Tarixdagi 100 Ta Eng Yaxshi Ilmiy-fantastik Kitoblar

Unga koʻra, joriy yilda istisno ravishda 3 ta majburiy fanlardan (ona tili, Oʻzbekiston tarixi va matematika) test boʻlmaydi. Faqat 2 ta mutaxassislik fanidan test olinadi.

Shunda ballar quyidagicha belgilanadi:

1-blok — 30 ta savol, har bir toʻgʻri javobga 3.2 ball beriladi, jami 96 ball toʻplash mumkin.

2-blok — 30 ta savol, har bir toʻgʻri javobga 3.1 ball beriladi, jami 93 ball beriladi.

Masalan:
5240100 – Yurisprudensiya taʼlim yoʻnalishida tarix (3,2 ball) va chet tili (3,1 ball) fanlaridan test topshirish belgilangan.
5120300 – Tarix taʼlim yoʻnalishida tarix (3,2 ball) va geografiya (3,1 ball) fanlaridan test topshirish belgilangan.
5510200 – Pediatriya ishi taʼlim yoʻnalishida biologiya (3,2 ball) va kimyo (3,1 ball) fanlaridan test topshirish belgilangan.

Barcha yoʻnalishlar, ushbu yoʻnalishlar uchun qaysi 2 ta fandan test boʻlishi va qaysi fanga necha ball berilishi haqidagi batafsil maʼlumotni SHU YERDAN koʻrib olishingiz mumkin.

Joriy yil test sinovlarida xuddi oʻtgan yilgidek maksimal 189 ball toʻplash mumkin.

Test savollarini ishlash va javoblarni belgilash uchun jami 3 soat vaqt beriladi.

Abituriyentlar 5 tagacha taʼlim yoʻnalishini tanlashi mumkin

Abituriyentlarga test sinovi topshiriladigan fanlar majmuasi hamda fanlar ketma-ketligi bir xil boʻlgan beshtagacha bakalavriat taʼlim yoʻnalishi boʻyicha tanlovda ishtirok etish huquqi berildi. Abituriyentlar 5 tagacha taʼlim yoʻnalishini tanlashi mumkin.

Qabul kvotalari tasdiqlandi

“2020/2021 oʻquv yilida Oʻzbekiston Respublikasining oliy taʼlim muassasalariga oʻqishga qabul qilishning davlat buyurtmasi parametrlari toʻgʻrisida”gi Prezident qarori qabul qilindi.

Prezident qarori bilan 2020/2021 oʻquv yili uchun qabul kvotalari tasdiqlandi:

bakalavriat:
– kunduzgi taʼlim shakliga – 103 575 nafar;
– sirtqi taʼlim shakliga – 31 350 nafar;
– kechki taʼlim shakliga – 5 025 nafar.
magistratura – 10 425 nafar.

Qoʻshimcha grantlar

Joriy yilda quyidagi toifadagi abituriyentlar uchun alohida davlat granti asosida kvota ajratiladi:

Nogironligi boʻlgan shaxslar uchun – 2068 oʻrin;
Harbiy qoʻmondonlik tavsiyanomasi boʻlgan shaxslar – 928 oʻrin;
Harbiylarning farzandlari uchun – 2068 oʻrin;
Ichki ishlar organlari xodimlarining farzandlari uchun – 551 oʻrin;
Mehribonlik uyi tarbiyalanuvchilari uchun – 1035 oʻrin;
Ijtimoiy kam taʼminlangan toifadagi xotin-qizlar uchun – 940 oʻrin;
Soʻx tumanida yashovchi bitiruvchilar – 500 oʻrin.

Imtiyozli shartlarda davlat granti asosida jami 8694ta oʻrin ajratilmoqda (oʻtgan yili qariyb 5 mingta edi).

Qabul jarayonlariga oid yangiliklar:

Joriy yil 1 million 270 mingdan ziyod abituriyent hujjat topshirish kutilmoqda;
OTMlarga hujjat20-iyundan 20-iyulgacha (20-iyul kuni hamkiradi)qabul qilinadi;
Joriy yilda hujjatlar onlayn qabul qilinadi, OTMlarda hujjatlar olinmaydi;
Hujjatlar 2 xil usul bilan topshirilishi mumkin:
1) my.gov portali orqali;
2) DTM sayti orqali.
Hujjatlar kechayu kunduz 24 soat qabul qilinadi;
Test sinovlari 64 ta binoda boʻladi, binolar roʻyxati alohida eʼlon qilinadi;
Test sinovlari joriy yilda 2 smenada boʻladi;
Har bir smenada 25 ming nafar abituriyent test topshiradi, abituriyentlar orasi 3 metr boʻladi;
Test sinovlariga abituriyentlar maxsus tekshiruvdan oʻtkazilib, karantin qoidalariga rioya qilgan holda kiritiladi;
Test sinovlari jarayonlari onlayn ravishda internet va TV orqali jonli efirga uzatiladi;
Karantin sharoitida xavfsizlikka rioya qilish maqsadida abituriyentlarning ota-onalari va yaqinlarining kuzatuvchi sifatida test binosi atrofiga toʻplanishi cheklanadi.

Talab qilinadigan hujjatlar

Avvalgi yillardagi bitiruvchilar uchun:

pasport;
diplom;
til bilishi sertifikati (agar boʻlsa);
imtiyozi mavjud bo‘lganda, imtiyozni tasdiqlovchi hujjatlar.

2020 yil bitiruvchilari uchun:

pasport;
bitiruv attestati (qabul qiluvchilar tomonidan bazadan elektron tarzda olinadi).

Ijodiy va kasbiy imtihonlar bor yoʻnalishlarda sinov qanday boʻladi?

Kasbiy (ijodiy) imtihonlar dasturlari va baholash mezonlari soddalashtirilgan tarzda tuziladi. Bunda:

OTMga hamma abituriyent kelib yigʻilmaydi;
OTMlar hududlarda hududiy imtihon komissiyasini tashkil qiladi;
abituriyentlar imtihonlarni oʻz hududida topshiradi;
imtihonlar 1 soat boʻladi;
abituriyent imtihonga faqat bir marta keladi va barcha kasbiy (ijodiy) imtihonlarni topshirib ketadi.

Hujjat topshirish uchun maktab bitiruvchisi attestat olishi shart emas

Bitiruvchilar attestat olishi shart emas. XTV bazasidagi maʼlumot DTM bazasiga oʻtkaziladi. Buning uchun abituriyentning pasport maʼlumotlari yetarli.

Zarur holatlardagina maktablarda attestatlarni qogʻoz koʻrinishida olish mumkin. Elektron skaner koʻrinishida ham beriladi.

Sport faoliyati bakalavriat taʼlim yoʻnalishida oʻqish muddati uch yil etib belgilandi

Prezident qarori bilan sport sohasida oliy maʼlumotli mutaxassislar tayyorlash jarayonini optimallashtirish maqsadida “Sport faoliyati (faoliyat turlari boʻyicha)” bakalavriat taʼlim yoʻnalishi boʻyicha oʻqish muddati uch yil etib belgilandi.

Call-markazz

Bu yilgi o‘quv yili uchun oliy taʼlim muassasalariga qabul jarayoni boshlanishi munosabati bilan abituriyentlar va ularning ota-onalariga qulaylik yaratish hamda ularni qiziqtirgan savollarga tezkor javob berish maqsadida Oliy va o‘rta maxsus taʼlim vazirligida Call-markaz tashkil etildi.

Fuqarolar +998712463857 telefon raqami orqali Call-markaz bilan bog‘lanib, o‘zlarini qiziqtirgan savollariga javob olishlari mumkin.

Call-markaz dushanbadan shanbagacha har kuni soat 9:00dan 17:00ga qadar (tushlik – soat 13:00 dan 14:00gacha) faoliyat ko‘rsatadi.

Magistraturaga va oʻqishni koʻchirish uchun Oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi saytidan hujjat topshiriladi

Prezident qaroriga koʻra, davlat oliy taʼlim muassasalarining magistratura mutaxassisliklariga oʻqishga kirish, shuningdek, bakalavriat taʼlim yoʻnalishlariga oʻqishni koʻchirish va qayta tiklash uchun hujjatlarni topshirish jarayoni Oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligining rasmiy veb-sayti (www.edu) orqali amalga oshiriladi.

Magistraturaga hujjatlar 2020-yil 1-iyuldan 30-iyulgacha qabul qilinadi. Imtihonlar 3-15-avgust kunlari oʻtkaziladi.

Matematika taʼlim sohasi boʻyicha magistrlar toʻliq davlat granti asosida tahsil oladi

2020/2021 oʻquv yilidan boshlab:

“130 000–Matematika” taʼlim sohasi boʻyicha magistratura mutaxassisliklari uchun Davlat buyurtmasi parametrlari toʻliq davlat granti asosida shakllantiriladi;
davlat granti asosida bakalavriat va magistraturaga oʻqishga qabul qilingan talabalarni oʻqitish bilan bogʻliq xarajatlar Davlat byudjeti mablagʻlari hisobiga amalga oshiriladi.

Apellatsiya jarayoni (bakalavriat uchun)

Test sinovlari natijasidan norozi boʻlgan abituriyentlar 21-avgustdan 30-avgustgacha Davlat test markazida tashkil etiladigan apellatsiya komissiyasiga yozma yoki elektron shaklda apellatsiya shikoyatini berishi mumkin.
Apellatsiya komissiyasining tarkibi Davlat test markazi tomonidan tasdiqlanadi.
Abituriyentlar apellatsiyada shaxsan oʻzi ishtirok etadi.
Apellatsiya xulosasi tasdiqlash uchun Davlat komissiyasiga kiritiladi.

Vazirlar Mahkamasining 13.05.2019-yildagi 395-sonli qarorining 2-bandiga koʻra, 2020/2021 oʻquv yilidan boshlab quyidagi darajalar aks etgan sertifikatlar boʻlganda, chet tilidan eng maksimal ball beriladi va abituriyent chet tilidan test ishlamaydi:

ingliz tili uchun — IELTS 5,5 (bunda Toshkent davlat yuridik universiteti uchun writing modulidan 5,5 ball), TOEFL IBT 72, CAE FCE hamda milliy sertifikat boʻyicha B2 va undan yuqori daraja;
yapon tili uchun —JLPT №2 yoki milliy sertifikat boʻyicha B2 va undan yuqori daraja;
nemis tili uchun — Goethe-Zertifikat, DSD, Test DAF yoki milliy sertifikat boʻyicha B2 va undan yuqori daraja;
fransuz tili uchun — DELF, TCF4 yoki yoki milliy sertifikat boʻyicha B2 va undan yuqori daraja;
boshqa tillar uchun — milliy sertifikat yoki xalqaro imtihon tizimlari boʻyicha B2 va undan yuqori daraja.

Kirish imtihonlari oʻtkaziladigan binolar va ularning joylashuvi

2020-2021-o‘quv yili qabulida Oʻzbekiston oliy ta’lim muassasalarining bakalavriat taʼlim yoʻnalishlari uchun test sinovlarini oʻ’tkazish rejalashtirilgan binolar roʻyxati va ularning joylashuv bilan SHU YERDA tanishishingiz mumkin.

Tarixdagi 100 ta eng yaxshi ilmiy-fantastik kitoblar

Bugun men eng yaxshi 100 kishining ro’yxati bilan keldim ilmiy-fantastik kitoblar, bolalar, o’spirinlar va kattalar uchun tavsiya etilgan va Jorj Oruell, Orson Skot Kard, Filipp K. Dik, Duglas Adams, Artur Klark va boshqa ko’plab buyuk mualliflardan.

Ilmiy fantastika janrida xayoliy va hayoliy voqealar bog’liq bo’lib, ular fizika va tabiiy fanlar sohalariga asoslanadi. Uning hayoti nisbatan qisqa, chunki u 19-asrda tug’ilgan. Keyinchalik, yigirmanchi asrda ko’plab romanlar kino, televidenie va radioga moslashtirilgan portlash sodir bo’ldi.

Bugungi kunda ushbu amaliyot hali ham amalga oshirilmoqda va ilmiy-fantastik kitoblar dunyo kutubxonalarida obro’li joylarni egallaydi deb aytishimiz mumkin.

Eng yaxshi ilmiy fantastik kitoblar

1- 1984, Jorj Oruell

Nafaqat ilmiy fantastika, balki umuman adabiyotning eng buyuk asarlaridan biri. Unga biz, boshqa narsalar qatori, “Big Brother” realiti-shousining ko’rinishi ham qarzdormiz.

Uinston Smit Haqiqat vazirligi xodimi, uning ishi aholini aldayotgan soxta narsaga aylanganini aniqlagan xodim haqida. Uning vazifasi hamma narsani ko’z bilan ko’rganday boshqaradigan hukumatga qarshi isyonga qaratilgan.

2- tubsizlikka olov, Vernor vinge

Hozirgacha yozilgan eng yaxshi kosmik kitoblardan biri. Uning hayoliy hikoyasi sizni birinchi lahzadanoq ushlaydi.

Unda qanday qilib sun’iy intellekt rivojlanib, o’zini namoyon qilishi va butun insoniyatni yo’q qilishga urinishi haqida hikoya qilinadi.

3- o’yinchi, Iain M. Banks

Murakkab kosmik opera. Unda sayyoralararo imperatorlik janglarini unutmasdan, xiyonatdan tortib siyosiy fitnalarga qadar hamma narsani topasiz.

Banklar ushbu ajoyib kitobga shakl berish uchun butun bir adabiy olamni qayta tiklaydilar.

4- Enderning o’yini, Orson Scott Card

Yaqinda katta ekranga olib chiqilgan Orson Skot tomonidan yozilgan asar.

Syujetda yosh Ender armiyaga qanday qilib o’qitilishi va erga hujum qilishni niyat qilgan musofirlarga qarshi kurashish uchun jalb qilinganligi haqida hikoya qilinadi.

Sizning strategik salohiyatingiz sizga martabalarni egallashga va shu tariqa etakchi bo’lishga yordam beradi.

5- qor halokati, Nil stivenson

Nil bizga osiyolik qahramonlari betartiblik hukmronlik qilayotgan anarxik futuristik shahar muammolari bilan shug’ullanishi kerak bo’lgan voqeani aytib beradi.

Bu joyda xususiy kompaniyalar va mafiyalar jamiyatda kuchga ega bo’lgan kompaniyalardir.

6- Starship Troopers, Robert A. Xaynlayn

Shunga qaramay, biz o’zimizni kinoteatrga olib borilgan boshqa bir asar oldida topamiz.

Mojaro halokatli filmni yaratish bilan yuzaga keldi, qachonki bu kitob to’liq asar bo’lsa. Unda odamlar bir guruh musofirlarga qarshi olib boradigan jang haqida so’z yuritiladi, bu erda urush va uni o’rab turgan hamma narsa kitobning asosiy mavzusi.

7- Dune, Frank Xerbert

Sevgi, siyosat va aldamchilik tarmog’i bilan urushlar bilan to’la sayyoralararo tarixni hikoya qiluvchi Frenk Gerbertning ulkan asari.

Bularning barchasi sababmi?

Butun olamdagi eng qimmatli element hisoblangan kosmik sayohatni rivojlantirishga imkon beradigan element.

8- Ubik, Filipp K. Dik

Janrning yana bir buyuk klassikasi. Ubik Oyga sayohat juda oddiy va odatiy bo’lgan dunyo haqida gapiradi.

Muammo shu safarlarning birida fitna 180 gradusga aylanadigan paytga to’g’ri keladi. Barcha yuzaga keladigan muammolardan qochishning yagona echimi Ubik deb nomlangan mahsulot orqali bo’ladi.

9- Anatema, Nil stivenson

Anatema u bizni Arbre – sayyoramizdagi kabi xususiyatlarga ega sayyorada joylashtiradi.

Uning aholisi osmonda begona kemani topgach, ular bilan aloqa o’rnatishga qaror qilishadi, bu esa qahramonlarni yangi mavjudotlar va shu paytgacha noma’lum madaniyat bilan tanishtirishga olib keladi.

10- Avtostopchilar uchun Galaktika bo’yicha qo’llanma, Duglas Adams

Ushbu kitobda inglizlarga xos bo’lgan kulgili ohang bilan ajralib turadigan makon-vaqt sayohati tasvirlangan.

Uning maqsadi deyarli o’z sahifalari orasidagi hamma narsani masxara qilishga urinishdir.

11- Olamlar urushi, Jorj Uells

19-asrning oxirida chiqarilgan tinchlik dunyosi o’zga sayyoraliklar tomonidan hujumga uchraganini bilganida vahima boshlaganligi haqida hikoya qiluvchi kitob.

Qiziqish sifatida Orson Uells 1938 yilda radiodan bir parchani o’qidi. Uning o’qishi shunchalik ishonchli ediki, o’sha paytda tinglayotgan odamlar bunga ishonib, ijtimoiy signal berishdi.

12- cheksiz urush, Jou Xaldeman

Uning muallifi Vetnam urushidagi askar bo’lib, unga ushbu asarni yozishga sabab bo’lgan tajriba.

Sizni urush va o’lim ustidan inson kuchi haqida o’ylashga majbur qiladigan bu futuristik voqea. Janglar harakatning asosiy yo’nalishiga aylanadi.

13- eski qorovul, Jon skalzi

Jon Skalzi Darvin qonunchiligi bilan boshqariladigan dunyo haqida gapiradi, u erda eng kuchliroq ustunlik qiladi.

Shuningdek, aksiya yangi kashfiyot atrofida aylanadi: endi sayyoralar bo’ylab sayohat qilish mumkin. Bundan tashqari, bu olamlarda odamlar yashashi ma’lum.

14- Portiko, Frederik pohl

Portikoda uning oldindan aytib bo’lmaydigan fitnasi tufayli siz butunlay ko’chirilasiz.

Bu qadimiy maxfiy texnologiya xarakterining kashfiyotidan keyin sodir bo’ladi.

Ushbu texnologiya nima qilishini bilish uchun siz kitobni o’qishingiz kerak bo’ladi.

15- Solaris, Stanislav Lem

Roman nomi okean bilan galaktikadagi yagona sayyora atrofida aylanadigan sun’iy yo’ldoshga ishora qiladi.

Solarisda bo’lgan olimlar sayyoradagi aqlli faoliyatni kashf etadilar va ular bilan bog’lanishga qaror qilishadi. Ana shunda faktlar ochila boshlaydi.

16- yengilmas, Stanislav Lem

O’zining syujetida sun’iy aqlni joriy etishda kashshoflardan biri bo’lganligi bilan mashhur bo’lgan roman.

Qurulish noma’lum Regis III sayyorasida, The Invincible-ga qo’shaloq kema yo’qolgan joyda boshlanadi.

17- 2001 yil: Kosmik odisseya, Artur C. Klark

Har ikkisi ham bir-birini mukammal ravishda to’ldiradigan Stenli Kubrik tomonidan ishlab chiqarilgan filmga parallel ravishda ishlangan.

Qabul qilingan mavzular asosan mavjuddir. Hayot sababi kabi insoniyat sirlarini kashf etishga intilayotgan sayohatchilar guruhi.

18- Triffidlar kuni, John Wyndham

Meteor erga urilganda, u odamlarga ko’rlikni keltirib chiqaradigan, umidsizlik va o’lim guruhini ochib beradigan genetik jihatdan o’zgartirilgan o’simlik turini chiqaradi.

19- Mars yilnomalari, Rey Bredberi

Ilmiy-fantastik adabiyotni sevadigan har bir kishi uchun shart. Harakatni rivojlantirish uchun sayyora Marsdir.

Bredberi odamlarning mustamlakachilik yutuqlari qanday qilib muvaffaqiyatsizlikka uchrashi va ajoyib muvaffaqiyatsizliklarga olib kelishini aytadi.

20- gumanoidlar, Jek Uilyamson

Jek Uilyamson gumanoidlar bilan odamzodga xizmat qiladigan qul robotlarini yaratish haqidagi hikoyani yaratadi.

Ammo siz taxmin qilganingizdek, muammo bu qullar aholiga qarshi bosh ko’targanda paydo bo’ladi. Shubhasiz, ushbu tezkor voqea sizni birinchi sahifadanoq ushlaydi.

21- Darvin radiosi, Greg ayig’i

Jinsiy yo’l bilan yuqadigan virusning er yuziga tarqalishi va homilador ayollarning homilasining mutatsiyasini va o’lik bo’lib ko’rinishini keltirib chiqaradigan dahshatli voqea.

Apriori, bu kasallik evolyutsion o’zgarishga olib kelishi mumkinligini anglab etganda o’zgaradigan muammo sifatida boshlanadi.

22- men, robot, Ishoq Asimov

1950 yilda nashr etilgan Isaak Asimov ushbu hikoyani xuddi shu syujet chizig’idagi hikoyalar to’plami shaklida nashr etadi.

Ularda robototexnika va robot-inson munosabatlarining uchta qonuni bilan bog’liq savollar ko’tarilib, hal qilish uchun aqlli intellektual mashqlar joriy etiladi.

23- poydevor, Ishoq Asimov

Shunga qaramay, Asimov ilmiy fantastika turkumlarini yaratadi. Shu munosabat bilan, mavzu juda uzoq bo’lmagan kelajakdagi voqealar haqida bo’ladi.

Ular ikki partiyada nashr etildi: birinchisi 1942-1957 va 1982-1992 yillar orasida.

24- Androidlar elektr qo’ylarni orzu qiladimi?Filipp K. Dik

Jamiyatning axloqiy muammolari kabi qiziqarli mavzularga bag’ishlangan ish, bu o’z navbatida uni androidlar qurilishi va hayoti bilan bog’liq.

Asosiy savol tabiiy va sun’iy o’rtasidagi chegarani bilishdir.

Va agar siz hali ham ushbu ma’lumotni qiziqarli deb topmasangiz, unda bu taniqli “Blade Runner” filmini yaratishga ilhom bergan roman ekanligini bilishingiz kerak.

25- ozchiliklarning hisoboti, Filipp K. Dik

Bir guruh odamlar kelajakni bashorat qila olganda nima bo’ladi? Bu jamiyat uchun foydali bo’ladimi yoki aksincha, muammoga olib keladimi?

Bu va boshqa ko’plab savollar 380 sahifada hal qilinadi.

26- Buzilgan odamAlfred Bester tomonidan

Voqea XXIV asrda, telepatiya jinoyatlardan saqlanishning asosiy vositasi bo’lgan olamda sodir bo’ladi. Biroq, jinoyat sodir bo’ladi, bu qanday sodir bo’ldi?

Aristokratiya, firibgarlar va poraxo’rlar o’zlarining ishtirokini davom ettiradigan kelajak.

27- kontsentratsion lager, Tomas M. Disch tomonidan

Dunyo urushda va Qo’shma Shtatlar g’olib chiqishga intiladi. Maqsadiga erishish uchun jahon qudrati mahbuslar ustida tajribalar o’tkazadi. O’zlarining aql-idroklarini oshirish uchun ular o’lik dori yuboradilar.

28- Qiyomat kitobi, Konni Uillis tomonidan

Asosiy mavzu o’z vaqtida sayohat qilishdir. Uning sayohatlaridan biridagi bosh qahramon o’z vaqtidan boshqacha vaqtga tushib qoladi. U oxirgi hukmni oldini olish uchun Xudo tomonidan yuborilgan farishta sifatida ko’riladi.

29- Teri ostida, Mishel Faber tomonidan

Qahramon sir bilan o’ralgan voqea. U faqat Shotlandiya yo’llarida uchraydigan kuchli va yolg’iz odamlarga mashinasiga o’tirishni yaxshi ko’rishini bilamiz. Ammo buning sababi nima bo’ladi?

30- Rama bilan uchrashuv, Artur C. Klark tomonidan

Artur Klarkning yana bir xayoliy hikoyalari. Rama ismli asteroid tomonidan Yerni yo’q qilish xavfi mavjud. Ammo samoviy ob’ekt sun’iy va begona irq tomonidan yuborilganga o’xshaydi.

31- suv ostida bo’lgan dunyo, J. G. Ballard tomonidan

Yerning katta qismi suv ostida. Sayyoramizning harorati ko’tarilib, qutb qopqalari eriydi. Omon qolgan oz sonli odamlar hushidan ketmaslik uchun kurashadilar. Tabiat hamma narsa uchun ketadigan raqibdir.

32- qo’g’irchoq ustalari, Robert A. Xaynlayn tomonidan

Amerika Qo’shma Shtatlari hujumga uchraydi, bosqinchilar sanoat, hukumat va aholi ongini egallab olishadi. Sem Kavano mamlakatni qutqarishga qodir yagona odam bo’ladi.

33- mushukning beshigi, Kurt Vonnegut tomonidan

Jurnalist San-Lorenzo Respublikasidagi xayriya ishini tekshirishni taklif qilmoqda. Uning tashrifi boshqa tomonga yo’naltiriladi va u atom bombasining otasi hisoblangan olim Feliks Xenikkerning o’g’illaridan biri bilan uchrashadi.

34- Yulduzli kundaliklar, Stanislav Lem tomonidan

Muallif Ijon Tichining sarguzashtlarini hikoya qiladi. Unda qahramon turli olamlarda, tsivilizatsiyalarda va o’zga sayyoraliklarda boshdan kechirgan voqealar va vaziyatlar batafsil bayon etilgan.

35- kosmik savdogarlar, Frederik Pol va Kiril M. Kornblyut tomonidan

Kitobda iste’molchilik va kapitalizm tomonidan ta’riflangan zamonaviy dunyo tasvirlangan.

Reklama kompaniyalari o’rtasidagi kurash qahramonni ushbu haddan tashqari kapitalizm yaratadigan baxtsizlikni anglashga olib keladi

36- Kriptonomikon, Nil Stivenson tomonidan

Hikoya o’tmish va hozirgi kun o’rtasida bo’lib o’tadi, bu erda asosiy mavzu urush, kriptografiya va texnologik yutuqlardir.

37- Xizmatkor voqeasi, Margaret Atvud

Gilad Respublikasida ayollarning ovozi yo’q. Hukumat ularni boqishdan to naslga berishga qadar qaror qiladi. Bu erkak ayolni boshqaradigan distopiya dunyosini aks ettiruvchi kitob.

38- Salomandlar urushi, Karel Lapek tomonidan

Kapitan van Torch g’alati dengiz jonzotlarini, ikki oyog’ida yura oladigan ulkan salamandrlarni kashf etadi. Kapitan va ishbilarmon ularga marvarid banklarini topish uchun qurol ishlatishni va gapirishni o’rgatadi.

Siyosat, iqtisod va irqchilik kabi mavzularga tegishli hikoya shu tarzda boshlanadi.

39- bolalikning oxiri, Artur C. Klark tomonidan

Chet elliklar Yer yuzidagi turli shaharlarda paydo bo’ladi. Bu mavjudotlar odamlarning rivojlanishiga yordam berish uchun kelishadi, ammo nima evaziga?

40- teskari dunyo, Kristofer Priest tomonidan

Roman dunyoda tortishish kuchi shaharlarni doimo relslar bo’ylab harakatlanishga majbur qiladigan dunyoda sodir bo’ladi. Vayron bo’lgan dunyo va dushman odamlar, siz tashqi dunyoga teng yoki begona odamni topasiz

41- Ibtido, Poul Anderson

Texnologik taraqqiyot insoniyatga aqlini kompyuterga joylashtirishga imkon berdi. Kristian Brannokga Yerdagi ona kompyuteridagi nosimmetrikliklarni tekshirish uchun topshirilgan.

Ular Gaiyaning Yer uchun dahshatli rejalari borligini aniqladilar.

42- abadiyat saroyi, Bob Shou tomonidan

Ushbu roman ikki qismga bo’lingan, ularning har biri odamlar va musofirlar o’rtasidagi urushlar bilan to’ldirilgan. Asar ilmiy fantastika bilan juda yaxshi aralashgan she’riy bayonga ega.

43- Beshinchi kun, Frank Schätzing tomonidan

Insoniyat apokalipsis yoqasida, yashirin dushman dengiz bo’ylab hujum qiladi. Barcha olimlar va harbiylar g’alaba qozonishning iloji bo’lmagan tuyulgan jangda g’alaba qozonish uchun birlashadilar.

44- nolinchi tarix, Uilyam Gibson

Syujet moda, armiya, qurol-yarog ‘va kontrabanda bilan bog’liq. Bu texnologik va insoniy rivojlanishni yuksaltirish uchun tezlashtirilgan poyga bo’ladi.

45- abadiylikning oxiriIshoq Asimov tomonidan

Tashkilot Abadiyat u fojialarga yo’l qo’ymaslik uchun o’z vaqtida sayohat qilish uchun mas’uldir. Vaqtdan sakrash bo’yicha erkaklar o’z hayotlarini ortda qoldirdilar va faqat xizmat qilish uchun yashaydilar. Endryu Xarlan – ulardan biri.

Qahramon sevib qoladi va oxirini tugatish zarur bo’lsa ham baxt izlashga intiladi Abadiyat.

46- Venera va X, Teodor Sturgeon tomonidan

47- Yiddish politsiyasi ittifoqi, Maykl Chabon tomonidan

48- Tranzit bekati, Clifford D. Simak tomonidan

49- Farengeyt 451, Rey Bredberi tomonidan

50- Algernon uchun gullar, Daniel Keyes tomonidan

51- yo’l, Cormac mccarthy

52- aloqa, Karl Sagan tomonidan

53- Begona yurtdagi musofir, Robert A. Xaynlayn tomonidan

54- mexanik qiz, Paolo Bacigalupi

55- kelajak tarixi, Robert A. Xaynlayn tomonidan

56- giperion, Dan Simmons tomonidan

57- Issiqxona, Brian W. Aldiss tomonidan

58- mexanik qiz, Paolo Bacigalupi

59- Qizil Mars, Kim Stenli Robinson

60- Zulmat ko’rgazmasi, Rey Bredberi tomonidan

61- Morel ixtirosi, Adolfo Bioy Casares tomonidan

62- mo”jizaviy tashrif buyuruvchilar, Yan Uotson tomonidan

63- zulmatning chap qo’li, Ursula K. Le Gvin tomonidan

64- Oy labirintasi, Algis Budrys tomonidan

65- o’tning o’lishi, Jon Kristofer tomonidan

66- O’z vaqtida sayohatchining ayoli, Audrey Niffenegger tomonidan

67- tayyor pleyer, Ernest Klayn tomonidan

68- Starship, Brian W. Aldiss tomonidan

69- Shisha dunyosi, J. G. Ballard tomonidan

70- adashgan soya, Brian Stableford tomonidan

71- Yer qoladi, Jorj R. Styuart tomonidan

72- Metro 2033, Dmitriy Gluxovskiy

73- samoviy g’ildirak, Ursula K. Le Gvin tomonidan

74- Mening taqdirim yulduzlari, Alfred Bester tomonidan

75- Baxtli dunyo, Aldous Xaksli tomonidan

76- Titan sirenalari, Kurt Vonnegut tomonidan

77- limbo, Gen Vulfe tomonidan

78- Qo’shiq qanotlarida, Tomas M. Disch tomonidan

79- O’lik chiziqlar, Greg Bear tomonidan

80- soat mexanizmi to’q sariq, Entoni Burgess tomonidan

81- merosxo’rlar, Uilyam Golding tomonidan

82- paradoksal erkaklar, Charlz L. Harness tomonidan

83- Marciano uyiga, Fredrik Braun tomonidan

84- egasizlar, Ursula K. Le Gvin tomonidan

85- Yerning markaziga sayohat, Jyul Vern tomonidan

86- Odamlardan ko’proq, Teodor Sturgeon tomonidan

87- halqa olami, Larri Niven

88- Shahar va yulduzlar, Artur C. Klark tomonidan

89- Meni hech qachon tark etma, Kazuo ishiguro

90- Yozgacha eshik, Robert A. Xaynlayn tomonidan

91- osmono’par binolar, tomonidan J.G. Ballard

92- Vaqt mashinasi, H. G. Uells tomonidan

93- farishtalar malikasi, Greg ayig’i

94- Mars vaqti, Filipp K. Dik tomonidan

95- Jahon urushiMaks Bruks tomonidan

96- neyromanser, Uilyam Gibson tomonidan

97- marslik, Endi Vayr

98- Marsdan malika, Edgar Rays Burrouz tomonidan

99- Valis, Filipp K. Dik tomonidan

100- sayyora sayyorasi, Fritz Leyber tomonidan

Qiziqish mavzulari

Barcha janrlardagi kitoblar

O’z-o’ziga yordam beradigan kitoblar

Haqiqiy voqealarga asoslangan kitoblar

Sarguzashtlar uchun kitoblar

Psixologiya bo’yicha kitoblar

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
ICHKI ISHLAR VAZIRLIGI

Kitob — insonning eng yaqin do’sti va maslahatchisi, aql qayrog’i va bilim manbaidir. Kitob fikrlash quroli, xazinalar kaliti, tafakkur manbai bo’lgani uchun ham xalqimiz uni nonday aziz, mo”tabar va muqaddas deb hisoblagan. Shuning uchun kitobga bo’lgan muhabbat, uni qadrlash, o’qishga ishtiyoq xalqimizning qon-qoniga singib ketgan. Insonning madaniyati uning kitobida aks etadi.

Ichki ishlar organlari tizimida ham Prezidentimizning 2021 yil 2 apreldagi PQ-5050 qarori va Ichki ishlar vazirligining «Ichki ishlar organlari xodimlari o’qishi uchun tavsiya etiladigan adabiyotlar ro’yxatini tasdiqlash to’g’risidagi» buyrug’ini ijrosini ta’minlash maqsadida xodimlarning ma’naviy-intellektual salohiyati, ongu tafakkuri va dunyoqarashini yuksaltirish, kitobxonlik madaniyatini oshirish hamda kitoblarni mutolaa qilishlari va sotib olishlari uchun Vazirlikning Malaka oshirish institutida Kitob yarmarkasi tashkil etildi.

Yarmarkada mashhur adiblarimizning badiiy, tarixiy asarlari, jahon adabiyoti durdonalari, bestseller kitoblar hamda barcha kodekslarning yangi tahrirdagi kitoblar taqdim etildi.

Yarmarkada kitobsevar ichki ishlar organlari xodimlari o’zlari yoqtirgan sevib mutolaa qiladigan yozuvchi va adiblarning asarlarini sotib oldilar.

Kitobni mutolaa qilish, asarlarning mazmun-mohiyati zamiriga etish insonni komillikka, zukkolikka va teran fikr sohibiga aylantirishi shubhasizdir.

IIV Malaka oshirish instituti

Umumiy oʻrta ta’lim muassasalarida «Tarbiya» fani joriy etiladi

Yagona «Tarbiya» fani 1–9-sinflarda – 2020-2021 oʻquv yilidan, 10–11-sinflarda esa – 2021-2022 oʻquv yilidan boshlab ajratilgan umumiy soatlar doirasida «Odobnoma», «Vatan tuygʻusi», «Milliy istiqlol gʻoyasi va ma’naviyat asoslari» hamda «Dunyo dinlari tariхi» fanlarini birlashtiradi.

Hujjat bilan quyidagilar tasdiqlandi:

umumiy oʻrta ta’lim muassasalari oʻquvchilari uchun «Tarbiya» fanidan darsliklar va oʻquv-metodik majmualarning yaratilishini muvofiqlashtiruvchi guruh tarkibi;
umumiy oʻrta ta’lim muassasalari oʻquvchilari uchun «Tarbiya» fanidan darsliklar va oʻquv-metodik majmualarni yaratish boʻyicha tuzuvchilar guruhi tarkibi;
umumiy oʻrta ta’lim muassasalari oʻquvchilari uchun «Tarbiya» fani konsepsiyasi.

Xalq ta’limi vazirligiga quyidagi vazifalar topshirildi:

«Tarbiya» fani boʻyicha umumiy oʻrta ta’limning davlat ta’lim standartini va oʻquv dasturlarini ishlab chiqish va tasdiqlash;
2020 yil 10 iyulga qadar 2020-2021 oʻquv yiliga umumiy oʻrta ta’lim muassasalarining 1–9-sinflari uchun hamda 1 dekabrga qadar 2021-2022 oʻquv yiliga 10–11-sinflar uchun moʻljallangan yangi fan boʻyicha darsliklar va oʻquv-metodik majmualarga buyurtmalarni shakllantirish;
2020 yil 15 iyulga qadar 1–9-sinflar hamda 2021 yil 1 mayga qadar 10–11-sinflar uchun moʻljallangan darsliklar va oʻquv-metodik majmualarni chop etish boʻyicha istisno tariqasida deklaratsiya qilingan narхlar asosida davlat va хususiy nashriyot-matbaa tashkilotlari bilan shartnomalar tuzish;
«Tarbiya» fanidan darsliklar va oʻquv-metodik majmualarni yangi oʻquv yili boshlangunga qadar chop etishni tashkil etish va ularning joylarga yetkazilishini ta’minlash;
2020 yil iyul oyidan boshlab yangi oʻquv yili boshlangunga qadar «Tarbiya» fani boʻyicha tayyorlangan oʻquv dasturlari va darsliklar asosida umumta’lim maktablaridagi «Boshlangʻich ta’lim», «Milliy gʻoya va huquq», «Tariх» va «Dinshunoslik» mutaхassisligiga ega fan oʻqituvchilari uchun хalq ta’limi хodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy markazlarida «Tarbiya» fanidan onlayn shaklda maqsadli malaka oshirish kurslarini tashkil etish;
malaka oshirish kurslari davomida yangi fandan tayyorlangan darsliklar va oʻquv-metodik majmualarni tajriba-sinovdan oʻtkazish.

«Tarbiya» fanidan darsliklar va oʻquv-metodik majmualarni nashrga tayyorlash va chop etish, yetkazib berish, tuzuvchilarga haq toʻlash bilan bogʻliq хarajatlar darslik va oʻquv-metodik majmualarning umumiy narхiga kiritiladi;
«Tarbiya» fanidan darsliklar va oʻquv majmualarini хarid qilish va yetkazib berish хarajatlari umumiy oʻrta ta’lim muassasalarining 1-sinf, Mehribonlik uylari, jismoniy yoki ruhiy rivojlanishida nuqsoni boʻlgan bolalar uchun iхtisoslashtirilgan maktablar va maktab-internatlari oʻquvchilarini, ijtimoiy yordamga muhtoj oilalar farzandlarini hamda oʻqituvchilar uchun «Tarbiya» fanidan darsliklar, multimedia ilovalari va oʻquv-metodik majmualar nashr etilishi, shuningdek, ijara asosida darsliklar bilan birlamchi ta’minlash – Respublika byudjeti mablagʻlari hisobidan;
oʻquvchilarni ijara asosida darsliklar bilan ta’minlash – Xalq ta’limi vazirligi huzuridagi Respublika maqsadli kitob jamgʻarmasi mablagʻlari hisobidan qoplanadi.

Oliy va oʻrta maхsus ta’lim vazirligi, Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Din ishlari boʻyicha qoʻmita, Xalq ta’limi vazirligiga quyidagi vazifalar topshirildi:

2020-2023 yillarda respublika oliy ta’lim muassasalarining «Boshlangʻich ta’lim», «Tariх» (mamlakatlar va mintaqalar boʻyicha), «Tariх oʻqitish metodikasi», «Filologiya va tillarni oʻqitish: Oʻzbek tili», «Oʻzbek tili va adabiyoti», «Milliy gʻoya, ma’naviyat asoslari va huquq ta’limi», «Pedagogika va psiхologiya», «Dinshunoslik va islomshunoslik (Islom tariхi va manbashunosligi)», «Psiхologiya (Din sotsiopsiхologiyasi)» ta’lim yoʻnalishlari bitiruvchilariga umumiy oʻrta ta’lim maktablarida «Tarbiya» fanini oʻqitish huquqi berilishi yuzasidan zarur choralarni koʻrish va mazkur ta’lim yoʻnalishlari oʻquv rejalariga 2020-2021 oʻquv yilidan boshlab tegishli oʻzgartirishlar kiritish ;
Iqtisodiy taraqqiyot va kambagʻallikni qisqartirish vazirligi bilan birgalikda bir oy muddatda umumiy oʻrta ta’lim maktablarida «Tarbiya» fanini oʻqitish uchun kadrlar tayyorlanadigan yangi ta’lim yoʻnalishi yuzasidan Vazirlar Mahkamasiga asoslangan takliflarni kiritish.

Hujjat Qonun hujjatlari milliy ma’lumotlar bazasida e’lon qilingan va 07.07.2020 yildan kuchga kirgan.

Bahodir Qayumov.

Qiziqarli malumotlar
Tarixdagi 100 ta eng yaxshi ilmiy-fantastik kitoblar