Xolesterin nima va u sog’liq uchun qanchalik xavfli

Xolesterin nima

Xolesterin tanadagi tabiiy yog’ turi bo’lib, turli tana funktsiyalari uchun zarurdir. Xolesterin hujayralar tuzilishida ishtirok etadi, ba’zi gormonlar sintezida rol o’ynaydi va ovqat hazm qilish tizimi tomonidan so’rilgan yog’larni tashishga yordam beradi.

Biroq, xolesterin darajasi yuqori bo’lsa, ya’ni «yuqori xolesterin» bu yurak kasalliklari va boshqa sog’liq muammolari uchun xavf omiliga aylanadi. Yuqori xolesterin qon tomirlarida blyashka to’planishiga olib kelishi mumkin, bu esa qon oqimini to’sib qo’yishi, yurak xuruji yoki insult xavfini oshiradi.

Xolesterinning kunlik miqdori qancha

Kundalik xolesterin iste’mol qilish bo’yicha qat’iy tavsiyalar mavjud bo’lmasa-da, Amerika yurak assotsiatsiyasi kunlik xolesterin iste’molini 300 milligrammdan kam bo’lishini tavsiya qiladi. Biroq, ba’zi odamlar uchun bu miqdor past yoki yuqori bo’lishi mumkin, ayniqsa xolesterin darajasi yuqori bo’lganlar uchun.

Sog’lom ovqatlanish rejasi to’yingan yog’lar va trans yog’lar kabi xolesterolni o’z ichiga olgan oziq-ovqatlarni iste’mol qilishni cheklashi kerak. Ayniqsa, qizil go’sht, yog’li sut mahsulotlari, qayta ishlangan ovqatlar va gazaklar yuqori xolesterinni o’z ichiga oladi. Buning o’rniga, yangi meva, sabzavotlar, donalar, yog’siz oqsillar va sog’lom yog’lar kabi xolesterinsiz oziq-ovqatlarni iste’mol qilish xolesterin darajasini nazorat qilishda yordam beradi.

Agar sog’lig’ingiz bilan bog’liq muammolar yoki yuqori xolesterin darajasi bo’lsa, sog’liqni saqlash mutaxassislari bilan maslahatlashish eng to’g’ri yondashuvdir.

Xolesterin miqdorini nazorat ostida ushlab turish uchun sog’lom ovqatlanish, muntazam ravishda mashq qilish, chekmaslik va shifokor tavsiyalariga amal qilish muhimdir. Ba’zi hollarda yuqori xolesterinni nazorat qilish uchun dorilar ham ishlatilishi mumkin.

Xolesterin muammosi bo’yicha kimga murojat qilish kerak

Xolesterin bilan bog’liq muammolar odatda kardiologlar tomonidan boshqariladigan salomatlik holatidir. Shuning uchun yuqori xolesterin yoki xolesterin bilan bog’liq boshqa sog’liq muammolari bo’lgan odamlar kardiolog bilan bog’lanishlari kerak.

Bundan tashqari, dietitlar va dietologlar sog’lom ovqatlanish rejasini tuzishga yordam beradi va xolesterin darajasini nazorat qiladi. Jismoniy mashqlar bilan shug’ullanuvchi terapevtlar yoki sport murabbiylari ham muntazam mashqlar rejalarini tuzish orqali xolesterin darajasini nazorat ostida ushlab turishga yordam beradi.

Sizning sog’lig’ingiz bilan bog’liq muammolar haqida gapirish va davolanish rejasini tuzish uchun har doim sog’liqni saqlash mutaxassisi bilan maslahatlashish tavsiya etiladi.

Xolesterin miqdori ko’p mahsulotlar

Xolesterin hayvonot mahsulotlarida mavjud bo’lgan lipidlarning bir turi bo’lib, ko’plab hayvonot mahsulotlarida xolesterin mavjud. Ayrim misollar:

• Qizil go’sht (ayniqsa yog’li go’shtda)
• Tovuq
• Sut va sut mahsulotlari (ayniqsa, sut, pishloq va qaymoq kabi mahsulotlar)
• Tuxum (sarig’i ayniqsa yuqori xolesterinni o’z ichiga oladi)
• Jigar
• Midiya va boshqa qisqichbaqasimonlar

Ushbu mahsulotlarni iste’mol qilganda, xolesterin miqdorini cheklash uchun ehtiyot bo’lish kerak. Yuqori xolesterolni iste’mol qilish qonda xolesterin miqdorining oshishiga va yurak xastaliklari xavfini oshirishga olib kelishi mumkin. Sog’lom ovqatlanish uchun hayvonot mahsulotlaridan tashqari, meva, sabzavot, donli mahsulotlari va o’simlik oqsillari kabi o’simlikka asoslangan oziq-ovqatlarni ko’proq iste’mol qilish muhimdir.