Bor ekan, yo‘q ekan, och ekan, to‘q ekan. Bir chol-u kampir bor ekan. Bularning echkisi ko‘p ekan-u, bolasi yo‘q ekan. Kunlardan bir kun kampir sut pishirib o‘tirib: “Mening bolam bo‘lsa edi, sut desa sut bersam, qaymoq desa qaymoq bersam, qatiq desa qatiq bersam”, debdi.
O‘shandan keyin kunlardan bir kuni boshi ham yo‘q, oyog‘i ham yo‘q, qo‘li ham yo‘q bir xurmacha o‘g‘il tug‘ibdi. Kampir xurmachani tandir ustiga tashlab qo‘yaveribdi. Chol kampirga:
— Kampir, farzandim yo‘q, deding, bir xurmacha tug‘ding, tandir ustida yotibdi. Shu xurmachani ko‘rmaylik ham, kuymaylik ham, sindirib tashlaylik, — debdi. Shunda tandir ustidan xurmacha turib:
— Ey, ota, sizga nima zararim tegdi, ishga buyurdingiz-u qilib kelmadimmi, yo o‘roqqa aytdingiz-u bormadimmi? — debdi.
Chol:
— Mana, falonchi boyning o‘rog‘i o‘rilmagan, shunga o‘roqqa chiqsang bo‘lmaydimi? —debdi.
Xurmacha o‘roqni olib, asta-sekin boyning oldiga boribdi. Boy:
— O‘rganingga qancha haq olasan? —debdi. Xurmacha polvon:
— Shu xurmachani to‘ldirib bersangiz bo‘ladi, — debdi. Boy “Ozgina haq berar ekanman”, deb suyunibdi. Xurmacha polvon boyning o‘rog‘ini o‘ribdi, bog‘labdi, yanchibdi, sovuribdi. Boy kelibdi-da, yengini shimarib bug‘doyni qoplamoqchi bo‘libdi. Xurmacha polvon boyga:
— To‘xtang, avval mening haqimni bering, keyin qoplarsiz, — debdi.
Boy:
— Men qoplab ketaveray, haqingni keyin beraman, — debdi.
Xurmacha polvon:
— Yo‘q, oldin haqimni bering! — debdi. Boy:
— Hay, sendan qutulay, oldin sening haqingni bera qolay, o‘zim keyin qoplab olarman, — deb bug‘doyni g‘alvirlab xurmachaga solaveribdi. Xirmonda bug‘doyning yarmi qolibdi. Xurmacha to‘lmabdi, bug‘doyning hammasini solibdi, xurmacha to‘lmabdi.
Xurmacha polvon:
— Xurmacha to‘lmadi, to‘ldirib bering, — debdi.
Boy:
— Bug‘doyimning barini soldim — to‘lmadi. Bu xurmacha emas, bir balo ekan. Shuncha dehqonchiligim ketdi, shunda ham to‘lmadi, — deb xafa bo‘libdi. Xurmacha polvon:
— To‘lmasa to‘lmas, — deb uyiga qaytibdi.
— Ona! Otamga ayting, tomga chiqib tom tepasini teshsin, — debdi.
Onasi:
— Nima olib kelding? —debdi.
Xurmacha polvon:
— Bug‘doy olib keldim, — debdi.
Onasi:
— Olib kelgan bug‘doyingni tovoqqa solib qo‘yaver, qancha ketar edi bu xurmachaga, — debdi. Xurmacha polvon:
— Tovoqqa sig‘maydi, tomni teshinglar, uyni to‘ldiraman, — debdi.
Otasi tomga chiqib tomni teshibdi. Xurmacha polvon tomga chiqib tom teshigidan bug‘doyni to‘kaveribdi, uy to‘lib ketibdi. Shunday qilib, chol-u kampir Xurmacha polvondan xursand bo‘lishibdi. Tinch yashab murodlariga yetishibdi.