КОШХОТИНЛИК ОРТИДАН КЕЛГАН БАЛО

КОШХОТИНЛИК ОРТИДАН КЕЛГАН БАЛО

КОШХОТИНЛИК ОРТИДАН КЕЛГАН БАЛО
КОШХОТИНЛИК ОРТИДАН КЕЛГАН БАЛО

Собир аканинг икки огил ва икки киз фарзанди бор, йоши катта болса хам, халигача есини йигиб олмади-да. Ози фермер хожалигида хисобчи вазифасида ишлайди. колига пул тушди дегунча, кошни кишлокдаги спиртли ичимликлар доконига югуради. Уйга бир-икки бутилка арок олиб кириб, зарурат болганида ичарман, деб ойласа-да, турмуш ортоги Садокат опа унинг уйга спиртли ичимлик олиб киришига каршилик килаверганидан факат кочада ичишга одатланди.

Кунлар шу зайлда отиб, Садокат опа бешинчи фарзандини дунйога келтирди. Чакалокка Мукаддам дея исм койишди. Фарзанд корганидан кувонган Собир ака озининг «одат»ига кора, ошна-огайниларини чойхонага чакириб, уларни спиртли ичимликлар билан сийлаб, «зийофат» килиб берди.

ДАРЗ КЕТГАН МУНОСАБАТ

Вактлар отиб, Собир ака ва Садокат опа икки келин олди, учала кизини турмушга хам узатди. Уларнинг кенжа ва еркатой кизи Мукаддам келин болганига хам анча йиллар болди.

Мукаддам той отганидан кейин Жавохир билан бир неча йил хамманинг хавасини келтирадиган ер-хотин болиб, тинч-тотув турмуш кечирди.

Лекин нима болди-ю, чиройли болганлиги учун хуснига бино койганиданми йоки бошка сабабданми, Мукаддам ерини менсимайдиган болиб колди. Жавохир билан бир неча ойлаб жанжаллашиб юрди. Шундай болса хам, иккита фарзандимнинг онаси, деган хайолда Жавохир Мукаддамни эзозлаб келди, уй-розгор харажатларидан орттириб, бир неча кимматбахо тилла такинчоклар олиб берди. Кошки, Мукаддам буларни тушуниб етса…

Хар доим хам «Ер-хотин уриши — дока ромол куриши» болавермас екан…

Иш юзасидан бошка вилоятга хизмат сафарига кетган Жавохир бир хафта отиб уйга кайтди. Мукаддам турмуш ортогининг уйда бир хафта йок болиб, мусофирликдан кайтганини хам тушунмасдан, болар-болмас гаплар билан яна жанжал чикарди. Бу каби жанжаллар мунтазам давом етганидан безор болган Жавохир турмуши бузилган бир айол — Манзура билан танишиб колди. Кейинчалик унинг уйига боришни озига одат килиб олди, бази кунлари уникида колиб хам кетар еди.

Мукаддам бошкалардан суриштириб, охири ерининг хуштори яшайдиган уйни топиб бориб, ешигини такиллатди. Ешикни бир истарали айол очди.

— Манзура сизмисиз? — соради Мукаддам.

— Ха, менман, тинчликми? —деб хайрон болиб соради Манзура. — Остонада турманг, киринг уйга, нима гап болса, ичкарида гаплашаверамиз.

Мукаддам Манзуранинг уйи­га кирди, у билан бирмунча гаплашгандай болиб, ерини унга йомонлай кетди.

— Опа, мен Жавохир аканинг бошини айлантириб олганим йок, унинг ози мени топиб, олдимга келиб юрибди, — деди Манзура унга.

— койинг, бунака гапларни. Бу ерга мен сиз билан жанжаллашгани, «еримни тинч кой», дейиш учун келмадим. Ундан кора, келинг, иккаламиз уни гумдон киламиз, — деди Мукаддам.

— Тушунмадим, фарзандларингизнинг отаси болган Жавохир акани гумдон килишдан сизга нима фойда, фарзандларингиз етим болиб колмайдими?

— Фарзандларимнинг такдири менинг муаммом, сизга бунинг алокаси йок, шу боис менга Жавохир акамни йок килишга йордам берсангиз, — деди Мукаддам ва Манзура агар бу ишда унга йордам берса, катта микдорда кимматбахо тилла буюмлар беришни вада килди.

Манзура вада килинган буюмларни ешитиб, Му­каддамдан нима килиш кераклигини соради. Улар озаро режа тузишди.

Хамтовок кундошлар

Тушлик пайти. Ешик конгироги жиринглади. Манзура ешикнинг туйнугидан моралади. Ешик олдида турган инсон хакикатан хам Жавохир еканлигига ишонч хосил килгач, ешикни очди. Бу пайтда Мукаддам ешик очиладиган тарафнинг оркасида беркиниб турган еди.

— Яхши келдингизми? — соради Манзура.

Уйида хотинидан бундай ширин созлар ешитишни унутиб юборган Жавохир унга кулиб караб, уйга кирди, Манзура билан кол бериб коришди. Манзура унинг колидаги сумкасини олиб, ерга койди. Жавохир енгашиб, ойок кийимини ечайотганида, ешикнинг орка тарафида турган Мукаддам колидаги темир буюм билан Жавохирнинг бошига урди. Кутилмаган огир зарб миясига урилганидан Жавохир хушидан кетди. Мукаддам бу билан «хумори»дан чикмади. Ошхонадан пичок олиб келди-да, Жавохирнинг корнига етти-саккиз марта санчди…

Киракашнинг жиноий шериклиги

Мукаддам «хумори” босилгач, киракашлик билан шугулланадиган Зухриддин исмли хайдовчига конгирок кил­ди. Унга тегишли манзилга етиб келишни тайинлади.

Зухриддин етиб келганида, унга холатни тушунтирди:

— Нариги хонадаги жасадни тумандаги ормон хожалигига олиб бориб, комиб келишда йордам берасиз, бу холатни хеч кимга айтмайсиз, бунинг евазига момайгина даромад оласиз.

Аввалига Зухриддин ойланиб колди. Кейин Мукаддам унга таклиф килган пулни топиш учун кочада камида уч-торт хафта киракашлик килиши кераклигини ойлаб, таклифни кабул килди.

Икки айол томонидан аллакачон хеч ким шуб­халанмайдиган холда ораб, таййорлаб койилган жасадни бир амаллаб автомашинанинг орка ориндигига жойладилар ва йолга чикишди…

Изи колган жиноят

Ормон хожалиги худудига бориб, хожаликнинг чеккарок томонига отишди. Учаласи автомашинадан пастга тушиб, атрофга карашди, хеч ким коринмади. Хамма йок олма ва шафтоли дарахтлари билан оралган болиб, лекин дарахтлар орасига екин екилмаганди. Улар тохтаган жойдан йигирма беш-оттиз метр нарирокда катта йонгок дарахти коринди.

Зухриддин автомашинасининг юкхонасидан белкурак ва кетмонни олди-да, йонгок дарахтининг тагини белкуракда бир-икки кавлаб корди, тупрок юмшок екан. Тезлик билан бир одам сигадиган даражада чукур казиди, жасадни комиб, ортга кайтишди. Бошлангич синфда окийдиган Мухтор еса уларни узокдаги еман дарахти оркасида кузатиб турганди. У хар куни тушликкача мактабга бориб, тушликдан сонг уйдаги тортта мол ва олтита койини бир-икки соат боккани шу ерга олиб келар еди.

Бу холатдан коркиб кетган Мухтор мол-койларини хам унутиб, автомашина жонаб кетганидан сонг югурганича уйига борди. Енди ишдан келиб, чой ичиб отирган отаси Насим акага болган вокеани айтиб берди.

Насим ака оглига оша йонгок дарахти тагига умуман якинлашмасликни, мол-койларини у ердан узокрокда бокиб, кеч болмасдан уйга кайтишни та­йинлади. Мухтор яна койларининг олдига кетгач, Насим ака автомашинасида, туман ички ишлар болимига бориб, холатни тушунтирди.

Кундошларнинг котиллиги «иссик из»дан фош етилди

Насим ака берган хабар асосида туман ички ишлар болимида тезкор гурух тузилди. Гурухнинг бир кисми тезлик билан ормон хожалигига бориб, Насим ака корсатган жойдаги йонгок дарахти тагида комилган жасадни кавлаб олишди. Гурухнинг иккинчи кисми еса Насим аканинг корсатмаси асосида унинг огли Мухтор тушунтириб берган ойналари бироз корайтирилган, ток кизил рангли, атрофи турлича безатилган «Москвич” русумли автомашинани кидириш ишларини бошлаб юборди. Бу каби автомашиналарнинг микдори озлиги учун окшомга кадар автомашина топилди.

Туман ички ишлар болимига оз вактида берилган хабар сабаб оз «вазифалари”ни гойоки хеч ким аниклай олмайдиган даражада «мукаммал» адо етган Зухриддин, Манзура ва Мукаддам шу куннинг озида колга олинди.

Содир етилган котиллик юзасидан козгатилган жиноят иши бойича отказилган дастлабки тергов харакатлари якунланиб, жиноят иши айблов хулосаси билан жиноят ишлари бойича туман судига такдим етилди. Суднинг хукми билан уч «шоввоз”га узок муддатли огир жазо тайинланди.

Акрамжон ХОЖАМОВ,юрист, Наманган вилоятиНорин тумани

Хикоялар
КОШХОТИНЛИК ОРТИДАН КЕЛГАН БАЛО