XIROJ
XIROJ, xaraj (arab.) — Yaqin va Oʻrta Sharq mamlakatlarida, jumladan, Oʻrta Osiyoda davlat tomonidan undirilgan yer soligʻi. Sosoniylar davlatipa Qavad I va uning oʻgʻli Xusrav I Anushirvon oʻtkazgan soliq islohoti natijasida joriy qilingan yer soligʻi (xarag). X. ilk Xalifalik hududida «jizya» atamasining sinonimi sifatida qoʻllanilib, musulmon boʻlmagan aholi bilan bir qatorda yer, suvga ega boʻlgan musulmonlardan ham undirilgan. Musulmon qonunshunoslari Xiroj misoha (yer maydoni birligidan undirilgan) va Xiroj muqosama (yerning sifati va sugʻorish usuliga qarab hosilning 1/4, 1/3 yoki 1/2 qismi hajmida undirilgan) ga ajratilgan. X. Usmonli turk imperiyasit 18-a. Oxirlariga kelib jizya bilan qoʻshilib ketgan. Misrda esa, 1907-y. daromad soligʻi bilan almashtirilgan.
Ensiklopediya.uz
XIROJ