Sahifalash – Pagination

Bilan dinamik veb-sahifalar, paginatsiya cheklangan miqdordagi natijalarni ko’rsatish kabi narsalar uchun ishlatiladi qidiruv tizimining natijalari sahifalari, yoki ko’rishda cheklangan miqdordagi xabarlarni ko’rsatish forum ip.

7-amaliyot kitob mutolaasi. O‘zbek tili

KITOB MUTOLAASI.
ERKIN VA TURG‘UN BIRIKMALAR. FRAZEOLOGIK BIRLIKLARNING TURLARI
MAVZU REJASI:
1. Kitob – bilimlar xazinasi
2. Kitob tarixi haqida
3. Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston Milliy kutubxonasi
4. Erkin va turg‘un birikmalar

3.

1. KITOB – BILIMLAR XAZINASI
Kitoblar inson tafakkuri durdonalarini to‘playdi va ularni
avlodlarga yetkazadi.
Oybek
“O‘zbek
tilida so‘z
yasalishi”
Azim Hojiyev
Ilmiy
kitoblar
Badiiy
kitoblar
“Kecha va
kunduz”
Cho‘lpon

4.

KITOB – BILIMLAR XAZINASI
Kitob! Undan qudratliroq bilim va hayot maktabi yo‘q. U insonni
ulug‘laydi, buyuk kashfiyotlarga yo‘l ochadi. Kitob o‘qib-o‘rganmagan, bu bebaho
xazinadan foydalanmagan kishini topish qiyin. Ammo bu imkoniyatdan to‘g‘ri
foydalanmayotganlar ham bor. Ko‘p kitob o‘qish, o‘qiganda ham uni tushunib
o‘qishda hikmat katta. Ayni kunda kitob mutolaasi kerakmi, yo‘qmi, degan savolni
qo‘yish xuddi tashna odamga suv ichasanmi, degan savolni berishga o‘xshaydi. Zero,
o‘qish, ilm olishga intilish azal-azaldan xalqimiz fitratida mavjud. Bugun kitob
mutolaasi, kitoblarni chop etish, ularni tarqatish tizimini takomillashtirish va eng
muhimi, kitob chiqarish va kitobxonlikning davlat siyosati darajasiga ko‘tarilganligi
quvonarli hol.
Kitob – bilim manbai, undan yaxshi do‘st yo‘q. Shuning uchun kitobni asrabavaylaylik, uning ziyosidan boshqalarni ham bahramand etaylik.

5.

2. KITOB TARIXI HAQIDA
Kitob bir nеcha ming yillar avval paydo bo‘lgan, bu davrda u turli xil ko‘rishishlarni olgan.
Bobilliklar, ossuriyaliklar va boshqa qadimgi xalqlar kitobni loydan tayyorlashgan. Buning uchun
yumshoq loydan tayyorlangan plitalarga uchli yog‘och bilan maxsus bеlgilar tushirilgan. So‘ngra uni
oftobda quritishgan yoki olovda pishirishgan. Kitoblar, hatto, kutubxonalar mana shunday maxsus
loy plitalardan tashkil topgan.
Xitoyda esa, dastlab kitobni yupqa bambuk plastinkalarga yozishgan, kеyinchalik esa o‘z
kitoblarini mo‘yqalam (cho‘tkacha) va tush bilan ipakka, milodiy II asrdan boshlab qog‘ozga
yozishgan.
Qadimgi Misrda kitob matnlarini tosh plitalarga o‘yib yozishgan. Kеyinroq papirus ixtiro qilindi.
Jips qilib bostirilgan qamish plastinkalarni bir nеcha o‘n mеtrgacha uzunlikdagi lеnta shaklida
yеlimlaganlar. Ularni o‘rog‘liq holda saqlaganlar. Misr papiruslaridan dеyarli ikki ming yil davomida
Yunoniston va qadimgi Rimda yozish uchun yaxshi matеrial sifatida foydalanishgan.
Miloddan avvalgi II asrda Pеrgan podsholigidagi ustalar yozuv uchun hayvon tеrisidan yangi
matеrial – pеrgamеnt tayyorladilar. Yunoniston va qadimgi Rimda papirus va pеrgamеnt juda
qimmatbaho matеrial bo‘lganligi uchun xomaki matn va xatlarni uchi o‘tkir tayoqcha bilan ustiga
mum surtilgan taxtachaga yozganlar.
XIII asrdan boshlab Еvropada qog‘oz asosiy yozuv matеrialiga aylandi.

6.

Suhbat matni
Men Abdulla Qodiriyga qayin ini bo‘laman, ya’ni u kishining zavjalari Rahbarniso
mening opam bo‘ladilar.
“O‘tkan kunlar” nashr etilishi bilan men uni darrov o‘qib chiqdim. Bir kuni Abdulla
pochchamiz uyimizga mehmonga keldilar. Ziyofat chog‘ida so‘radilar:
— Xo‘sh, mulla Asomiddin, “O‘tkan kunlar”ni o‘qidingizmi?
— Ha, o‘qidim, – dedim g‘ururlanib.
— Necha marta o‘qidingiz?
— Bir marta.
— Hm-m. Bu kitobni bir marta emas, besh marta o‘qish kerak. Shunda siz muomalani,
odobni, hayotni, tarixni, tilni o‘rganasiz, – degandilar. (Asomiddin Rasulmuhammad
o‘g‘li)

7.

Bilimlar maskani
Kutubxona – bu kitoblar to‘plami saqlanadigan, bosma va ayrim qo‘lyozma
asarlardan ommaviy foydalanishni ta’minlovchi, muntazam ravishda bosma asarlar
to‘plash, saqlash, targ‘ib qilish va kitobxonlarga yetkazish, shuningdek, axborotbibliografiya ishlari bilan shug‘ullanuvchi, ommaning madaniy saviyasini
oshirishda eng faol bo‘lgan, barcha savodxon va ijodkorlar uchun madaniy-ma’rifiy
va ilmiy muassasadir. Kitobxonlarga xizmat ko‘rsatish kutubxonaning asosiy
faoliyati bo‘lib, qolgan barcha faoliyatlar(kitob fondini butlash va uni tashkil etish,
fond mazmunini yoritish, uni kitobxonlarga yetkazish kabilar) asosiy faoliyat uchun
xizmat qiladi.
Kutubxonalar yozma yodgorliklarni saqlovchi xazina sifatida juda qadimda
paydo bo‘lgan. Qadimgi davrdagi kutubxonalardan eng mashhuri Aleksandriya
(Iskandariya) kutubxonasidir.

8.

3. Alisher Navoiy nomidagi
O‘zbekiston Milliy kutubxonasi
Vatanimizdagi eng katta kutubxona Alishеr Navoiy nomidagi
O‘zbеkiston Milliy kutubxonasidir. Bu kutubxona 1870-yilda tashkil
etilgan. Kutubxonada dunyoning ko‘pgina tillaridagi besh milliondan ortiq
kitob mavjud. Bundan tashqari bu kutobxonada O‘zbеkiston, O‘rta Osiyo
tarixi, ilm-fani, adabiyoti, madaniyatiga oid bir nеcha minglab noyob
qo‘lyozmalar saqlanmoqda.
Topshiriq: Matnni davom ettiring.

9.

Oliy ta’lim va kutubxona
Oliy ta’lim muassasalarining ajralmas bo‘lagi
axborot resurs markazlaridir. Men Mirzo ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston Milliy universitetining Xorijiy
filologiya fakultetida tahsil olaman Bizning fakultetimizda ham kutubxona bor. U ikkinchi qavatda
joylashgan. Kutubxonada mutaxassisligimizga oid turli mualliflarning kitoblari jamlangan. Bundan tashqari
falsafa, ma’naviyat asoslari kabi fanlarga oid kitoblar, ilmiy jurnallar, ilmiy maqolalar to‘plamlari,
monografiyalar, badiiy adabiyotlar bor. Kutubxona xodimlari bizga kerakli kitoblarni tezda topib beradilar.
Kutubxonada qiroatxona ham bor. Ba’zan talabalar shu yerda dars tayyorlaydilar. Men deyarli har hafta
fakultet kutubxonasiga borib, qiroatxonada dars tayyorlayman. U yer doim ozoda va jim-jit.
Mirzo Ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston Milliy universiteti rektorati binosida universitet kutubxonasi
joylashgan. U yerda barcha fanlarga oid turli yillarda nashr etilgan ko‘plab ilmiy manbalar jamlangan. Kitob
javonlaridan ilmiy jurnallar, gazetalar ham o‘rin olgan. Juda katta, yorug‘ va shinam qiroatxonada professoro‘qituvchilarni, ilmiy xodimlarni, doktorantlatni hamda talabalarni uchratish mumkin. Xushmuomala va
chaqqon kutubxonachilar kerakli kitoblarni tezda topib berishadi. Bu yer talabalarning eng sevimli maskaniga
aylangan.

10.

Virtual kutubxona
Virtual so‘zining ma’nosi, bu tasavvur qilishdir. Virtual kutubxona bu odatdagi
kutubxonaning abstrakt ko‘rinishidir. Bu kutubxonada kitoblar,jurnallar va ro‘znomalar
kitob javonlarida emas, balki kompyuter xotirasida joylashgan bo‘ladi. Bu
kompyuterlarda yoki kompyuter maxsus qurilmalarida raqamli formatda saqlanadigan
ma’lumotlar to‘plami: bosma, audio, video va multimedia ma’lumotlaridir. Ma’lumotlar
hajmiga qarab serverlar bitta yoki tarmoq bilan bog‘langan bir necha kompyuterlardan
iborat bo‘ladi. Elektron kutubxonada kutubxonachi bo‘lmaydi, shuning uchun zarur
kitob yoki ma’lumotni kompyuter xotirasidan siz o‘zingiz qidirib topasiz.

11.

Matnlar ustida ishlash
O‘qishlar har xil bo‘ladi: birov ermak uchun o‘qiydi, birov hordiq chiqarish
uchun, birov o‘qiyotgan kitobini ilmiy tahlil qilish uchun, birov bo‘lak mashg‘ulot
bo‘lmaganidan vaqt o‘tkazish uchun, birov asardagi voqeaga, qahramonning taqdiriga
qiziqib o‘qiydi. Shuning uchun atrofingizga qarasangiz, har xil kitobxonni ko‘rasiz:
kimdir tramvayda, metroda kitobga tikilgan, kimdir navbatga turganida, sumkasidan
xatcho‘p solingan kitobni olib ochadi, birov xiyobonda, qosh qorayib qolgan bo‘lsa
ham, kitob varag‘idan ko‘z uzmaydi. (A. Muxtor)
Tаriхni o‘rgаnish va mа’nаviyatni оshirishdа kitоbning rоli bеqiyosdir. Kitоb
insоnning eng sаmimiy do‘stidir, u umri dаvоmidа kitоbdаn hаr mаvzugа jаvоb tоpа
оlаdi

12.

Tarjima mashqi
Книги в нашей жизни
Все всегда начиналось с книги. Сначала нам нравилось держать
её в руках, перелистывать страницы, рассматривать картинки и ощущать
тайну, которую скрывали тогда ещё незнакомые письмена. А потом книга понастоящему раскрывалась перед нами, и черные значки на белом фоне
обретали смысл и превращались в нашем сознании в причудливые картины.
Для кого-то книги всегда остаются верными спутниками жизни, а кто-то волей
или не волей утрачивает с ними связь. Мы не знаем, насколько далеко зайдет
научно-технический прогресс, и окончательно ли любовь к чтению погаснет
но мы знаем точно – чтение книг делает нас лучше.

13.

Lug‘at
Bilim – знания
Kitob – книга
Beminnat – бескорыстно
Olihimmat – великодушный
Begaraz – беспристрастный
Qudrat – мощь
Tafakkur qanoti – крылья мысли
Zerikarli – скучный
Ardoqlamoq – беречь, лелеять
Tarbiya – воспитание
Berilgan so‘zlar yordamida gap tuzing

14.

4. Erkin va turg‘un birikmalar
Chinni
Paxta
gulli
Gulli
Piyola
Lola
gulli
Chiroyli
So‘z birikmasida so‘zlar
o‘zaro erkin bog‘langan
bo‘ladi,
tushuncha
anglatadi.
So‘z
birikmalaridagi so‘zlarni
erkin bog‘langani uchun
almashtirish mumkin.

15.

Iboralarning eng asosiy belgilari
• Iboraning tarkibida ikki yoki undan ortiq so‘zlar qatnashgan bo‘ladi
.
• Ibora turg‘un birikma sifatida erkin birikma bilan faqat omonimlik holatda bo‘ladi
• Ibora yaxlit bir lug‘aviy ma’noni ifodalaydi, sintaktik vazifada keladi
.
• Iborani faqat yaxlitligicha almashtirish mumkin
• Iboraning tarkibidagi so‘zlar o‘z leksik ma’nolarini yo‘qotgan bo‘ladi
.
• Iborani boshqa tillarga so‘zma-so‘z tarjima qilib bo‘lmaydi, yaxlitligicha tarjima qilinadi

16.

TURG‘UN(BARQAROR) BIRIKMALAR
Ikki va undan ortiq so‘zlarning barqaror munosabatidan tashkil topgan, nutq
jarayoniga tayyor olib kiriluvchi, til egalari xotirasida imkoniyat darajasida mavjud
bo‘lgan til birliklari barqaror (turg‘un) birikmalar deyiladi. Barqaror birikmalarning
eng xarakterli belgilari quyidagilar:
• nutq jarayoniga qadar tilda mavjudlik: nutqqa tayyor holda olib kiriladi;
• ma’no butunligi;
• tuzilishi va tarkibining barqarorligi.
Barqaror birikmalardan o‘rinli foydalanish nutq go‘zalligini ta‘minlaydi, shuning uchun
ular nutqimiz ko‘rki hisoblanadi. Barqaror birikmalarni o‘rganuvchi tilshunoslik bo‘limi
paremiologiya (lot. parema – “barqaror”, logos – “ta’limot”), barqaror birikmalar
lug‘atini tuzish muammolarini o‘rganuvchi bo‘lim esa paremiografiya (lot. parema “barqaror”, grafho – “yozmoq”) sanaladi

17.

BARQAROR BIRIKMALAR TASNIFI
Frazeologizmlar
(iboralar)
Maqol va
matallar
Hikmatli so‘zlar
(aforizmlar)

18.

FRAZEOLOGIK BIRLIKLARNING TURLARI
Frazeologizmlar gap tarkibida yaxlit holda bitta so‘roqqa javob bo‘ladi va bitta gap bo‘lagi
vazifasida keladi, nutqni ta’sirchan, jozibali qiladi.
Frazeologizmning semantik tuzilishi (ma’no imkoniyatlari) frazeologik ma’no va qo‘shimcha ma’no
bo‘yoqdorligi (ottenka)dan iborat bo‘ladi. Belgi, harakat kabilar haqida frazeologizm ifodalaydigan
ma’lumot frazeologik ma’no deyiladi. Frazeologik ma’no obrazliligi bilan leksik ma’nodan farq
qiladi.
Frazeologizmlar mohiyat e’tibori bilan asosan so‘zlashuv va badiiy nutqqa xosdir. Ulardagi
boshqa uslubga xos chegaralanishlar esa ma’lum muddat
keyin yuzaga keladi. Masalan, birgina
o‘lmoq ma’nosini anglatadigan yuzga
yaqin frazeologizmlar sinonimik qatorining paydo bo‘lishi
ularning vazifaviy chegaralanish imkoniyatini tug‘diradi. Masalan, bu tizimga kiradigan olamdan o‘tmoq,
dunyodan o‘tmoq, omonatini topshirmoq, qulog‘i ostida qolmoq, jon bermoq shakllari so‘zlashuv
uslubida ishlatilsa, vafot etmoq, hayotdan ko‘z yummoq, dunyodan ko‘z yummoq, hayot bilan
vidolashmoq kabilar ilmiy,
ommabop va rasmiy uslublarda uchraydi. Alloh rahmatiga yo‘l tutmoq,
shahodat sharobini ichmoq, dorilfanodan dorilbaqoga rixlat qilmoq singarilar esa badiiy matnga
tegishlidir.

19.

Frazeologizmlar
Sinonim
Yoqasini
ushlamoq –
hayratda qolmoq
Antonim
Yerga urmoq –
ko‘kka ko‘tarmoq
Omonim
Paronim
Boshga ko‘tarmoq
– e’zozlamoq yoki
shovqinsolmoq
Ko‘zi tushdi –
ko‘z tushdi

20.

Topshiriq
Otni qamchilamoq, otning qashqasiday, oshig‘i olchi, popugi
pasaymoq, yuzi yorug‘ bo‘ldi, to‘ydan oldin nog‘ora chalmoq, tuyaning
dumi yerga tekkanda, tuyaning ustida ham it qopadi, to‘nini teskari
kiyib olmoq.
Namuna: Rustamning do‘stlari oldida yuzi yorug‘ bo‘ldi
Berilgan iboralarning ma’nolarini izohlang va gaplar tuzing.

21.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
1.
2.
1.
2.
3.
Asosiy adabiyotlar:
Abduraxmonova M., Fattoxova D., Xalmuxamedova U., Inogamova N.,
Egamberdiyeva N. O‘zbek tili (o‘quv qo‘llanma). – Toshkent: “Mumtoz so‘z”, 2018.
Husanov N., Xo‘jaqulova R., Dilmurodova N. O‘zbek tili (o‘quv qo‘llanma). –
Toshkent: TMI, 2017. – 336b.
Qo‘shimcha adabiyotlar:
Muhiddinova X., Salisheva Z., Po‘latova X. O‘zbek tili (oliy ta’lim muassasalari rus
guruhlari uchun darslik). – Toshkent: O‘qituvchi, 2012. – 288 b.
Normatova Sh., Abduraxmonova M., O‘zbek tili (darslik). – Toshkent: JIDU, 2014. –
192b.
Yuldasheva Sh., Kabulova D., Sobirova M. O‘zbek tili (o‘quv qo‘llanma). – Nukus:
Bilim, 2013. – 156b.

Sahifalash – Pagination

Ushbu maqolada bir nechta muammolar mavjud. Iltimos yordam bering uni yaxshilang yoki ushbu masalalarni muhokama qiling munozara sahifasi. (Ushbu shablon xabarlarini qanday va qachon olib tashlashni bilib oling)

Ushbu maqola qo’rg’oshin bo’limi etarli darajada bo’lmasligi mumkin xulosa qilish uning tarkibi. Vikipediyaga mos kelish uchun qo’rg’oshin bo’limi ko’rsatmalari, iltimos, ko’rib chiqing o’zgartirish etakchi kirish uchun umumiy nuqtai nazarni taqdim eting maqolaning qisqacha versiyasi sifatida o’z-o’zidan tura oladigan tarzda maqolaning asosiy fikrlarini. ( 2019 yil mart )

Bu maqola uchun qo’shimcha iqtiboslar kerak tekshirish. Iltimos yordam bering ushbu maqolani yaxshilang tomonidan ishonchli manbalarga iqtiboslarni qo’shish. Ma’lumot manbasi bo’lmagan material shubha ostiga olinishi va olib tashlanishi mumkin.
Manbalarni toping: “Sahifalash” – Yangiliklar · gazetalar · kitoblar · olim · JSTOR ( 2019 yil mart ) (Ushbu shablon xabarini qanday va qachon olib tashlashni bilib oling)

Ushbu maqola yoki bo’lim ko’rinadi so’nggi voqealarga moyil. Iltimos, so’nggi voqealarni tarixiy nuqtai nazardan ushlab turing va yaqinda bo’lmagan voqealar bilan bog’liq ko’proq tarkib qo’shing. ( 2019 yil mart ) (Ushbu shablon xabarini qanday va qachon olib tashlashni bilib oling)

(Ushbu shablon xabarini qanday va qachon olib tashlashni bilib oling)
Boshqa maqsadlar uchun qarang Sahifalash (ajratish).

Sahifalash, shuningdek, nomi bilan tanilgan xotira, bu hujjatni diskretga bo’lish jarayoni sahifalar, elektron sahifalar yoki bosma sahifalar.

Kompyutersiz ishlab chiqarilgan kitoblarga nisbatan paginatsiya ketma-ketlikni anglatishi mumkin sahifalarni raqamlash hujjatlarda kamdan-kam uchraydigan 1500 dan oldin tanishilgan va faqat odatiy amaliyotga aylangan sahifalarning to’g’ri tartibini ko’rsatish. 1550 yilda, faqat old tomonlari sonli barglarni almashtirganda foliolar.

Mundarija

• 1 Matnni qayta ishlash, ish stolida nashr etish va raqamli matn terishdagi sahifalash
• 2 Bosib chiqarishdagi sahifalash
• 3 Elektron displeydagi sahifalash
  

  Matnni qayta ishlash, ish stolida nashr etish va raqamli matn terishdagi sahifalash

  So’zlarni qayta ishlash, ish stolida nashr etish va raqamli terish – bu mo’ljallangan yakuniy chiqish vositasi sifatida bosib chiqarish g’oyasi asosida qurilgan texnologiyalar, ammo bugungi kunda ushbu yo’llar orqali ishlab chiqarilgan tarkibning aksariyati aksariyat foydalanuvchilar qog’ozga bosish o’rniga ekranda elektron sahifalar sifatida ko’rib chiqilishi tushuniladi.

  Ushbu dasturiy vositalarning barchasi sahifalashni hal qilish uchun tarkibni algoritmlar orqali uzatishga qodir. Masalan, ularning barchasi avtomatlashtirilganlarni o’z ichiga oladi so’zlarni o’rash (ga bekor qilmoq qattiq kodlangan yangi qator ajratuvchilar), mashinada o’qiladigan paragraflar (paragraflar bilan yakunlanadigan qarorlarni qabul qilish uchun) va avtomatlashtirilgan sahifalash (sahifalar bo’yicha qarorlar qabul qilish uchun). Ushbu avtomatlashtirilgan imkoniyatlarning barchasi inson foydalanuvchisi orqali qo’lda bekor qilinishi mumkin yumshoq tire (ya’ni, agar so’z ikki satrga bo’linadigan bo’lsa va shu bilan ko’rsatilmasa ko’rsatiladigan defis qo’yish), qo’lda satrlar uzilib qolishi (shu satrda yangi satrni kiritish kerak), qattiq daromad (bu yangi satrni ham, yangi xatboshini ham majbur qiladi) va qo’llanma sahifa tanaffuslari.

  Bosib chiqarishdagi sahifalash

  Asosiy maqola: Sahifani raqamlash

  Bugungi kunda bosilgan sahifalar odatda elektron faylni bosib chiqarish moslamasiga chiqarish orqali ishlab chiqariladi, masalan ish stoli printer yoki zamonaviy bosmaxona. Masalan, ushbu elektron fayllar bo’lishi mumkin Microsoft Word, PDF yoki QXD fayllar. Ular odatda formatlash bo’yicha boshqa ko’rsatmalar qatorida sahifalash uchun ko’rsatmalarni allaqachon o’z ichiga oladi. Sahifalash qoidalar va qaerda qaror qilish algoritmlarini o’z ichiga oladi sahifa tanaffuslari tushadi, bu qisman qaysi tarkib bir sahifaga tegishli ekanligi haqidagi madaniy fikrlarga bog’liq: masalan, ulardan qochishga urinish mumkin tullar va etimlar. Ba’zi tizimlar bu jihatdan boshqalarga qaraganda murakkabroq. Axborot texnologiyalari (IT) paydo bo’lishidan oldin paginatsiya qo’lda amalga oshiriladigan jarayon edi: barcha paginatsiyani inson hal qiladi. Bugungi kunda, ko’pincha paginatsiya mashinalar tomonidan amalga oshiriladi, garchi odamlar ko’pincha ma’lum qarorlarni bekor qilsalar ham (masalan, qattiq narsalarni kiritish orqali) sahifa tanaffusi ).

  Elektron displeydagi sahifalash

  Elektron kitoblarni o’qiydigan qurilmada elektron sahifani ko’rayotgan foydalanuvchi, elektron sahifalarni aks ettiruvchi bir nechta qurilmalardan biri

  “Elektron sahifa” bu sahifalangan tarkibni o’z ichiga olgan atama prezentatsiyalar yoki hujjatlar kelib chiqadigan yoki ingl elektron hujjatlar. Bu dasturiy ta’minot fayl va yozuv formati farqli o’laroq atama elektron qog’oz, apparat displey texnologiyasi. Elektron sahifalar matnli protsessor fayli, ish stoli nashriyot dasturlari fayli yoki taqdimot dasturi fayl. Elektron sahifalar hajmi yoki mazmuni jihatidan dinamik bo’lishi mumkin, masalan HTML-sahifalar. Qachon oxirgi foydalanuvchi interaktivlik foydalanuvchi qismidir tajriba dizayni elektron sahifaning, a sifatida yaxshi tanilgan grafik foydalanuvchi interfeysi (GUI). Hujjatdagi elektron sahifalarning soni va hajmi miqdori bilan cheklangan kompyuter ma’lumotlarini saqlash, tomonidan emas displey qurilmalari yoki qog’oz miqdori.

  Ko’pgina elektron sahifalar a-da ko’rsatish (ekran chiqishi) uchun kompyuter monitori yoki qo’l qurilmasi, yoki a ga chiqarish bosib chiqarish moslamasi. PDF va ba’zilari elektron kitob fayli formati sahifalar ikkalasini ham bajarishga mo’ljallangan. Ko’pgina ilovalar elektron sahifalarni a-ga ehtiyoj sezmasdan chop etishadi ekranni suratga olish. Biroq, barcha dasturlarni qo’llab-quvvatlamaydi WYSIWYG sahifalarni bosib chiqarish. Faqat ekran chiqishi uchun sahifalar ko’proq ekranlar deb nomlanadi, derazalar, interfeyslar, sahnalar, yoki kartalar. Taqdimot dasturida elektron sahifalar quyidagicha tanilgan slaydlar.

  Veb-brauzerlarda

  A-da ko’rsatilgan elektron sahifalar veb-brauzer tez-tez chaqiriladi veb-sahifalar, a orqali Internetga kirish huquqidan qat’i nazar veb-server ustida Butunjahon tarmog’i yoki mahalliy sifatida saqlanadi oflayn. Aniqrog’i, bunday hujjatlar belgilash tili bu ularni veb-brauzer orqali ko’rinadigan qiladi, masalan. “HTML “yoki” sahifasiPHP sahifa “.

  Bilan dinamik veb-sahifalar, paginatsiya cheklangan miqdordagi natijalarni ko’rsatish kabi narsalar uchun ishlatiladi qidiruv tizimining natijalari sahifalari, yoki ko’rishda cheklangan miqdordagi xabarlarni ko’rsatish forum ip.

  Paginatsiya qaysidir shaklda deyarli har birida qo’llaniladi veb-dastur qaytarilgan ma’lumotlarni ajratish va ularni bir nechta sahifalarda ko’rsatish ichida bitta veb-sahifa. Sahifalash shuningdek, tayyorlash va namoyish qilish mantig’ini ham o’z ichiga oladi havolalar turli xil sahifalarga.

  Paginatsiya bilan ishlash mumkin mijoz tomoni yoki server tomoni.

  Mijozlar tomonidan sahifalash uchun har bir sahifaning tarkibi HTML manba kodi sahifada oldindan yuklangan, server tomonidagi sahifalash navigatsiya paytida har bir sahifani alohida-alohida so’raydi.

  Server tomonida paginatsiya ko’proq uchraydi. Mijozlar paginatsiyasiga kirish uchun juda kam yozuvlar mavjud bo’lganda foydalanish mumkin, bu holda barcha yozuvlar qaytarilishi mumkin va mijoz foydalanishi mumkin JavaScript yoki CSS [1] alohida sahifalarni ko’rish uchun.

  Foydalanish orqali AJAX, gibrid server / mijoz tomonidagi paginatsiyadan foydalanish mumkin, unda JavaScript-dan serverga yuklangan va qo’shilgan keyingi sahifani talab qilish uchun foydalaniladi. Hujjat ob’ekti modeli AJAX orqali. [2]

  Server tomonidan sahifalash tezroq boshlang’ich sahifani yuklashni ta’minlaydigan katta ma’lumotlar to’plamlariga mos keladi, kirish imkoniyati Javascript-ni ishlatmaydiganlar va biznesning mantiqiy nuqtai nazarini murakkab ko’rish uchun, mijozlar tomonidan paginatsiya esa server so’rovidan kechiktirmasdan sahifalar o’rtasida harakatlanish imkonini beradi.

  Paginatsiyani to’g’ri amalga oshirish qiyin bo’lishi mumkin. [3] “Oldingi” va “keyingi” havolalarni kiritish kerak, sahifalarga qancha havolani ko’rsatish kerak, va birinchi va oxirgi sahifalarga havola bo’lishi kerakligi kabi turli xil qulaylik savollari mavjud. [4] Bitta sahifada ko’rsatilgan yozuvlar sonini aniqlash qobiliyati ham foydalidir. [5]

  Taqdimot va kontent

  Asosiy maqola: Taqdimot va tarkibni ajratish

  Bugungi kunda, har qanday chiqish vositasi rejalashtirilgan, bashorat qilingan yoki bashorat qilinmagan bo’lishidan qat’i nazar, barcha tarkibni istalgan prezentatsiyaga aylantirishga imkon beradigan texnologiyalar yordamida ishlab chiqarish mumkin, ammo bunday eng yaxshi tayyorgarlik hali ham keng tarqalgan emas. Bunga odatda a kiradi belgilash tili (kabi XML, HTML, yoki SGML ) tarkibni mazmunli va mashinada o’qiladigan teglar, bu quyi oqim texnologiyalariga imkon beradi (masalan XSLT, XSL, yoki CSS ) ularni istalgan taqdimotga chiqarish uchun. Ushbu kontseptsiya taqdimot va tarkibni ajratish. Ushbu paradigma hozirgi kunda aksariyat tijorat nashrlarida odatiy hisoblanadi, faqat bundan tashqari meros va orqaga qarab muvofiqligi masalalar va byudjet cheklovlari xalaqit beradi va shu bilan bog’liq bo’lgan ko’p odamlar mavzuni tushunishni etarli darajada tushunmaydilar. Dinamik displey va avtomatik paginatsiya texnologiyalari rivojlanib borayotganligi sababli qo’lda sahifalashga ehtiyoj kamaydi. Bundan tashqari, bosma paginatsiya va elektron displeydagi paginatsiya o’rtasida ierarxik farqni belgilashga hojat yo’q, chunki bir xil asosiy tarkib, ehtimol ikkalasi uchun ham, agar ikkala displey usuli uchun ham ishlatilmasa, ikkinchisida ishlatilishi mumkin.

  Shuningdek qarang

  • Faqat lavozim uchun
  • Sahifani raqamlash

  Kitob – tafakkur xazinasi

  «Kitob – beminnat ustoz. Har daqiqa u bizni donishmandlarning bilim xazinasi bilan oshno eta oladi», deb yozadi buyuk shoir va mutafakkir Mir Alisher Navoiy.

  Ma’lumki, aholining intellektual va ma’naviy-estetik ehtiyojini qondirish, xususan, yoshlarni mustaqil fikrlaydigan, mustahkam hayotiy pozitsiyaga ega, chinakam vatanparvar va ma’nan barkamol insonlar qilib tarbiyalashda kitobning o‘rni beqiyosdir.

  Bugungi axborot asrining ilg’or texnologiyalarisiz kunlarimizni tasavvur qilolmamasak-da, tengdoshlarimiz orasida kitobga oshno bo’lgan yoshlarning borligi quvonarli holdir. Ko’cha ko’yda, transportlarda qo’llarida kitob tutgan insonlarni ko’rib quvonamiz.Afsuski, ba’zan yoshlar orasida qimmatli vaqtini behuda ishlarga, xususan, haddan tashqari ko’p kompyuter va qo’l telefoni o’yinlarini o’ynash, mazmunsiz filmlarni ko’rishga sarflashlari to’g’ri emas. Buning o’rniga, o’qishdan tashqari o’tadigan vaqtini samarali ishlar uchun rejalashtirishi maqsadga muvofiqdir. Ayniqsa, kunning ma’lum qismlarini foydali kitob mutolaasi uchun ajratish muhim ahamiyatga ega. Chunki, “yoshlikda olingan ilm toshga o’yilgan naqsh” yanglig’ o’qigan kitobi yillar o’tsa-da hayotda albatta asqotadi.

  Hozirgi kunda yurtimizda kitob bilan bog’liq masalalarga ham yetarlicha e’tibor qaratilgan. Yoshlarni barkamol avlod ruhida tarbiyalash uchun kitob o’qish masalasi yoshlar orasida keng targ’ib qilinmoqda. Xususan, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning 2017-yilning 12-yanvar kuni “Kitob mahsulotlarini chop etish va tarqatish tizimini rivojlantirish, kitob mutolaasi va kitobxonlik madaniyatini oshirish hamda targ‘ibot qilish bo‘yicha komissiya tuzish to‘g‘risida” farmoyishi e’lon qilindi.

  Joriy yilda O’zbekiston Yoshlar Ittifoqi tashabbusi bilan “kitob o’qigan «Spark» minadi” shiori ostida eng yaxshi kitobxonlarga Prezident sovg’asi «Spark» avtomashinasi taqdim etildi. Bu orqali ko’p yoshlarni kitob o’qishga qiziqishi ortdi desam mubolag’a bo’lmaydi. Darhaqiqat, bugungi kunda yurtimizning barcha kutubxonalari kitobxonlar bilan to’lgan desam mubolag’a bo’lmaydi. Tan olaman, oldinlari men ham ba’zi yoshlar singari virtual olamda “suzganman” . Lekin xozirgi paytda menda ham kitobga bo’lgan qiziqish juda ortdi.

  Yapon maktablaridan birida jahon tarixidagi eng buyuk kashfiyot nima, degan so‘rovnoma o‘tkazilgan ekan. Bu so‘rovnomada ishtirok etganlar o‘zlari mo‘jiza deb bilgan turli narsalarni tilga olishgan : olov, dvigatel , atom bombasi , elektrotexnika va boshqa bir necha narsalar . Biroq qatnashchilar ichidan 6- sinf o‘quvchisining “Eng zo‘r kashfiyot – kitob” deb bildirgan javobi hay’at a’zolariga ma’qul tushgan ekan . Nima sababdan aynan kitob, degan savoliga u “Qolganlarning fikrlari ham to‘g‘ri, lekin kitob bo‘lmasa, ularning birortasi ham ixtiro qilinmasdi-ku”, deb javob bergan.

  Buni qarangki, ko‘pchilikni xayoliga ham kelmagan ushbu javob chinakam haqiqat ekanligi asta – sekin o‘z isbotini topib boryapti . Kitob haqiqatdan ham , mo‘jiza , unda keltirilib o‘tilgan jumlalar beixtiyor kitobxonga yuqish , unga ruhiy ta’sir o‘tkazish , aqliy o‘stirish kabi vazifalarni bajarishga qodir .

  Kitobdan shunchaki ermak yoki bo‘lmasa zerikishda qo‘l keladigan bir vosita sifatida foydalanish xatodir. Kitob tafakkur va qalb ehtiyojini qondiruvchi omil sifatida inson ruhini tarbiyalaydi , uning shaxsi shakllanishida asosiy turtki beruvchidir . Kitob mutolaa qilish jarayonida undagi ma’lumotlarni kishi nafaqat ongi va ko’zi , shuningdek ko‘nglini ham birdek uyg‘oq holda tutishi bilan xotirasida saqlab qolishi mumkin . Kitob o‘qishdan maqsad bu – uning mazmunini anglab yetish , unga singdirilgan ma’no-mazmunni qalban tuyish va bu orqali ma’nan ozuqaga ega bo‘lishdir . Kitob mutoalasi insonda ma’naviy bo‘shliq paydo bo‘lishiga zinhor va zinhor yo‘l qo‘ymaydi , shunday ekan kitobni mutolaa qiluvchi har qanday inson yuksak ma’naviyatli shaxs bo‘lib yetishishi mumkin .

  Shunday ekan, aziz yoshlar kitob o’qing Zero, kitob insonning hayot yo‘lida yo‘ldoshi bo‘lsa, hayot so‘qmoqlaridan ravon va mamnuniyat bilan o‘tadi.

  …agar Yevropa Uyg‘onish davrining natijalari sifatida adabiyot va san’at asarlari, arxitektura durdonalari, tibbiyot va insonni anglash borasida yangi kashfiyotlar yuzaga kelgan bo‘lsa, Sharq Uyg‘onish davrining o‘ziga xos xususiyati, avvalo, matematika, astronomiya, fizika, ximiya, geodeziya, farmakologiya, tibbiyot kabi aniq va tabiiy fanlarning, shuningdek, tarix, falsafa va adabiyotning rivojlanishida namoyon bo‘ldi.