Qon bosimi nima? uning turlar va davolash

Bugungi kunda ko’plab odamlar duch keladigan sog’liq muammolaridan biri bo’lgan qon bosim bu – qon bosimining tanadagi me’yordan yuqori yoki past bo’lgan holatini anglatadi. Qon bosimini yurak tomonidan arteriyalar devorlariga ta’sir qiladigan bosim sifatida aniqlash mumkin. Qon bosimini to’g’ri nazorat qilmaslik jiddiy sog’liq muammolariga olib kelishi mumkin. Ushbu maqolada biz qon bosimining turlarini va e’tiborga olinadigan fikrlarni ko’rib chiqamiz.

Qon bosimi nima?

Qon bosimi arteriyalardagi bosim orqali qon aylanish tizimi orqali tarqalganda paydo bo’ladi. Qon bosimi ikki qiymat orqali ifodalanadi: sistolik bosim (yuqori bosim) va diastolik bosim (past bosim). Misol uchun, 120/80 mmHg sifatida ifodalangan qon bosimi qiymati 120 mmHg sistolik bosimni va 80 mmHg diastolik bosimni ko’rsatadi.

Gipotoniya (past qon bosimi) nima?

Gipotoniya – bu qon bosimi normal qiymatlardan past bo’lgan holat. Odatda, 90/60 mmHg dan past qiymatlar gipotoniya hisoblanadi. Gipotoniya bosh aylanishi, zaiflik, hushidan ketish hissi va ko’ngil aynish kabi belgilar bilan namoyon bo’lishi mumkin. Bu qon oqimining etarli emasligi yoki muayyan sog’liq muammolari tufayli yuzaga kelishi mumkin.

Gipertoniya (yuqori qon bosimi) nima?

Gipertoniya – bu qon bosimi normal qiymatlardan yuqori bo’lgan holat. Odatda, 140/90 mmHg dan yuqori qiymatlar gipertoniya hisoblanadi. Gipertoniya ko’pincha aniq belgilarga ega bo’lmasa-da, vaqt o’tishi bilan u yurak kasalliklari, qon tomirlari, buyraklar muammolari va boshqa jiddiy asoratlarga olib kelishi mumkin. Yuqori qon bosimining asosiy sabablari orasida stress, semirib ketish, noto’g’ri ovqatlanish, jismoniy faollikning etishmasligi va genetik omillar mavjud.

Gipertoniya belgilari qanday?

Gipertenziya ko’pincha jim kasallik deb ataladi, chunki u aniq belgilarni ko’rsatmaydi. Biroq, ba’zi odamlar bosh og’rig’i, bosh aylanishi, burundan qon ketish, nafas qisilishi, ko’krak og’rig’i va xira ko’rish kabi alomatlarga duch kelishi mumkin. Ushbu alomatlar gipertoniyaning rivojlangan yoki o’tkir asoratlarining belgisi bo’lishi mumkin.

Gipertoniya qanday aniqlanadi?

Gipertoniya diagnostikasi qon bosimini muntazam ravishda o’lchash yo’li bilan amalga oshiriladi. Qon bosimi odatda tibbiy mutaxassis tomonidan tekshiruv vaqtida o’lchanadi. Tashxis qo’yish uchun bir nechta o’lchov talab qilinadi. Bundan tashqari, ba’zi hollarda 24 soatlik qon bosimi monitoringi testi yoki uyda qon bosimi o’lchovlari ham qo’llanilishi mumkin.

Gipertoniyani qanday davolash mumkin?

Gipertoniyani davolash turli yondashuvlarni o’z ichiga olishi mumkin, masalan, turmush tarzini o’zgartirish va dori-darmonlarni qabul qilish. Turmush tarzini o’zgartirish sog’lom ovqatlanish, muntazam jismoniy faoliyat bilan shug’ullanish, vazn yo’qotish, spirtli ichimliklarni iste’mol qilishni cheklash va tuz iste’molini kamaytirishni o’z ichiga oladi. Dori-darmonlar qon bosimini pasaytirish uchun buyurilgan dori-darmonlarni qo’llashni o’z ichiga oladi. Davolash rejasi bemorning qon bosimi darajasi, yoshi, umumiy salomatligi va boshqa omillar bilan belgilanadi.

Gipertoniyaning organizmga qanday zararlari bor?

Gipertenziya, yurak kasalligi, qon tomirlari, buyrak kasalliklari, ko’z muammolari va boshqa organlarning shikastlanish xavfini oshirishi mumkin. Yuqori qon bosimi arteriya devorlariga zarar etkazishi mumkin, bu tomirlarning torayishi va qotib qolishiga va yurak xuruji yoki qon tomirlari kabi jiddiy holatlarning rivojlanishiga olib kelishi mumkin. Bundan tashqari, gipertoniya buyraklar faoliyatiga salbiy ta’sir ko’rsatishi mumkin.

Homiladorlik davrida qon bosimi

Homiladorlik paytida qon bosimi ko’tarilishi mumkin va bu preeklampsi deb ataladi. Preeklampsi yuqori qon bosimi, shuningdek proteinuriya (siydikda protein mavjudligi) bilan tavsiflanadi. Homiladorlik davrida yuqori qon bosimini muntazam ravishda kuzatib borish va zarur choralarni ko’rish muhimdir, chunki preeklampsi jiddiy asoratlarni keltirib chiqarishi mumkin.

Ko’z bosimi

Ko’z bosimi – bu ko’z ichi suyuqligi odatdagidan yuqori bosimga ega bo’lgan holat. Bu holat glaukoma deb ataladigan ko’z kasalligiga olib kelishi mumkin. Ko’z bosimi odatda boshida hech qanday alomat ko’rsatmaydi, ammo kelajakda ko’rishning yo’qolishiga olib kelishi mumkin. Muntazam ko’z tekshiruvlari bilan ko’z bosimini kuzatish muhimdir.

Xulosa qilib aytganda, qon bosimi muntazam ravishda kuzatilishi kerak bo’lgan parametrdir, chunki u tana uchun muhim ko’rsatkichdir. Gipotoniya va gipertoniya kabi turli xil qon bosimi turlari mavjud va ularning har biri o’ziga xos davolash, ehtiyot choralarini talab qilishi mumkin. Sog’lom turmush tarzini saqlash, tuz iste’molini nazorat qilish, muntazam ravishda jismoniy mashqlar qilish va qon bosimini muntazam tekshirib turish qon bosimini nazorat qilishda muhim qadamdir. Har qanday qon bosimi muammosiga duch kelganda, shifokor bilan maslahatlashish va tegishli davolash usullariga rioya qilish muhimdir.