Ishchi kitob yaratish

Ishchi kitob yaratish

Jadvallar qoʻyish. Taqdimotga jadval qoʻyish uchun “Tablisы” guruhidan foydalanamiz.

“Vstavka tablisы” dan kerakli ustun va satrlar tanlanadi.

“Vstavit tablitsu” buyrugʻi tanlanadi. Kerakli ustun(Chislo stolbsov)ga, satr esa(Chislo strok) boʻlimiga kiritiladi va “OK” bosiladi.

Jadvallar bilan ishlagan paytda Microsoft office 2013/2016 versiyalarida qoʻshimcha “Konstruktor” va “Maket” menyulari paydo boʻladi. “Konstruktor” menyusi bu jadvallarning koʻrinishini oʻzgartiradi. “Stili tablis” boʻlimi:

Jadvallarning tayyor formatlari foydalanishimiz mumkin. Masalan:

“Maket” menyusi. “Stroki i stolbsы” boʻlimi

Udalit – ustun, satr va jadvalni oʻchirish Vstavit sverxu – joriy satrning yuqorisiga. Vstavit snizu – joriy satrning pastiga. satr qoʻyadi. Vstavit sleva – joriy ustundan chapga. Vstavit sprava – joriy ustundan oʻngga. ustun qoʻyadi.

“Obyedineniye” boʻlimi:

Obyedinit yacheyki – bir nechta yacheykalarni birlashtiradi. Razdelit yacheyki – yacheykalarni bir nechta yacheykalarga ajratadi.

“Vыravnivaniye” boʻlimi:

Jadvallar ichida matnlarni tekislash
Jadvallar ichida matnlarning yoʻnalishi

Diagrammalar qoʻyish. Taqdimotga diagrammalar qoʻyish uchun “Illyustratsii” guruhidan foydalanamiz.

Diagramma bosilganda quyidagicha turlari paydo boʻladi. Kerakli diagramma turi tanlangandan keyin quyidagicha xosil boʻladi.
Bunda Exceldasturiga murojaat qiladi.

Exceldasturida berilgan maʼlumotlarni oʻzimizning maʼlumotlarga almashtiramiz va kerak boʻlsa qoʻshimchalar qoʻshamiz yoki olib tashlaymiz. Tayyor boʻlgandan keyin Excel dasturini yopamiz. Diagrammalar bilan ishlaganda “Konstruktor” va “Format” menyulari qoʻshimcha ochiladi. “Konstruktor” menyusi:

Diagramma turini oʻzgartirish.
Maʼlumotlarni belgilash.
Maʼlumotlarni oʻzgartirish.
Diagramma maketini tanlash.
Diagramma koʻrinishini tanlash.

Sxema(SmartAtr)dan foydalanish uchun “Illyustratsii” guruhidan foydalanamiz. Har bir obyektning oʻzining qoʻshimcha menyulari boʻlgani singari SmartArt da ham “Konstruktor” va “Format” menyulari mavjud. “Konstruktor” menyusi:

P ower Point da Video va Tovushlar bilan ishlash. Video va tovushlardan foydalanish uchun “Vstavka” menyular panelidan “Multimedia” boʻlimidan foydalanamiz.

Video qoʻyish: Video iz fayla. Xotiradagi fayllarni yuklash.
Video s videosayta. Saytlardan video manzilini oʻrnatish
Video iz organizatora klipov. Mini kliplar qoʻyish.

Tovush qoʻyish:

Zvuk iz fayla. Xotiradagi fayllarni yuklash.
Zvuk iz organizatora klipov. Standart tovushlarni qoʻyish.
Zapisat zvuk. Mikrofon orqali ovoz yozish.

3. Microsoft PowerPointda slayd dizayni va animasiya effektlari

  • Dopolnitelnыe effektы vxoda..
  • Dopolnitelnыe effektы vыdeleniya..
  • Dopolnitelnыe effektы vыxoda..
  • Drugiyeputi peremeщeniya..

«Oʻtish (Perexodы)» «Oʻtish (Prexodы)» bu slaydlar almashuvidagi harakat. Budan foydalanish uchun menyular panelidan “Prexodы” tanlanadi va “Prexod k etomu slaydu” boʻlimidan biror bir “Oʻtish (Prexodы)” tanlanadi. Bu yerda “Oʻtish (Prexodы)” turlarining barchasini koʻrish uchun qizil bilan belgilab qoʻyilgan tugma bosiladi. Bunda:

Bu tanlangan effektlarni Gorizontal va Vertikal koʻrinishiga oʻtkazadi.
Bu komanda tanlangan harakatni barcha slaydlarga birdaniga qoʻyish.
Slaydlarning oʻtishiga ovoz berish.
Vaqt, yaʼni berilgan vaqt ichida avtomatik keyingi slaydga oʻtish.

Taqdimotlarni multimediyali elektron axborot taʼlim resursiga aylantirish Gipermurojaat bilan ishlash. Buning uchun kerakli jumla yoki obyekt belgilanib olib, “Vstavka” boʻlimidagi “Deystviye” tugmasi tanlanadi. Soʻng hosil boʻlgan “Nastroyka deystviya” oynasidan “Pereyti po gipperssыlke” belgilanib, strelka orqali ochilgan roʻyxatdan “Slayd. ” bandi tanlanadi: Keyingi hosil boʻlgan “Giperssыlka na slayd”oynasidan kerakli slayd tanlanib, OK tugmasi va avvalgi oynadagi OK tugmasini bosamiz: Natijada quyidagi koʻrinish paydo boʻladi:

Taqdimot vaqtida ushbu koʻk rangdagi jumlaga bosilganda, shu jumlaga biriktirilgan slaydga oʻtiladi. Shu amallarni shakllarga qoʻllagan xolda ularni biror amal bajaruvchi tugmalarga aylantirsak boʻladi: Natijada tugmasiga bosilsa, biriktirilgan slaydga oʻtiladi:

  1. Slaydshou va videoroliklar yaratish uchun qanday dasturlarini bilasiz?
  2. Movie Maker dasturida video faylni yuklash uchun qaysi boʻlimdagi qanday tugma bosiladi?
  3. Movie Maker dasturida foto faylni yuklash uchun qaysi boʻlimdagi qanday tugma bosiladi?
  4. Movie Maker dasturida ovozli faylni yuklash uchun qaysi boʻlimdagi qanday tugma bosiladi?
  5. MS PowerPoint 2016 dasturida yaratilgan taqdimot qanday qilib video formatda saqlanadi?
  1. ZiyoNET taʻlim portali haqida umumiy maʻlumot
  2. ZiyoNET taʻlim portalidagi satellit-saytlarining yaratilishi

1.ZiyoNET taʻlim portali haqida umumiy maʻlumot ZiyoNET (“ziyo” soʻzi arabcha soʻzdan olingan boʻlib, “nur”, “shuʼla” maʼnosini, “NET”- NETworkning qisqartmasi boʻlib – inglizchadan “toʻr”, “tarmoq” maʼnosini bildiradi. ZiyoNET” – nur, ziyo tarqatuvchi tarmoq maʼnosini bildiradi.) Oʻzbekiston Respublikasining jamoat taʼlim axborot tarmogʻi 2005-yil 28-sentyabrda tashkil etilgan. ZiyoNET axborot taʼlim tarmogʻi resurslarini yaratish boʻyicha asosiy masʼul etib “Yagona integrator UZINFOCOM” MCHJ belgilangan. Loyiha haqida ZiyoNET jamoat axborot taʼlim tarmogʻi Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti ning 2005-yil 28-sentyabrdagi PQ-191-sonli „Oʻzbekiston Respublikasining jamoat taʼlim axborot tarmogʻini tashkil etish tơgʻrisida“gi Qaroriga muvofiq tashkil topgan. ZiyoNET tarmogʻining asosiy maqsadi taʼlim oluvchilar uchun taʼlim olish tizimida keng koʻlamli axborot-kommunikatsiya xizmatlarini joriy etishdan iborat. ZiyoNET tarmogʻi yoshlar, murabbiylar, shuningdek barcha portal foydalanuvchilari uchun kerakli axborotlarni jamlash bilan bir qatorda, ularga axborot texnologiyalari sohasidagi kerakli maʼlumotlarni berish, oʻzaro muloqot qilish va tajriba almashinishlari uchun zarur imkoniyatlarni yaratib berish vazifasini ham oʻz zimmasiga oladi. ZiyoNET portali – sayt, ZiyoNETtarmogʻining asosiy resurslari ziyonet.uz manzilida joylashgan. Portal imkoniyatlari ID.UZ tizimidan roʻyxatdan oʻtgan foydalanuvchilarga ZiyoNET portali oʻz imkoniyatlarini namoyon qilishlari uchun barcha sharoitlarni yaratib beradi. Jumladan: uchinchi darajali „zn.uz“ domenida sayt-satellitlarni yaratish; guruhlar yaratish, yaratilgan guruhlarda mavzular yaratish, guruhlarga qatnashchilarni taklif qilish va boshqa foydalanuvchilar tomonidan yaratilgan mavzularda ishtirok etish; „Savollar va javoblar“ boʻlimida oʻz savollarini berish va boshqa foydalanuvchilar bergan savollarga javob berish; „Oʻyinlar“ boʻlimining foydalanuvchilari reytingida ishtirok etish; ZiyoNET axborot resurs tarmogʻining turli tanlovlarida qatnashish Missiyasi Internet tarmogʻida mahalliy axborot taʼlim resurslarini yaratish va shakllantirish uchun zarur sharoit yaratish hamda axborot kommunikatsiya texnologiyalarini taʼlim jarayoniga singdirishga koʻmaklashishdan iboratdir. Vazifalari yoshlar uchun: ularni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash samaradorligini oshirishga; oʻsib kelayotgan yosh avlodning Vatanga muhabbat tuygʻusini, Oʻzbekistonning boy tarixi, xalqning milliy anʼanalari va maʼnaviy qadriyatlarini bilishga asoslangan yuksak maʼnaviy-axloqiy fazilatlarini mustahkamlashga; faol hayotiy mavqega ega boʻlgan barkamol shaxsiy voyaga yetkazishga qaratilgan milliy axborot resurslarini shakllantirish va rivojlantirish; Oʻzbekistonning milliy manfaatlarini hisobga olgan holda, yoshlarning maʼnaviy, aqliy jihatdan kamol topishiga koʻmaklashadigan ijtimoiy-siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy, tahliliy, maʼnaviy-maʼrifiy, ilmiy-taʼlim hamda boshqa axborotdan keng koʻlamda foydalanishni taʼminlash; yoshlar oʻrtasida sogʻlom turmush tarzini targʻib etish, har xil sport turlarini ommalashtirish; respublika oʻquvchilari va yoshlari uchun masofaviy taʼlim usullarini, boshqa axborot-kommunikatsiya xizmatlarining keng kompleksini taʼlim tizimiga joriy etishda koʻmaklashish. Tarixi 2006-yilda – ZiyoNET tarmogʻi Resurs markazi portalining birinchi talqini ishlab chiqildi va www.ziyonet.uz manzili boʻyicha ishga tushirildi. 2007-yil avgustda – ZiyoNET portali tubdan oʻzgartirildi va uning 2-talqini yaratildi. Uning bosh sahifasida oxirgi maʼlumotlar va Kutubxonada joylashtirilgan materiallar hamda muhokama uchun mavzular koʻrsatila boshlandi. 2007-yil oktyabrda – ZiyoNET barcha foydalanuvchilar uchun bepul sayt-satelitlarni yaratish imkoniyatini yaratdi. 2008-yilda – saytning asosiy sahifasi takomillashtirildi va bosh sahifada sayt-satelitlarlarda nashr etilgan maʼlumotlar berila boshlandi. 2009-yil yanvarda – ZiyoNet Portalining oʻzbek tilidagi talqini ishga tushirildi. 2009-yilda – Uz milliy domeni Internet-festivalida “Fan va taʼlim sohasidagi eng yaxshi sayt” nominatsiyasida 3-oʻrinni egalladi. 2009-yil oktyabrda sayt-satellitlar uchun bepul xostingni yaratish va qoʻllab-quvvatlash tizimi ishga tushirildi. 2010-yilda – Portalning 3-talqini ishga tushirildi. Tegishli boʻlimlar va loyihalarda resurslarning yangilanishini koʻrishda qulayliklar yaratish uchun barcha yangi materiallar bosh sahifaning bloklarida chiqarilishi boshlandi. Portalda quyidagi boʻlimlar mavjud edi: “Taʼlim”, “Abituriyent”, “Muassasalar”, “Saytlar”, “Imkoniyatlar”, “Aksiyalar”. 2011-yilda – Portalning asosiy sahifasida Fikr.uzdan eng yaxshi “Hafta yangiligi” va uTube.uzdan eng yaxshi “Hafta videosi” berila boshlandi. 2013-yil – “Xorijiy tillar” va “Rivojlantiruvchi oʻyinlar” boʻlimi yaratildi. 2014-yil 8-may ZiyoNET.uz portalining navbatdagi talqini yaratildi. Yangi logotip va yangi interfeys ishlab chiqildi: – ijtimoiy tarmoq ishlashni boshladi, ijtimoiy mavzuli guruhlarni yaratish imkoniyati yaratildi. Guruhda mavzularni muhokama qilish, izohlash, medifayllarni joylashtirish, fotoalbomlarni yaratish mumkin. Sinflar va taʼlim muassasalari uchun guruhlar ham yaratish mumkin. – “Savol-javoblar” servisi yaratilib (2014-yil 31-may), unda savollar berib, boshqa foydalanuvchilarning savollariga javob berish mumkin. Bir yildan kamroq vaqt oraligʻida, yaʼni 2015-yilda, “Savol-javoblar” boʻlimidagi savollar – 3 392 dan oshgan boʻlsa, 2016-yilda savollar 5 880 taga yetdi. – “Kutubxona” boʻlimi interfeysi yangilandi, kutubxonadagi resurslar oʻqiladigan formatda matnli va grafik shaqlda taqdim etildi. – Portalda roʻyxatdan oʻtish ID.UZ tizimi orqali amalga oshiriladi. – Tashrif buyuruvchilar uchun , foydali saytlar tavsiya etiladi. – 2015-yil yanvar oyida asosiy sahifaning dizayni oʻzgartirildi va ZiyoNET portalining boʻlimlariga yoʻnaltirilgan vidjetlar namoyish etildi. – 2015-yil iyunda ZiyoNET Portalining barcha sahifalarining chap tomonida “Translit” boʻlimi yaratildi. – 2015-yil iyulda “ZiyoNET” taʼlim tarmogʻiga 1069-sonli AOKAning litsenziyasi berildi. – 2018-yilda asosiy sahifaning dizayni yangilandi. ZiyoNET portalining resurslari: – “Abituriyent” boʻlimida – abituriyentlar uchun Oʻzbekiston Respublikasidagi OTMga oʻtish ballari, testlar, kvotalar, va h.k.z. toʻgʻrisidagi maʼlumotlar berib boriladi. – “Armiya va yoshlar” – Oʻzbekiston Respublikasi qurolli kuchlari, tarixi, muhim sanalari va harbiy maʼlumotlariga bagʻishlangan boʻlim. – “Audiokitoblar” – turli mavzulardagi (adabiyotlar, ilmiy kitoblar, ertaklar, darsliklar, tarix va boshqalar) rus, oʻzbek va boshqa tillardagi audio materiallar bazasi. – “Kutubxona” – Portal kutubxonasi Respublika OTM va ularning mualliflari tomonidan taqdim etilgan avtoreferatlar, dissertatsiyalar, bitiruv malakaviy ishlari va boshqa ishlarning manbaidir. 2021-yil 1-iyun holatiga koʻra, 11 6000 dan ortiq oʻquv adabiyotlar mavjud. – “Savol-javoblar” – Savol-javoblar xizmati. -“Arboblar” -“Oʻzbekiston arboblari” veb-sayti https://arboblar.uz/ Arxivlandi 2017-10-05 Wayback Machine saytida. manzilida joylashgan, Oʻzbekiston taraqqiyotiga hissa qoʻshgan taniqli insonlar haqida maʼlumot beradi. Ushbu sayt ilmiy-ommabop, maʼrifiy va taʼlimiy resursdir. – “Oʻyinlar” boʻlimida mahalliy dasturchilar tomonidan ishlab chiqilgan oʻzbek va rus tillaridagi oʻyinlar bilan bir qatorda, ingliz tilini oʻrganish boʻyicha 400 tadan ortiq taqdim qilingan oʻyinlar joylashtirilgan.Brauzerlarda Flash Player qoʻllab-quvvatlash tugaganligi sababli, oʻyinlar hozirda faol holatda emas. – “Taʼlimiy muassasalar” – respublikaning barcha taʼlim muassasalari, shuningdek, mutaxassisliklar toʻgʻrisidagi maʼlumotlar bazasi. – “Iqtidorli yoshlar” – Oʻzbekistondagi iqtidorli yoshlar toʻgʻrisidagi maʼlumotlar joylashtirilgan. – “Saytlar” (Saytlar reyestri) ushbu boʻlimda foydalanuvchilar taʼlimiy va bilim berishga moʻljallangan saytlar, kutubxonalar, turli xildagi maʼlumotnomalar, ensiklopediyalar, mashhur shaxslarning shaxsiy saytlari katalogi shakllantirilgan va foydalanuvchilarga tavsiya etilgan. – “Sayt-satellitlar” – taʼlim oluvchilar, oʻqituvchilar va boshqa tashabbuskor foydalanuvchilar oʻzlarining shaxsiy yoki taʼlim muassasalari uchun zn.uz domenida bepul sayt (sayt-satellit) yaratish imkoni yaratilgan.

  1. WordPress dasturining imkoniyatlari toʻrisida maʻlumot
  2. WordPress saytiga foydalanuvchilarning kirishi
  1. Sayt-satellitlari imkoniyatlari bilan ishlash
  2. WordPress sahifalari bilan ishlash

ROʻYXATDAN OʻTISH tugmasini bosganimizdan keyin quyidagi oyna hosil boʻladi va toʻldirish uchun berilgan boʻsh joylarga maʻlumotlarni kiritamiz va yana roʻyxatdan oʻtish tugmasini bosamiz.

Natijada Avtorizatsiyalash oynasiga yetib kelamiz hamda avtorizatsiyalash uchun KIRISH tugmasini bosamiz KIRISH tugmasi bosilgandan keying oynada VOYTI ni bosamiz.

Natijani RAZRESHIT qilamiz va roʻyxatdan oʻtishni yakunlaymiz.

ZiyoNET saytiga kirib pastgi qismiga tushganimizda imkoniyatlar boʻlimidan sayt yaratish boʻlimiga murojat qilamiz va keyingi oynadan sayt yaratish qonun-qoidalari bilan tanishish uchun strelka bilan koʻrsatilgan joyni bosamiz

Sayt-satellitlarini yaratish va ulardan foydalanish qoidalari bilan tanishganimizdan soʻng oʻsha oynani pastgi qismiga tushamiz va taxrirlashni boshlashimiz uchun birinchi koʻrsatilgan tugmachani belgilab olamiz hamda taxrirlashni nihoyasiga yetkazganimizdan soʻng toifani tanlab olamiz

Barcha ishni tugatganmizdan soʻng sayt yaratish tugmasini bosamiz va qoidalar bilan tanishganimizda bizga aytilganidek uch kun ichida bizga sayt yaratilganligi haqidagi malimot boshda kiritgan umail adresimizga javobi keladi uMail adrisga kelgan javob va biz sayt domenini yozamiz va saytni ochamiz 2.WordPress sahifalari bilan ishlash Baʻzi odamlar (ayniqsa, veb-ishlab chiquvchilar) bu jarayonni faqat mutaxassislar uchun ish deb taʻkidlashsa-da, oʻz veb-saytingizni yaratish unchalik qiyin emas. Kimda bor boʻlsa asosiy bilim Internetda buni osongina qilish mumkin. Bu aslida besh bosqichli oddiy jarayon: CMS (kontentni boshqarish tizimi) ni tanlang. Termoq Domen nomi kelajak sayt. Xosting va tarif rejasini tanlang. Sayt uchun mavzuni tanlang. Saytni oʻrnatish. Keling, har bir qadam haqida batafsilroq gaplashaylik. Shunday qilib, keling, boshlaylik. CMS nima? Ushbu qoʻllanmaning eng qiziqarli qismiga oʻtishdan oldin, muhim sizga WordPress nima va u nima ekanligi haqida umumiy fikr berish uchun dasturiy taʻminot. haqida alohida maqolamiz bor. Oʻqing va bu erga qaytib keling. Bu erda biz WordPress CMS haqida alohida gaplashamiz. WordPress kontentni boshqarish tizimi (CMS) boʻlib, bugungi kunda u dunyodagi eng mashhur CMS hisoblanadi. CMS – bu siz foydalanishingiz mumkin boʻlgan dasturiy taʻminot oddiy nazorat saytingizdagi kontent, masalan, foydalanish uchun qulay boshqaruv panelidagi rasmlar, videolar va maqolalar. WordPress Internetda eng koʻp afzal qilingan CMS boʻlsa-da, Drupal va Joomla kabi veb-saytlar yaratish uchun mos boʻlgan bir nechta boshqa dasturlar mavjud. Ammo qoʻshimcha funktsiyalarni ishlab chiqish uchun dasturchilarni mustaqil ravishda jalb qilishingiz kerakligiga tayyor boʻling. Biroq, ushbu CMS dasturlari ilgʻor foydalanuvchilar uchun koʻproq mos keladigan biroz rivojlangan xususiyatlarga ega. Shuning uchun biz har doim yangi boshlanuvchilarga WordPressni tavsiya qilamiz. WordPress uchun minglab tayyor plaginlar mavjud boʻlib, ular qoʻshimcha sifatida oʻrnatiladi va asosiy funksionallikni kengaytiradi, shuning uchun siz dasturchini yollashingiz va unga pul toʻlashingiz shart emas – hamma narsa tayyor. Foydalanish qulayligi hammaning WordPressni sevishining yagona sababi emas. Bu oddiydan tortib, deyarli har qanday veb-sayt yaratish uchun ishlatilishi mumkin boʻlgan kuchli dasturiy taʻminot shaxsiy blog onlayn doʻkonga yoki hatto oʻzingizning ijtimoiy tarmogʻingizga. “WordPress Internetdagi barcha saytlarning 27,4 foizida qoʻllaniladi”. – W3Techs maʻlumotlariga koʻra Hatto dunyodagi eng yirik korporativ kompaniyalar ham oʻzlarining rasmiy veb-saytlarini kuchaytirish uchun WordPress-dan foydalanadilar. Ulardan baʻzilari Kvars, Target, Bloomberg, Forbes, Bata va boshqalarni oʻz ichiga oladi. WordPress-da ham bor katta jamoa mashhur CMS-ni yanada yaxshilash uchun doimiy ravishda mavzular, plaginlar va qoʻshimchalar yaratadigan foydalanuvchilar. Odamlarning WordPress-ni tanlashining eng muhim sababi bu ochiq kodli loyihadir. Bu shuni anglatadiki, siz WordPress-ni yuklab olishingiz va undan xohlaganingizcha foydalanishingiz va xohlagancha koʻp veb-saytlar yaratishingiz mumkin, bepul! Automattic, WordPress dasturchisi, xatolarni tuzatish va platformani yanada yaxshilash uchun doimiy ravishda platformaga yangi yangilanishlarni tarqatadi. Hammasi tugadi, endi zerikarli ishlarni tugatdik, keling, qiziqarli qismga oʻtamiz: veb-sayt yaratish! Mukammal domen nomini toping. Mukammal domen nomini topish veb-sayt yaratishning eng qiyin qismidir, chunki sodda qilib aytganda, barcha yaxshi domen nomlari allaqachon olingan. Domen nomini tanlashda Rossiya uchun .ru, Ukraina uchun .ua, Qozogʻiston uchun .kz va Belarus uchun .by kengaytmali domen nomini olish maqsadga muvofiqdir. Ular ushbu mamlakatlar uchun nufuzli domen nomi kengaytmalari sifatida tan olinadi va saytingizga bir zumda yaxshi obroʻ-eʻtibor beradi. Misol uchun, Rossiyada ceteris paribus, ru zonasi boʻlgan saytlar afzalliklarga ega. Lekin, Rossiyada bu eng mashhur kengaytma, shuning uchun .ru zonasida nom tanlash baʻzan oson emas. Va nihoyat, domen tarixini tekshirishni unutmang. Ehtimol, bu nom bepul boʻlsa-da, lekin oʻtmishda bu nom ostida allaqachon sayt mavjud boʻlishi mumkin va unda yomon karma toʻplanishi mumkin, masalan, men yomon reklama usullaridan foydalanaman. Keyin qanchalik urinmasin, sizda yomon pozitsiyalar boʻlishi aniq va saytni reklama qilish sizga qiyin boʻladi. Tarixni tekshirish uchun recipdonor.com kabi xizmatlar mavjud. Domen nomi va xosting sotib olish. Domen sotib olishga tayyor boʻlgach, domen nomini roʻyxatga oluvchi bilan bogʻlanishingiz, uni oʻz nomingizga roʻyxatdan oʻtkazishingiz va eng yaxshi xostingni tanlashingiz kerak. WordPress saytingizni yaratish uchun sizga uning fayllarini saqlash uchun joy kerak. Xosting provayderlari yordamga keladi. Ushbu xizmat koʻrsatuvchi provayderlar sizga oʻzlarining kuchli serverlarida saytingizni joylashtirish uchun joy beradi va butun dunyodagi odamlarga saytingizga kirishga imkon beradi. Xosting provayderlari bir nechta takliflarni taklif qilishadi har xil turlari har xil turdagi saytlarni yaratish uchun xosting: Muntazam (virtual) xosting. Boshqariladigan WordPress hosting. Virtual shaxsiy serverlar (VPS). Maxsus xosting. Boshqariladigan, VPS va maxsus hosting sizga qimmatga tushadi. Yangi boshlanuvchilar uchun odatiy hosting turini tanlashni tavsiya qilamiz. Saytingiz kuniga minglab tashrif buyuruvchilarni qabul qila boshlaganida, siz yaxshiroq rejaga oʻtishingiz mumkin. Koʻpgina hosting provayderlari sizning erkinligingiz va domen nomingiz ustidan toʻliq nazorat qilish evaziga xosting paketini sotib olganingizda sizga bepul domen nomini taklif qilishadi. Shuning uchun, biz Beget.ru ni tavsiya qilamiz, Beget bilan hamma narsa toza va shaffof. Beget bizning sevimli xosting provayderlarimizdan biri boʻlib, nafaqat yaxshi tezligi va ishonchli xizmatlari, balki mijozlarga ajoyib darajada sezgir xizmatlari tufayli ham. Qoʻllab-quvvatlash javoblarining tezligi hayratlanarli. Bundan tashqari, Beget koʻp bloggerlar uchun WordPress-ni qoʻllab-quvvatlaydi foydali xususiyatlar WordPress avtomatik yangilanishi, bepul SSL, bepul kunlik zaxira nusxalari va boshqalar. Agar tajovuzkorlar saytingizni buzib, parolingizni oʻzgartirsa ham, siz undan zaxira nusxasini yaratishingiz mumkin zaxira Saytingiz uchun mavzu topilmoqda. Sizning veb-saytingiz deyarli tayyor, yagona muammo shundaki, veb-saytingiz dizayni unchalik professional koʻrinmaydi. Buning sababi, sizning WordPress saytingiz hozirda standart mavzudan foydalanmoqda. Xavotir olmang, bu mavzuni osongina chiroyliroq qilib oʻzgartirishingiz mumkin. WordPress katalogida bepul yuklab olishingiz va foydalanishingiz mumkin boʻlgan minglab bepul mavzular mavjud. Biroq, ushbu mavzularning aksariyati xunuk dizaynga ega va butun Internetdagi minglab boshqa bloglar tomonidan qoʻllaniladi, bu sizni ular orasida noyob qilmaydi. Veb-saytingiz professionalroq koʻrinishi uchun veb-saytingiz uchun premium WordPress mavzusidan foydalanish muhimdir.
WordPress saytini sozlash. Boshlash vaqti keldi amaliy ish va WordPress saytingizni sozlashni boshlang. Yangi maqolalar yaratish va saytga tarkibni yuklashdan oldin, siz bir nechta juda muhim narsalarni qilishingiz kerak. Saytning asosiy sozlamalaridan boshlaylik. Asosiy parametrlarni oʻrnatish 1-qadam: Quyidagi kabi havolani bosish orqali WordPress boshqaruv panelini oching: yourdomain.com/wp-admin va foydalanuvchi nomingiz va parolingizni kiriting. 2-qadam. “Sozlamalar” boʻlimiga oʻting. Yorliqlarda umumiy Va yozish hamma narsa intuitiv tarzda aniq, ularda siz vaqt mintaqangizni, sana formatini tanlashingiz kerak yoki hatto saytingiz nomini oʻzgartirishingiz mumkin. Ammo oʻqish yorligʻining oʻziga xos nuanslari bor. Bu erda siz rasmdagi kabi RSS parametrlarini oʻrnatishingiz kerak: Agar siz RSS variantini qoldirsangiz – toʻliq matn botlar sizning kontentingizni oʻgʻirlaydi. 3-qadam: Saytingiz URL manzillari qanday koʻrsatilishini oʻzgartirish uchun doimiy havolalar sozlamalariga oʻting. Skrinshotda koʻrsatilganidek, men buni oʻzim qildim. Ushbu format sizga oddiy va qisqa URL manzillarini yaratishga imkon beradi, men ham xuddi shunday qilishni tavsiya qilaman. Xavotir olmang, mening maqolalarim shunday qisqa havolalar bilan yuqoriga chiqadi. Saytning mavzusini oʻrnatish. WordPress-da veb-saytingiz uchun bepul mavzularni oʻrnatish juda oson. Siz shunchaki borishingiz kerak ” Tashqi koʻrinish » « Mavzular“, katta maʻlumotlar bazasidan mavzuingizni toping va bosing” Oʻrnatish“. Lekin premium mavzuni sotib olganingizda uni oʻzingiz qoʻlda oʻrnatishingiz kerak. Premium mavzuni yuklab olgandan soʻng, siz mavzu fayli va mavzuni qanday sozlash boʻyicha koʻrsatmalar bilan mavzu hujjatlarini oʻz ichiga olgan ZIP faylini olasiz. Oʻrnatish vaqtida xatolikka yoʻl qoʻymaslik uchun oʻtishdan oldin shoshilmang va ushbu koʻrsatmalarni oʻqing.
Ziyonetda yaratilgan Veb-saytni menyu hamda dizaynini WordPress dasturi orqali sozlash Veb-saytni sozlash va tahrirlash uchun quyida keltirilgan rasmdagi address orqali murojat qilinadi, yaʼni bu adress saytning administrator boʻlimi hisoblanadi. 1-rasm. Saytning administrator qismiga kirgandan keyin quyidagi boʻlim orqali saytning interfeysini oʻzgartirish mumkin. (2-rasm) 2-rasm.

Bu rasmda saytning har xil turdagi interfeyslari koʻrsatilgan boʻlib, shu interfeyslardan xohlagan birini tanlashimiz mumkin boʻladi. (3-rasm) 3-rasm. Yuqorida koʻrsatilgan interfeyslardan birortasi tanlangandan keyin aktivirovat tugmasi bosiladi. (4-rasm) 4-rasm Bu rasmda WordPress dasturiga oʻtish koʻrsatilgan (5-rasm) 5-rasm. Bu rasmda WordPress dasturiga oʻtgandan keyin sozlash oynasi koʻrsatilgan va bu orqali saytimizni sozlashimiz mumkin boʻladi. (6-rasm) tashkiloti 6-rasm Bu rasmda boʻlimning dastlabki qismida sayt xususiyatlari joylashgan. (7-rasm) 7-rasm Keyingi qadamda esa sayt adressiga murojat qilgan paytimizda sayt yorligʻini joylashtirish mumkin hamda uning pastki qismida saytning nomini oʻzgartirishimiz mumkin. (8-rasm) 8-rasm. Quyida koʻrsatilgan oynada saytning menyu qismini yaratish hamda sozlash mumkin. (9-rasm) 9-rasm. Veb-saytga maʼlumotlar joylashtirish Bu rasmda sayt menyusini yaratish koʻrsatib oʻtilgan. Bu menyuni yaratish uchun Dobavit tugmasiga murojaat qilamiz. (1-rasm) 1-rasm. Bu rasmda saytning tezkor menyusini yaratish koʻrsatib oʻtilgan. Tezkor menyuni yaratish uchun Vidjetы boʻlimiga murojaat qilamiz. (2-rasm) 2-rasm. Saytning har bir boʻlimga maʼlumot joylash uchun Zapisi boʻlimiga murojaat qilamiz. (3-rasm) 3-rasm.

  1. Qanday Oʻzbek, rus va ingliz tillaridagi zamonaviy elektron taʻlim resurslarini bilasiz?
  2. Multimedia texnologiyasi qoʻllanishining qanday sohalarini bilasiz?
  3. Qanday pedagogik dasturiy taʻminotlaridan foydalanishni bilasiz?
  4. AutoPlay Media studio dasturi toʻrisida nimalarni bilasiz
  5. AutoPlay Media studio amaliy dasturiy taʻminoti orqali qanday qilib 3D – kitob yaratish mumkin?
  6. AutoPlay Media studio amaliy dasturiy taʻminoti orqali qanday qilib baholash testlarini yaratish mumkin?
  7. AutoPlay Media studio amaliy dasturiy taʻminoti orqali qanday testlar turini yaratish mumkin?
  8. Power Point tizimining imkoniyatlari qanday?
  9. Taqdimot slaydlari qanday yaratiladi?
  10. Prezentasiya slaydlari obʻektlariga animasiya va tovush effektlari qanday beriladi?
  11. Power Point tizimining imkoniyatlaridan foydalangan holda amaliy prezentasiya slaydlarini yarating va ularni namoyish qiling.
  12. Prezentasiya asosan qaysi dastur asosida amalga oshiriladi?
  13. Slayd konstruktori qanday buyruqlarni amalga oshiradi?
  14. ZiyoNET taʻlim portali qanday portal?
  15. WordPress sahifalari bilan ishlashni bilasizmi?
  16. AutoPlay Media Studio dasturida loyihaga sahifa qoʻshish uchun qaysi amallar bajarilishi kerak?
  17. AutoPlay Media Studio dasturida sahifaga tugma oʻrnatish uchun qaysi amallar bajarilishi kerak?
  18. AutoPlay Media Studio dasturida sahifaga matn kiritish uchun qaysi amallar bajarilishi kerak?
  19. AutoPlay Media Studio dasturida sahifaga video lavha oʻrnatish uchun qaysi amallar bajarilishi kerak?
  20. AutoPlay Media Studio dasturida sahifadagi yozuvning shrift parametrlarini oʻzgartirish uchun qaysi amallar bajarilishi kerak?
  21. AutoPlay Media Studio dasturida sahifadagi yozuvga veb-saytni bogʻlash uchun qaysi amallar bajarilishi kerak?
  22. AutoPlay Media Studio dasturida sahifadagi tugmaga tanlagan sahifaga oʻtish uchun qaysi amallar bajarilishi kerak?
  23. AutoPlay Media Studio dasturida sahifadagi tugmaning sahifada joylashuvi parametrlarini oʻzgartirish uchun qaysi amallar bajarilishi kerak?
  24. AutoPlay Media Studio dasturida sahifadagi tugma bosilganida tugmadagi yozuvning rangi oʻzgarishi uchun qaysi amallar bajarilishi kerak?
  25. AutoPlay Media Studio dasturida loyiha parametrlarini oʻzgartirish uchun qaysi amallar ketma-ketligini bajarish kerak?
  26. AutoPlay Media Studio dasturida keyingi sahifaga oʻtish uchun tanlangan tugma ustida qaysi amallar bajarilishi kerak?
  27. AutoPlay Media Studio dasturida saxifa ustida sichqonchaning chap tugmasi 2-marta bosilsa, qaysi oyna ochiladi?

IV. Z-ZINI TEKSHIRISH UCHUN TEST SAVOLLAR

Savol Javob Javob Javob Javob
1 Portfolio soʻzining maʼnosi berilgan qatorni toping? ingliz tilidan – portfel, zarur ishlar va hujjatlar uchun papka nemis tilidan – sumka, portfel va papka yunon tilidan – portfel, sumka va hujjatlar uchun papka ispan tilidan – portfel, zarur ishlar va hujjatlar uchun sumka
2 Hujjatlar, ish namunalari, fotosuratlar, taqdim etilayotgan materiallar, mutaxassis xizmatlari toʻplamidan iborat tushunchani toping. Portfolio Taqdimot Hisobot Amaliyot
3 Portfolioni birinchi boʻlib qaysi kasb egalari ishlatgan? Arxitektorlar Biznesmenlar Fotograflar Oʻqituvchilar
4 Qaysi portfolio ahamiyat faoliyatdagi yutuqlarni tasdiqlovchi hujjatlarga qaratiladi? yutuqlar portfoliosi taqdimot portfoliosi hisobot koʻrinishidagi portfolio majmuaviy portfolio
5 Qaysi portfolio pedagogning eng yaxshi ishlari toʻplami, yangi ishga kirayotganda, suhbatdan oʻtish uchun yoki turli tanlovlarda qatnashish uchun kerak boʻladi? taqdimot portfoliosi yutuqlar portfoliosi hisobot koʻrinishidagi portfolio majmuaviy portfolio
6 Qaysi portfolio biror-bir loyiha ishini tugatayotgan vaqtda bajarilgan ishlar va erishilgan yutuqlar haqida maʼlumot beradi? hisobot koʻrinishidagi portfolio yutuqlar portfoliosi taqdimot portfoliosi majmuaviy portfolio
7 Qaysi portfolio boshqa portfolio koʻrinishlarini qamrab oladi va oʻqituvchi portfoliosini namoyish etishga xizmat qiladi? majmuaviy portfolio hisobot koʻrinishidagi portfolio yutuqlar portfoliosi taqdimot portfoliosi
8 Elektron portfolio tizimida shaxsiy kabinetga kirish uchun zarur boʻladi Login va parol Elektron kalit Elektron imzo Faqat login
9 AutoPlay Media Studio dasturida sahifaga matn kiritish uchun qaysi amallar bajarilishi kerak? Object – Paragraph Object – Web Object – Checkbox Object – Grid
10 AutoPlay Media Studio dasturida sahifaga video lavha oʻrnatish uchun qaysi amallar bajarilishi kerak? Object – Video Object – Slideshow Object – Flash Object – Image
11 AutoPlay Media Studio dasturida sahifadagi yozuvning shrift parametrlarini oʻzgartirish uchun qaysi amallar bajarilishi kerak? Object – Properties- Font Object – Properties- Spelling Object – Properties- Match Normal Object – Properties- Attributes
12 AutoPlay Media Studio dasturida sahifadagi yozuvga veb-saytni bogʻlash uchun qaysi amallar bajarilishi kerak? Object – Properties- Quick Action- View Website Object – Properties- Quick Action- Send Email Object – Properties- Quick Action- Explore Folder Object – Properties- Quick Action- Play Multimedia
13 AutoPlay Media Studio dasturida sahifadagi tugmaga tanlagan sahifaga oʻtish uchun qaysi amallar bajarilishi kerak? Object – Properties- Quick Action- Show Page- Specific Page Object – Properties- Quick Action- Show Page- Back Object – Properties- Quick Action- Show Page- Forward Object – Properties- Quick Action- Show Page- Previous
14 AutoPlay Media Studio dasturida sahifadagi tugmaning sahifada joylashuvi parametrlarini oʻzgartirish uchun qaysi amallar bajarilishi kerak? Object – Properties – Attributes – Auto-Resize Object – Properties – Attributes – State Object – Properties – Attributes – Cursor Object – Properties – Attributes – Sounds
15 AutoPlay Media Studio dasturida sahifadagi tugma bosilganida tugmadagi yozuvning rangi oʻzgarishi uchun qaysi amallar bajarilishi kerak? Object – Properties – Slick Object – Properties – Normal Object – Properties – Highlight Object – Properties – Disabled
16 AutoPlay Media Studio dasturida loyiha parametrlarini oʻzgartirish uchun qaysi amallar ketma-ketligini bajarish kerak? Project – Settings Page – Properties Object – Properties Dialog – Settings
17 AutoPlay Media Studio dasturida keyingi sahifaga oʻtish uchun tanlangan tugma ustida qaysi amallar bajarilishi kerak? Quick Action – Show Page – Next Quick Action – Show Page – Previous Quick Action – Explorer Folder Quick Action – Open Document
18 AutoPlay Media Studio dasturida saxifa ustida sichqonchaning chap tugmasi 2-marta bosilsa, qaysi oyna ochiladi? Page – Properties Button – Properties Label – Properties Image – Properties
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
A A A A A A A A A A A A A A A A A A
    V.ADABIYOTVA MANBALARROʻYXATI
    1. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 5-oktyabrdagi “Raqamli Oʻzbekiston — 2030” strategiyasini tasdiqlash va uni samarali amalga oshirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi PF-6079-son Farmoni.
    2. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 14-sentyabrdagi “Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarining joriy etilishini nazorat qilish, ularni himoya qilish tizimini takomillashtirishga oid qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida” PQ-4452-son Qarori.
    3. Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 21-oktyabrdagi “Internet jahon axborot tarmogʻida milliy kontentni rivojlantirishga doir qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida” 888-son Qarori.
    4. Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 13-maydagi “Maktabgacha taʼlim tashkilotlari faoliyatini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi 391-son Qarori.
    5. Begimkulov U.Sh. Pedagogik taʼlimda zamonaviy axborot texnologiyalarini joriy etishning ilmiy-nazariy asoslari. Monografiya. -T.: Fan, 2007.
    6. Ishmuxamedov R.,Abduqodirov A., Pardaev A. Taʻlimda innovasion texnologiyalar. -T, Isteʻdod, 2008, 180 bet.
    7. Aripov M. va boshqlar.Axborot texnologiyalari.-Toshkent, 2009.
    8. Gʻulomov S., Alimov R. va boshqalar. Axbotor tizimlari va texnologiyalari. -T.: Sharq nashriyoti, 2000.
    9. Yuldashev U., Boqiev R., Zokirova.F.Informatika va axborot texnologiyalari. Elektron oʻquv qoʻllanma. – T, 2004.
    10. Qodirov B.Gʻ., Begimqulov U.Sh., Abduqodirov A.A. Axborot texnologiyalari. Elektron darslik. 2002-y.

    VI. TARQATMA MATERIALLAR

    Ishchi kitob yaratish

    Darsning maqsadi: O’quvchilarning MS Excel da matematik amallar va funksiyalarni qo`llash bo’yicha bilim va shaxsiy fazilatlarni shakillantirish.

    Vazifalar:
    v MS Excel dasturi haqida tushuncha berish.
    v MS Excel da matematik amallar va funksiyalarni qo`llash haqida tushuncha berish.
    v MS Excel dasturining oynasi haqida tushuncha berish.
    v MS Excelda qo’shimcha nusxalarni yaratish haqida tushuncha berish.
    v MS Excel dasturining menyulari haqida tushuncha berish.
    v MS Excel dasturining uskunalar paneli haqida tushuncha berish.
    Kutilayotgan natijalar:
    Ø MS Excel dasturi haqida tushunchaga ega bo’lishadi.
    Ø MS Excel da matematik amallar va funksiyalarni qo`llash bo’yicha tushunchaga ega bo’lishadi.
    Ø MS Excel dasturining oynasi haqida tushunchaga ega bo’lishadi.
    Ø MS Excelda qo’shimcha nusxalarni yaratish haqida tushunchaga ega bo`lishadi.
    Ø MS Excel dasturining menyulari haqida tushunchaga ega bo`lishadi.
    Ø MS Excel dasturining uskunalar paneli haqida tushuncha ega bo`lishadi.
    Dars turi: Aralash.
    Talab etiladigan vaqt:4 0 min.
    Darsning texnologik xaritasi.
    Dars bosqichlari:
    Dars mazmuni:
    Vosita
    Tashkiliy
    Salomlashish,yo’qlama,jurnalni to’ldirish,o’quvchilarning darsga tayyorgarligini ko’zdan kechirish.
    O’tilgan
    mavzuni
    mustaxkamlash

    O’quvchlar o’tilgan mavzuni mustaxkamlashi uchun« Kim topqir » metodidan foydalaniladi. Bu metodni qo’llashda pedogogik xodimdan yuqori malaka talab etiladi.Bunda o’qituvchi barcha o’quvchilarni oldiga kompyuter kurilmalarni qo`yib chiqadi, o’quvchilar shu qurilmalarni vazifasin aytib berishadilar.

    O’rgimchak to’ri
    Kim topqir.
    mavzuni
    Bayoni

    Dars mavzusi, maqsadi,kutilayotgan natijalarni bayon qilinadi.O’qituvchi tomonidan o’quvchlarga «Aqliy hujum» metodi – “MS Excel dasturining vazifasi?” nima degan savol beradi. O’quvchilar har biri o’z fikrini og’zaki bildiradi, javoblarini aniq va qisqa tarzda bayon etadilar.Bildirilgan fikr-g’oyalar muhokama qilinmaydi va baholanmaydi. Bildirilgan har qanday fikr-g’oyalar,ular hatto to’g’ri bo’lmasa ham inobatga olinadi.Har bir o’quvchini qatnashishini ta’minlash lozim. MS Excel dasturi haqida tushunchalar,misollar va ma’lumotlar beriladi.kompyuterda amaliy ish bajariladi.

    Aqliy hujum
    mavzuni
    mustaxkamlash

    Yangi mavzuni mustaxkamlash uchun “T-chizma”- bunda o’quvchilar yakka tartibda o’z fikr-mulohazalarini bildiradilar.Yani o’quvchlar fikrga qo’shilsalar ha tomonga (+) belgisini,qo’shilmasalar Yoq tamonga (-) belgisini qo’yishadi.So’ng “boshqotirma” ishlashadi.

    T-chizma
    enerjaejis
    Yakuniy.

    Darsda faol ishtrok etkan o’quvchlarni baholash va rag’batlantirish,mavzu bo’yicha o’quvchlarni fikr-mulohazalarini tinglash.

    Darsga yakun yasash. Uyga vazifa –
    Nazorat savollarga tayyorlanib kelish.
    Muhokama.
    O`.T.I.B.D.O`: Yu.Q.Yusupova
    Mavzu: MS Excel da matematik amallar va funksiyalarni qo`llash .
    1. MS Excel da matematik amallar va funksiyalarni qo`llash.
    2. MS Excel dasturini ishga tushirish.
    3 .MS Excel oynasi bilan tanishuv.
    4 . MS Excelda izohlarni kiritish.
    5 . MS Excelda qo’shimcha nusxalarni yaratish.

    MS Excel dasturini ishga tushirish. MS Excel dasturini yuklashdan oldin Windows dasturini yu k lash lozim. Bu esa sodda, ya’ni xozirgi paytda kompyuter yuklanishi bilan amalga oshadi.

    MS Excel dasturini yuklash jarayoni quyidagicha:

    1. Kompyuter yoqiladi. Ekranda muloqot oynasi paydo bo’lib, foydalanuvchi nomi va paroli so’ralsa, ular kiritilib, Enter tugmachasi bosiladi.

    2. “Sichqoncha” ko’rsatkichi ekranning quyi qismida joylashgan Pusk (Start) tugmasiga keltirilib, chap tugmasi bosiladi.

    3. “Sichqoncha” ko’rsatkichi Programm bandiga keltiriladi.

    4. Dasturlar ro’yxatidan Microsoft Excel tanlanadi, “sichqoncha” tugmasi uning ustida bosiladi, natijada MS Excel dasturning zarvarag’i ekranga chiqadi.

    So’ngra MS Excelning ish jadvali ekranga chiqadi.

    MS Excel oynasi bilan tanishuv. MS Excel oynasi xam MS Word dasturining oynasi bilan qisman bir xil bo’lib, unda xam vositalar q atori, formula satri bor. MS Excelning ishchi varagi Kniga (kitob) deb nomlanadi. MS Excelning ishchi varag ` i Kniga (kitob) elektron jadvallardan, ya’ni ustun va qatorlardan tashkil topgan. Ustunlar alfa b it h arflari bilan belgilansa, qatorlar sonlar bilan belgilanadi. Ishchi sahifaning pastki chap tomonida MS Excelning ishchi kitobining varaqlari (listlari) joylashgan.

    MS Excelda qo’shimcha nusxalarni yaratish. Ayrim hollarda bir yacheykadagi malumotlarning nushasini boshqa yacheykaga yoki diopazonga to’g’ri keladi. Bu ishlarni elektron jadvalda nushalash buyrug’ i orqali amalga oshiriladi.

    Nusxa ko’rinish bir necha usulda amalga oshiriladi.
    Yacheykadagi ma`lumotlarni boshqa yacheykaga ko’chirish.

    Yaschekadan malumotlarni diapazonga ko’chirish. Bunda belgilangan diapazonning har bir yacheykasida ko’chirilayotgan yacheyka m ` alu mo tlari hosil bo’ladi.

    Diopazondan diopazonga ko’chirish. Diopazon o’lchamlari bir hilda bo’lishi kerak. Yacheykadan nusha ko’chirishda uning ichidagi m`alumotlar va o’zgaruvchilar bilan birga barcha bichimlash atributlari xam ko’chiriladi.

    Nushalash 2 bosqichda amalga oshiriladi:
    1.Nusha ko’chirish uchun yacheyka yoki diopazo’nni ajratish va uni buferga ko’chirish.

    Jadval kursorini nusxa joylashtirilishi kerak bo’lgan diapazonga o’tkazish va buferga ko’chirilgan ma’lumotlarni unga qo’yish.

    Olingan nusha tegishli yacheyka yoki diapazonga qo’yilgandan keyin EXCEL bu yacheykadan malumotlarni yoqatadi. Shuning uchun agar yacheykadagi oldingi axborotlar zarur bolsa darhol (To’g’irlash) – >(bekor qilish) buyrug’ini berish yoki Ctrl+Z tugmalarini baravar bosish kerak.

    Uskunalar paneli yordamida nusxalash.

    Nusxa ko’chirish amalini bajarish uchun standart uskunalar panelida 2ta tugma (piktogramma) mavjud. Bular nusxalanayotgan ma`lumotlarni cho’ntakka olish(bu ferga nusxa olish) va cho’ntakdan chiqarish (buferdan nusxani chiqarish) tugmalaridir, yani kopirovat v bufer va vstavit iz bufera.

    Agar sichqoncha ko’rsatkichi cho’ntakka kopiravot v bufer (Buferga nusxa olish) tugmasiga olib kelgan holda bosilsa, ajratilgan bo’lsa yacheykadagi ma`lumotlar cho’takka olinadi. Shundan so’ng ko’yiladigan yacheyka malumotlashtirilib, cho’ntakdan chiqarish vstavit iz bufera (Buferdagi nushani qo’yish) tugmasiga sichqoncha ko’rsatkichi olib kelib bosiladi.

    Sudrab olib o’tish amali orqali nusxa ko’chirish.

    EXCELda nusha ko’chirish kerak bo’lgan yacheyka yoki diapazo’ndan malumotlarni sudrab olib o’tish orqali nusxa Ko’chirishni amalga oshirish mumkin. Nusha ko’chirish kerak bo’lgan yacheyka (diopazon)ni ajratib, undan keyin sichqoncha ko’rsatkichini yacheyka diopazon chegaralaridan biriga olib keling. Ko’rsatgich strelkaga aylanganidan so’ng Ctrl tugmasini bosing. Ko’rsatgichda qo’shimcha > belgisi hosil bo’ladi. Shundan so’ng ma’lumotlarni tanlangan yacheykangizga sudrab olib o’tishingiz mumkin. Olib o’tilayotganda Ctrl tugmasi bosib turiladi. Shunday holatda oldingi yacheykadagi ma’lumotlar saqlanib qoladi. Ctrl tugmasi bosilmasa oldingi yacheyka ma’lumotlari o’zida saqlanmay keyingi yacheyka ma’lumotiga aylanib qoladi.

    Yacheyka yo’ki diopazondagi malumotlarni almashtirish.

    Yacheyka yoki diopazon malumotlarini boshqa yacheykalarga Olib o’tish vaqtida bu malumotlarni boshqasiga almashtirish ham mumkin. Buning uchun yacheyka yoki diopozon ajratib olinadi va sichqoncha ko’rsatkichi bu yacheyka yoki diopozon chegaralaridan biriga olib kelinadi. Sichqoncha ko’rsatkichi o’rnida strelka paydo bo’lgandan so’ng kerakli yacheykaga olib (sudrab ) o’tiladi va sichqoncha tugmasini qo’yib yuboriladi. Bunda oldingi yacheykadagi malumotlar keyingi yacheykaga almashtiriladi.Bunday ko’rinish vaqtida Ctrl tugmasi bosiladi.

    MS Excel dasturini ishga tushirish. MS Excel dasturini yuklashdan oldin Windows dasturini yuklash lozim.

    MS Excel dasturini yuklash jarayoni quyidagicha:
    1. Kompyuter yoqiladi.

    2. « Сичконча » ko’rsatkichi ekranning quyi qismida joylashgan Пуск (Start) tugmasiga keltirilib, chap tugmasi bosiladi.

    3. «Сичконча» ko’rsatkichi “Программы” bandiga keltiriladi va bosiladi.

    4. Dasturlar ro’yhatidan Microsoft Excel tanlanadi va «сичконча» tugmasi bosiladi, natijada MS Excel dasturining zarvarag’I ekranga chiqadi so’ngra MS Excelning ish jadvali ekranga chiqadi.

    Uni oynasi bilan tanishuv . MS Excel dasturi o’z menyu va uskunalar majmuasiga ega bo’lib, uning menyusida quyidagi bo’limlar mavjid:

    Стандартная uskunalar paneli
    Форматирование uskunalar paneli
    Formulalar qatori

    MS Excelda qo’shimcha nusxalarni yaratish. Ayrim hollarda bir yacheykadagi ma`lumotlarning nushasini boshqa yacheykaga yoki diopazonga to’g’ri keladi. Bu ishlarni elektro’n jadvalda nushalash buyrug’i orqali amalga oshiriladi.

    Nusxa ko’rinish bir necha usulda amalga oshiriladi.
    Yacheykadagi ma`lumotlarni boshqa yacheykaga ko’chirish.

    Yascheykadan malumotlarni diopazonga ko’chirish. Bunda belgilangan diopazonning har bir yacheykasida ko’chirilayotgan yacheyka malumotlari hosil bo’ladi.

    Diopazondan diopazonga ko’chirish. Diopazon o’lchamlari bir hilda bo’lishi kerak. Yacheykadan nsxa ko’chirida uning ichidagi ma`lumotlar va o’zgaruvchilar bilan birga barcha bichimlash atributlari xam ko’chiriladi.

    Nushalash 2 bosqichda amalga oshiriladi:
    1.Nusxa ko’chirish uchun yacheyka yoki diopazo’nni ajratish va uni buferga ko’chirish.

    Jadval kursorini nusxa joylashtirilishi kerak bo’lgan diapazonga o’tkazish va buferga ko’chirilgan ma’lumotlarni unga qo’yish.

    Olingan nusha tegishli yacheyka yoki diapazonga qo’yilgandan keyin EXCEL bu yacheykadan malumotlarni yoqatadi. Shuning uchun agar yacheykadagi oldingi axborotlar zarur bolsa darhol “PRAVKA” (To’g’irlash) – “OTMENIT”(bekor qilish) buyrug’ini berish yoki Ctrl-Z tugmalarini baravar bosish kerak.

    Uskunalar paneli yordamida nusxalash.

    Nusxa ko’chirish amalini bajarish uchun standart uskunalar panelida 2ta tugma (piktogramma) mavjud. Bular nusxalanayotgan malumotlarni cho’ntakka olish(bu ferga nusxa olish) va cho’ntakdan chiqarish (buferdan nusxani chiqarish) tugmalaridir, yani

    KOPIRAVAT v BUFER va VSTAVIT iz BUFERA .

    Agar sichqoncha ko’rsatkichi cho’ntakka kopiravot v bufer (Buferga nusxa olish) tugmasiga olib kelgan holda bosilsa, ajratilgan bo’lsa yacheykadagi malumotlar cho’takka olinadi. Shundan so’ng ko’yiladigan yacheyka malumotlashtirilib cho’ntakdan chiqarish vstavit iz bufera (Buferdagi nushani qo’yish) tugmasiga sichqoncha ko’rsatkichi olib kelib bosiladi.

    Sudrab olib o’tish amali orqali nusxa ko’chirish.

    EXCELda nusha ko’chirish kerak bo’lgan yacheyka yoki diapazo’ndan malumotlarni sudrab olib o’tish orqali nusxa Ko’chirishni amalga oshirish mumkin. Nusha ko’chirish kerak Bo’lgan yacheyka (diopazo’n)ni ajratib, undan keyin sichqoncha ko’rsatkichini yacheyka diopazo’n chegaralaridan biriga olib keling. Ko’rsatgich strelkaga aylanganidan so’ng Ctrl tugmasini bosing. Ko’rsatgichda qo’shimcha “Q” belgisi hosil bo’ladi. Shundan so’ng ma’lumotlarni tanlangan yacheykangizga sudrab olib o’tishingiz mumkin. Olib o’tilayotganda Ctrl tugmasi bosib turiladi. Shunday holatda oldingi yacheykadagi ma’lumotlar saqlanib qoladi. Ctrl tugmasi bosilmasa oldingi yacheka ma’lumotlari o’zida saqlanmay keyingi yacheyka ma’lumotiga aylanib qoladi.

    Listlar bilan ishlash. EXCEL dasturi ishga tushirilgandan so’ng aftomatikravishda yangi ishchi kitob КНИГА -1” nomi bilan yaratiladi .Agarda siz boshqaIshchi kitob yaratmoqchi bo’lsangiz ,uskunalar panelidagi Создать piktogrammasiga sichqoncha ko’rsatkichini keltirib tugmani bosishingiz kerak bo’ladi .Yangi yaratilayotgan kitob kampyuter hotirasida saqlanib,halifayl sifatida diskda saqlanmagan bo’ladi .Agar aloxida ko’rsatilgan bo’lmasa ,jadvaldagi ishchi varaqlar 16 tagacha bo’lishi mumkin.Yangi yaratilgan ishchi kitobida bitta varaq bilan faol ish olib boriladi . Boshqa varaqni faollshtirish uchun shu varaqni yorlig’i ustiga sichqoncha ko’rsatkichini olib kelib bosish kerak . Boshqa varaqlarni ko’rib chiqish uchun aylanma ko’rsatkich tugmasini bosish kerak. Alohida nom berilmaganm bo’lsa ishchi jadval varaqlari ЛИСТ 1”, “ ЛИСТ 2” kabi nomlanadi .Bu varaqalarni qayta nomlash ham mumkin.

    Varaq nomlarini o’zgartirishni quydagi usullarda amalga oshirish mumkin:
    “FORMAT”-“LIST”- “ PEREIMENOVAT”
    buyruqlarini tanlagan xolda yangi varaq nomini kiritish.

    – Sichqoncha ko’rsatkichini varaq yorlig’I ustiga olib borib chap tugmachani 2 marta boshish va yangi nomni kiritish.

    -Sichqoncha ko’rsatkichini varaq yorlig’i ustiga olib kelish

    va sichqonchaning o’ng tugmasini bosish va kontekstli menyuda quydagi buyruqlarni bajarish : Menyudagi “PEREIMENOVAT”– (QAYTA NOMLASH ) buyrug’ini tanlash va yangi nomni kiritish..

    Yangi kiritilgan nomlar uzunligi bo’sh joy bilan birgalikda

    31 ta belgigacha bo’lishi mumkin . Agarda uzun nom berilgan bo’lsa, varaqlar yorlig’i ham shunchalik katta bo’lib ,keyingi varaq yorliqlarining nomlari ko’rinmay qoladi .

    Ishchi kitobga qo’shimcha yangi varaqlar kiritish 3 yo’l bilan
    amalga oshiriladi:
    -“vistavka”-“list” buyruqlarini bajarish orqali;
    -Sichqonchaning o’ng tugmasi varaq yorlig’i ustiga bosib
    .kontekstli menyudagi “vistavit”(qo’yish) buyrug’ini tanlash
    Shift +F11 tugmalarini barobar bosish orqali :

    Eslatma. Yuqoridagi amallar bajarilgandan so’ng ishchi kitobdagi yangi qo’shimcha varaq aftomatik ravishda faollashganm varaq xolatiga o’tadi va nomi ko’rsatilgan o’z yorlig’iga ega bo’ladi .

    Ishchi kitobdagi kerak bo’lmagan varaq nomlariniolib tashlash
    “yopish” quydagi usullartdan amalga oshiriladi :
    -“PRAVKA”-“UDALIT LIST” buruqlar ketma ketligini bajarisahorqali :
    -Sichqonchaning o’ng tugmasini olib tashlayotgan varaq
    yorli’g’i ustida bosish va buyruqlar menyusidan “UDALIT”
    (OLIB TASHLASH) buyrug’i tanlash orqali.
    Bunda EXCEL varaqni olib tanlashni tasdiqlashingizni so’raydi.

    T chizma ”- bunda o ’ quvchilar yakka tartibda o ’ z fikr – mulohazalarini bildiradilar . Ya ’ ni o ’ quvchilar fikrga qo ’ shilsalar ha tamonga (+) belgisini , qo ’ shilmasalar yoq tamonga (-) belgisini qo ’ yishadi .

    Shavkat Mirziyoyev kitobxonlik madaniyatini oshirish bo‘yicha komissiya tuzish to‘g‘risida farmoyish imzoladi

    O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti “Kitob mahsulotlarini chop etish va tarqatish tizimini rivojlantirish, kitob mutolaasi va kitobxonlik madaniyatini oshirish hamda targ‘ibot qilish bo‘yicha komissiya tuzish to‘g‘risida” farmoyish imzoladi. Hujjat matnini O‘zA keltirdi.

    “Mustaqillik yillarida mamlakatimizda ta’lim muassasalari uchun o‘quv adabiyotlari yaratish va o‘quvchilarga yetkazishning mustahkam tizimi yaratildi, bunda O‘zbekistonda ta’lim berilayotgan yettita tilda darslik va o‘quv qo‘llanmalari nashr etilmoqda. Axborot-resurs va axborot-kutubxona markazlarining moddiy-texnika bazasi yangilanib, zamonaviy elektron kutubxonalar tizimlari faoliyat ko‘rsatmoqda”, — deyiladi farmoyishda.

    “Shu bilan birga, ushbu muhim soha rivoji bilan bog‘liq aholi, xususan, yoshlar o‘rtasida kitob mutolaasi va kitobxonlik madaniyatini oshirishda bir qator muammolar mavjudligini qayd etish lozim.

    Avvalo, badiiy, ma’rifiy, ilmiy-ommabop, tarbiyaviy, yoshlarning intellektual salohiyatini oshirishga qaratilgan adabiyotlarni chop etish, ular bilan ta’lim muassasalarini ta’minlash, milliy va jahon adabiyoti namoyandalarining yetuk asarlarini saralash, tarjima qilish ishlari puxta o‘ylangan tizim asosida tashkil etilmagan.

    Chop etiladigan kitoblarni nashriyotlardan hududlarga arzon narxlarda yetkazish, onlayn buyurtma berish va manzilga yetkazish tizimi sust rivojlangan, shuningdek, aholiga xizmat ko‘rsatishda elektron kitob shakllaridan keng foydalanish yaxshi yo‘lga qo‘yilmagan”, — deya kamchiliklarga ham alohida to‘xtalib o‘tilgan.

    Ushbu sohadagi mavjud kamchiliklarni bartaraf etish, aholining kitobxonlik madaniyatini yuksaltirish bo‘yicha tegishli takliflarni tayyorlash maqsadida kitob mahsulotlarini chop etish va tarqatish tizimini rivojlantirish, kitob mutolaasi va kitobxonlik madaniyatini oshirish hamda targ‘ibot qilish bo‘yicha kompleks chora-tadbirlar dasturini ishlab chiqish bo‘yicha ishchi guruh va kichik ishchi guruhlar tarkibi tasdiqlandi.

    Ishchi guruh (A.Aripov)ga bir oy muddatda soha mutaxassislari va ekspertlarini keng jalb qilgan holda, ilg‘or xorijiy tajribalarni inobatga olib, quyidagi masalalarni atroflicha o‘rganish va chuqur tahlil qilish asosida tegishli takliflarni ishlab chiqish topshirildi:

    — aholi, ayniqsa, yoshlar orasida badiiy jihatdan yuksak, intellektual saviyani o‘stirishga xizmat qiladigan kitoblarga bo‘lgan talabni o‘rganish, shu jumladan, ijtimoiy so‘rovlar orqali aniqlash, nashriyotlar tomonidan chiqariladigan badiiy, ma’rifiy, yoshlarning dunyoqarashini kengaytirishga doir adabiyotlarning (shu jumladan, elektron shaklda) umumiy buyurtma ro‘yxatini shakllantirish tizimining holati;

    — kitoblarni chop etish hamda aholiga yetkazib berishni o‘z ichiga olgan boshqaruv tizimining, shuningdek, jahon adabiyotining eng sara namunalarini o‘zbek tiliga va o‘zbek adabiyotining eng yaxshi asarlarini chet tillariga tarjima qilish ishlarining tanqidiy tahlili;

    — noshirlar va adiblarni moliyaviy rag‘batlantirish, bolalar adabiyotiga ixtisoslashgan nashriyotlarga moliyaviy imtiyozlar berish va moddiy qo‘llab-quvvatlash tizimini shakllantirish, matbaa korxonalari va nashriyotlarga kitob ishlab chiqarish uchun sifatli qog‘oz va matbaa xomashyolarini chetdan xarid qilish tartibini takomillashtirish;

    — kitob tarqatish tizimini yanada rivojlantirish va aholining keng qatlamini qamrab olish, kitob mahsulotlarining narxini shakllantirish va sotish bo‘yicha aniq mexanizmlarni ishlab chiqish;

    — ixtisoslashgan kitob do‘konlari uchun viloyat, tuman markazlari va shaharlarda hamda qishloqlarda aholi gavjum va qulay hududlardan joy ajratish yoki ijaraga berish masalalarini qayta ko‘rib chiqish, sotuv aylanmasida kitob ulushining hajmi 70 foizdan ko‘p bo‘lgan tadbirkorlik subyektlarini alohida statistik hisobga olish va ularga tegishli soliq imtiyozlari qo‘llash;

    — mavjud axborot-kutubxona muassasalari aholining keng qatlamlariga xizmat ko‘rsatishi zarurligidan kelib chiqib, ularning viloyatlar, shaharlar va tumanlar bo‘yicha joylashish va bo‘ysunish tartibini qayta ko‘rib chiqish, faoliyati hamda o‘zaro hamkorligini takomillashtirish;

    — axborot-kutubxona muassasalarining, ayniqsa, ta’lim sohasidagi axborot-resurs markazlari fondlarini shakllantirishda o‘quv adabiyotlari bilan bir qatorda badiiy, ma’rifiy, ilmiy-ommabop adabiyotlar ro‘yxatini hamda ularni xarid qilish bo‘yicha xarajatlar smetasini qayta ko‘rib chiqish;

    — chop etilayotgan kitoblarni aholi o‘rtasida ommaviy axborot vositalari, jumladan, “Madaniyat va ma’rifat” telekanali orqali targ‘ib qilish, ta’lim muassasalari, kutubxonalar, mahallalarda kitob mualliflari bilan ijodiy uchrashuvlarni tizimli ravishda tashkil etish hamda ta’lim muassasalari, ayniqsa, maktabgacha va boshlang‘ich ta’limda o‘qish madaniyati va mutolaa ko‘nikmalarini shakllantirish;

    — ta’lim muassasalarida sinfdan tashqari o‘qish uchun tavsiya etilgan o‘zbek va chet el adiblarining mumtoz va zamonaviy asarlarini tanlab, xrestomatiya adabiyotlari ro‘yxatlarini qayta ko‘rib chiqish va o‘quv jarayoniga mutolaa etilgan asarlar asosida insho yozish tizimini joriy etish, adabiyot to‘garaklari faoliyatini moddiy qo‘llab-quvvatlash tizimini qayta qo‘rib chiqish;

    — hududlarda yozuvchi-shoirlar ishtirokida kitob bayrami va yarmarkalarini tashkil etish, aholi o‘rtasida badiiy jihatdan yuksak milliy va jahon mumtoz adabiyotlari namunalarini targ‘ib qilish, kitobxonlar, bosma va elektron kitob ishlab chiqaruvchilar, kitob sotuvchilar hamda kutubxonachi va targ‘ibotchilar orasida tanlovlar (“Yilning eng yaxshi kitobi”, “Eng yaxshi kitobxon oila”, “Yilning eng yaxshi bolalar kitobi”, “Yilning eng yaxshi audio kitobi”, “Yilning eng yaxshi elektron kitobi” kabi) o‘tkazish tizimini takomillashtirish.

    Ishchi guruh (A.Aripov) ikki oy muddatda mutasaddi vazirliklar, idoralar va boshqa tashkilotlar bilan birgalikda kitob mahsulotlarini chop etish va tarqatish tizimini takomillashtirish, matbuot va axborot hamda axborot-kutubxona faoliyati sohasidagi yagona davlat siyosatini yurituvchi vakolatli davlat organini belgilash, moliyaviy qo‘llab-quvvatlash mexanizmini rivojlantirishni inobatga olgan holda tegishli kompleks chora-tadbirlar dasturini ishlab chiqadi va tasdiqlash uchun kiritadi.

Qiziqarli malumotlar
Ishchi kitob yaratish