Proteinli qo’shimchalar zarari, foydasi va to’g’ri iste’mol qilish haqida malumot
Sportchilar tomonidan ishlatiladigan ozuqaviy qo’shimchalar orasida proteinli qo’shimchalar yetakchi o’rinni egallaydi. Lekin hozirda, oqsillar zararli, yurak va buyraklarga shikast yetkazishi mumkin degan turli xil tushunchalar ham mavjud.
Protein nima?
Protein — bu mushaklarning massasini va jismoniy kuchini oshirish uchun zarur bo’lgan konsentrlangan oqsil tuzilishi. Oqsil, ya’ni protein tanadan oqsilni o’z ichiga olgan oziq-ovqat bilan birga olinadi. Sport oqsili tabiiy mahsulotlarga qulay alternativa sifatida ishlatiladi, chunki ulardan foydalanish qulay va tarkibida tanaga kerakli miqdordagi uglevodlar va yog’larni o’z ichiga oladi.
Protein nima uchun kerak?
Sport oqsilida yog’lar, uglevodlar, xolesterin va kaloriya miqdori nisbatan kamroq bo’lib, ular tabiiy oqsil o’rnini bosishi mumkin. Quyidagi holatlarda, proteinli qo’shimchalardan foydalanish mumkin:
- Mushak massasini qurishda;
- Zarar yetkazilgan mushaklarni tiklashda;
- Mushak massasini saqlashda;
- Mushaklarning o’sishini rag’batlantirishda;
- Tanadagi suv muvozanatini saqlash;
- Kam kaloriyali parhez uchun energiya bilan ta’minlashda.
Proteinli qo’shimchalarning foydasi
- Proteinni qabul qilish yordamida pishirish vaqtini tejash va parhezni saqlash xarajatlarini kamaytirish mumkin. Bu holda, proteinli kokteyllar bir nechta ovqatlarni to’yimli kokteyl bilan almashtirishga va muammoni hal qilishga imkon beradi.
- Proteinli kokteyllarni mashg’ulotga olib borishda juda qulay. Agar siz ichimlik shaklidagi ptoteinni yoqtirmasangiz, unda bu muammoni ham hal qilish mumkin. Ba’zi ishlab chiqaruvchilar proteinli pudinglar, muzqaymoq va hatto sho’rvalar tayyorlaydilar.
- Proteinni iste’mol qilish orqali mushaklarning tez o’sishiga, kuch va chidamlilikni oshirishga hissa qo’shasiz.
- Proteinni bir necha soat davomida ochlikni muvaffaqiyatli qondira oladigan ovqat qo’shimchasi sifatida qabul qilish mumkin.
Protein odatiy ovqatlanish orqali oqsil iste’mol qilolmaydiganlar uchun eng yaxshi yechimdir, masalan ba’zi odamlar juda oz go’sht, baliq, tvorog va boshqa oqsilli taomlarni iste’mol qiladi. O’rtacha tana vazniga kilogrammiga 1,6 dan 2 grammgacha oqsil kerak, ammo biz har doim ham bu miqdorni ovqatdan ololmaymiz. Bunday holda, qo’shimcha ravishda protein qo’shimchasini qo’shish mumkin. Mazasi sut kokteyliga o’xshaydi.
Proteinli qo’shimchalarning zarari
Ushbu qo’shimchani me’yorlariga muvofiq ishlatish zararsiz va xavfsizdir. Lekin, oqsilning yuqori dozalari tanaga zararli.
Proteinli qo’shimchalarni ko’p iste’mol qilish yog’lar va oqsillarning muvozanati buzilishiga olib keladi, shuningdek oqsil ochlik davridan keyin jigarga zarar yetkazishi mumkin. Agar sizda buyrak kasalligi bo’lsa ham, oqsil xavfli bo’lishi mumkin, shuning uchun shunga o’xshash muammolar bo’lgan odamlar proteinli qo’shimchalarni iste’mol qilmasliklari kerak.
Proteinli qo’shimchalarni tanlash
Protein qo’shimchasini tanlashda quyidagi tavsiyalarga amal qiling:
- Oqsilni tanlayotganda erishmoqchi bo’lgan maqsadingizni — vazn yo’qotish, vazn yig’ish yoki uni saqlashni e’tiborga olishingiz kerak.
- Oqsil iste’mol qilishni rejalashtirganingizda uni qabul qilish vaqtini tanlashda oqsil turiga e’tibor bering. Dasturingiz va jismoniy faoliyat turini ko’rib chiqing. Aminokislotalar tarkibini o’rganib chiqing.
- Proteinni birinchi marta sotib olayotganda, kichkina paketni oling va sinab ko’ring, shunda siz o’zingiz uchun eng maqbul mahsulotni tanlashingiz mumkin.
Proteinli qo’shimchalar — ozish uchun
Vazn yo’qotish uchun ikki xil oqsil mavjud — zardob oqsillari va kazeinlar. Bunday oqsillarni qabul qilishdan oldin, optimal qabul qilish rejimini topish uchun shifokor yoki treneringiz bilan maslahatlashish kerak. Ikkala oqsil ham tez so’riladi, yog’ni parchalaydi va tanani zarur darajadagi kunlik oqsil bilan ta’minlaydi.
Vazn yo’qotish uchun sport oqsilini tanlashda quyidagilarga e’tibor bering.
- Ishlab chiqarish usuli (gidrolizatni tanlash yaxshidir);
- Tarkibi (zardob oqsili kukunlari eng yaxshisidir);
- Protein turi (tez oqsil eng yaxshi tanlov).
Mushak massasini ko’paytirish uchun proteinli qo’shimchalar qo’llanilishi
Mushaklar massasini oshirish uchun zardob oqsilini konsentrat shaklida sotib olish tavsiya etiladi, ammo uni ortiqcha qabul qilmaslik kerak.
Bu yuqori sifatli zardob oqsili bo’lib,yaxshi anabolizm uchun mashg’ulotdan oldin yoki keyin zardobni gidrolizat va izolalarini birlashtirish kerak. Shuningdek, kazein va ko’p tarkibli oqsillarni ham tanlash mumkin.
Proteinli qo’shimchalarini qanday iste’mol qilish kerak
Proteinni qabul qilishni boshlashdan oldin o’zingizning vazningizni aniq bilishingiz kerak. Standart oqsil dozasi 30 g yoki 1 qoshiq (oqsil idishlariga tushadigan o’lchov qoshig’i). Kukun 250-300 ml suyuqlik (suv, sharbat, sut) bilan suyultiriladi.
Proteinni mashg’ulotdan oldin ham, keyin ham iste’mol qilish mumkin.
Proteinli qo’shimchalarni uyda tayyorlash
Agar biron sababga ko’ra maxsus qo’shimcha tugab qolsa, uni o’zingiz tayyorlab osongina almashtirishingiz mumkin. Asosiy tarkibiy qismlar:
- Sut: har qanday oqsil kokteylining asosiy tarkibiy qismi;
- Quruq sut: yog’siz ham to’g’ri keladi;
- Tuxum kukuni: tuxum oqsili va yog’larni o’z ichiga oladi;
- Yog’siz tvorog;
- Banan: yaxshi ta’m beradi, hamda, uglevodlar va tolaning kerakli darajasini beradi;
- Yong’oq: Yong’oq tarkibida o’simlik proteini mavjud.
Protein kokteylini tayyorlash uchun kerakli miqdordagi mahsulotlarni olib, aralashtirgich yordamida ingredientlarni optimal darajada maydalanishiga qadar aralashtirish kerak.
Proteinli qo’shimchalar to’g’risidagi savollarga va javoblar
Savol:
Buyraklar uchun proteinli qo’shimchalar iste’mol qilish zararli emasmi?
Javob:
- Agar odamda buyrak muammosi bo’lsa, unda protein qo’shimchasini ishlatishdan oldin shifokor bilan maslahatlashing.
Savol:
Ovqatni proteinli qo’shimchalar bilan almashtirsa bo’ladimi?
Javob:
- Oddiy ovqatlanish uchun vaqtingiz bo’lmaganida oqsilni ovqat sifatida ishlatishingiz mumkin. Ammo shuni yodda tutingki, bizning tanamiz oqsildan tashqari, boshqa oziq moddalarga ham muhtoj, ularni faqat to’liq ovqatlanish orqali qabul qilishimiz mumkin.
manba: kp.ru
Kasalliklar
foydasi va to’g’ri iste’mol qilish, Proteinli qo’shimchalar zarari