo‘ladi. Uning qisman tutilish fazasini Afrikaning shimoliy hududlari, Yevropa va Yevroosiyoning shimoliy-g‘arbiy qismlarida kuzatish mumkin bo‘ladi. Ushbu to‘liq … Читать далее
Tezkor zarrachalarning energiyasi va impulsi Tezkor zarrachalarning energiyasi va impulsi Yangilikni bayon qilishda, avvaldan ma’lum bilimga suyanish kerak. O’quvchi E=Mc2 formulani biladi deb qabul qilamiz. Bu formulani Eynshteyn kashf qilgan. Endilikda biz, tezkor zarrachalarning energiyasini qanday hisoblashni yoki shunchaki yerda yotgan toshda ham, foydalanilmay yotgan behisob energiya zaxiralari mavjudligini aynan u tufayli bilamiz. U mazkur … Читать далее
To‘lqin kelyapi! Osmonga qarang! To‘lqin kelyapi! Osmonga qarang! Fiziklar gravitatsion to‘lqinlarning tabiatda haqiqatan ham mavjudligi ilmiy tasdiqlangani haqida xabarlar tarqatishdi. Gravitatsion to‘lqinlar — daho olim Albert Eynshteynning ilmiy taxminlari (bashoratlari) ichida tasdiqlanishi uzoq kutilgan eng muhim nazariyalardan biri edi. Bu to‘lqinlar fazo-vaqt (zamon va makon) uzviyligining qo‘zg‘alishidan yuzaga keladigan o‘ziga xos to‘liqinlar bo‘lib, ushbu kashfiyot … Читать далее
Metamateriallar Metamateriallar Hoshimjonning sehrli qalpoqchasi uchun, roman sahifalaridan real hayotga ko‘chib o‘tish imkoni paydo bo‘ldi. Bu haqida Science va Nature ilmiy jurnallaridagi duet-maqolalar xabar bermoqda. Ko‘rinmas odam filmini ko‘pchiligimiz ko‘rganmiz. Ko‘rinmas uchar texnika va yoki dengizda kemalarni ko‘rinmas qilib qo‘yadigan vositalar borligi haqida ham hayrat aralash eshitganimiz bor. Lekin narsalarni haqiqatan ham ko‘rinmas qilib qo‘yish … Читать далее
Kvant elektrodinamikasi Kvant elektrodinamikasi Tabiat hodisalarini bayon qiluvchi fizik nazariyalar ichida shubhasiz eng aniq va mukammal nazariyalardan biri bu — kvant elektrodinamikasi sanaladi. Xususan, kvant elektrodinamikasi yordamida fiziklar, fotonlar — yorug‘likni tashkil qiluvchi eng kichik birliklar ekanligini tasdiqlashga muvaffaq bo‘lishdi hamda ularning zaryadlangan zarralar bilan qanday o‘zaro ta’sirlashishini tasvirlab beruvchi ixcham va ajoyib matematik modelni … Читать далее
Kvant fizikasining tug‘ilgan kuni Kvant fizikasining tug‘ilgan kuni 14-dekabr zamonaviy va mumtoz fizika o‘rtasida aniq chegara o‘tkazilgan sana hisoblanadi. Ya’ni bu kun — kvant fizikasining tavallud kunidir. 1900 yilning 14-dekabr sanasida buyuk olmon olimi Maks Plank (1858-1947) Berlin fizika institutining navbatdagi majlisida ishtirok etdi va nutq so‘zladi. o‘sha kuni uning nutqida fizik olimlar o‘zlariga notanish … Читать далее
Dinamit Dinamit Fan tarixchisi Stiven Baun shunday yozadi: «O‘t ochuvchi qurollarda va portlatish maqsadlarida qo‘llangan porox haqiqatan ham tarixda katta burilish yasagan ixtirolardan biridir. Zero u jamiyatda muayyan ijtimoiy o‘zgarishlarga asos bo‘ldi. Uning vositasida feodalizm barbod qilindi va tamomila yangicha harbiy strukturalar vujudga keldi. Shunday bo‘lsa-da, biroq portlatish texnikasida haqiqiy tub burilish yasagan modda porox … Читать далее
Qop-qora qoralik Qop-qora qoralik Qop-qorong‘u xonada qora mushukni topish mushkul, ayniqsa, aslida qora mushuk qorong‘u xonada yo‘q bo‘lsa! Falsafiy bahslarda ishlatiladigan ushbu so‘z o‘yini odatda ba’zi fiziklarning g‘ashini keltiradi. Aslida «qop-qorong‘u xona« yoki «qora mushuk» — ko‘rib bo‘lmaydigan narsalarni ramziy ifodalash uchun unchalik ham omadli o‘xshatish emas. Sababi, tabiatdagi barcha narsalar, hatto eng qora ko‘mir … Читать далее
«Ko‘zlaringga ishonma» turkumidan: xaritalar bizni qanday aldaydi? «Ko‘zlaringga ishonma» turkumidan: xaritalar bizni qanday aldaydi? Turli gadjetlar, ijtimoiy tarmoqlar va kompyuter o‘yinlaridan holi o‘tgan bolaligimizda biz odatda ko‘chada, mahalladagi tengqurlar bilan harakatli o‘yinlar o‘ynab vaqt o‘tkazar edik. Ko‘chada o‘ynash imkonsiz bo‘lgan kunlari, qo‘shni bolalar bilan uyda to‘planib, turli intellektual o‘yinlar, masalan, xaritadan biror shahar, yoki mamlakatni … Читать далее