Taqiqlovchi belgilar (yo’l qoidalari)
3. Taqiqlovchi belgilar
Taqiqlovchi belgilarning asosiy foni oq (3.27, 3.28, 3.29, 3.30 lardan tashqari)
xoshiyasi qizil (3.21, 3.23, 3.25, 3.31 lardan tashqari doiradan iborat bo’lib, harakatlanishni ma’lum darajada cheklaydi yoki umuman taqiqlaydi.
Ularning ta’sir kuchi o’rnatilgan joydan boshlab, birinchi chorrahagacha, chorraha bo’lmaganda aholi yashash joyining oxirigacha davom etadi. Ba’zi belgilar o’sha joyning o’zigagina taaluqli bo’ladi.
Taqiqlovchi belgilar yo’l harakatiga ma’lum cheklanishlar kiritish yoki ularni bekor qilish uchun qo’llaniladi.
3.1-Kirish taqiqlangan
Transport vositalarining bir tomonlama harakatlanishni joriy etishda yo’lning bir tarafiga ushbu belgi o’rnatiladi.
Barcha transport vositalarining (Belgilangan yo’nalishli transport vositalari bundan mustasno) kirishi taqiqlanadi.
3.2-Harakatlanish taqiqlangan
Dam olish uylari, sanatoriya, kasalxona va umum foydalanadigan hovlilarga kiraverishda transport vositalari harakatini cheklash maqsadida ushbu yo’l belgisi o’rnatiladi.
Bu belgi belgilangan yo’nalishli transport vositalari, nogironlar haydaydigan motokolyaska, avtomobil, belgi ta’sir oralig’ida yashovchi yoki ishlovchi yoxud ularga va korxonalarga xizmat qiluvchi transport vositalariga daxli yo’q.
Bunday xollarda transport vositalari belgilangan joyga yaqin chorrahadan kirib yoki chiqib ketishi kerak.
3.2 yo’l belgisiga nisbatan 3.1 belgisi talabi ustun bo’ladi.
3.3-Mexanik transport vositalarining harakatlanishi taqiqlangan
Bu belgi barcha turdagi mexanik transport vositalarining harakatlanishini taqiqlab, ot-arava, velosipedchilar harakatiga daxl qilmaydi. Bu belgi ham avvalgi (3.2) belgiga o’xshab ta’sir oralig’ida yashovchi va ishlovchilarga, shuningdek belgilangan yo’nalishli transport vositalariga ta’sir etmaydi.
3.4-Yuk avtomobillarining harakatlanishi taqiqlangan
Belgida cheklangan vazn ko’rsatilmagan bo’lsa, bu belgi to’la vazni 3.5 tonnadan yuqori bo’lgan barcha yuk avtomobillarining, barcha traktorlarning, o’zi yurar mashina va mexanizmlarning (moslamalarning) harakatlanishini taqiqlanadi.
Bu belgi 3.2 belgisiga o’xshab ta’sir oralig’ida yashovchi va ishlovchilarga daxldor emas,
shuningdek bortlariga qiya oq chiziq tortilgan yoki odamlarni tashiyotgan yuk avtomobillarining harakatlanishini taqiqlamaydi.
3.5-Mototsikllar harakatlanishi taqiqlangan
Bu belgining avtomobil, avtobus, velosiped, moped, ot arava harakatiga
3.2
belgisiga o’xshab ta’sir oralig’ida yashovchi va ishlovchilarga daxli yo’q.
3.6-Traktorlar harakatlanishi taqiqlangan
Yo’llardagi transport vositalarining tezligini oshirish maqsadida, barcha turdagi traktorlar, o’zi yurar mashina va mexanizmlarning harakatlanishi taqiqlanadi.
Bu belgi ham
3.2
belgisiga o’xshab ta’sir oralig’ida yashovchi va ishlovchilarga daxli yo’q.
3.7-Tirkama bilan harakatlanish taqiqlangan
Bu belgi avtopoezdlarning harakatlanishi va manyovr qilishi qiyin bo’lgan tor ko’chalar oldida o’rnatilib, tirkamali, yarim tirkamali avtomobil va traktorlarning hamda barcha turdagi transport vositalarining shatakka olib harakatlanishini taqiqlaydi.
Belgining tirkamali yengil avtomobilga hamda ta’sir oralig’ida yashovchi va ishlovchilarga daxli yo’q.
3.8-Ot-arava harakatlanishi taqiqlangan
Mexanik transport vositalarining harakatini yengillashtirish maqsadida ba’zi yo’llarda ot-arava, ot-chana, bug’u-chana harakati taqiqlanadi.
Bu belgi ham
3.2
belgisiga o’xshab ta’sir oralig’ida yashovchi va ishlovchilarga daxldor emas.
Ot-arava (chana), otliqlar, yuk ortilgan hayvonlarning harakatlanishi, shuningdek, mol (poda) haydab o’tish taqiqlanadi.
3.9-Velosipedda harakatlanish taqiqlangan
Serqatnov yo’llarda umum foydalanadigan transport vositalarining (avtobus, tralleybus) bekatda to’xtashiga, bekatdan qo’zg’alishiga velosipedchilar halal bermasligi uchun ko’rsatilgan belgiga asosan
Velosipedchilar va mopedlarning harakatlanishi taqiqlanadi.
3.10-Piyodalarning harakatlanishi taqiqlangan
Yo’l xizmatchilari va ta’mirlovchi ishchilarga belgining daxli yo’q. Bu belgi metro stansiyalarida (eskalatordan tushib chiqish, bir stansiyadan ikkinchisiga o’tish 1oylarida) bir tomonlama harakatni joriy etish uchun ham ishlatiladi.
3.11-Vazn cheklangan
Ko’tarish qobilyati cheklangan ko’prik va estakadalarda haqiqiy vaznlar yig’indisi ko’prik oldida o’rnatilgan belgida ko’rsatilganidan yuqori bo’lgan yuk avtomobillarining, yarim tirkamali yuk avtomobillarining harakatlanishini taqiqlaydi.
3.12-O’qqa tushadigan og’irlik cheklangan
Qoplamasi yupqa bo’lgan avtomobil yo’llariga, og’ir yuk avtomobillari zarar yetkazmasligi uchun bitta o’qqa tushadigan og’irlik yo’l belgisida ko’rsatilganidan yuqori bo’lsa, bunday avtomobillarning harakatlaanishi taqiqlanadi.
Shuni eslatib o’tish kerakki qoidaga ko’ra yengil avtomobillarda oldingi o’qqa 1/3, orqa o’qqa 2/3 og’irlik tushadi. Uch o’qli avtomobillarda og’irlik uchala o’qqa teng tarqaladi.
3.13-Cheklangan balandlik
Balandligi chegaralangan temir yo’l kesishmalari, tonellar, ko’prik va estakadalar ostidan o’tuvchi yo’llarda baland yoki yuki baland bo’lgan yuk avtomobillari ko’rsatilgan inshoatlarga zarar etkazmasliklari uchun ushbu belgi ularning harakatlanishini taqiqlaydi.Belgi bo’lmagan taqdirda yo’l harakati qoidasiga ko’ra, balandlik 4 metr bilan cheklanadi.
Gabarit balandligi (yuk bilan yoki yuksiz) belgida ko’rsatilgandan ortiq bo’lgan transport vositalarining harakatlanishi taqiqlanadi.
3.14-Cheklangan kenglik
Eniga tor bo’lgan tonnel, ko’prik va estakadalar oldida ushbu belgi o’rnatilib, belgida ko’rsatilgandan ortiq bo’lgan enli
yuk avtomobillarining (yoki uzun avtomobilning) inshoatlarga zarar etkazmasligi uchun ularning harakatlanishi taqiqlanadi.
3.15-Cheklangan uzunlik
Ko’p burilishli, uzun tor ko’chalarda uzun yuk avtomobillari tiqilib qolmasligi, harakat ishtirokchilariga halaqit bermasligi uchun ko’chaning bunday qismi oldida ushbu belgi o’rnatiladi. Bunday uzun yuk avtomobillari harakatlanishini taqiqlaydi.
3.16-Eng kam oraliq
ushbu belgi muzliklar, sirpanchiq yo’llar, tog’li yo’llar, ko’tarish qobiliyati cheklangan uzunlik ko’prik oldida o’rnatilib eng kam oraliq masofani chegaralaydi.
3.17.1-Bojxona
Ushbu belgi davlat tili va ingliz tilida yozilib, bojxonada kerakli xujjatlarni rasmiylashtirish uchun to’xtab o’tishni talab qiladi.
3.17.2-Xavf-xatar
Ko’p talofatli yo’l fojiasi yoki falokat yuz berganda qor ko’chishi, yo’lni suv bosishi, ko’prikni suv olib ketishi kabi shu yo’llar qismlarida o’rnatilib, falokatni bartaraf etuvchi xizmatchilarning avtomobilaridan tashqari barcha avtomobilarning harakatini taqiqlaydi.
3.18.1-O’ngga burilish taqiqlanadi
Bu belgi yo’l kesishmasi oldida o’rnatilib, aynan shu kesishmaga ta’sir etadi, belgilangan yo’nalishli transport vositasiga daxli yo’q,
3.18.2-Chapga burilish taqiqlanadi
Chapga burilish taqiqlanadi belgisi o’rnatilgan joydan orqaga qayrilish taqiqlanmagan.
3.19-Qayrilish taqiqlanadi
Bu belgi jamoat transportidan tashqari barcha transport vositalarining orqaga qayrilishini taqiqlaydi.
Belgi o’rnatilgan joydan chapga burilish taqiqlanmagan.
3.20-Quvib o’tish taqiqlanadi
Burilish yoki do’nglik tufayli ko’rinishi cheklangan serqatnov yo’llarda, tor ko’chalarda harakat xavfsizligini ta’minlashda
ushbu belgi o’rnatilib, barcha turdagi transport vositalariga quvib o’tishni taqiqlaydi.
Bu belgi soatiga 40 km dan kam tezlikda, yakka tartibda kelayotgan transport vositalarini quvib o’tishga ruxsat etadi.
3.20-Quvib o’tish taqiqlanadi
belgisi yaqinlashayotgan birinchi kesishmaga (chorrahaga) yoki
Quvib o’tish taqiqlangan hududning oxiri
belgisi o’rnatilgan joygacha ta’sir etadi.
3.21-Quvib o’tish taqiqlangan hududning oxiri
3.22-Yuk avtomobillarida quvib o’tish taqiqlangan
Bu belgi to’la vazni 3.5 tonnadan ortiq bo’gan yuk avtomobillarida va 40 km dan kam tezlikda, yakka tartibda kelayotgan transport vositalaridan boshqa transport vositalarini quvib o’tishni taqiqlaydi.
Bu belgi yaqinlashayotgan birinchi kesishmagacha yoki
Yuk avtomobillarida quvib o’tish taqiqlangan hududning oxiri
belgisi o’rnatilgan joygacha ta’sir etadi.
3.23-Yuk avtommobillarida quvib o’tish taqiqlangan hududning oxiri
3.24-Yuqori tezlik cheklangan
Belgida ko’rsatilgan ortiq tezlikda (km/soat) harakatlanish taqiqlanadi.
3.25-Yuqori tezlik cheklangan hududning oxiri
3.26-Tovuch moslamalaridan foydalanish taqiqlangan
Dam olish uylari, kasalxonalar, sanatoriylar, bolalar dam olish oromgohlari oldida ortiqcha shovqin solinmasligi uchun o’rnatiladi.
Yo’l transport hodisasining oldini olish maqsadida istisno tariqasida tovush moslamasidan foydalanish (tovush signali berish) mumkin.
3.27-To’xtash taqiqlangan
Serqatnov yo’lning tor qismlarida Transport vositalarining uzluksiz harakatini yuqori darajada ta’minlash uchun ushbu belgi o’rnatilib, belgilangan yo’nalishli transport vositalaridan boshqa barcha transport vositalarining to’xtashini taqiqlaydi.
Ushbu belgi belgilangan yo’nalishli transport vositalariga ta’sir etmaydi.
3.28-To’xtab turish taqiqlangan
Yo’lning yetarli darajada keng bo’lmagan qismlariga ushbu belgi o’rnatilib, barcha transport vositalarining o’n minutdan ortiq turishlarini taqiqlaydi. (Taksometri ishlab turgan taksi avtomobili, nogiron haydovchilarga tegishli avtomobil va motokolyaska yuk ortilayotgan yoki tushirayotgan avtomobillar bundan mustasno)
3.29-Oyning toq kunlarida to’xtab turish taqiqlanadi
3.30-Oyning juft kunlarida to’xtab turish taqiqlanadi
Yo’llarning o’ng va chap chekkalarini navbatma-navbat mexanizmlarda supirib tozalab olish va shu kabi ishlarni amalga oshirish maqsadida ushbu 3.29-Oyning toq kunlarida to’xtab turish taqiqlanadi
va 3.30-Oyning juft kunlarida to’xtab turish taqiqlanadi
belgilardan foydalaniladi. Bu belgining talabi
3.28
belgisi talabi bilan bir xil
3.31-Barcha cheklovlarning oxiri
3.16, 3.20, 3.22, 3.24, 3.26-3.30 belgilaridan bir nechtasiga bir vaqtda amal qiladigan oraliqlarning oxirini bildiradi.
3.1-3.3, 3.18.1, 3.18.2, 3.19, 3.27 belgilarining belgilangan yo’nalishli transport vositalariga, 3.2-3.8 belgilari ta’sir oralig’ida yashovchi yoki ishlovchi fuqarolarga tegishli yohud ularga va korxonalarga xizmat qiluvchi transport vositalariga daxli yo’q. Bunday hollarda transport vositalari belgilangan joyga yaqin chorrahadan kirib yoki chiqib ketishlari kerak.
Ushbu Qoidalarning 28.3 bandiga binoan Nogiron taniqlik belgisi bilan belgilangan avtomobillar va kajavali mototsikllarnii boshqarayotgan nogiron haydovchilar 3.2, 3.3 va 3.28 belgilari talablaridan chetga chiqishlari mumkin. 7.18 qo’shimcha axborot belgisi bo’lganda 3.27 belgisining ta’sir oralig’ida to’xtashga ruxsat etiladi.
3.28-3.30 — belgilari taksometri ishlab turgan taksilarga daxli yo’q.
3.18.1 va 3.18.2 belgilari qatnov qismlarining qaysi kesishmasi oldida o’rnatilsa, shu kesishmaga tatbiq etiladi.
3.16, 3.20, 3.22, 3.24, 3.26-3.30 belgilarining ta’siri belgi o’rnatilgan joydan keyingi eng yaqin chorrahagacha, chorrahasi bo’lmagan aholi yashaydigan joylarda aholi yashaydigan hududning oxirigacha, yo’lga yondosh hududlardan dala va o’rmonlarning yo’l bilan tutashgan hamda ikkinchi darajali yo’llardan chiqish joylarda, ularning oldida tegishli belgilar o’rnatilmagan bo’lsa, bu belgilarning ta’siri yo’qolmaydi.
Aholi yashaydigan joylarga etmay o’rnatilgan 3.24 belgisining ta’siri 5.22 belgisigacha kuchini saqlaydi.
Belgilarning ta’sir doirasi:
3.16 va 3.26 belgilari 7.2.1 qo’shimcha belgisi orqali;
3.20, 3.22, 3.24 belgilari 3.21, 3.23, 3.25 va 7.2.1 qo’shimcha belgisi orqali;
3.27-3.30 belgilarining amal qilish oralig’i oxiriga 3.27-3.30 belgilari 7.2.3 qo’shimcha belgisi bilan birga takror o’rnatiladi yoki 7.2.2 bilan qo’llaniladi.
3.27 belgisi 1.4 yotiq chizig’i bilan birgalikda, 3.28 belgisi esa 1.10 yotiq chizig’i bilan birgalikda qo’llanilishi mumkin, bunda belgilarga amal qilish chiziqlar uzunligi bilan aniqlanadi.
3.10, 3.27-3.30 belgilari yo’lning qaysi tomoniga o’rnatilgan bo’lsa, ularga faqat o’sha tomonda amal qilinadi.
Avto, Ypx Jarimalari
Taqiqlovchi belgilar