TRAXOMA
TRAXOMA (yun. trachus — gʻadirbudir) — koʻz shilliq pardasining surunkali yalligʻlanishi bilan kechadigan yuqumli kasallik. T. ni chlamydia trachomatis qoʻzgʻatadi. Bemor kasallikning asosiy manbai hisoblanadi. Sogʻlom koʻzga kir qoʻl yoki uyroʻzgʻor buyumlaridan (koʻpchilik bitta yostiq, sochiq, adyol va b. dan foydalanganda) yuqadi. Bolalar bogʻcha va yaslilarda oʻyinchoklar orqali zararlanishi mumkin. Traxoma sezilarsiz boshlanib, astasekin zoʻrayadi. Avvaliga koʻzga bir narsa qadalgandek, qovoqlar ogʻirlashgandek tuyuladi. Yuqori qovoq shilliq pardasida shish va follikulalar — donachalar paydo boʻladi, koʻz qizaradi va qovoklar toraya boradi. Bemor yaqinda uyqudan turgandek yoki chala uxlagandek boʻladi. Kasallik avj olganda koʻz muguz pardasida ham donachalar paydo boʻla boshlaydi. Bunda koʻz yoshlanadi, bemor koʻzini ocholmay qoladi. Qovoq chetidagi yushriklar oʻzagi chandiqlanib, ular notoʻgʻri oʻsib chiqadi va koʻz muguz pardasiga taʼsir etib, unga qadalaveradi. Qovoq shilliq pardasida chandiklar paydo boʻlishi natijasida pastki qovoq. cheti ichiga qayriladi. Kasallik yengil, oʻrtacha va ogʻir kechishi mumkin. U koʻp jihatdan bemor organizmi holatiga bogʻliq boʻlib, organizmda moddalar almashinuvining buzilishi kasalliklari, vitaminlar yetishmasligi, mahalliy kasalliklarning qoʻshilishi va b. da birmuncha jiddiy kechadi.
Ensiklopediya.uz
TRAXOMA