Oripov O‘ktam Oripovich Tarjimai hol haqida malumot

Tarjimai hol

Oripov O‘ktam Oripovich — O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi, O‘zbekiston FA akademigi, Rossiya tibbiyot fanlari akademiyasi a’zosi (2001), Beruniy nomidagi Davlat mukofoti sohibi (1983). Tibbiyot fanlari doktori (1963). Professor (1964). O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan shifokor (1958). O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan fan arbobi (1967). O‘zbekiston FA akademigi (1974).

Tarjimai hol

1927 yil 3 yanvar kuni Samarqand viloyati Jizzax tumanida xizmatchi oilasida tug‘ilgan.

1948 yil Samarqand Davlat tibbiyot institutini a’lo baholarga tugatgan. Shu yerning o‘zida klinika shifokori (1948), yordamchisi (1950), dotsent (1956), professor (1964), umumiy jarrohlik kafedrasi o‘rinbosari, davolash fakulteti dekani, o‘quv ishlari prorektori bo‘lib ishlagan.

1953 yil nomzodlik dissertatsiyasini, 1963 yil esa doktorlik dissertatsiyasini yoqlagan.

1964-1971 yillar O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirining birinchi o‘rinbosari.

1971-1984 yillar Toshkent tibbiyot instituti rektori.

1984-1997 yillar shifoxona jarrohligi kafedrasi o‘rinbosari.

1991 yil O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi, ilmiy ixtisoslashtirilgan gepatopankreatobiliar jarrohlik markazini boshqargan.

2001 yil 14 dekabr kuni Toshkentda vafot etgan.

Ilmiy faoliyati

Samarqand tibbiyot institutida ishining asosiy ilmiy yo‘nalishi aralashgan radiatsiya jarohatida organizmning kompensatorlik-moslashuvchanlik ta’siri muammolariga qaratilgan edi.

U 1971 yil a’zo va to‘qimalarni ko‘chirib o‘tishda nomuvofiq to‘qima bardoshliligi bo‘yicha Ilmiy-tadqiqot muammolari laboratoriyasini tashkil qilib, buyrak ko‘chirib o‘tkazishda muvaffaqiyatli tatbiq qilingan jahon amaliyotida ilk bor eshakning antilimfotsitar achitqisi va globuli olingan.

1972 yil 14 sentabrda Toshkentda ilk bor buyrak ko‘chirib o‘tilishi bo‘yicha jarrohlik operatsiyasini amalga oshirgan.

Surunkali buyrak yetishmovchiligiga chalingan bemorlarni davolashning yangi va takomillashtirilgan usullarini klinik amaliyotga tadbiq etish va joriy etish, ichki immunosupressiv ta’sirga ega dori vositalarini yaratganliklari uchun 1983 yil hamkasblari bilan fan va texnika sohasining A. Beruniy nomidagi O‘zbekiston Davlat mukofotiga sazovor bo‘lishgan.

Muammolar laboratoriyasi hamda institutning jarrohlik fakulteti kafedrasi tomonidan I-guruh qandli diabet kasallari orasida keng qo‘llaniluvchi qorako‘l qo‘ylarining oshqozonosti bezi o‘tkir hujayralarini olib o‘tishning noyob usuli o‘ylab topilgan.

Uning qo‘l ostida 26 ta doktorlik va 65 ta nomzodlik dissertatsiyalari himoyalangan.

Mehnati

U 500 ga yaqin nashr etilgan ilmiy ishlar, xususan, uchta darslik 16 ta monografiya muallifidir.

Mukofotlari

Ikkita Mehnat Qizil Nishoni va ikkita “Hurmat belgisi” ordenlari bilan mukofotlangan.

Fan va texnika sohasida A.Beruniy nomidagi O‘zbekiston Davlat mukofoti laureati (1983).