Nemis tili grammatikasi kitob

Nemis nominal ibora, umuman, quyidagi tartibda quyidagi tarkibiy qismlardan iborat:
maqola, raqam (kardinal yoki tartibli ), sifat (lar), ism, genetik xususiyat, lavozim (lar), nisbiy band, refleksiv olmosh

NEGA O’ZBEK YOSHLARI NEMIS TILINI O’RGANISHLARI KERAK? Текст научной статьи по специальности «Языкознание и литературоведение»

Аннотация научной статьи по языкознанию и литературоведению, автор научной работы — Malika Xayrullayeva

Chet tilini o’rganish zamon talabi. Aynan nemis tilini o’rganish biz uchun nafaqat yangi chet tilini o’rganish shu bilan birga moliyaviy jihatdan huda ham qulaylik tug’diradi. Chet tili deganda aynan ingliz tilini nazarda tutadiganlar uchun ushbu maqola ularning fikrini o’zgartirishga yordam beradi. Germaniya o’lkasi va nemis tili bu biz uchun ulkan imkoniyatlar o’lkasi.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по языкознанию и литературоведению , автор научной работы — Malika Xayrullayeva

NEMIS TILINI OʻQITISHDA KOMMUNIKATIV YONDASHUV

O’ZBEK AUDITORIYASI TALABALARIGA INGLIZ TILI FE’L SO’Z TURKUMI GRAMMATIK HUSUSIYATLARINI O’RGATISHDA KOMMUNIKATIV MASHQLAR TO’PLAMINI YARATISH ASOSLARI

Mutaxassisligi chet tili bo`lmagan OTM talabalariga ingliz tilini o`rgatishda yangi pedagogoik texnologiyalar

XORIJIY TILLARNI O’RGANISH NEGA MUHIM?
Nofilologik oliy ta’lim muassasalarida ingliz tili o’qitish metodikasi
i Не можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «NEGA O’ZBEK YOSHLARI NEMIS TILINI O’RGANISHLARI KERAK?»

NEGA O’ZBEK YOSHLARI NEMIS TILINI O’RGANISHLARI KERAK?

Malika Xayrullayeva Buxoro viloyati, Romitan tumani, 29-maktab

Annotatsiya: Chet tilini o’rganish zamon talabi. Aynan nemis tilini o’rganish biz uchun nafaqat yangi chet tilini o’rganish shu bilan birga moliyaviy jihatdan huda ham qulaylik tug’diradi. Chet tili deganda aynan ingliz tilini nazarda tutadiganlar uchun ushbu maqola ularning fikrini o’zgartirishga yordam beradi. Germaniya o’lkasi va nemis tili bu biz uchun ulkan imkoniyatlar o’lkasi.

Kalit so’zlar: Turizm, DAAD, Germaniya, MAN, Knauf, Bepul ta’lim

WHY SHOULD UZBEK YOUNG PEOPLE LEARN GERMAN LANGUAGE?

Malika Xayrullayeva Bukhararegion, Romitan district, School №29

Abstract: Learning a foreign language is a modern requirement. It is not only learning a new foreign language that makes it easier for us to learn German, but also financially. For those who are referring to English as a foreign language, this article will help them change their minds. Germany and the German language is a country of great opportunities for us.

Keywords: Tourism, DAAD, Germany, MAN, Knauf, Free education

O’zbekiston-kelajagi buyuk davlat. Mamlakat taraqqiyoti esa bevosita ta’lim sohasiga kelib taqaladi. Ayniqsa, chet tillarini o’rganish nafaqat vatan taraqqiyoti, balki shaxs ravnaqi uchun ham muhim ahamiyatga ega. Chet tillariga e’tibor ayniqsa yurtimizda 2012 – yildan boshlandi va aynan shu yili chet tili sifatida Ingliz tiliga «alohida e’tibor qaratildi». Vaholanki toki shu sanaga qadar nemis,fransuz,ispan hamda iltalyan tillari bir «ko’zda ko’rib kelinayotgan va ota onalar tomonidan hech qanday to’siqlarga uchramayotgandi». Aynan shu yilgi qarordan so’ng ota-onalarimiz va o’quvchilar ongida faqatgina ingliz tili chet tilga aylanib qoldi. Aynan shu maqolam orqali chet tili faqat ingliz tili emas balki barcha chet tillari va shu bilan birgalikda aynan nemis tili orqali yosh avlod uchun qanaqa imkoniyatlar mavjudligi haqida to’xtalib o’tmoqchiman.

Nemis tilini o ‘rganishimiz uchun quyidagi sabablarni misol qilishimiz mumkin.

1. O’zbek-nemis hamkorligi, tan olingan sifat: Made in Germany

4. Xalqaro akademik almashinuv yordami (DAAD)

www.openscience.uz 275 | m^^wi

6. Germaniya – kashfiyotchilar hamda innovatorlar o’lkasi

7. Nemis tilini o’rganish siz uchun qiyinchilik qilmaydi

Demak, birinchidan Respublikamizning qator hududlarida Germaniya Federatsiyasi bilan hamkorligdagi zavod va korxonalarning ko’pchiligini tashkil etishini eslatib o’tmoqchiman masalan, Buxoroda «Knauf» nemis standarti, Samarqandda «MAN» og’ir yuk mashinalari ishlab chiqaradigan zavodi, shular jumlasidandir. Ko’pchilik Germaniya deganda ko’z oldiga nemis standarti, «Germaniyada ishlab chiqarilgan», «Germaniya sifati» kabi havolalar gavdalanadi. Aslida bu ham bejizga emas. Birgina hammamizga ma’lum mashhur parfum «Nivea» kompaniyasi, yoki «Audi», «Adidas» brendlari, «Berlin-Chemie» farmasevtik mahsulotlari «Bayer», «Porsche», «Siemens», «Boss» bularning barchasi hammamizga ma’lum va mashhur va O’zbekiston Respublikasida bu firma va korxonlarning barchasi faoliyat yuritadi. Bu esa bevosita nemis tiljni biladigan ishchi kuchiga borib taqaladi

Turizm – esa mamlakatimiz iqtisodiyotining katta qismini tashkil etadi. Statistika.uz saytining xabar berishicha O’zbekistonga keladigan sayyohlarning oqimi O’rta Osiyo davlatlaridan so’ng germaniyaliklarning soni ustunlik qilmoqda. O’z -o’zidan nemis tilini biladigan tarjimonlarga talab ham ortadi. Germaniya aholisi 83 mln. Bu esa Yevropa mamlakatlariga qaraganda ko’proq. Bundan tashqari Lyuksemburg, Lixtenshteyn, Avstrya, Shvetsariya, Italiyaning shimoli, Fransiyaning sharqi, Niderlandiya, Daniya, Chexiya, Ruminiya aholisi ham nemis zabon mamlakatlar hisoblanadi. Bundan ko’rinib turibdiki, Yevropada ingliz tilidan keyingi ikkinchi o’rinda nemis tili turadi. Aynan 2019-yilning turistik mavsumida nemis sayyohlarining qiziqishi 1,5 barobarga oshgan. O’zbekistonga keladigan yevropalik turistlar ikkinchi chet tili siftida nemis tilini bilishadi. Nemis tilini bilishimiz hech ham zarar qilmas ekan!

Agar nemis tilini bilsangiz hech ikkilanmasdan Germaniya oliy o’quv yurtlarini o’quv ro’yxatiga kiritishingiz mumkin. O’zbekistonda bakalavrni o’qib Germaniyaga magistrlik hujjatlaringizni topshirishingiz mumkin. Kam sonli mamlakatlar bepul ta’lim olish ro’yxatida. Germaniya esa undan mustasno. Atigi bir semestrda xarj qilinadigan 200-400 yevro bo’lsa bas!

O’zbekiston – Germaniya hamkorligining ustuni bu ta’lim tizimidir. DAAD -Germaniya akademik almashinuvlar xizmati. Bu o’quv proyekti nemis jamg’armalari xorij talabariga ko’plab imkoniyatlar malaka oshirish, ta’lim olish va yozgi kurslarni moliyalashtiradi. Siz buning uchun oliy o’quv yurtingizdagi mobil xizmatlarigava ularning hamkorlik dasturlari haqida ma’lumotlarga ega bo’ling. DAAD tashkiloti Genrix Byoll, Konrad Adenauer, Roza Lyuksemburg, Aleksandr fon Gumbolt jamg’armalari va ko’plab tashkilotlar ishtiyoqi baland yoshlarni qabul qilishga tayyor!

www.openscience.uz 276 | m^^wi

DAAD tashkiloti sizni magistratura hamda tilni tez va samarali o’rganish hatto boshqa aksentdan xalos bo’lishingizga yordam beradi.

Gemraniya go’zal tabiati va rivojlangan iqtisodi bilan birga kashfiyot hamda innovatorlar o’lkasi hamdir. Nemis tili bu ahamtiyati bo’yicha ilm-fanning ikkinchi tili hisoblanadi. Ilm – fan homiylari uchun nemis tilini o’rganish hecham ortiqchalik qilmaydi. Nemis tili so’zlasha oladigan ko’plab olimlarni jahon tan olgan. Albert Entshteyen, Plank Maks, Genrix Gerts, Konrad Suze shular jumlasidandir. Nemis kitob bozori juda chaqqon. Dunyo bo’yicha nemis kitob bozori xitoy va ingliz kitob bozorlaridan key in uchinchi o’rinda turadi.

Nemis grammatikasi esa o’rganish uchun qulay bo’lgan tillar sirasidandir. Sababi roman-german til oilsiga mansub ushbuz zabon ilm-fan tili, qat’iy grammatika, o’zgarmas tayanch lug’at boyligiga ega. Nemis tilini o’rganishga kirishsangiz hech ikkilanmay qiynalmay yuqori marralrni osongina zabt eta olsiz. Nemis yozuvchisi Mark Tvenning «Nemis tilining daxshatli mashaqqatlari»nomli ocherkida yozishicha: «Agar nemis yozuvchisi gapga sho’ng’isa Atlantika okeanining og’zida fe’l bilan suzib chiqmaguncha ko’rmaysiz» – deydi. Menimcha, Mark Tven o’zbek tilini yoki rus tilini o’rganishga harakat ham qilib ko’rmagan. Chunki o’zbek tilida 6 ta kelishik, nemis tilida esa 4ta. Bundan tashqari nemis tilida harflar qanday talaffuz qilinsa, yozuvda ham xuddi shunday yoziladi. Agar siz ingliz tili bilan shug’ullangan bo’lsangiz nemis tili o’rganish sizga qiuinchilik qilmaydi.Nemis tilini eshitib tushunish juda oson. Qaysi chet tilini o’rganishingizdan qat’i nazar shu tilni sevib bajonidil o’rganing va albatta shu til bilan o’rtoqlashib ketasiz. Ushbu chet tilini o’rganish uchun ko’proq nemis tilidagi qo’shiqlar, kino, audiolar tinglang.

Xulosa qilib ayta olamanki nemis tilini o’rganish siz uchun ortiqchalik qilmaydi. Chet tili deyilganda faqatgina ingliz tilini nazarda tutmasdan, ta’lim tili hisoblangan nemis tiliga befar qaramasligimiz kerak. Maktablarda nemis tilini qisqarishiga yo’l qo’ymasligimiz kerak. O’quvchilarimizni aynan shu tilga qiziqtira olishimiz kerak.

1. Braun Peter: « Tendenzen in der deutschen Gegenwartsprache» Stuttgart 1993

2. Duden: Deutsche Universalbuch. Mannheim 2003

3. Deutschland, N3, 19.Mai 2006

1. Braun Peter: «Tendenzen in der deutschen Gegenwartsprache» Stuttgart 1993

2. Duden: Deutsche Universalbuch. Mannheim 2003

3. Deutschland, N3, 19.Mai 2006

Nemis tili grammatikasi kitob

–>

Adabiyot [561]

Arxitektura [40]

Astranomiya [38]

Axborot [71]

Biologiya [387]

Biznes [47]

Bojxona [42]

Davlat Huquq Asoslari [4]

Dunyo din tarixi [32]

Ekologiya [109]

Estetika va Etika [30]

Falsafa [48]

Fizika [254]

Fransuz-Tili [22]

Geografiya [141]

Geometriya [6]

Huquqshunoslik [281]

Informatika [643]

Texnologiya [274]

Internet [43]

Ingliz tili [680]

Iqtisodiyot [1133]

Jahon tarixi [276]

Jamiyatshunoslik [24]

Kimyo [82]

Kasbiy Ta’lim [11]

Konsitutsiya [60]

Ma’naviyat [48]

Matematika [89]

Milliy G’oya [128]

Musiqa [2]

Nemis-tili [30]

Ona-tili [50]

Oshpazlik [39]

O’zbekiston tarixi [197]

Pedagogika [104]

Prezident Asarlari [17]

Psixologiya [149]

Rus-tili [44]

Qishloq xo’jaligi [92]

Siyosatshunoslik [25]

Soliq va Soliqga tortish [18]

Tilshunoslik [9]

Tibbiyot [64]

Turizm [172]

va Boshqalar. [332]

Sport [7]

Sxemotexnika [13]

–>

Nazariy grammatika (nemis tili)

Yukladi: routerboy Fan: Ingliz tili

Diqqat! Agar referat yuklashda muammo bo’lsa ushbu silka orqali YUKLAB oling!

Qaytish Yuklandi: 1640

• Mustaqillik sharоitida o‘zbеk milliy madaniyatini rivоjlantirishning nazariy asоslari
• Katta sоnlar qоnuni. Katta sоnlar qоnunining nazariy va amaliy axamiyati. Chebishev va Bernulli teоremalari

Hurmatli sayti foydalanuvchisi.Saytdan to’liq foydalanish uchun
Biz sizga ro’yhatdan o’tishni yoki saytga kirishingizni tavsiya etamiz.

Nemis tili grammatikasi – German grammar

Ushbu maqolada bir nechta muammolar mavjud. Iltimos yordam bering uni yaxshilang yoki ushbu masalalarni muhokama qiling munozara sahifasi. (Ushbu shablon xabarlarini qanday va qachon olib tashlashni bilib oling)

Bu maqola kabi yozilgan shaxsiy mulohaza, shaxsiy insho yoki bahsli insho Vikipediya tahrirlovchisining shaxsiy his-tuyg’ularini bayon qiladigan yoki mavzu bo’yicha asl dalillarni keltiradigan. Iltimos uni yaxshilashga yordam bering uni qayta yozish orqali entsiklopedik uslub. ( 2015 yil oktyabr ) (Ushbu shablon xabarini qanday va qachon olib tashlashni bilib oling)

Bu maqola uchun qo’shimcha iqtiboslar kerak tekshirish. Iltimos yordam bering ushbu maqolani yaxshilang tomonidan ishonchli manbalarga iqtiboslarni qo’shish. Ma’lumot manbasi bo’lmagan material shubha ostiga olinishi va olib tashlanishi mumkin.
Manbalarni toping: “Nemis grammatikasi” – Yangiliklar · gazetalar · kitoblar · olim · JSTOR ( 2015 yil oktyabr ) (Ushbu shablon xabarini qanday va qachon olib tashlashni bilib oling)

Ushbu maqola yoki bo’lim kerak ingliz tilidagi bo’lmagan tarkibidagi tilni belgilang, >, tegishli bilan ISO 639 kodi. Buning sababini ko’ring. ( Noyabr 2020 )

(Ushbu shablon xabarini qanday va qachon olib tashlashni bilib oling)

Nemis tili grammatikasi ning tuzilish qoidalarining to’plamidir Nemis tili, bu ko’p jihatdan boshqa german tillariga o’xshashdir.

Nemis grammatikasining ba’zi bir xususiyatlari, masalan, ba’zi bir fe’l shakllarining shakllanishi, ingliz tiliga o’xshash bo’lsa-da, nemis grammatikasi ingliz tilidan farq qiladi, chunki u boshqa narsalar qatorida holatlar va jins ismlarda va qat’iy fe’l-ikkinchi so’z tartibi asosiy bandlarda. [1]

Nemis tili boshqa ko’plab grammatik farqlarni saqlab qoldi German tillari to’liq yoki qisman yutqazganlar. Uchta jins va to’rtta holat mavjud bo’lib, fe’llar birlashtiriladi shaxs va raqam. Shunga ko’ra, nemis tilida ko’proq narsa bor burilishlar ingliz tiliga qaraganda ko’proq foydalanadi qo’shimchalar. Masalan, ingliz tilidagi uchinchi shaxsning hozirgi zamon fe’llariga qo’shilgan -lar bilan taqqoslaganda, ko’pchilik nemis fe’llari hozirgi zamon fe’llari birikmasi uchun to’rt xil qo’shimchani ishlatadi, ya’ni birinchi shaxs birlik uchun -e, ikkinchi shaxs birlik, -t uchinchi shaxs birlik va ikkinchi shaxs ko`plik uchun, -en esa birinchi va uchinchi shaxs ko`plik uchun.

Jins va ishning farqiga qarab, maqolalar ko’proq mumkin bo’lgan shakllarga ega. Bundan tashqari, ba’zi predloglar ba’zi maqolalar bilan birlashadi.

Raqamlar boshqa german tillariga o’xshashdir. So’nggi ingliz tilidan farqli o’laroq, Shved va Norvegiya, birliklar o’nlikdan oldin bo’lgani kabi joylashtiriladi Zamonaviy ingliz tili, Daniya, Golland, Yahudiy va Friz.

Mundarija

• 1 Otlar
  • 1.1 Jins
  • 1.2 Ko’plik
  • 1.3 Ish
    • 1.3.1 Umumiy
    • 1.3.2 Genitiv
    • 1.3.3 Mahalliy
    • 1.3.4 Bashoratlardan keyingi holatlar
    • 2.1 Genitiv xususiyat
    • 2.2 Lavozim
    • 2.3 Kengaytirilgan atribut iborasi
    • 2.4 Nisbiy gap
    • 5.1 Sifatlarning tushishi
    • 8.1 Gap tarkibidagi fe’llar
    • 8.2 Alohida fe’llar
    • 13.1 Izohlar
    • 13.2 Bibliografiya

    Otlar

    Asosiy maqola: Nemischa ismlar

    Nemischa ism – bundan mustasno pluralia tantum – uchta o’ziga xos grammatik jinsdan biriga (erkak, ayol, neytral) ega. Ismlar rad etdi hol va grammatik son uchun (birlik, ko’plik). Nemis tilida barcha ismlar faqat bosh harflar bilan emas, balki bosh harflar bilan yoziladi.

    Jins

    Asosiy maqola: Nemis tilidagi grammatik jins

    Nemis tilida uchalasi ham bor jinslar kech Proto-hind-evropa – erkak, ayol va neytral. Ko’pgina nemis ismlari ushbu jinslardan biridir. Kabi shaxsni bildiruvchi ismlar o’lmoq Frau (“ayol”) yoki der Mann (“odam”), odatda tavsiflangan narsaning tabiiy jinsi bilan rozi. Ammo, beri kichraytiruvchi bilan tugaydigan shakllar -chen yoki -lein grammatik jihatdan neytraldir, kabi bir nechta taniqli qarshi misollar mavjud das Mädchen (“qiz”) va das Fräulein (“sog’indim”). Shunday qilib, bu mantiqsiz emas, aksincha das Veyb (eski, mintaqaviy yoki antropologik: ayol; inglizcha “xotin” ning qarindoshi) haqiqatan ham istisno. Bundan tashqari, nemis tilida tabiiy jinssiz ismlarning jinsi har tomonlama bashorat qilinmaydi. Masalan, ning uchta umumiy bo’lagi vilkalar pichoq barchasi turli xil jinslarga ega: das Messer (“pichoq”) zararsiz, o’ling Gabel (“vilka”) ayollarga xosdir va der Löffel (“qoshiq”) erkakka xosdir.

    Nemis tili talabalariga ko’pincha nemis tilidagi ismlarni o’zlari bilan birga o’rganishni maslahat berishadi aniq artikl, nemis ismining aniq artikli ismning jinsiga to’g’ri keladi. Shu bilan birga, ismning ma’nosi yoki shakli, ayniqsa tugashi, ism-jinslarning 80 foizini tan olish uchun ishlatilishi mumkin. [2] Masalan, qo’shimchalar bilan tugaydigan otlar – lekin, -taytish, -ung, -tät, yoki -shaft har doim ayollarga xosdir. [3] Tugashi bilan tugaydigan otlar -ich, yoki -ig, yoki -to’lash deyarli har doim erkaklar. Yuqorida ta’kidlab o’tilganidek, bilan tugaydigan otlar -chen yoki -lein neytral. Bilan boshlangan ko’plab ismlar Ge- va tugaydi -e, shuningdek, tugaydigan ko’plab ismlar -nis, -tum, yoki -sal, shuningdek, neytraldir. Bilan tugaydigan ot -e ehtimol ayolga tegishli; u odamlarni yoki bir nechta hayvonlarni bildirganda erkaklarga xosdir: o’ling Katze (“mushuk”), o’ling Blyum (“gul”) va o’ling Liebe (“sevgi”) ayollarga xosdir, shu bilan birga der Bote (“xabarchi”), der Junge (“bola”) va der Knabe (“knave”) erkaklar. Tugashi bilan tugaydigan bir nechta ism -e neytral, o’xshash das Ende (“oxiri”). Xuddi shunday, bilan tugaydigan ot -er ehtimol erkaklarcha (der Teller, der Stecker, der Computer); ammo, das Messer (“pichoq”) va Dass Vasser (“suv”) neytral, aksincha o’lmoq Mutter (“ona”) va o’lish Sariyog ‘ (“sariyog ‘”) ayollarga xosdir.

    Ko’plik

    Nemis tilida ko’plik shakllanishining bir necha xil usullari mavjud. Ko’p ayol ismlari odatiy, ammo ko’p erkak va neytral ismlar emas. Masalan, ba’zi ko’plik “n” yoki “en” bilan, ba’zilari esa an bilan hosil bo’ladi umlaut va “e”, boshqa ko’plik birlik birlik bilan bir xil, ba’zilari esa “er” yoki umlaut va “er” ni qo’shadi. Ko’plab qarz so’zlari, shuningdek ba’zi bir dialektal yoki so’zlashuvchi ismlar “s” harflarida ko’plik oladi (masalan, das Restaurant → die Restaurants). Lotin kabi ba’zi xorijiy uchliklar -um, ko’plik tugashidan oldin o’chiriladi (masalan, das Zentrum → die Zentren). Ba’zan ko’plik shaklidagi stress o’zgaradi (masalan, der Msizingichka → o’ling Muslmenmen [4] ).

    yakka	ko’plik
    o’ling Frau (ayol)	o’ling Frauuz
    der Mann (kishi)	o’lim Männer
    o’ling Kuh (sigir)	o’lish Kühe
    der Globus (globus)	o’ling Globuz
    der Atlas (atlas)	Atla o’lnten
    der Kuss (o’pish)	o’lish Küsse
    avtobus (avtobus)	Avtobusda o’lse
    das Kabel (kabel)	o’ling Kabel
    das Auto (mashina)	Avtomatik ravishda o’lishs
    Mitarbeiterin bilan o’lish (ayol hamkasb)	Mitarbeiterin bilan o’lishnen
    der Kaktus (kaktus)	o’ling Kakteen

    Maxsus so’zlashuv yoki dialektal ko’plik shakllari ham mavjud. Masalan, Shtoker ko’pincha ko’plik shaklida ishlatiladi Aksiya shimoliy Germaniyada “tayoq”, holbuki standart ko’plik Stocke.

    Ish

    Umumiy

    Deyarli barcha shakllarini yo’qotgan ingliz tilidan farqli o’laroq pasayish ismlar va sifatlarning, nemischa ismlarni, sifatlarni, artikllarni va olmoshlarni to’rtga kiritadi grammatik holatlar. Ishlar nominativ (Nominativ, Yiqilish, 1. Kuz), genetik (Genitiv, Wes [sen] yiqilib, 2. Kuz), tarixiy (Dativ, Wemfall, 3. Kuz), va ayblov (Akkusativ, Wenfall, 4. Kuz). Muayyan ismning holati gapning grammatik vazifasiga bog’liq.

    • Nominativ (Oder edi?): Harakatni bajaradigan gapning predmeti
      • Bu Susannikiga tegishli kitob.

      Izoh: Ilgari ishlatishda (17-19-asr) lotin tilidan olingan nemis so’zlari ham vokativ va ablativ holatga ega edi va ba’zi so’zlar hanuzgacha vokativga ega (masalan, Iso, ovozli Jezu yoki Isova Kristus, ovozli Xrist yoki Kristus).

      Misol: der Tisch stol (masc.)

      Yagona:	Ko’plik:
      Nom:	der Tish	o’lmoq Tishe
      Gen .:	des Tish(e) s	der Tishe
      Dat .:	dem Tish (e)	in Tishuz
      Hisob:	in Tish	o’lmoq Tishe

      Jokulyar gapda (tushunish uchun faqat bitta ismdan foydalanish): Der Tisch [nominativ] gab dem Tish(e) [dative] in Tish [ayblov] des Tish(e) s [genitiv]. Jadval [nom.] Jadvalga [dat.] Jadvalga [gen.] Jadvalini [qo’shib] berdi. Jadval stol stolini stolga berdi.

      Nemis tilidagi aniq moddalarni qisqartirish, der, o’ling va das (“the”).

      Ushbu jumla ishlarning nemis tilida ishlatilishiga misoldir. Bu ingliz tilidan farq qiladi, bu erda gapdagi so’z tartibi ko’proq ma’noga ega. Har bir ismning vazifasi gapdagi mavqei bilan emas, balki rad etilgan maqolalar bilan belgilanishi sababli – va genitiv va dative bo’lsa, shuningdek ismning o’zi qo’shimchasi bilan bo’lsa – nemischa jumla ham bo’lishi mumkin: Der Tish gab dem Tish(e) in Tish des Tish(e) s. Der Tish gab des Tish(e) s Tish dem Tish(e). Den Tish des Tishes gab dem Tish der Tish. Dem Tish(e) gab in Tish des Tish(e) s der Tish. Des Tish(e) s Tish gab dem Tish(e) der Tish. va boshqalar. Garchi ularning ba’zilari zamonaviy nemis tilida ekzotik tuyulishi mumkin bo’lsa-da, ular grammatik jihatdan to’g’ri (va hatto g’ayrioddiy konstruktsiyalar she’riyatda muntazam ravishda qo’llaniladi).

      Kabi kuchli kiritilgan tillardan farqli o’laroq Lotin, Nemis hollari otning egilishi orqali emas, balki otga hamroh bo’lgan maqola orqali ko’proq ifodalanadi; garchi son (birlik va ko’plik) ismni kiritish bilan ham ifodalangan bo’lsa ham (der Tisch, die Tische). Maqola bilan bir qatorda otning holatini ifodalovchi qo’shimchaning boshqa istisnolari genitiv va tug’ma birlik va sonli ko’plik shakllaridir. Shunga qaramay, biron bir narsani aytish mumkinki, maqolaga ma’lumotni uzatish Germaniyaning ishi tizimini qadimgi yuqori nemis tilidan zamonaviy nemis tiligacha butun rivojlanish davrida saqlab qoldi. [ iqtibos kerak ]

      Genitiv

      Bugungi kunda genitizm holatidan foydalanish og’zaki tilda nisbatan kam uchraydi – ma’ruzachilar ba’zan suhbatda genitivning o’rnini bosadi. Ammo yozma muloqotda, ommaviy nutqlarda va aniq og’zaki bo’lmagan har qanday narsada genetik ish deyarli majburiy bo’lib qoladi va bu hali ham muhim qism hisoblanadi Bildungssprache (ta’lim tili). Televizion dasturlar va filmlar ko’pincha dasturning rasmiy yoki “badiiy” bo’lishiga qarab, ikkalasini ham o’z ichiga oladi: o’zgaruvchan almashtirish va muntazam genitiv. Dative substitute-dan foydalanish janubiy nemis lahjalarida ko’proq uchraydi, shimoliy mintaqalardagi nemislar (o’sha paytda Lyuterning Injil-nemis tilini chet tili kabi o’rganish kerak edi) genitivdan tez-tez foydalanadi. Rasmiy ravishda kerak bo’lganda genitik ishni ishlatmaslik odatiy holga aylangan bo’lsa-da, ko’pgina nemislar uni qanday ishlatishni bilishadi va odatda buni amalga oshiradilar. Ayniqsa, oliy ma’lumotli o’quvchilar orasida dative case noto’g’ri ishlatilganligi ushlangani kichik xijolat deb hisoblanadi. Shunday qilib, odatda nemis tilini o’rganayotganda genitizmdan qochish tavsiya etilmaydi: garchi genitit taxminan 600 yil davomida asta-sekin ishlatilmay qolgan bo’lsa-da, u hali ham yo’q bo’lib ketishdan uzoqdir. Tarixiy rivojlanishi Standardsprache genitivni ma’lum darajada qayta tikladi va faqat yozma shaklda emas. Masalan, genitiv egalik munosabatini ifodalash uchun nutqiy nemis tilida kamdan-kam ishlatiladi. das Auto Vines-ni boshqaradi “otamning mashinasi” ba’zi nemislarga nutq nutqida g’alati tuyulishi mumkin), ammo partitiv genitiv bugungi kunda juda keng tarqalgan (masalan. einer der Besten “eng yaxshilaridan biri”). Bundan tashqari, ba’zi fe’llar genetik holatni o’z predmetida qabul qiladi, ammo ba’zi bir ona tilida so’zlashuvchilar buni ko’pincha e’tiborsiz qoldiradilar; o’rniga, ular ushbu genetik ob’ektlarni (o’rnini bosuvchi) prepozitsion konstruktsiyalar bilan almashtiradi: masalan. Ich schäme mich deiner. (“Sizdan uyalaman.”) Aylanadi Ich schäme mich wegen dir (yoki deinetwegen). (“Siz tufayli uyalaman.”).

      Nemis kitoblari seriyasi deb nomlangan Der Dativ ist dem Genitiv sein Tod (“Dative – bu genitivning o’limi uchun”) ushbu hodisani (muallif tomonidan “genitivning o’lim kurashi” deb nomlangan) o’z sarlavhasida ishora qilmoqda. To’g’ri standart nemis tilida sarlavha bo’ladi Der Dativ ist des Genitiv [e] s Tod (“Dative – Genitive’s Death”), yoki muqobil ravishda Der Dativ ist der Tod des Genitivs. Ko’rinib turibdiki, kitob shevani ishlatadi, ya’ni muallif nemis tilining pasayishi deb bilgan narsaga qiziqish uyg’otish uchun ergash gap o’rniga egalik olmoshi bilan birga ergash gapni ishlatadi, chunki yozma nemis tilida so’zma-so’z konstruktsiyasi o’rniga genitiv hali ham katta xato deb hisoblanadi. Aytgancha, bu standart nemis ma’ruzachilarining ko’pchiligining genetik ishni qanday qilib almashtirishlari emas; aksincha, bu kabi foydalanish ba’zi nemis mintaqaviy lahjalarida, masalan Bavariya. Standart nemis ma’ruzachilari qurishadi Der Dativ ist der Tod qusish Genitiv, ya’ni (so’zma-so’z inglizcha “ning Genitive “) standartida ham noto’g’ri, ammo ayblovi juda kam.

      Lingvistik nuqtai nazardan, genitiv ishning tezisini osongina rad etish mumkin. Darhaqiqat, genitiv holat asrlar davomida nemis tilining aksar lahjalarida keng qo’llanilmay kelgan. Faqat shevalarni og’zaki nutq bilan standart nemis tiliga almashtirish yangi bo’lib, yozma tilda genitiv holatdan foydalanish ta’sir qilmaydi. Bundan tashqari, ko’pgina nemislar genitivni prepozitsiyalardan keyin noto’g’ri ishlatadilar nahe, gemäß va entgegen, garchi dative kerak bo’lsa ham.

      Biroq, “Dem Knaben ist ein Buch” da bo’lgani kabi, egalik huquqini ko’rsatadigan qonuniy dative inshootlar mavjud zu eigen“. Qurilish zu eigen, deyarli faqat lotin boshlanuvchilarining tarjimalarida uchraydi, chunki jumla (puero liber est). Ba’zi dialektlarda “Dem Knaben ist ein Buch” mavjud, bu so’zma-so’z ma’lumotlarga ega. Agar genitit belgilanmagan va maqolasiz bo’lsa (amalda, ko’plikda), ning ishlatilishi fon, undan keyin dative, nafaqat qonuniy, balki talab qilinadi, chunki quyidagicha: “Die Belange fon Minderheiten sind zu schützen “(ozchiliklarning ishlarini himoya qilish kerak). Bunday holda” Belanj der Minderheiten “tarkibida aniqlangan maqola mavjud bo’lib, unda mo’ljallangan noaniqlikni aks ettirmaydi Minderxayten; “Minderheiten” o’zi belgilanmagan ko’plik, ya’ni har qanday grammatik holat bo’lishi mumkin. Bundan tashqari, odatiy hol odatda harakatning to’g’ridan-to’g’ri ob’ekti bo’lgan tana qismlariga egalik qilishni ko’rsatish uchun ishlatiladi. Kabi inshootlar Er brach sich den Arm. (“U qo’lini sindirdi.”, So’zma-so’z “U o’zini qo’lini sindirdi.”) Va Du Stichst dir Augen aus, Junge! (“Ko’zlaringni chiqarib qo’yasan, bolam!”, So’zma-so’z “Siz o’zingizni ko’zingizni tashqariga chiqarib qo’yasiz, bolam!”) Har qanday sharoitda odatiy va to’g’ri. Ingliz tilida ushbu qurilish faqat qurilishda uchraydi birovning ko’ziga qarash va uning variantlari.

      Mahalliy

      Uyushiq holat fe’lning bilvosita ob’ekti uchun ishlatiladi. Ushbu jumla “Ich gebe Sohn (e) einen Hund “(” Men o’g’limga it beraman “)” ich “mavzusini,” gebe “fe’lini,” meinem Sohn (e) “bilvosita ob’ektini va” einen Hund “to’g’ridan-to’g’ri ob’ektini o’z ichiga oladi.” Meinem Sohn ( e) “bu kimga yoki sub’ekt harakatining ob’ekti maqsadini belgilaydi va shuning uchun erkaklar dativini oladi -m.

      Dative shuningdek joylashuvga e’tibor beradi. (Quyidagi ayblov yoki kelishik predloglariga qarang.) Nemischa joy va harakat o’rtasidagi farqga katta ahamiyat beradi; qaratqich kelishigi harakat uchun, ergashish esa joylashish uchun ishlatiladi. Ushbu dixotomiyani ko’rsatadigan to’rtta muhim fe’l mavjud: hängen / hängen, legen / liegen, stellen / stehen, setzen / sitzen (harakat / joylashish). Hukm Ich hänge das Bild an die (acc.) Wand., “Men rasmni (devorga) osaman.” harakatni namoyish etadi. Boshqa tomondan, jumla das Bild hängt an der (dat.) Wand. joylashishni ko’rsatadi; hozir, rasm devorda joylashgan, shuning uchun Tayoq dative hisoblanadi.

      Bashoratlardan keyingi holatlar

      Ishi a ism a keyin predlog ushbu predlog tomonidan qaror qilinadi. Hech qanday predloglar nominativ holatni talab qilmaydi, ammo boshqa har qanday holat biridan keyin kelishi mumkin; masalan, bosh gap fur (for) ortidan orttirma kelishik, soz keladi mit (bilan) dan keyin ergash gap va so’z qo’shiladi ausserhalb (tashqarisida) keyin genitiv holat keladi. “Ikki tomonlama prepozitsiyalar” deb nomlangan ba’zi prepozitsiyalar, predmet yoki ergash gap shaklida mavjud bo’lib, ulardan foydalanish pozitsiyani anglatadimi (masalan, masalan). yilda der Kuxe = “oshxonada”, dative case) yoki yo’nalish (masalan, yilda o’lmoq Kuxe , ayblov ishi).

      Nominal (yoki ism) iboralar

      (Ushbu bo’limning mazmuni hali to’g’ri ismlar uchun qo’llanilmaydi.)

      Ushbu bo’lim kengayishga muhtoj bilan: iboralarni plyuralizatsiyasi va boshqalar. Siz yordam berishingiz mumkin ( 2008 yil aprel )

      Nemis nominal ibora, umuman, quyidagi tartibda quyidagi tarkibiy qismlardan iborat:
      maqola, raqam (kardinal yoki tartibli ), sifat (lar), ism, genetik xususiyat, lavozim (lar), nisbiy band, refleksiv olmosh

      • “Die Dritte umwerfende Vorstellung des Schillerdramas Gamburgdagi dizer Vochda”

      (shu hafta Gamburgda Shiller dramasining uchinchi ajoyib namoyishi)

      Albatta, ism iboralarining aksariyati bu qadar murakkab emas; sifatlar, sonlar, genetik atributlar, pozitsiyalar, nisbiy gaplar va urg’ulovchilar har doim ixtiyoriydir.

      Nominal iborada kamida kardinal son, sifat, olmosh yoki ot mavjud. Unda har doim artikl mavjud, agar u noaniq ko’plik oti bo’lsa yoki hisoblanmaydigan massaga ishora qilsa.

      Agar ism bo’lsa sanoqsiz, maqola ishlatilmaydi; aks holda, jumlaning ma’nosi o’zgaradi.

      • “Ich kaufe billiges Bier” (Men arzon pivo sotib olaman)
      • “Ich kaufe ein billiges Bier” (Men shisha / quti / stakan / navli . arzon pivo sotib olaman)
      • “Ich habe Geld” (Menda pul bor)
      • “Ich habe das Geld” (Menda pul bor) yoki (Mening pulim bor . )

      Nominal iborani bitta birlik deb hisoblash mumkin. Unda ish, raqam va jins mavjud. Ish va raqam kontekstga bog’liq, asosiy ism esa jinsni belgilaydi.

      Genitiv xususiyat

      Nominal ibora a ga ega bo’lishi mumkin genetik xususiyat, masalan egalikni ifodalash uchun. Ushbu atribut genetik holatdagi boshqa nominal ibora sifatida qaralishi mumkin, bu esa boshqa nominal iborani o’chirib qo’yishi mumkin.

      • “Der Beruf des alten Mannes” (Cholning kasbi.)
      • “Die Hütte des Häuptlings des Stammes” (Qabila boshlig’ining kulbasi)

      “Der Beruf des alten Mannes” ning to’g’ridan-to’g’ri tarjimasi “cholning kasbi” bo’ladi. “Keksa odamning kasbini” to’g’ridan-to’g’ri va to’g’ri tarzda “Des alten Mannes Beruf” deb tarjima qilish mumkin edi, ammo zamonaviy nemis tilida bu shakl deyarli ishlatilmaydi, hatto bilimdon doiralar uni tilni juda nafis ishlatgan deb hisoblashsa ham. Bu she’riyatda uchraydi, ayniqsa metrik va qofiya maqsadlarida foydali bo’lsa.

      Lavozim

      Nominal ibora tarkibida “pozitsiya iborasi” bo’lishi mumkin; bu shunchaki yuklamali (yoki postpozitsiyali) yoki a bilan boshqa nominal ibora sifatida qaralishi mumkin pronominal ergash gap (qarang Ergash gaplar ).

      • “Eine Volke am Himmel” (osmonda bulut)
      • “Der Bundeskanzler während des Bürgerkriegs im Kongo” (Kongoda fuqarolar urushi paytida kantsler)
      • “Der Regen im Dschungel im Sommer” (yozda o’rmonda yomg’ir)
      • “Der Berg dort” (u erda o’sha tog ‘)

      Kengaytirilgan atribut iborasi

      Germaniya uzoq nominal modifikatorlarga ruxsat beradi, masalan:

      “Der während des Bürgerkrieges amtierende Premierminister” (so’zma-so’z: Fuqarolar urushi paytida bosh vazir), fuqarolar urushi paytida lavozimini egallab turgan / boshqargan Bosh vazir.

      “Die noch zu Anfang des Kurses relativ kleinen, aber doch merklichen Verständigungsschwierigkeiten” (so’zma-so’z: Kursning hali boshlanishida bo’lgan nisbatan kichik, ammo shunga qaramay sezilarli sezilarli aloqa qiyinchiliklari), aloqa boshlanishida qiyinchiliklar hali ham nisbatan kichik, ammo baribir sezilarli.

      Bu yozma (ayniqsa o’qimishli) nemis tilining xususiyati. Ularni rasmiy og’zaki nutq (shuningdek, eshittirishlar, nutqlar va hk) kabi kontekstda eshitish mumkin.

      Nisbiy gap

      Nominal ibora ko’pincha a ga ega bo’ladi nisbiy band.

      Nemis nisbiy olmoshlari ingliz tiliga qaraganda unchalik murakkab bo’lmagan shakllaridan tashqari unchalik murakkab emas. Ikkita nav mavjud. Keyinchalik keng tarqalgani aniqlangan maqolga asoslangan der, o’lmoq, das, lekin genitifdagi o’ziga xos shakllar bilan (dessen, deren) va ko`plik ko`pligida (denen). Etimologik jihatdan bu ingliz tili bilan bog’liq bu. Ikkinchisi, ko’proq adabiy va ta’kidlash uchun ishlatiladigan, nisbiy foydalanish payvandchi, Welche, payvandlash, ingliz tili bilan solishtirish mumkin qaysi. Ko’pgina nemis tillarida bo’lgani kabi, qadimgi ingliz tilida ham, ularning ikkalasi ham jinsi, ishi va soniga qarab o’zgaradi. Ular jinsi va raqamini o’zgartirgan ismdan oladilar, ammo bu ishni o’zlarining bandlarida.

      Das Haus, dem ich wohne, ist sehrli alt. Men yashaydigan uy juda eski.

      Nisbiy olmosh dem rozi bo’lish uchun neytral birlikdir Haus, lekin dative, chunki u o’z bosh gapida ergash gapga ergashadi. Xuddi shu asosda olmoshni almashtirish mumkin bo’lar edi kimyo.

      Biroq, nemis unlectlecting-dan foydalanadi edi (“nima”) oldingisi kelganda nisbiy olmosh sifatida alles, etwas yoki nichts (“hamma narsa”, “biron bir narsa”, “hech narsa”) yoki oldingi holat butun bir band bo’lganda.

      Alles, Jek macht edi, kelingt ihm. Jek qilgan har bir narsa muvaffaqiyat. Jack vergaß sein Buch, niemanden überraschte edi. Jek hech kimni ajablantirmagan kitobini unutdi.

      Ammo qachon edi prepozitsiyaga ergashgan (hali ham butun bandni o’zgartirgan), uni almashtirish kerak voy + predlog yoki yomon + yuklamasi unli bilan boshlanganda bosh gap. Xuddi shu narsa bilvosita savollarga ham tegishli.

      Er wusste nicht, wofür (emas: für edi) er sich entschuldigen sollte. U nima uchun kechirim so’rashni bilmas edi. Sie mochten, sie schrieb, worauf sie stolz war edi. U faxrlanadigan yozganlari ularga yoqdi. Sie gab ihm einen Kuss, worüber er glücklich urushi. U unga o’pdi, u bundan xursand edi.

      Nemis tilida barcha nisbiy gaplar vergul bilan belgilanadi.

      Maqolalar va maqolaga o’xshash so’zlar

      Asosiy maqola: Nemis maqolalari

      Kiritilgan shakllar tegishli ismning soniga, ishiga va jinsiga bog’liq. Maqolalar uchta jins uchun ham bir xil ko’plik shakllariga ega.