Rangli qog’ozdan qaldirg’och yasash

Uyga vazifa berish.

Qog’ozdan savatdagi gullar kompozitsiyasini qurish – yasash

Этот курс станет отличным руководством для студентов по технологии.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«Qog’ozdan savatdagi gullar kompozitsiyasini qurish – yasash»

O`zbekiston Respublikasi

Xalq Ta`lim Vazirligi

Namangan viloyati

Xalq ta`limi Boshqarmasi

Yangiqo’rg’on XTBga

qarashli 22-sonli umumiy o`rta ta`lim

maktabi boshlang’ich sinf o’qituvchisi

Dilafruz Xaydarovaning

1-sinf uchun texnologiya fanidan “Qog’ozdan savatdagi gullar kompozitsiyasini qurish – yasash” mavzusidagi

Ushbu dars ishlanma Yangiqo’rg’on tumanidagi 22-sonli umumiy o’rta ta’lim maktabining boshlang’ich sinf o’qituvchisi Xaydarova Dilafruzning ko’p yillik ish faoliyati va tajribasi asosida yozildi .

22-sonli umumiy o’rta ta’lim maktabining boshlang’ich sinf o’qituvchisi.

22-sonli umumiy o’rta ta’lim maktabining matematika – informatika fani o’qituvchisi.

Taqrizchilar:

Yangiqo`rg`on tumani XTB boshlang’ich sinf metodisti

40-sonli umumiy o’rta ta’lim maktabining boshlang’ich sinf o’qituvchisi.

22-sonli umumiy o’rta ta’lim maktabining boshlang’ich sinf bo’yicha uslubiy birlashma rahbari.

Ushbu dars ishlanma tuman metodika markazi huzuridagi boshlang’ich sinf bo`yicha o`quv metodika kengashining yig`ilishida ko`rib chiqilib 2020- yil _______ -sonli qarori bilan foydalanishga tavsiya etildi.

T a q r i z

Boshlang’ich sinf o’qituvchilari me’todik qo’llanma sifatida foydalanishlari mumkin . Ushbu dars ishlanma o’quv dasturiga , DTS talablariga mos ravishda yozilgan . Bu dars ishlanmadan boshlang’ich sinf o’qituvchilari Texnologiya darsida foydalanishlari mumkin .

Dars ishlanmani “DTS talablariga mos” loyihasi asosida yaratilgan . Mavzu o’quvchi yoshiga , ongini hisobga olingan holatda , o’quvchilarni yanada qiziqtirish uchun turli хil o’yinlar, Multimediya , elektron darsliklardan foydalanib, AKT dan unumli foydalangan holda bayon qilingan . Ushbu dars ishlanma o’quvchilar bo’shlig’ini to’ldirish uchun darslarda foydalanishga ham tavsiya etiladi.

Ushbu dars ishlanmadan kam tajribali boshlang’ich sinf o’qituvchilari foydalanishlari mumkin .

XAYDAROVA DILAFRUZ

ISROILJANOVNA

Xaydarova Dilafruz Isroiljanovna 1980-yil 16-mayda Yangiqo’rg’on tuman Navkent qishlog’ida ziyoli oilada dunyoga kelgan.

Oilali, 3 nafar farzandi bor. Turmush o’rtog’i muxandis.

1997- yilda Namangan davlat Universitetining boshlang’ich ta’lim va tarbiyaviy ishlar metodikasi bo’limiga o’qishga kirib, 2001 yilda mazkur oliygohni tamomlagan.

Ish faoliyatini 2001- yildan 22-o’rta maktabda boshlang’ich sinf o’qituvchisi bo’lib faoliyat boshlagan.

Hozirda mazkur maktabda ish faoliyatini davom ettirmoqda.

Dilafruz ish faoliyati davomida ya’ni,

2010-yilda o’quvchisi matematika fan olimpiadasida tuman bosqichi g’olibi bo’lib ,viloyat bosqichida ishtirok etgan.

2012-yilda matematika fanidan «Qoldiqli bo’lish» mavzusidagi

dars ishlanmasi, 2014-yilda «Noma’lum bo’linuvchini topish»

mavzusidagi dars ishlanmasi tumanda ommalashdi. 2015-yilda

«So’z turkumlari»mavzusidagi dars ishlanmasi, 2016-yil,,Biz

O’zbekistonda yashaymiz”mavzusidagi dars ishlanmasi,

2017- yilda ,,Gullayotgan daraxt shoxchasi” mavzusidagi dars

ishlanmasi,2018-yil ,,Rangin qorlar” mavzusidagi dars ishlanmasi 2020 – yili “Q tovushi va Q harfi” mustahkamlash mavzusidagi

dars ishlanmasi viloyatda ommalashgan.

Fan. Mehnat 1 – sinf

Mavzu : Qog’ozdan “Savatdagi gullar” kompozitsijyasini qurish va yasash.

Darasning maqsadi.

Talimiy: o’quvchilarga savatdagi gullar kompozitsiyasini yasashni o’rgatish.

Gullar go’zallik elchilari ekanligi haqida tushuncha berish.

Tarbiyaviy : har bir muammoni xush muomilalik, hamjihatlik, hozirjanoblik bilan

bajarish, mehnatsevarlik fazilatlarini tarbiyalash, inson mehnatini

qadrlash haqidagi tasavvurini kengaytirish.

Rivojlantiruvchi: o’quvchilarning mustaqil va mantiqiy fikrlash malakalarini,

Ijodkorlik qobilyatlarini rivojlantirish.

FK: 1 o’rgangan ma’lumotlarini kundalik faoliyatida qo’llay olish.

Dars turi : o’quvchilar bilim ko’nikma va malakalarini rivojlantirish.

Dars uslubi : didaktik o’yin, yasash, tushuntirish, muammoli izlanish.

Dars jihozi : darslik, rangli qog’oz, yelim, kompyuter, tarqatma , blits so’rov.

Darsning borishi :

I. Tashkiliy qism: salomlashish, darsga tayyorgarlikni tekshirish, navbatchi

o’quvchi hisoboti, kun yangiliklari bilan tanishtirish.

II. O’tilgan mavzuni takrorlash. Uyda bajarib kelgan ishlarini, kamchiliklarini tushuntirib baholash.

– Biz o’tgan darsimizda quruvchilik kasbi haqida suhbatlashib, uycha maketini qurish – yasashni o’rgangan edik. Uyga vazifa qilib, uy maketini yasash berilgan edi. Uyda bajarib kelgan ishlaringizni oldingizga tayyorlab qo’ying tekshirib chiqaman. (O’quvchilarni ishlarini ko’rib chiqilib, kamchiliklar tushuntirib baholanadi)

– Bolajonlar hozir darsimiz texnologiya. Darsning shiorini takrorlab olamiz

Mehnat, mehnatning tagi rohat !

– Mehnat haqida maqollar bilasizmi ? Qani aytingchi.

Mehnat qilib topganing, qand – u asal totganing.

Mehnatdan kelsa boylik,

Turmush bo’lar chiroylik.

Yer ota, suv ona, mehnat boylik.

Dam olish daqiqasi .

Oq yo’rgakka o’ragansan o’zing bizni,

Oq yuvib, oq taragansan o’zing bizni.

Beshigimiz uzra bedor ona bo’lib,

Kunimizga yaragansan o’zing bizni.

Adoying bo’lgaymiz seni O’zbekiston

Hech kimga bermaymiz seni O’zbekiston

III. Yangi mavzu bayoni.

Qog’ozdan “Savatdagi gullar” ni qurish – yasash

– Hozir o’lkamizda bahor fasli. Bahor faslida tabiatda qanday o’zgarishlar bo’ladi.

– Bahor fasli uch oydan iborat mart, aprel, may.

– Bahor fasli kelishi bilan atrof olam o`zgacha tus oladi. Quyosh tobora baland ko`tarilib , havo isiy boshlaydi. Birdan yomg`ir yog`ib, quyosh charaqlab chiqadi , kamalak ko`rinadi. Kunlar isib borgan sari daraxt tanasiga suv bilan birga ozuqalar ko`tariladi. Kurtaklar bo`rtib, kattalashib so`ngra gullaydi. Eng birinchi bodom gullaydi , eng oxiri behi , avval barg chiqarib , so`ng gullaydi. – Bahor haqida she`r bilasizmi ?

Qish qahrini so`ndirib,

Ayozdan g`olib kelgan ,

G`ildirak chalib kelgan ,

Kamalak olib kelgan,

Kapalak olib kelgan.

Sumalak solib kelgan.

Ko`rkam oyim , marhabo.

• Bahor faslida shamol bo`lib , chaqmoq chaqib , yomg`ir yog`adi. Yomg`ir haqida kim she`r yoki ashula biladi?

Kambarov I. Qog’oz va karton bilan ishlash praktikumi

qog’ozni isrof qilmaslikka va narsa, buyumlar yasashga o’rgatish.

Dars uchun kerakli jihozlar: Rangli qog’ozlar, qaychi, yelim, rangli qalamlar yoki

Mashg’lotda foydalanadigan usul: An`anaviy ta`lim texnologiyasi.

1. Tashkiliy qism:

1. Mashg’ulotning rejasi:

1. Qog’ozlar haqida tushuncha
2. Buklab shakl va narsalar yasash.
3. Qog’ozdan unumli foydalanish

III. Mashg’lotning borishi:
Darsda rangli qog’ozlardan boshlang’ich sinf o’quvchilariga mos bo’lgan shakllar yasashni o’rgatiladi. Bunda o’quvchilar yosh hususiyatlarini hisobga olgan holda ish olib borilib, shakllarni etapma-etap tayyorlanadi, Avval shakllar doskaga chizib qo’yiladi. eng avval shakllarni eng soddasidan ya`ni oqqush yasashdan boshlanadi. Oqqush shaklini yasash jarayonida qaychi ishlatilmaydi, faqat buklashlar orqali shakl tayyorlanadi. So’ngra ikki hil shakldagi qushlar yasaladi. Bunda esa endi qaychi va yelimlardan foydalaniladi.

Ikkala shaklni ham yasashda osonroq turidan boshlanib, so’ngra ikkinchi shakl yasaladi. Ushbu shakllar oqqush shakliga qaraganda biroz qiyinroq bo’lib, bunda ham etapma- etap o’rgatiladi va biroz sekinroq.

Ushbu dars so’ngida yana ham murakkabroq bo’lgan Humo qushi shakli yasaladi va dekorativ bezak beriladi.

1. Mavzuga oid tushunchalar: shakl, dekorativ, bezak.

1. Talabalar bilimini baholash:

1. Mavzuni qayta ishlash va yakunlash.

1. Uyga vazifa berish.

2 – Amaliy mashg’ulot

1. Tashkiliy qism:

1. Mashg’ulotningrejasi:

2. Qurbaqa yasash.

3. Savatcha yasashni o’rganish.

III. Mashg’lotning borishi:

Mehnat ta`limi darsida talabalarga boshlang’ich sinflarda o’rgatiladigan o’yinchoqlar shaklini yasashni o’rgatiladi. Bu darsda rangli qog’ozlardan qurbaqa va savatchani tayyorlanadi. Qurbaqa va savatcha shakli bashlang’ich sinf o’quvchilari uchun qiziqarli mavzulardan bo’lib, uni mazmunli tashkil etish zarur. Darsni noan`anaviy usulda olib borilishi lozim.

Eng avval savatcha shaklini tayyorlashdan boshlanadi. Uning shaklini doskada chizib olinadi. So’ngra bosqichma-bosqich o’rgatib boriladi. Namuna sifatida o’qituvchi o’zi ham yasab ko’radi. Bunda o’qituvchi talabalar oldida savatcha shaklini aniq va chiroyli qilib yasashi lozim. Savatcha hosil bo’lgandan so’ng uni rangli qog’ozlardan dekorativ bezak beriladi. Bu ish jarayoniga talabalar o’zlari ijodiy yondashadilar.

Savatchadan so’ng yashil, ko’k yoki jigarrang qog’ozlardan qurbaqa yasaladi. Qurbaqa shakli ham bosqichma – bosqich, asta – sekinlik bilan o’rgatiladi. Qurbaqa shakli savatchaga qaraganda biroz qiyinroq. Bunda ham o’qituvchi namuna sifatida talabalar bilan birgalikda tayyorlaydi.

1. Talabalar bilimini baholash:

1. Mavzuni qayta ishlash va yakunlash.

1. Uyga vazifa berish.

Dars uchun kerakli jihozlar: Rangli qog’ozlar, qaychi, yelim, bo’yoqlar, kitob, qalam, tayyorlangan qaldirg’och va ho’rozcha shakli.
Mashg’lotda foydalanadigan usul: Noan`anaviy ta`lim texnologiyasi. Bu darsda chaqiriq metodidan foydalanish mumkin.

1. Tashkiliy qism: 3 bosqichdan iborat bo’lib, unda salomlashish, o’quv xonasining sanitariya-gigienik holati, talabalarning mashg’ulotga tayyorgarligi, davomat, o’tilgan mavzuni aniqlash, diqqatni jamlash.

2. Qaldirg’och va ho’rozcha yasash.
III. Mashg’lotning borishi:

Qog’oz va kartonning imkoniyatlari juda ko’p bo’lib, undan ko’plab o’yinchoqlar va shakllar tayyorlash mumkin.

Ushbu mashg’ulotda rangli qog’ozdan qaldig’och va ho’rozcha shaklini yasashni o’rgatiladi. Bu shakllar o’quvchilar uchun qiziqarli bo’lganligi uchun boshlang’ich sinf mehnat darslarida o’rgatiladi. Qaldirg’och va ho’rozcha shaklini asosan 3-4- sinflarda o’rgatiladi.

Mashg’ulotni qiziqarli va mazmunli o’tish uchun, noan`anaviy usullardan foydalanish zarur. Mavzuni boshlashdan avval qaldirg’och va ho’rozcha shakli qandayligini so’rab savol tashlanadi. Talabalar fikrlarini tinglab, so’ngra o’qituvchi o’zi ma`lumot beradi va shaklini doskaga chizadi. Ko’rgazma qurol sifatida avvaldan tayyorlangan. Qaldirg’och va ho’rozcha shakli ko’rsatiladi.

Shundan so’ng avval ho’rozcha so’ngra qaldirg’och shakli yasaladi.

Dars davomida ikkala shakl ham bosqichma – bosqich o’rgatiladi.

IV. Mavzuga oid tushunchalar: shakl, dekorativ, bezak, qaldirg’och, xo’rozcha.

1. Talabalar bilimini baholash:

1. Mavzuni qayta ishlash va yakunlash.

Uyga vazifa berish.

Ushbu shakllar tayyorlangandan so’ng uyga vazifa qilib dekorativ bezak beriladi va kelgusi safar

Baholanadi.
4 – Amaliy mashg’ulot.
Mavzu: Rangli qog’ozlardan aplikatsiya ishlash (natyurmort)
Mashg’lotning maqsadi: Rangli qog’oz bilan ishlashga o’rgatish, applikatsiya haqida ma`lumot berish, ijodkorliklarini oshirish va fantaziyalarini rivojlantirish, aplikatsiya ishlash (natyurmort) ga o’rgatish.
Dars uchun kerakli jihozlar: Rangli qog’ozlar, qaychi, lineyka, yelim, bo’yoqlar, qalam, avvaldan tayyorlangan ko’rgazmali qurol.

Mashg’lotda foydalanadigan usul: Noan`anaviy ta`lim texnologiyasi. Bu darsda chaqiriq metodidan foydalanish mumkin.

1. Tashkiliy qism:

2. Natyurmort ishlashga o’rgatish.

III. Mashg’lotning borishi:
Mehnat ta`limi jarayonida rangli qog’ozlardan applikatsiya ishlari talaba va o’quvchilarni ijodkorliklarini oshiradi va fantaziyalarini rivojlantiradi.

Darsda rangli qog’ozlardan natyurmort mavzusida aplikatsiya tayyorlash bo’lib, unda turli narsalardan ( poliz ekinlari, mevalardan, idish va buyumlardan, va h. k.) natyurmort ishlash.

Har bir talaba o’z hohlagan narsalardan natyurmort ishlashi mumkin. Tasviriy san`at asaridek to’g’ri chizilgan, qog’ozga yahshi joylashtirilgan, rangli qog’ozlardan moslab, ustalik bilan foydalanilgan holda ta`svirlashlari lozim. Natyurmortda narsalarni fazoda joylashuvi, bir-biriga mutanosibligini hissobga olish lozim.

Darsni noan`anaviy usulda olib borish, ya`ni erkin, musobaqa, tanlov asosida olib borish mumkin.

Yasaladigan narsa yoki buyum shakli avval oddiy qora qalamda chizib olinadi, so’ngra ularni qirqib, qog’oz yoki kartonga yelimlanadi.

Dars so’ngida to’la bitkazgan va eng yahshi ishlangan ish tanlab olinadi va talabalarga na`muna sifatida ko’rsatiladi.

1. Talabalarbiliminibaholash:

1. Mavzuni qayta ishlash va yakunlash.

1. Baholash qismi.

Uyga vazifa berish.

Ushbu dars bo’yicha vazifa qilib bitmay qolgan ishlarni bitkazib kelish aytiladi.

1. Tashkiliy qism:

1. Mashg’ulotningrejasi:

2. Applikatsiya ishlash.

3. Naqsh ishlashga o’rgatish.

III. Mashg’lotning borishi:

Naqqoshlik o’zbek halq amali san`ati turlaridan bo’lib, uzoq tarihga egadir. Naqsh elementlarini tabiatdan: o’simliklardan, gullardan, bandlardan, barglar, hashoratlar, mevalardan olingan bo’lib, ularni stillashtirilgan ya`ni naqsh elementlariga o’girilgan. Naqsh elementlaridan nafaqat naqqoshlikni o’zida, balki boshqa ko’plab amaliy san`at turlarida ham foydalaniladi. Masalan: ganchkorlik, yog’och o’ymakorligi, kashtado’zlik, zardo’zlik, kulolchilik kabi amaliy san`at tularida keng foydalaniladi.

Boshlang’ich sinf mehnat ta`limi jarayonida ham naqqoshlikning eng sodda turlari bilan tanishtirib boriladi va o’zlari rangli qog’ozlardan, gazlama qoldiqlaridan, somonlardan urug’lardan naqsh aplikatsiyalarini tayyorlaydilar.

Darsda talabalar rangli qog’ozlardan naqsh elementlari asosida kampozitsiyalar tuzadilar. Karton qog’ozlarga rangli qog’ozlardan foydalanib kampozitsiya ishlaydilar va bu ishlardan kelgusida ko’rgazmali qurol sifatida foydalanadilar.

Ushbu darsni musobaqa va tanlov tarzida olib boriladi va baholanadi. Dars so’ngida barcha ishlar yoziladi va eng yahshi ishlangan 3 ta ish tanlab olinadi. Darsda naqshning yo’l naqshi, Aylana naqsh, to’rtburchak ichiga va uchburchak ichiga naqsh turlari asosida ishlanadi. Buni talaba o’zi tanlaydi.

Avval naqsh elementlarini qora qalamda chizib oladilar, so’ngra qirqib olib yelimlaydi.

IV. Mavzuga oid tushunchalar: shakl, applikatsiya, dekorativ, naqsh, bezak, natyurmort.

V. Mavzuga oid testlar:

VI. Talabalar bilimini baholash:

Talabalarni mavzuga tayyorgarlik ko’rib kelganligi, mavzuga oid berilgan savollarga javoblari, ish qurollari va yasagan narsa va buyumlariga qarab baholanadi.

1. Mavzuni qayta ishlash va yakunlash.

1. Baholash qismi.

Uyga vazifa berish.

Ushbu dars bo’yicha vazifa qilib bitmay qolgan ishlarni bitkazib kelish aytiladi.

6 – Amaliy mashg’ulot.
Mavzu: Rangli qog’ozlardan aplikatsiya ishlash (ertak qahramonlari tasviri)

Mashg’lotning maqsadi: Rangli qog’oz bilan ishlashga o’rgatish, applikatsiya haqida ma`lumot berish, ijod qilishga, ertak qahramonlari tasvirini ishlashga o’rgatish.

Dars uchun kerakli jihozlar: Rangli qog’ozlar, qaychi. yelim, bo’yoqlar, ertak qahramonlari, kitoblar, tayyorlangan tas`vir.

1. Tashkiliy qism:

1. Mashg’ulotningrejasi:

2. Applikatsiya ishlash.

III. Mashg’lotning borishi:

Bolalar, ertaklar, masalalar, hikoyalar. O’yinchoqlar olamida yashaydilar, ulardan bo’lishga harakat qiladiganlar va turli narsalardan obrazlarni yaratadilar.

Mehnat ta`limi jarayonida qog’oz va karton bilan keng qo’llaniladigan ish turlaridan biridir. Karton va qog’ozlarning imkoniyatlari keng bo’lib mehnat ta`limi jarayonida o’quvchilar ulardan taurli narsa va o’yinchoqlar, aplikatsiya asosida turli shakllar tayyorlaydilar.

Tasviriy san`at darslarida ranglar orqali turli ertak va multfilm qahramonlari obrazlarini yaratsalar, rangli qog’ozlardan ham ushbu qahramonlar obrazlarini yaratadilar.

Ushbu darsda talabalar qog’oz yoki kartonga ertak qahramonlari tasvirini chizib oladilar va so’ngra rangli qog’ozlarni moslab tasvirlar hosil qiladilar. Bunda karton, oqqog’oz, rangli qog’ozlar, yelim, qalam, qaychilar kerak bo’ladi.

Mavzu bo’yicha talabalar ijodiy yondashib turli halqlar o’zbek halq ertaklari qahramonlari obrazlarini yaratadilar va bularni kelajakda o’quvchilarga o’rgatishlari lozim.

Bir juftlik darsda talabalar ishni yakunlashlari lozim. So’ngra talabalar ishlari baholanadi.

Uyga vazifa qilib ushbu mavzuni mustahkamlash va ulgurmagan ishlarni yakunlash beriladi.

1. Baholash qismi.

Uyga vazifa berish.

Ushbu dars bo’yicha vazifa qilib bitmay qolgan ishlarni bitkazib kelish aytiladi.

7 – Amaliy mashg’ulot
Mavzu: Aplikatsiya asosida manzara ishlash.
Mashg’lotning maqsadi: Rangli qog’oz bilan ishlashga o’rgatish, applikatsiya haqida ma`lumot berish, ijod qilishga, ertak qahramonlari tasvirini ishlashga o’rgatish.

Dars uchun kerakli jihozlar: Rangli qog’ozlar, karton, qalam, bo’yoqlar, qaychi, yelim, kitob, chizg’ich, ko’rgazmali qurollar.

1. YAngi mavzuni tushuntirish qismi.

Ranglar orqali qanday manzara ishlansa rangli qog’ozlardan shunday foydalaniladi. Bunda albatta ranglarni o’z- o’rniga qo’yish lozim, ya`ni darahtlar yashil, daraht tanalari jigarrang, osmon va suvlar ko’k, gullar qizil vahokazo. Tasvirni qog’ozga to’g’ri joylashuvi, albatta perspektiva (makonda joylashuvi) qoidalariga amal qilinishi zarur.

Darsni “Shaqiriq “ usulida olib boriladi. Talabalarga mavzuga oid savollar berilib, ularni to’ldirib boriladi va bu orqali dars kuni ortadi.

Talabalar asarlari sifati yahshilanadi. Darsni yana tanlov tarzida turli naminatsiyalar bilan baholanadi. Mavzu bo’yicha ishni ushbu darsda bajarishlari lozim. Yahshi va ulgurilgan ishlarga joriy nazorat balining maksimali qo’yiladi. Ulgurmagan talabalar esa kelgusi darsda vazifani bajarib keladilar.

Uyga vazifa qilib ushbu mavzuni mustahkamlash deb dars yakunlanadi.

1. Baholash qismi.

Uyga vazifa berish.

Ushbu dars bo’yicha vazifa qilib bitmay qolgan ishlarni bitkazib kelish aytiladi.

8- amaliy mashg’ulot

Mavzu: Silindirsimon o’yichoqlar va konussimon tayyorlash (qog’oz va karton).
Mashg’lotning maqsadi: Rangli qog’oz bilan ishlashga o’rgatish, , ijod qilishga o’rgatish.

1. YAngi mavzuni tushuntirish qismi.

Qog’ozlarni turli geometrik shakllar holatiga keltirib unga rangli qog’oz va buyoqlardan foydalanib o’yinchoqlar tayyorlanadi. Masalan ko’nus, tsilindr, doira, to’rtburchak, (kub) peramida shakllaridir.

Misol qilib qog’ozni ilindrsimon qilib yelimlab olinadi va undan fanarga, quyonga, odam shakllari, turli hayvonchalar shakllari tayyorlanadi.

Konussimon qilib olingan qog’oz yoki kartondan rangli yog’ochlar yordamida, raketa modeli, sichqoncha, archa shakli, odamga shakllari kabilarni tayyorlash mumkin.

Kub shakllaridan, televizor, stol, stul kabi mebellar, mashina modellarini tayyorlanadi va bulardan o’yinchoq, va bezak sifatida foydalaniladi.

Darsni tanlov tarzida olib boriladi, ya`ni «Kimning tayyorlagan o’yinchog’i chiroyli va sifatli) mavzusida baholanadi.

Darsda bojarilgan ishlarni sifatiga katta e`tibor beriladi.

Bajarilgan ishlar reting tizimi asosida baholanadi va talabalar ball yig’ib boradilar.

1. Baholash qismi.

Uyga vazifa berish.

Ushbu dars bo’yicha vazifa qilib bitmay qolgan ishlarni bitkazib kelish aytiladi.

9- amaliy mashg’ulot

Mavzu: Mozaika usulida shakllar hosil qilish (qog’oz va karton asosida).
Mashg’lotning maqsadi: Rangli qog’oz bilan ishlashga o’rgatish, , ijod qilishga o’rgatish.

Dars uchun kerakli jihozlar: Rangli qog’ozlar, yelim, qaychi, chizg’ich, Kitoblar, plakatlar va bajarilgan ish namunasi.

Mashg’lotda foydalanadigan usul: Bu darsni musobaqa va tanlov tarzida o’tkazish mumkin.

1. YAngi mavzuni tushuntirish qismi.

Talabalar darsda karton va qog’ozlarga mozaika usulida turli tasvirlar hosil qiladilar. Qanday tasvir hosil qilish erkin bo’lib, bunda ertak qahramonlari, gullar, hayvonlar, narsa va buyumlar tasvirlari, natyurmort, manzaralar ustida ishlashlari mumkin.

Talabalar ishga jiddiy yondoshishlari talab etiladi. Chunki ular kelgusida o’quvchilarga o’rgatishlari va namuna ko’rsatishlari lozim. Ushbu mozaikani 2 soatlik darsda to’la tugatishlari shart emas, chunki mozaika usuli biroz mayda ish bo’lganligi sababli ko’proq vaqt talab etadi.

Darsda “Klaster” va “Chaqiriq” usullaridan foydalanish mumkin. Darsda ko’rgazmali qurollar va kitoblar juda muo’im o’rin tutadi. Mashg’ulot davomida o’qituvchi talabalarga amaliy yordam berib boradi. Ishni yakunlagan talabalar baholanadi.

1. Baholash qismi.

Uyga vazifa berish.

Ushbu dars bo’yicha vazifa qilib bitmay qolgan ishlarni bitkazib kelish aytiladi.

10- amaliy mashg’ulot

Mavzu: Mozaika usulida shakllar hosil qilish (qog’oz va karton asosida).
Mashg’lotning maqsadi: Rangli qog’oz bilan ishlashga o’rgatish, , ijod qilishga o’rgatish.

1. YAngi mavzuni tushuntirish qismi.

Talabalar darsda karton va qog’ozlarga mozaika usulida turli tasvirlar hosil qiladilar. Qanday tasvir hosil qilish erkin bo’lib, bunda ertak qahramonlari, gullar, hayvonlar, narsa va buyumlar tasvirlari, natyurmort, manzaralar ustida ishlashlari mumkin.

Talabalar ishga jiddiy yondoshishlari talab etiladi. Chunki ular kelgusida o’quvchilarga o’rgatishlari va namuna ko’rsatishlari lozim. Ushbu mozaikani 2 soatlik darsda to’la tugatishlari shart emas, chunki mozaika usuli biroz mayda ish bo’lganligi sababli ko’proq vaqt talab etadi.

Darsda “Klaster” va “Chaqiriq” usullaridan foydalanish mumkin. Darsda ko’rgazmali qurollar va kitoblar juda muo’im o’rin tutadi. Mashg’ulot davomida o’qituvchi talabalarga amaliy yordam berib boradi. Ishni yakunlagan talabalar baholanadi.

1. Baholash qismi.

Uyga vazifa berish.

Ushbu dars bo’yicha vazifa qilib bitmay qolgan ishlarni bitkazib kelish aytiladi.

11-Mavzu: Qog’ozlardan kuchukcha va baliqcha shaklini yasash.
Mashg’lotning maqsadi: Rangli qog’oz bilan ishlashga o’rgatish, , ijod qilishga o’rgatish.

Dars uchun kerakli jihozlar: Qog’ozlar, rangli qog’ozlar, bo’yoq qalam yoki flomaster, qaychi kitob.

1. YAngi mavzuni tushuntirish qismi.

Darsni tanlov usulida olib boriladi va ushbu darsda baholanadi. Dars so’ngida eng yaxshi ishlangan baliqcha, eng yaxshi ishlangan kuchukchalar tanlab olinadi va talabalar bilan muxokama qilinadi.

1. Baholash qismi.

Uyga vazifa berish.

Ushbu dars bo’yicha vazifa qilib bitmay qolgan ishlarni bitkazib kelish aytiladi.

12-Mavzu: Gazlamaga shriftlar yozish
Mashg’lotning maqsadi: Gazlamalar bilan ishlashga o’rgatish, , ijod qilishga o’rgatish.

Dars uchun kerakli jihozlar: Gazlama, igna, rangli iplar, qaychi, qog’oz, qalam va kitoblar, ko’rgazmali qurollar.
Mashg’lotda foydalanadigan usul: Bu darsni musobaqa va tanlov tarzida o’tkazish mumkin.

1. YAngi mavzuni tushuntirish qismi.

Ushbu mashg’ulotda gazlamalarga chok turlari asosida shriftlar yozish ishi bajariladi. eng avvalo qog’ozga qalam bilan shriftlar yozib o’rganiladi va undan so’ng gazlamaga bo’r yoki qalam bilan yozib olinadi. YOzib olingan shriftlarni iplar bilan biror burchak turidan foydalanib tikib chiqiladi. Bunda ko’proq bezakli yozuvlar foydalanish kerak.

Talabalar asosan chok turlari bilan tanishgan bo’lishlari kerak. Asosan xoch chok, baxya chok, poyasimon chok, suv chok, oddiy chok kabilardan foydalanadilar.

Dars “Musobaqa” tarzida olib boriladi. O’qituvchi darsda tushunchalar beradi, Amaliy yordamlar berib boriladi. Ushbu darsda yangi mavzuni ulgurib bo’lmaydi. SHu bois talabalar ishlarni uyda yakunlab keladilar va baholanadilar.

1. Baholash qismi.

Uyga vazifa berish.

Ushbu dars bo’yicha vazifa qilib bitmay qolgan ishlarni bitkazib kelish aytiladi.

1. YAngi mavzuni tushuntirish qismi.

Mehnat ta`limi tasviriy san`at darslarida ertaklar asosida tasvirlar ishlash o’quvchi va talabalar uchun qiziqarli mavzulardan bo’lib, Ushbu dasda bajariladi. Buning uchun albatta talabalarning grafik savodxonligi yaxshi bo’lishi kerak. YA`ni gazlamaga biror ertak qahramoni tasvirini tushirishdan avvalo uni qog’ozga yaxshilab chizib, bo’yab olinadi. Tasvir va rang aniq bo’lganidan so’ng, uni bor yoki qalam bilan gazlamaga chizib olinadi. So’ngra biror mos chok turi asosida tikib to’ldirib chiqiladi. Bunga albatta rangli iplar zarurdir.Darsda asosan o’zbek ertaklari va boshqa xalqlar eataklaridan foydalaniladi. Talabalar bu ertaklar Bilan tanishgan bo’lishlari kerak. Mavzu uchun “Zumrad va Qimmat”, “ YOriltosh”, “Uch oo’a-ini botirlar”, “ Ayoz bobo”, “ Qor malikasi”, “ Qirol sher”, “Knyaz Gvidon», “Sariq devni minib” kabm ertaklarni tanlash mumkin.

1. Baholash qismi.

Uyga vazifa berish.

Ushbu dars bo’yicha vazifa qilib bitmay qolgan ishlarni bitkazib kelish aytiladi.

14-Mavzu: Gazlamalardan aplikatsiyalar ishlash.
Mashg’lotning maqsadi: Gazlamalar bilan ishlashga o’rgatish, , ijod qilishga o’rgatish.

Dars uchun kerakli jihozlar: Gazlama qoldiqlari, bo’r va qalam, Qaychi, elim, igna-ip, ko’rgazmali qurollar, kitoblar.

Mashg’lotda foydalanadigan usul: Bu darsni musobaqa va tanlov tarzida o’tkazish mumkin.

1. YAngi mavzuni tushuntirish qismi.

Ushbu darsda gazlama qoldiqlaridan aplikatsiya usulida turli tasvirlar hosil qilish ishi bajariladi. Kartonga biror tasvir (gullar, manzara, hayvonlar, narsa va buyumlar va h.k.) chizib olinib unga rangli gazlamalardan yopishtirib chiqiladi. Darsda talabalar murakkabroq shakllar tayyorlaydilar. Ammo boshlang’ich sinf o’quvchilari uchun oddiyroq shakllar tanlanadi.

Aplikatsiyaning yana bir usuli gazlama shakllarini gazlamaga elimlanadi yoki choklar bilan tikib chiqiladi va tasvirlar hosil qilinadi.

Dars “CHaqiriq” usulida olib borilib, o’qituchi talabalarga savollar bilan murojaat qiladi. Talabalar javoblaridan so’ng o’qituvchi berilgan javoblar jamlab, o’z fikrini bildiradi va to’ldiradi. Undan so’ng ish boshlashga ruxsat beriladi. Dars davomida o’qituvchi Amaliy yordam berib boradi.

Bugungi mashhulot oxirida talabalar bajargan ishlar baholanadi va tahlil qilinadi. eng yaxshi bajarilgan ishlar namuna sifatida tanlab olinadi va talabalarga ko’rsatiladi.

Uyga vazifa mavzuni mustahkamlash va ulgurmagan ishlarni yakunlab kelish.

1. Baholash qismi.

Uyga vazifa berish.

Ushbu dars bo’yicha vazifa qilib bitmay qolgan ishlarni bitkazib kelish aytiladi.

1. YAngi mavzuni tushuntirish qismi.

Gazlama qoldiqlaridan bura shakllarida, bir-biriga elimlash, qotirish usullarida, tikish usullarida gullar modellarini yasaladi. Darsda o’qituvchi oldindan bajarilgan ish namunalari, kitoblardan ko’rsatiladi va o’zi namuna sifatida birorta usulda gul modelini yasab ko’rsatadi yoki dars davomida birgalikda yasaladi. Talabalarga amaliy yordamlar berib boriladi. Darsda bir xil gul modeligina emas, balki bir necha xil gullar modelini yasashga ruxsat beriladi. Bunda talabalar mavzuga ijodiy yondashadilar.

Gazlamadan tayyorlangan gulni cho’plarga o’rnatiladi va iplar Bilan mahkamlanadi. Bunga rangli iplar juda zarur bo’lib, ularni kerakli joylarga, rang koloritlariga moslab ishlatiladi.

Darsni tanlov usulida olib boriladi. Dars so’ngida « eng yaxshi ishlangan gul”, “ eng pishiq ishlangan gul” kabi naminatsiyalar asosida baholar qo’yiladi va taxlil qilinadi. Topshiriqlar Ushbu darsda bajarilishi lozim. Ulgurmay qolingan ishlarni uyga vazifa qilib beriladi.

1. Baholash qismi.

Uyga vazifa berish.

Ushbu dars bo’yicha vazifa qilib bitmay qolgan ishlarni bitkazib kelish aytiladi.

1. YAngi mavzuni tushuntirish qismi.YAngi mavzu bo’yicha talabalar savollariga o’qituvchi javob berganidan so’ng amaliy ish qismiga o’tiladi.Gazlamalardan fartuklar tikishni Ushbu darsda bajariladi. Maktab mehnat ta`limi mashg’ulotlarida fartuklar tikish ishlari olib boriladi. Bular orqali ularga dizaynerlik va chevarlik qobiliyatlari oshiriladi. Ko’nikma va malaka hosil qilinadi.

Ushbu dars tanlov asosida olib boriladi va baholanadi. O’qituvchi mavzuni yaxshi tushuntirib, yangi-yangi loyihalar yaratilishiga e`tibor beradi va buni baholash barayonida hisobga olinadi.

1. Baholash qismi.

Uyga vazifa berish.

Ushbu dars bo’yicha vazifa qilib bitmay qolgan ishlarni bitkazib kelish aytiladi.

TURLI MATERILLAR BILAN ISHLASH
16-Mavzu: Tuxum po’choqlaridan turli narsalar tayyorlash.

1. YAngi mavzuni tushuntirish qismi.

Ushbu darsda turli materiallardan biri tuxum po’choqlarida turli narsalar yasashni o’rganiladi.Bunga o’tgan darsda aytilgan tuxum po’choqlari va unga kerakli narsalar kerak bo’ladi.Darsda talabalar odamcha va qarg’a shaklini yasaydilar yoki ikkisidan birini tayyorlash mumkin.Mashg’ulotda o’qituvchi namuna ko’rsatib,birgalikda ishlab boradi.Qiynalayotgan talabalarga amaliy yordamlar berib,tushunchalar beradi.

Darsni tanlov usulida olib borilib dars so’nggida turli nominatsiyalar asosida eng yaxshi ishlangan ishlar tanlab olinib,darsda muxokama qilinadi.Eng yaxshi ishlangan ishlarga yuqori bal qo’yiladi.Qolganlarga ham nisbatan ijobiy baxolar qo’yiladi.

Bu darsda qarg’a yoki odamcha shakli ishlab tugallanishi kerak. Bunda albatta tez,aniq va chiroyli yasashlari lozim bo’lib,kelgusi pedagogik faoliyatlari buj uda muhimdir.

1. Baholash qismi.

Uyga vazifa berish.

Ushbu dars bo’yicha vazifa qilib bitmay qolgan ishlarni bitkazib kelish aytiladi.

17-Mavzu: Urug’lardan turli narsalar tayyorlash.
Mashg’lotning maqsadi: Turli materiallar bilan ishlashga o’rgatish , ijod qilishga o’rgatish.

Dars uchun kerakli jihozlar: Karton, qog’oz, elim, pichoqcha, turli meva va sabzavotlar, daraxtlar urug’lari, qullanmalar, ko’rgazmali qurollar.

1. YAngi mavzuni tushuntirish qismi.YAngi mavzu bo’yicha talabalar savollariga o’qituvchi javob berganidan so’ng amaliy ish qismiga o’tiladi.Talaba o’quvchilarni atrofimizdagi barcha narsalarga estetik qarashga, o’sha narsalardan turli ijodiy ishlar tayyorlashga va ularni dekorativ bezashga va zavq olishga o’rgatmoqlik biz o’qituvchtlar zimmasidadir.

1. Baholash qismi.

Uyga vazifa berish.

Ushbu dars bo’yicha vazifa qilib bitmay qolgan ishlarni bitkazib kelish aytiladi.

18-Mavzu: Somondan aplikatsiya ishlari.
Mashg’lotning maqsadi: Turli materiallar bilan ishlashga o’rgatish , ijod qilishga o’rgatish.
Dars uchun kerakli jihozlar: Karton qog’oz, oq qog’oz, somon cho’plar, elim pichoqcha.

1. YAngi mavzuni tushuntirish qismi.

Yillik ishsi reja tuzilayotgan tabiiy sharoitlarni xisobga olinadi. Unda yashab tungan xudud tabiati, iqlimi, sanoati, qishloq xo’jaligi qrab rejaga DTS dagi 20% o’zgartirishlar, ya`ni mavzular kiritiladi. Bu DTS da belgilangan.

1. Baholash qismi.

Uyga vazifa berish.

Ushbu dars bo’yicha vazifa qilib bitmay qolgan ishlarni bitkazib kelish aytiladi.

19-Mavzu: Daraxt shoxlaridan turli narsalar yasash.
Mashg’lotning maqsadi: Turli materiallar bilan ishlashga o’rgatish , ijod qilishga o’rgatish.

Dars uchun kerakli jihozlar: Qurigan darxt shoxlari, pichoqcha, iplar, bo’yoqlar, kitoblar, tayyor ishlar namunasi, plastilin.

1. YAngi mavzuni tushuntirish qismi.YAngi mavzu bo’yicha talabalar savollariga o’qituvchi javob berganidan so’ng amaliy ish qismiga o’tiladi.Daraxt shoxlaridan turli narsalar yasash tabiiy materiallar bilan ishlash ish turlariga kirib o’quvchi va talabalarni ijodkorligini oshiradi, estetik tarbiyani shakllantiradi.

1. Baholash qismi.

Uyga vazifa berish.

Ushbu dars bo’yicha vazifa qilib bitmay qolgan ishlarni bitkazib kelish aytiladi.

20 -Mavzu: Meva va sabzavotlardan turli shakllar yasash.
Mashg’lotning maqsadi: Turli materiallar bilan ishlashga o’rgatish , ijod qilishga o’rgatish.

Dars uchun kerakli jihozlar: Turli meva va sabzavotlar, pichoqcha, cho’plar, qushlar pati, urug’lar, rangli qog’ozlar.

Mashg’lotda foydalanadigan usul: Bu darsni musobaqa va tanlov tarzida o’tkazish mumkin.

1. YAngi mavzuni tushuntirish qismi.YAngi mavzu bo’yicha talabalar savollariga o’qituvchi javob berganidan so’ng amaliy ish qismiga o’tiladi.Tabiiy materiallar bilan ishlash ish turlariga meva va sabzavotlardan turli narsa va o’yinchoqlar, shakllar tayyorlash mumkin.

1. Baholash qismi.

Uyga vazifa berish.

Ushbu dars bo’yicha vazifa qilib bitmay qolgan ishlarni bitkazib kelish aytiladi.

21 – Mavzu: Barglardan aplikatsiyalar tayyorlash.
Mashg’lotning maqsadi: Turli materiallar bilan ishlashga o’rgatish , ijod qilishga o’rgatish.

Dars uchun kerakli jihozlar: Qog’oz yoki karton, elim, qaychi, qalam, daraxtlar va o’simliklar barglari, kitoblar.

Dars 3 qismga bo’linadi;

1. YAngi mavzuni tushuntirish qismi
2. Amaliy ish qismi.
3. Baholash qismi.

1. YAngi mavzuni tushuntirish qismi. YAngi mavzu bo’yicha talabalar savollariga o’qituvchi javob berganidan so’ng amaliy ish qismiga o’tiladi.

Mehnat ta`limi darslarida tabiiy ashyolardan foydalanib olib borilgan darslar samaradorligi oshishi bilan birga, o’quvchilar uchun qiziqarlidir.Ushbu darsda tabiiy ashyolardan biri bo’lgan barglardan aplikatsiya ishlari olib boriladi. Buning uchun qog’oz yoki karton turli shakldagi o’simlik va daraxtlar barglari kerak bo’ladi.Darsda eng avval barglardan applikatsiya ishlari bo’yicha tushunchalar beriladi va kitoblardan elyustratsiyalar, bajarilgan ishlardan namunalar ko’rsatiladi. So’ngra biror hayvon yoki parranda tasvirini ishlashadi. Bu erkin bo’lib, talabalar hohlagan biror tasvirni aplikatsiya qiladilar.Hayvonlardan ayiq, bo’ri, it, fil, qo’y, jirafa, quyon va hakazo. Parrandalardan, xo’roz, tovuq, jo’ja, o’rdak, g’oz kabilar tasvirini hosil qilishlari mumkin.Karton yoki qog’ozga kerakli shakldagi barglar tanlab olinib, elimlanadi. Ortiqcha joylarni qaychida qirqib moslash ham mumkin. Amaliy ishga ruhsat berilgandan so’ng o’qituvchi aylanib yurib Amaliy yordamlar berib boradi. Topshiriqni talabalar shu darsning ohirigacha ulgurishlari kerak. So’ngra dars so’ngida baholanadilar. Uyga vazifa qilib mustahkamlash beriladi. Dars so’ngida eng yaxshi ishlangan ishlar tahlil qilinadi.