Qizil kitob pdf
Yangi nashrda butunlay yo‘qolib ketgan o‘ismlik turlari soni 19 tadan 10 taga kamaygan. Ayni paytda, unga 15 ta kamyob o‘simlik turi qo‘shilgan. Umuman olganda avvalgi nashrga taqqoslaganda 157 o‘simlik turining maqomi o‘zgargan.
Qizil kitob pdf
Bugungi kunda dunyoni «Qizil kitob»siz tasavvur etish qiyin. Yuzlab turlar yo‘qolib ketayotgan bir vaqtda «Qizil kitob»ning qadri juda bilinishi muqarrar. Garchi inson faktorining tabiatga ta’siri tobora ortib borayotgan bo‘lsa-da, «Qizil kitob» hayvonot va nabotot turlarini saqlashda katta o‘rin tutishini ham inkor etmaslik lozim. Xo‘sh, bu kitob qanday dunyo yuzini ko‘rgan edi?
1948 yilda uncha katta bo‘lmagan Fontenblo shahrida (Parij yaqinida) o‘tkazilgan xalqaro konferensiyada tabiatni va tabiiy resurslarni asrash xalqaro ittifoqi (TRAI) tashkil etildi. TRAI oldiga qo‘yilgan asosiy vazifalardan biri yo‘qolib ketish arafasida bo‘lgan, inson yordamiga muhtoj va qutqarib qolish choralarini ko‘rish shart bo‘lgan o‘simlik va hayvonot turini aniqlash bo‘lgan.
Shu maqsadda 1949 yilda doimiy qutqarish qo‘mitasi xizmati tashkil etildi. Unga turli mamlakatlarning taniqli zoologlari kiritildi. Bu qo‘mitaga tabiatni asrash bo‘yicha eng obro‘li mutaxassislardan biri – angliyalik Piter Skott rahbarlik qildi. Qo‘mita ulkan ishlarni amalga oshirdi. Uning maqsadi dunyodagi noyob va yo‘qolib ketish xavfi ostida turgan hayvonot turlari ro‘yxatini tuzish ( bilan) va nima sababdan bunday holat yuzaga kelganini tushuntirish edi. Qizil rang – xavf belgisi. Shu sababli Piter Skottning taklifi bilan ro‘yxat muvaffaqiyatli tarzda Qizil kitob, deb nomlandi.
Qizil kitobning ilk ko‘rinishini tayyorlash uchun 14 yillik og‘ir mehnat talab qilindi. U 1963 yilda ikki tomlik kitob ko‘rinishida dunyo yuzini ko‘rdi. Har bir hayvonot turi uchun alohida sahifa ajratildi va unda qisqa shaklda ayni vaqtdagi va o‘tmishdagi yashash tarzi, holati, umumiy soni, himoya qilish bo‘yicha qabul qilingan va qilinishi lozim bo‘lgan chora-tadbirlar, tutqinda bo‘lgan hayvonlar sanog‘i va ko‘payishi bilan bog‘liq ma’lumotlar kiritildi. Yo‘qolib borayotgan eng noyob hayvon turlari esa qizil sahifada chop etildi.
Qizil kitobning ikkinchi nashri uch tomdan iborat bo‘lib, 1966-1971 yillarda nashrdan chiqarildi.
Qizil kitob pdf
Barcha fanlardan slaydlar to’plami
O’zbekiston Respublikasi Qizil Kitobi
Подробности Автор: Aim adminka Родительская категория: Презентации Категория: Биология (Презентации) Опубликовано: 06 Июнь 2021 Просмотров: 364
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Rating 0.00 (0 Votes)
O’zbekiston Respublikasi Qizil Kitobi
Скачать Файл:
Ushbu ma’lumotni yuklab olish uchun ro’yxatdan o’ting. Ma’lumotlar mutlaqo bepul. Чтобы скачать этот файл зарегистрируйтесь или войдите на сайт.
Please register or login to download this file.
Презентации
Информатика (Презентации) (862)
Психология (Презентации) (158)
Геометрия (Презентации) (59)
Биология (Презентации) (496)
География (Презентации) (289)
Ботаника (Презентации) (279)
Метрология (Презентации) (42)
Русский язык и остальные (Презентации) (207)
Металлургия (Презентации) (36)
Педагогика (Презентации) (513)
Литература (Презентации) (451)
Астрономия (Презентации) (97)
Математика (Презентации) (432)
Физика (Презентации) (539)
История (Презентации) (649)
Химия (Презентации) (297)
Физкультура (Презентации) (158)
Экология (Презентации) (123)
Экономика (Презентации) (213)
Медицина (Презентации) (1428)
Журналистика (Презентации) (16)
Налоги (Презентации) (122)
Религия (Презентации) (85)
Туризм (Презентации) (136)
Философия (Презентации) (68)
Музыка (Презентации) (69)
Менежмент (Презентации) (107)
Маркетинг (Презентации) (59)
Международные отношения (Презентации) (15)
Геология (Презентации) (120)
Зоология (Презентации) (53)
Культура и искусство (Презентации) (66)
Логика (Презентации) (16)
Логистика (Презентации) (36)
Социология (Презентации) (45)
Делопроизводство (Презентации) (1)
Политология (Презентации) (81)
Предпринимательство (Презентации) (63)
Финансы (Презентации) (189)
Таможенная система (Презентации) (4)
Этика Эстетика (Презентации) (39)
Конституционное право (Презентации) (107)
Строительство (Презентации) (1)
Транспорт (Презентации) (31)
Бухгалтерия (Презентации) (50)
Промышленность (Презентации) (47)
Страхования (Презентации) (17)
Наука и техника (Презентации) (56)
Ветеренария (Презентации) (0)
Косметология (Презентации) (15)
Кулинария (Презентации) (122)
Остальные (Презентации) (819)
Языковедения (Презентации) (174)
БЖД (Презентации) (67)
Английский Язык (Презентации) (520)
Электронное правительство (презентация) (29)
Маркшейдер (Презентации) (21)
Палеонтология (презентации) (6)
Антропология (презантации) (13)
Биотехнология (презентации) (54)
Черчение (презентации) (11)
Агрономия (Презентации) (41)
Тенология (Презентации) (28)
Barcha huquqlar O’zbekiston Respublikasining amaldagi qonunlariga binoan himoya qilingan. Sayt materiallaridan to’liq yoki qisman tijorat yo’lida foydalanish qat’iyan man etiladi!
2019 yil 6 dekabr kuni O‘zbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasi Botanika institutida “O‘zbekiston Respublikasi Qizil kitobi”ning navbatdagi nashri taqdimoti bo‘lib o‘tdi.
2019 yil 6 dekabr kuni O‘zbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasi Botanika institutida “O‘zbekiston Respublikasi Qizil kitobi”ning navbatdagi nashri taqdimoti bo‘lib o‘tdi. Ushbu nashr soha mutaxassislarining besh yillik izchil mehnati mahsuli sanaladi. U “Chinor ENK” nashriyoti tomonidan O‘zbekiston Respublikasi Davlat Ekologiya qo‘mitasi va O‘zbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasi (FA) hamkorligida tayyorlangan.
Kitob ikki jildda nashr qilinyapti, unda o‘simlik va hayvonlarning kamyob va yo‘qolib ketish xavfi ostida qolgan turlari haqida asosiy ma’lumotlar berilgan. Birinchi jild O‘zbekistondagi nabotot olami, ikkinchi jild esa hayvonot olami haqidagi ma’lumotlarni qamrab olgan.
“Qizil kitob”ga O‘zbekistondagi nodir va yo‘qolib ketish xavfi ostida qolgan, himoyaga muhtoj 314 o‘simlik turi kiritilgan. Uning avvalgi nashrida (2009 yil) bunday o‘simlik va zamburug‘lar soni 324 ta deb keltirilgan edi.
Yangi nashrda o‘n yil avvalgisidan kamroq o‘simlik nomi keltirilganining sababini FA Botanika Instituti olimlari shunday izohladi: o‘tgan vaqt davomida olib borilgan o‘rganishlar davomida eski ro‘yxatdagi ba’zi o‘simliklar o‘zi aslida O‘zbekiston hududida uchramasligi, ba’zilari O‘zbekiston hududida kamyob bo‘lgani bilan qo‘shni Qozog‘iston, Qirg‘iziston va Tojikistonda keng tarqalgani, yana ayrim turlar esa kamyob bo‘lmay katta mintaqalarda uchrashi yuzaga chiqqan. Shunga asoslanib yangi nashrda Olatov shafrani, Martius qilicho‘ti, Tojikiston alloxruzi kabi o‘simliklar ro‘yxatdan chiqarib tashlangan.
Yangi nashrda butunlay yo‘qolib ketgan o‘ismlik turlari soni 19 tadan 10 taga kamaygan. Ayni paytda, unga 15 ta kamyob o‘simlik turi qo‘shilgan. Umuman olganda avvalgi nashrga taqqoslaganda 157 o‘simlik turining maqomi o‘zgargan.
“Qizil kitob”ning yangi nashri 2-jildiga sutemizuvchi hayvonlarning 30 turi, qushlarning 52 xili, sudralib yuruvchilarning 21 turi, baliqlarning 17 turi, 3 xil chuvalchang, 14 xil mollyuska, bo‘g‘imoyoqlilarning 66 turi kiritilgan.
Taqqoslash uchun avvalgi, 2009 yilda nashr etilgan “Qizil kitob”dagi hayvonlarga doir ma’lumotlarni keltirib o‘tamiz: unga sutemizuvchilarning 24 turi, sudralib yuruvchilarning 16 xili, baliqlarning 17 turi, 3 xil chuvalchang, 14 xil mollyuska, bo‘g‘imoyoqlilarning 60 turi kiritilgan bo‘lgan.
Qiziqarli malumotlar
Qizil kitob pdf