Qushlar va parrandalar haqida she’rlar to‘plami to’liq malumot oling

MAYNA – Abdulla Oripov

Bog‘ning qiy-chuviga quloq tutaman,

Bu yerda turfa xil qushlar aylanar.

Sa’va-yu qaldirg‘och – o‘zi bir jahon,

Va lekin ko‘payib ketmish maynalar.

Bunday olg‘ir qushni ko‘rmaganman hech,

Bir cho‘qib o‘n qarar – tegar joningga.

Unga farqi yo‘qdir: kunduzmi yo kech,

Dangal sherik bo‘lar dasturxoningga.

Yurishini ko‘rsang, olifta, satang,

Balki sepib olgan farang atrini.

Musicha o‘zini eplaydi arang,

U-chi, yerga urmas sira qadrini.

Ayni pishgan chog‘i bog‘ingda kishmish,

Egalik qiladi ekkanday o‘zi.

Yaxshiyam yo‘q unda o‘ttiz ikki tish,

Yaxshiyam hamyonni poylamas ko‘zi.

Ulgursa yer yuzin aylardi taqir,

So‘ngra bir-birin yeb, topardi barham.

Dunyoda insofli qushlar ko‘p axir,

Ular soyasida yashar mayna ham.

BURGUT QISMATI – Abdulla Oripov

Quloqqa chalinar gohi-gohida

Shunday bir rivoyat, shunday bir o‘git:

Nochoru noiloj qolgan chog‘ida

O’zini toshlarga urarmish burgut.

Men senga iltijo qilurman, egam,

Agar-chi tilimda shukronang bisyor.

Mehringdan mosuvo etma meni ham,

Do‘stlarga zor etma, dushmanlarga xor.

Oqil bo‘lsa hamki, bo‘lsa-da nodon,

Roziman, beribsan farzand yaratib.

Qartaygan chog‘imda, tilanchisimon

Sen ular qo‘liga qo‘yma qaratib.

Kulbai vayronam yetar menga, bas,

Yashayman sabrning koshonasida.

Iloyo, bosh egib yurmayin besas

Takabbur zotlarning ostonasida.

Qarayman sarg‘aygan tund quyoshimga,

Sekin og‘ib borar umrning tuni.

Magar rahm etmasang, tushsin boshimga,

Mayli, o‘sha nochor burgutning kuni.

CHUMCHUQ BOLALARI

Pechkaning karnayiga,

Chumchuq uya quribdi.

Moʼralasam foydalanilmoqda, Bolalari turibdi.

Yoqsak agar pechkani, yashash

umri tugar.

Shunday qoldirmay buni,

Oʼylay boshladim tadbir.

Soʼng ularni avaylab,

Karnay ichidan oldim.

Xavfsizroq davolash qoʼyib,

Tagiga xashak soldim.

Ularga ovqat berib,

Qaray olaman oʼzim.

Birdan shularni oʼylab,

Yorishib ketdi yuzim! …

LAYLAK

Laylakvoy kelib koʼklam,

Uchib keldi janubdan.

“Oʼlkamga xush kelibsan,

Seni kutardik koʼpdan.

Oʼzingga oshyon qurib,

Parvarishla bolangni.

Atrofga sezgir boʼlib,

Balandroq qur uyangni.

Doim extiyot boʼlsang,

«Rogatka» li boladan.

Qoʼliga tushib qolsang,

Foyda yoʼq ox-noladan.

Qanot

yoz emin -erkin, Bulutdan xam baland uch.

Unutma bizni lekin,

chunki doʼstlik, asl kuch! »

QARG’A VA YONG’OQ

Kech kuz edi, shudgorda,

Bir qargʼa yurar edi.

Iz qoldirib xar joyda,

Nenidir izlar edi.

Bir oz vaqt oʼtgach qargʼa,

Tumshugʼini koʼtardi.

Qargʼaning tumshugʼida,

Bitta yongʼoq turardi.

Yongʼoqni ilinjida,

Qargʼa tomon «ot soldim».

Borsam qargʼa osmonda,

«Osh boʼlsin» deya qoldim!

QUSHLAR KUZ FASLIDA

Qushlar uchib ketdilar,

Uzoq mamlakatlarga.

Yana ortga qaytishar,

Baxor kelsa bizlarga.

Ayniy koʼklam paytida,

Ular qaytgan boʼladi.

Sayroqi tovushlarga,

Butun olam toʼladi.

Xozircha, mayli, zerikarli,

Kech qolmanglar safardan.

Manzilni «yozib» oling,

Shoshib qolmang qaytganda!

OLMAXON VA ZAG’IZG’ON

Tinmay yongʼoq yigʼibdi,

Yozu-kuzda olmaxon.

Faqat oʼynab kulibdi,

Yallo qilib, zagʼizgʼon.

Olmaxonni Zagizgʼon,

Rosa mazax qilibdi.

Jigʼiga tegib xar on,

Juda xafa qilibdi.

Soʼngra yoz va kuz oʼtib, Qaxraton qish kelibdi.

Zagʼizgʼonni qorni xoʼp,

Karnay-surnay chalibdi.

Boray desa doʼsti yoʼq,

Rosa boshi qotibdi.

Xattoki u bechora,

Kasal boʼlib qolibdi.

Shiftga qadab, nursiz koʼzin,

Yotar edi zagʼizgʼon.

Zagʼizgʼonning betobligin,

Eshitibdi olmaxon.

Olmaxon zagʼizgʼondan,

Xabar olib turibdi.

Bir oz oʼtgach, zagʼizgʼon,

Sogʼayib xam ketibdi.

Zagʼizgʼon doʼst qadriga,

Shundagina yetibdi.

Zagʼizgʼon olmaxondan,

Kechirishin soʼrabdi.

Olmaxon zagʼizgʼonga:

«Xoʼp, men kechirdim» debdi.

Shundan keyin ikkovlon,

Bir umr doʼst boʼlibdi.

Qissadan xissa qilsam,

Mexnatning tagi roxat.

Doʼstlarim, ertagim xam,

Tugabdi-ku, nixoyat!

TURNALAR – Sodiqjon Inoyatov

Kuz keldi, o’xshagancha

Mayin, dilxush navoga.

Turnalarning «qur-quri»

Taralmoqda havoga.

Ana, ular to’planib

Ketmoq uchun janubga,

Marvarid munchoqlarday

Tizildilar bir ipga.

Qushlar issiq o’lkani

Ko’zlab yo’lga shaylanar.

Ammo dilgir, betoqat,

Davra yasab aylanar.

Men qushlarga tikilib

Ilg’ab oldim bir ma’ni:

Yurt mehri turnalarni

Qo’yvormasdi ketgani.

LAYLAK KELSA – Safo Ochil

Laylak kelsa

Yoz bo‘ladi.

Cho‘milishga

Soz bo‘ladi.

Laylaklarga

Ming-ming rahmat.

Ularga tosh

Otma, Ahmad.

Sen tosh otsang,

Men tosh otsam,

Kelmas laylak.

U kelmasa,

Kelmaydi yoz.

Yoz kelmasa,

Sira bo‘lmas

Umrimiz soz!

«Gulgina» kitobidan olindi

MENI KECHIR XO‘ROZIM – Zulfiya Mo‘minova

Xo‘rozimni cho‘miltirdim,

Sovunlab qo‘lim toldi.

Xo‘rozimga yoqmadi bu,

Dakanglab qochib qoldi.

Tobi qochdi xo‘rozimni,

Shjamollab qoldimikan?.

Majburlab cho‘miltirganimni

Ko‘ngliga oldimikin?.

Darhol do‘xtirga ko‘rsatdik,

Do‘xtir dori ichirdi.

Tongda shodon qichqirdi u,

Demak meni kechirdi.

XO‘ROZNING SALOMI – Zulfiya Mo‘minova

O‘g‘ri-o‘g‘ri deyavermanglar,

Ros tdan o‘g‘ri bo‘ladi.

Bu ketishda o‘g‘ri tulki

Qachon to‘g‘ri bo‘ladi?.

Gar ko‘rsanglarTulkijonga

Bir iliq kalom denglar.

Yurgan bo‘lsa u obketgan

Tovuqlarga salom denglar.

OLAQANOTNING POLAPONLARIGA NASIXATI – Tursunboy Adashboev

Nasibang bog‘u rog‘da,

Azizim, polaponim.

Lochinlar ham lol qolsin,

Joningga payvand jonim.

Burgutlarday yovqur bo‘l!

Barcha gap ahillikda.

Paytin topib, bexosdan

O‘ljangga tashlan tikka!

Qorayaloq, Qarqunoq,

Qarg‘a bilan Hakkalar —

Ular o‘g‘ri, inidan

Quvib chiqing yakkalab.

O‘jarlik, muttahamlik

Faqat bizga yarashar,

Buni ayni zamonda

Botirlik deb sanashar.

Mevazor bog‘ni ko‘rib,

Ko‘zinglar to‘rt bo‘ladi.

Olmurutni cho‘qimang,

Bandlari mo‘rt bo‘ladi.

Tatib ko‘ring mayliga

Mevaning har xiliga,

Tanlab englar, iltimos,

Eng shirin, sarhilini.

CHilgi bilan uzumni

SHingilida qoldirmang,

Gilos, xurmo, noklarni

CHumchuqlarga oldirmang.

Olg‘irlarning hamisha

Olchi turar oshig‘i,

Bo‘lmang aslo qushlarning,

Siz yalama qoshig‘i.

Olaqanot deydilar,

Ota-bobong otini.

O‘tirmagin, bolajonim,

Musichaday tortinib…

baxtiyor.uz