ТОТИХОННИНГ ТАНГОСИ (хажвия)

ТОТИХОННИНГ ТАНГОСИ (хажвия)

ТОТИХОННИНГ ТАНГОСИ (хажвия)
ТОТИХОННИНГ ТАНГОСИ (хажвия)

Киш. Хаммайок оппок кор билан копланган. кишлок кочаси бойлаб ризкини териб юрган кора карга бир четда титрабгина турган тотини корди-ю, хайратдан кагиллаб юборди.

— Тотихон, кочада нима киляпсан? — соради у тотининг теварагида тинимсиз айланиб. — кафасда йотишинг керак еди-ку! Бир тоза хаводан нафас олай дебсан-да?

— Е, каргабой ака-ей, — бошини патлари орасига олиб мингирлади тоти. — Куйган юрагимни баттар йондирасиз-а! кафасимдан кочдим, ога!

— Ахмокмисан? Нимага кочдинг?

— Бир хил хайот жонга тегди. Хали хожайин хотинини сокишга мажбур килади. У кетса, кеннойи келади-да, каргиш оргатади. Ери келди дегунча каргашим керак. Ога, хали кеннойидан, хали хожайиндан калтак йеявериб тойиб кетдим. Уч кунлаб на дон, на сув беришарди. Айбим битта. Икковлариниям сокканман. Ахир, буйрукни бажардим, ога! Мен кичкина тоти болсам! Олар болсам олиб болдим!

— Ха-а, — огир хорсиниб койди карга. — Сенга кийин бопти, тотихон. Хош, енди нима килмокчисан?

— Ога, калламга зор фикр кеп колди.

— канака фикр?

— каранг, замон ажойиб! Биз кушларга еркинлик берилди. Кочада юрсангиз, хеч ким рогаткадан тош отмайди, овчиларнинг тори тешилди. Озимиз хохлаганча тирикчилик кила оладиган болдик. Тогрими?

— Ха, хаксан, тотихон. Мана, менам шунинг учун бурунги йилдагига караганда анча семирдим…

— Ога, кафасларига от тушсин! Хофизалик килсаммикан деяпман. кушлар даврасида кошик айтиб, хаммани хурсанд килардим. Ризким бутун боларди. Хамма мени хурматлаб торга отказарди.

— Хофиза? О, иштахалар карнай-ку! Хофизалик килиш учун овоз, истёдод деган нарсалар болиши керак. Хош, борми?

— Бир дунйо!

— кани, бир хиргойи килиб бер-чи!

Тоти «ийк-ийк»лаганча айланиб чопа бошлади. Шу кадар берилиб кичкирдики, карга канот кокиб юборди.

— Товушинг чалишрогакан-у, — карга тошини кашиб соз бошлади. — Аммо иложини топса болади.

— Нима килиш керак, ога?

— Билмадим.

— Илтимос, айта колинг! Ахир, сиз аклли каргасиз-ку!.. Ога, балки озингиз жоравоз боларсиз менга-а? Овозингиз жа салобатли!

— Сенгами? Е, йок, менинг овозим баритон, сеникига тушмайди.

— Йолвораман, ога, бир умр кулингиз болай, йордам беринг!

— Мен жоравоз болишим учун хомий топишинг керак. Текинга жоравоз болмайман.

— Х-хомий? — тутилди тотихон. — каердан топаман хомийни, ога? Хозир…

— Ана, мусичабой акангга учраш! Бир-икки марта атрофини айланиб, исмини айтиб чакирсанг, ериб кетади. Йигиб койганидан пича беради.

— Кейин-чи?

— Оша берганини менга опкеласан. корнимни тойдириб, тетиклашсам, жоравоз болиш-болмасликни ойлаб кораман.

— Илтимос, ундай деб коркитманг, ога!

— Бопти, олдин опкел!

— Жоравоз боласизми?

карга тумшугини кийшайтириб, тирноклари билан ишкалаган болиб норози жавоб берди:

— Хоп, кондирдинг! Сендай хуриликога йок деб болармиди? Опкелакол атаганингни!

— Ура-а-а!!! Енди менам хофиза болама-ан!

— Тотихон, машхур боп кетсанг, мени есдан чикармайсанми? Олдимга келиб салом-алик килиб турасанми?

— Албатта, ога!

— карагин лекин! Келмай койсанг, нак каргавораман-а!..

Тотихон диконглаганча мусичабой акани кондириш ниятида бугдойзорга жонади.

* * *

Йозга чикиб бугдойи ориб кетилган далада катта консерт болди. Консертга хатто сичкон, каламуш, мушукларгача келди. Аммо хеч ким билан хеч кимнинг иши болмади. Гапнинг индаллосини айтганда, ит егасини, мушук бувисини танимай койди.

Егасидан беркиниб-пусиб далага келган ит-кучуклар айланасига Тотихон хофизани кориклаб турди. У сахнага чикиши билан дала кий-чувга толди. Сичконлар чийиллаб хуштак урди, мушуклар безовта мийовлаб Тотихонни олкишлади. Булбул ога еса даланинг торидан жой олганди. Енг баланд, сершох дарахтга кониб олганча Тотихоннинг истёдодини назардан отказарди.

— Ие, Тотихоннинг овози йогон еканми? — йонидаги чумчукдан соради загча. — Жа тоза екан! Унинг овози хирилдок емасмиди?

— Е, унга каргабой ога жоравоз боляпти, — деди чумчук кеккайиб. — Мусича ога Тотихоннинг ашулаларини фонограмма килдирган. Тотихон хакикий танго яратган. Ана, ешитиб коринг!

— Е, куриб кетсин, — тумшугини терс бурди загча. — Танго емиш. Менам ундан яхширок ашула айтаман. Ашуланинг мусикасини булбул огадан огирлабди-ку ноинсоф, сен болсанг, танго дейсан-а!

— Ие, — деди чумчук чиркиллаб. — Шогирд-да! Хамма шогирдам олдин устозининг ашулаларини огирлаб айтади. Озингизам шунака танго яратиб койинг-чи! колингиздан келармикан?!.

Загча канча норозиланмасин, Тотихон кундан кунга машхурлашиб бораверди. Тангодан кейин нолали, сокиниб айтиладиган, айланиб ойнаб куйланадиган кошиклар яратиб ташлади. Уни йош-яланг ростакамига севиб колди. Енди тухумдан чиккан жожалар Тотихондек хофиз болишни, хали кози очилиб-очилмаган кучукчалар унга корикчилик килишни орзулади. Тотихон еса азбаройи кувониб, толкинланиб, хаволаниб кетганиданми, енди сахнадамас, енг бойдор дарахтларнинг шохига кониб ашула айтишни одат килди. Томошага келганларга оша йердан туриб бош иргаган холда салом берадиган болди.

Афсуски, узокка бора олмади. Тотихон бир-икки йилдан кейин негадир модадан колди. Айтишларича, загча касдма-касдига кизини булбулга шогирд килиб берганмиш-у, кизи бир зумда таникли хонандага айланиб, Тотихонни синдирганмиш.

Локигин, кекса карганинг фикри бошка.

Тотихон каргабой огасини йокламай койгани сабабли каргишга колганмиш.

Хикоялар
ТОТИХОННИНГ ТАНГОСИ (хажвия)