Ona tili va bolalar adabiyoti
Foydalanilgan adabiyotlar:
Ona tili darslarida AKTdan foydalanish
Yurtimizda zamonaviy ta’lim tizimi yosh avlodni yetuk inson bo`lib voyaga yetishi uchun barcha imkoniyatlarni yaratib berishni o`z oldimizga maqsad qilib qo`yganmiz. Jumladan, amalga oshirilayotgan barcha ishlarimiz asosida ana shu maqsad-muddao mujassam.
Ta’lim-tarbiya sohasidagi islohotlarning izchil borayotganligini ko`rish mumkin. Farzandlarimizni sog`lom va baquvvat, barkamol inson etib tarbiyalay olgan yurtdagina taraqqiyot, buyuklik bo`ladi.
Shu o`rinda biz pedagoglar oldiga bugungi kunda, ayniqsa, ona tili va adabiyot fani o`qituvchilari zimmasiga juda katta ma’suliyat yuklandi.
Ona tili fani darslariga yangi pedagogik texnologiyalarni olib kirish va uni ta’lim tizimi mazmuniga singdirish, tadbiq etish, darsda yangi usullardan qo`llash, noan’anaviy darslarning ahamiyati, DTS talablarini bajarishga zamin yaratadi.
Men ham pedagogik faoliyatimda DTS talablariga asoslangan holda har bir darsimda o`quvchi shaxsini kamol toptirish, o`sib kelayotgan yosh avlodga umuminsoniy va milliy qadriyatlarga hurmat tuyg`usini singdirishda, milliy tilga, o`z xalqining an’analariga iftixor tuyg`usining kamol toptirishga harakat qilaman.
Shu maqsadga muvofiq, ona tili fani darslarida yangi pedagogik texnologiyalardan foydalanib, elektron darsliklar asosida olib borish o`qituvchi uchun yaqin ko`makdosh vazifasini o`tashi mumkin. Chunki ona tili fanidagi ayrim mavzularni o`quvchilarga tushuntirish qiyinchilik tug`dirayotganini inobatga olish kerak. O`quvchilarning murakkab mavzularni o`zlashtirishida o`qituvchidan eshitgandan ko`ra AKT orqali ko`rib tushungani o`qituvchining o`ziga ham yordam beradi. O`quvchining yozma nutqiy ko`nikmalarini hosil qilishda nafaqat grammatik bilimlar, balki sara bilimlarni egallashi zarur. Chunki o`quvchilar grammatik bilimlar yordamida to`g`ri jumlalar tuzishni o`rgansa, nutqiy bilimlar orqali so`zlarni tanlash, so`zlarni o`z joyida ma’lum ifoda vositalari sifatida qo`llab, mazmunini maqsadga muvofiq ifodalashga o`rganadilar.
Ona tili fanining 5-9 sinf uchun uzviylashtirilgan o`quv rajasidagi ayrim mavzular o`quvchilar uchun tushunishida qiyinchilik tug`dirayotganini aytib o`tmoqchiman.
Ona tili fani darslarida AKTdan foydalanish
Reja:
- Zamonaviy ta’lim tizimida ona tili fanining samaradorligi.
- Ona tili fani darslarida AKTdan foydalanish.
Yurtimizda zamonaviy ta’lim tizimi yosh avlodni yetuk inson bo`lib voyaga yetishi uchun barcha imkoniyatlarni yaratib berishni o`z oldimizga maqsad qilib qo`yganmiz. Jumladan, amalga oshirilayotgan barcha ishlarimiz asosida ana shu maqsad-muddao mujassam.
Ta’lim-tarbiya sohasidagi islohotlarning izchil borayotganligini ko`rish mumkin. Farzandlarimizni sog`lom va baquvvat, barkamol inson etib tarbiyalay olgan yurtdagina taraqqiyot, buyuklik bo`ladi.
Shu o`rinda biz pedagoglar oldiga bugungi kunda, ayniqsa, ona tili va adabiyot fani o`qituvchilari zimmasiga juda katta ma’suliyat yuklandi.
Ona tili fani darslariga yangi pedagogik texnologiyalarni olib kirish va uni ta’lim tizimi mazmuniga singdirish, tadbiq etish, darsda yangi usullardan qo`llash, noan’anaviy darslarning ahamiyati, DTS talablarini bajarishga zamin yaratadi.
Men ham pedagogik faoliyatimda DTS talablariga asoslangan holda har bir darsimda o`quvchi shaxsini kamol toptirish, o`sib kelayotgan yosh avlodga umuminsoniy va milliy qadriyatlarga hurmat tuyg`usini singdirishda, milliy tilga, o`z xalqining an’analariga iftixor tuyg`usining kamol toptirishga harakat qilaman.
Shu maqsadga muvofiq, ona tili fani darslarida yangi pedagogik texnologiyalardan foydalanib, elektron darsliklar asosida olib borish o`qituvchi uchun yaqin ko`makdosh vazifasini o`tashi mumkin. Chunki ona tili fanidagi ayrim mavzularni o`quvchilarga tushuntirish qiyinchilik tug`dirayotganini inobatga olish kerak. O`quvchilarning murakkab mavzularni o`zlashtirishida o`qituvchidan eshitgandan ko`ra AKT orqali ko`rib tushungani o`qituvchining o`ziga ham yordam beradi. O`quvchining yozma nutqiy ko`nikmalarini hosil qilishda nafaqat grammatik bilimlar, balki sara bilimlarni egallashi zarur. Chunki o`quvchilar grammatik bilimlar yordamida to`g`ri jumlalar tuzishni o`rgansa, nutqiy bilimlar orqali so`zlarni tanlash, so`zlarni o`z joyida ma’lum ifoda vositalari sifatida qo`llab, mazmunini maqsadga muvofiq ifodalashga o`rganadilar.
Ona tili fanining 5-9 sinf uchun uzviylashtirilgan o`quv rajasidagi ayrim mavzular o`quvchilar uchun tushunishida qiyinchilik tug`dirayotganini aytib o`tmoqchiman.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.
Просмотр содержимого документа
«Ona tili darslarida AKTdan foydalanish»
Uchqo`rg`on tuman xalq ta’limi bo`limiga qarashl 6-sonli umumiy o`rta ta’lim maktabi ona tili va adabiyoti fani o`qituvchisi Jarkinova Zulfiya Abdulhayevnaning “Ona tili darslarida AKTdan foydalanish” mavzusida
Ona tili fani darslarida AKTdan foydalanish
- Zamonaviy ta’lim tizimida ona tili fanining samaradorligi.
- Ona tili fani darslarida AKTdan foydalanish.
Yurtimizda zamonaviy ta’lim tizimi yosh avlodni yetuk inson bo`lib voyaga yetishi uchun barcha imkoniyatlarni yaratib berishni o`z oldimizga maqsad qilib qo`yganmiz. Jumladan, amalga oshirilayotgan barcha ishlarimiz asosida ana shu maqsad-muddao mujassam. Ta’lim-tarbiya sohasidagi islohotlarning izchil borayotganligini ko`rish mumkin. Farzandlarimizni sog`lom va baquvvat, barkamol inson etib tarbiyalay olgan yurtdagina taraqqiyot, buyuklik bo`ladi. Shu o`rinda biz pedagoglar oldiga bugungi kunda, ayniqsa, ona tili va adabiyot fani o`qituvchilari zimmasiga juda katta ma’suliyat yuklandi. Ona tili fani darslariga yangi pedagogik texnologiyalarni olib kirish va uni ta’lim tizimi mazmuniga singdirish, tadbiq etish, darsda yangi usullardan qo`llash, noan’anaviy darslarning ahamiyati, DTS talablarini bajarishga zamin yaratadi. Men ham pedagogik faoliyatimda DTS talablariga asoslangan holda har bir darsimda o`quvchi shaxsini kamol toptirish, o`sib kelayotgan yosh avlodga umuminsoniy va milliy qadriyatlarga hurmat tuyg`usini singdirishda, milliy tilga, o`z xalqining an’analariga iftixor tuyg`usining kamol toptirishga harakat qilaman. Shu maqsadga muvofiq, ona tili fani darslarida yangi pedagogik texnologiyalardan foydalanib, elektron darsliklar asosida olib borish o`qituvchi uchun yaqin ko`makdosh vazifasini o`tashi mumkin. Chunki ona tili fanidagi ayrim mavzularni o`quvchilarga tushuntirish qiyinchilik tug`dirayotganini inobatga olish kerak. O`quvchilarning murakkab mavzularni o`zlashtirishida o`qituvchidan eshitgandan ko`ra AKT orqali ko`rib tushungani o`qituvchining o`ziga ham yordam beradi. O`quvchining yozma nutqiy ko`nikmalarini hosil qilishda nafaqat grammatik bilimlar, balki sara bilimlarni egallashi zarur. Chunki o`quvchilar grammatik bilimlar yordamida to`g`ri jumlalar tuzishni o`rgansa, nutqiy bilimlar orqali so`zlarni tanlash, so`zlarni o`z joyida ma’lum ifoda vositalari sifatida qo`llab, mazmunini maqsadga muvofiq ifodalashga o`rganadilar. Ona tili fanining 5-9 sinf uchun uzviylashtirilgan o`quv rajasidagi ayrim mavzular o`quvchilar uchun tushunishida qiyinchilik tug`dirayotganini aytib o`tmoqchiman.
Masalan: 5-sinf: Nutq tovushlari. Lab va til undoshlari.
O`quvchilarga mavzuni tushuntirishda AKTdan foydalanib, klaster usuli yoki boshqa usullar yordamida, tovushlarni o`quvchilarning o`zlariga og`zaki ravishda talaffuz ettirish orqali yetkazish mumkin. O`quvchilarga rasmli slaydlar yordamida nutq tovushlarni topish vazifasini topshiriq sifatida berish mumkin. Bundan tashqari o`quvchilardan matnlar ichidan nutq tovushlarini topib, unli va undoshlarini ajratish ko`nikmasini shakllantirish mumkin. Bir tomondan o`quvchida topqirlik qobiliyati shakllantirilsa, ikkinchi tomondan esa mavzuni mustaqil o`zlashtirish ko`nikmasi hosil bo`ladi.
6-sinf: Fe’llarning vazifa shakllari. Fe’llarning munosabat shakllari.
O`quvchilarga ushbu mavzuni tushuntirishda ham AKTdan foydalanib, klaster, tezkor savol-javob va boshqa metodlarni qo`llagan holda tushuntirish mumkin. Ushbu chizma orqali men “Fe’llarning vazifa shakllari” mavzusini o`quvchilarga tushuntirishda slayd yordamidan foydalanishim mumkin. O`quvchi ushbu chizmani ko`rib, mavzuni tushunishi mumkin bo`ladi.
7-sinf: “Bilan” yordamchi so`zining ham ko`makchi, ham bog`lovchi vazifasida qo`llanishi.
Ushbu mavzuni tushuntirishda AKTdan foydalanishdan tashqari misollar keltirish orqali ham o`quvchi ongiga yetkazish mumkin. Masalan: 1. Ona bilan bola, gul bilan lola. 2. Farhod qalam bilan rasm daftariga chiroyli rasm chizdi. Quyidagi gaplarning birida “bilan” bog`lovchi, birida esa ko`makchi vazifasida kelganini slayd orqali ko`rsatib, o`quvchilarga topshiriq sifatida berish mumkin. Ushbu usul yordamida o`quvchida mustaqil fikrlash qobiliyati shakllanadi.
8-sinf: Ega ishtirok etgan gaplar. Egasi yashiringan gaplar.
O`quvchilarga bu mavzuni tushuntirishdan avval o`qituvchining o`zidan ham kasbiy mahorat talab etiladi. Chunki o`qituvchi o`zi ham ushbu mavzuni yaxshi bilishi kerakdir. Shu o`rinda men bu mavzuni tushuntirishda klaster, bingo metodlaridan,AKT yordamida esa biror badiiy asardan parcha keltirish orqali o`quvchilardan ega ishtirok etgani yoki etmaganini aniqlash topshirig`ini berishni tavsiya etishim mumkin.
Ushbu chizma orqali yangi mavzuni tushuntirishda foydalanish mumkin.
9-sinf: Ergashgan gaplar va ularning turlari.
Bu mavzuni tushuntirishda ham bevosita yoki bilvosita AKTdan foydalanib, turli inovatsion usullarni qo`llash orqali o`quvchi ongiga singdirish mumkin. O`quvchining o`ziga mustaqil gap tuzdirish orqali ergashgan gaplarni topish vazifasini topshirish mumkin. Bundan tashqari elektron darslik yordamidan ham foydalanilsa, maqsadga muvofiq bo`ladi, deb o`ylayman.
Yuqorida ayrim mavzularni o`quvchiga tushuntirishda hozirgi zamon talabidan kelib chiqqan holda o`qituvchidan o`z ustida tinmay ish olib borishi, internet, vebsayt orqali bilimini yanada takomillashtirib borishni davr talabi, deb o`ylayman. Ona tili va adabiyotga e’tibor hamisha yuksak darajada bo`lgan. Ona tilininig qadr-qimmati ham, nufuzi ham har doim nihoyatda baland baholar bilan o`lchangan. Chunki qancha-qancha avlodlar ona tili va adabiyot yordamida voyaga yetayotganiga guvohmiz. Odamlar badiiy adabiyotga iymonga ishonganday ishonishgan, o`z ona tilisini asrab-avaylashgan. Hattoki, A. Navoiy ham ona tilimizning naqadar jozibali ekanligi umrboqiy asarlarida ko`rsatib o`tgan. Insonlar adabiyotimizdan ruhiy va ma’naviy ozuqa olishgan. Muhtaram Prezidentimiz “Adabiyotga e’tibor – ma’naviyatga, kelajakka e’tibor” nomli risolasida shunday fikrlarni keltiradi: “Bir so`z bilan aytganda xalqimiz ona tilini millat tili, adabiyotni esa muqaddas va ulug` dargoh” deb biladi. Men ham mana shunday ulug` va muqaddas dargohda mehnat qilayotganligimdan, kelajak avlodni yetuk va barkamol bo`lib voyaga yetayotganida oz bo`lsa-da, o`z hissamni qo`shayotganligimdan behad shodman. Bundan keyingi ish faoliyatimda men tinmay o`z ustimda muntazam shig`ullanishim lozimligi maqsadga muvofiqdir.
Foydalanilgan adabiyotlar:
- “Til va adabiyot ta’limi” jurnali.
- “Ma’rifat” gazetasi.
- I. A. Karimov “Adabiyotga e’tibor – ma’naviyatga, kelajakka e’tibor” risolasi.
- “XXI asr muallimasi” jurnali.
Ona tili va bolalar adabiyoti
Maktab yoshidagi kichik bolalar folklorini organish orqali bbsolarini kasbiy malakalarini rivojlantirish bolalar adabiyoti va folklori misolida (1)
Maktab yoshidagi kichik bolalar folklorini organish orqali bbsolarini kasbiy malakalarini rivojlantirish bolalar adabiyoti va folklori misolida
Maktabgacha talim yoshidagi bolalar nutqini ostirishda bolalar adabiyotidan foydalanish
Mahmudov n. imlo lug`ati
Jahon bolalar adabiyoti namoyondalari (2)
Jahon bolalar adabiyoti namoyondalari (1)
Search
Buxoro davlat universiteti Axborot texnologiyalar markazi © 2019
Powered by ATM
Qiziqarli malumotlar
Ona tili va bolalar adabiyoti