Mikroto‘lqinli pech

Hozirgi kund mikroto‘lqinli pech uy bekalarimizning oshxonadagi yaqin dastyorlaridan birig aylangan. Lekin bunday pechlar ota-bobolarimiz avvaldan ishlatib kelgan an’anaviy pechlardan ko‘r boshqacharoq ishlaydi. An’anaviy pechlar masalliqni, yoki, taomni tashqaridan qizdiradi. Mikroto‘lqinli pech es taomni o‘z nomig ko‘ra, taomg mikroto‘lqinlar vositasid ishlov beradi.

Har qanday modd singari, ovqat v uning masalliqlari ham molekulalardan tashkil topgan bo‘ladi. Biz iste’mol qiladigan oziq-ovqat mahsulotlarning molekulalari asosan suv v yog‘ molekulalaridan iborat bo‘ladi. Mikroto‘lqinli pechg joylashtirilgan taomni tashkil qiluvchi molekulalar mikroto‘lqinlar ta’sirid jud tezkor titrash v tebranish jarayonig duchor bo‘ladi. Texnikad bu jarayonni vibratsiy ham deyiladi. Aynan shu vibratsiy natijasid ovqatni tashkil qiluvchi molekulalar bir-birig ishqalanadi. Ishqalanish es qizishg olib keladi. Siz ham sovuqd qo‘llaringizni beixtiyor bir-birig ishqab isitganingiz esingizdami? Mikroto‘lqinli pechg joylangan taom molekulalari ham xuddi shuning singari bir-birig ishqalanib qiziydi. Natijad ovqat isiydi. Eng qizig‘i shundaki, mikroto‘lqinli pechg qo‘yilgan taom isib, qizigani bilan, lekin pech v uning detallari o‘zi umuman isimaydi. Bunday pechning an’anaviy oddiy pechdan farqi ham shunda. Oddiy pechg o‘tin, yoki, ko‘mir yoqsangiz, pechning o‘zi bilan birga. Uning yaqin atrofidagi hamm nars qiziydi. Mikroto‘lqinli pechd es faqat taom qiziydi xolos!

Mikroto‘lqinli pech tarmoqq ulanib, ishg tushirilgach, uning ichid maxsus uskun — magnetron faollashadi. Mikroto‘lqinlarni aynan shu detal, ya’ni, magnetron hosil qilib beradi. Magnetron hosil qilib bergan mikroto‘lqinlar maxsus to‘lqin uzatgich kanal orqali pech kamerasig chiqib keladi. To‘lqin uzatgich kanal oxirid ventilyatorg o‘xshash vosit bo‘lib, u to‘lqinlarni pech ichkarisig bir maromd teng yoyish vazifasini bajaradi. Uni to‘lqin taqsimlagich des ham bo‘ladi. Natijada, pech kamerasi bo‘ylab mikroto‘lqinlar bir tekis taqsimlanib tarqaladi v ovqatg ham har tarafdan bir maromda, teng ta’sir qiladi.

To‘lqin taqsimlagichdan pech kamerasig yoyilgan mikroto‘lqinlarning aksar qismi to‘g‘ridan-to‘g‘ri taomga, yoki, masalliqq singib borib, uning molekulalarini titrat boshlaydi. Qolgan to‘lqinlar ham pech devorlari v eshigidan ham akslanib qaytib, baribir ovqatg kelib tushadi v ular ham taomning qizishig hiss qo‘shadi. Taom bir maromd isishini ta’minlash uchun, pechlarning ichid uni aylantirib turuvchi supachasi ham bo‘ladi. Ichkarid hosil bo‘layotgan bug‘ni so‘rib chiqarib turish uchun ham pechning maxsus ventilyatori bo‘ladi. Mikroto‘lqinli pech shunday loyihalanadi v dasturlanadiki, uning eshigi ochilishi bilan magnetron mikroto‘lqin generatsiyalashni to‘xtatadi v to‘lqinlar tashqarig ham chiqib ketmaydi, ichkarig qo‘lini tiqqan odamning qo‘lig ham ta’sir qilmaydi.

Zamonaviy mikroto‘lqinli pechlar hozird ichkaridan maxsus sensorlar bilan ham jihozlanmoqda. Bunday sensorlar qo‘yilgan taomning haroratini aniqlab, undan menyug ko‘r biror taom tayyorlash, yoki, belgilangan darajag isitish uchun ketadigan vaqtni ham ko‘rsatib ber oladi. «Aqlli pech» deb nomlanadigan bunday mikroto‘lqinli pechlard taomni maromig yetkazib, ko‘ngildagidek isitish uchun ko‘plab qulayliklar hozirlangan bo‘ladi. Bunday pechlarni «kompyuterlashtirilgan» pech ham deyish mumkin. Und dasturlanadigan taymer, menyug ko‘r o‘zi taom tayyorlay oladigan «avtomat oshpaz», shuningdek, tayyorlangan taomning kaloriyasini aniqlab beruvchi v sizni semirib ketishdan ogohlantiruvchi funksiyalari bo‘ladi. «Buyumlar interneti» tushunchasi rivojlan borishi bilan esa, mikroto‘lqinli pechlar ham internetg ulanishi v turli gadjetlar orqali boshqarilishi tobor ommalashmoqda. Und es siz, ishdan uyg qaytish paytida, yo‘ldaligingizd smartfoningiz orqali mikroto‘lqinli pechg ovqatni tayyorlab turishg buyruq berib qo‘yasiz. Kelguningizch esa, mikroto‘lqinli pechd ovqatingiz tayyor bo‘lib, pishib turgan bo‘ladi. Ustiga-ustak, mikroto‘lqinli pechingiz sizni «keling bekam, charchamadingizmi, xo‘jayin tuzukmilar? Oshxonad ko‘rinmay qoldilar?«»- deb hol-ahvol so‘rab kutib olishi ham mumkin . (Balki bunisi ortiqchadir, lekin, harhold iloji bor qulaylik )

Mikroto‘lqinli pech oddiy elektr pech v elektr plitadan ko‘r ikki karr kam energiy sarflaydi. Lekin, real tejamkorlik shuningdek tayyorlanayotgan taom turig ham bog‘liq bo‘ladi. Masalan, kartoshk pishirish uchun oddiy duxovkad deyarli bir soat kerak bo‘ladi. Mikroto‘lqinli pech es kartoshkani 10 daqiqad tayyor qiladi.

Mikroto‘lqinli pechni taom v masalliq turig qarab muayyan harorat darajasiga, vaqt intervalig v elektr quvvatig moslab sozlash mumkin. Magnetron tarqatayotgan mikroto‘lqinlar taom yoki masalliqq singiydi v uning molekulalarini vibratsiyalanishg majburlab, shu orqali uning qizishig sabab bo‘ladi.