Uzumning shifobaxsh xususiyatlari haqida

Tarkibi va ishlatilishi

Uzum eng mashhur yoz mevalaridan biridir. Insoniyat uzumni ming yillar davomida iste’mol qiladi, chunki mevalar doimo ovqatlanishda muhim rol o’ynagan. Ko’pgina qadimgi yunon rasmlarida uzum tasvirlangan, ammo qadimgi yunonlarning ovqatlanishi va turmush tarzida uzum va sharobning ahamiyati haqida tarixiy ma’lumotlar ham mavjud. Bugungi kunda uzum iste’moli nafaqat uning ta’mi, ajoyib ozuqaviy qiymati uchun ham odamlar uzum va uzum mahsulotlarini iste’mol qiladi.

Uzum foydali bo’lgan kasalliklar

• Yurak-qon tomir kasalliklari
• Saraton kasalliklari
• Teri salomatligi 
• Ovqat hazm qilish tizimi
• Yallig’lanishga qarshi xususiyat
• Ko’z salomatligi 
• Immun tizimi 
• Qandli diabet kasalligi 

USDA ma’lumotlariga ko’ra, 100 gramm urug’siz qizil uzum tarkibida

• Energiya: 65 kkal
• Protein: 0,72 g
• Umumiy lipidlar: 0,72 g
• Uglevodlar: 17,39 g
• Shakar: 16,67 g
• Ca: 14 mg
• Fe: 0,26 mg
• Na: 0
• C vitamini: 10,9 mg

Uzum, ayniqsa qizil uzum navlari, ateroskleroz va insult xavfi kabi holatlarning oldini olishga yordam beradigan ko’p miqdorda resveratrol yoki polifenolni o’z ichiga oladi. Ushbu polifenollar qon bosimini pasaytirish va yurak-qon tomir kasalliklari xavfini kamaytirish bilan bog’liq.

Teri salomatligi va Saraton kasalligida

Resveratrol uzumni tibbiy kosmetikada ishlatishning asosiy sababidir. Ushbu kuchli antioksidant hujayralardagi kollagen tarkibini himoya qilish orqali terini yosh va sog’lom saqlashga yordam beradi.

Resveratrol va kversetin kabi polifenollar saraton kasalliklariga qarshi kurashda katta rol o’ynaydi. Tadqiqotlarga ko’ra, resveratrol jigar, teri, oshqozon, ko’krak, yo’g’on ichak va limfa kabi turli organlarda shish paydo bo’lishining oldini oladi. Uzumning qizil sharobda resveratrol mavjud bo’lib, u ma’lum miqdorda iste’mol qilingan taqdirda foydali bo’lishi mumkin. Biroq, ko’p miqdorda sharobni iste’mol qilish turli yurak va jigar kasalliklari xavfini oshirishi mumkin.

Ovqat hazm qilish tizimi va C vitamin manbayi

Uzum teri salomatligi uchun foydalidir va immunitet tizimini mustahkamlashga yordam beradigan C vitamini manbai.

Uzum tolalar manbai bo’lib, u ovqat hazm qilish tizimiga foydali bo’ladi va ich qotishining oldini oladi.

Uzum yadrolarida lutein va zeaksantin kabi antioksidantlar ham mavjud bo’lib, ular erkin radikallarni zararsizlantiradi va katarakt kabi ko’zni shikastlovchi holatlarning oldini oladi. 

Dioskoridlar: Uning barglari bosh og’rig’i, oshqozon yallig’lanishi va oshqozon yonishi holatlarida qo’llaniladi. Barglarning sharbati dizenteriya, qon tupurish va gastritda ishlatiladi. Bundan tashqari, ayollarda nafsni kamaytirish uchun ishlatiladi. Yangi uzilgan uzum ichaklarga yomon ta’sir qiladi va oshqozonda shishiradi. Quritilgan mevalar oshqozon uchun foydali va ishtahani oshiradi. Agar urug’lar olib tashlansa, oshqozon va ichak uchun foydalidir. Mayiz tomoq, buyrak va siydik pufagi uchun foydalidir. U dizenteriya holatlarida qo’llaniladi. Loviya va zira bilan birga ichilsa, buyrak va siydik yo‘llarining yallig‘lanishida foydalidir. Bo’shashgan tirnoqlarni olib tashlash uchun ishlatiladi. Ko‘ruk sharbati bodomsimon bezlar, uvulalar, og‘iz yaralari va milklarda foydalidir. Ko’rish muammolarini yaxshilaydi.