Insulin haqida: metabolizm kaliti

Hozirgi vaqtda inson salomatligiga ta’sir qiluvchi ko’plab omillar mavjud. Bu omillarning eng muhimi tanamizning energiya ishlab chiqarish, oziq-ovqat mahsulotlarini qayta ishlash va saqlash jarayonlari bilan bog’liq bo’lgan metabolizmdir. Insulin – bu murakkab tizimda muhim rol o’ynaydigan hayotiy gormon. Ushbu maqolada biz insulin nima ekanligini, uning qanday ishlashini va uning tanaga ta’sirini ko’rib chiqamiz.

Insulin nima?

Insulin – bu oshqozon osti bezi deb ataladigan organda ishlab chiqarilgan gormon. Bu gormon tanadagi uglevodlar, yog’lar va oqsillar kabi ozuqaviy moddalardan foydalanishni tartibga soladi. Bu energiya ishlab chiqarishni muvozanatlashda yordam beradi, ayniqsa qondagi shakarini nazorat ostida ushlab turadi.

Insulinning funktsiyalari

Qondagi shakarini tartibga solish: Insulin qondagi shakarini nazorat ostida ushlab turadi, ayniqsa oziq-ovqatdan olingan shakarning (glyukoza) qon oqimiga o’tishini tartibga soladi. Qondagi yuqori shakarining uzoq muddatli ta’siri diabet kabi jiddiy sog’liq muammolariga olib kelishi mumkin.

Energiyani saqlash: Insulin tanadagi energiyani saqlash imkonini beradi. Ortiqcha glyukoza jigar va mushak hujayralarida glikogen deb ataladigan shaklda saqlanadi. Bu zahiralar tanaga energiya kerak bo’lganda chiqariladi va ishlatiladi.

Yog’ni saqlash: Insulin yog’ hujayralariga yog’ni saqlash signalini yuboradi. Bu tanadagi yog’ to’planishini tartibga solish orqali semirish va u bilan bog’liq sog’liq muammolarining oldini olishga yordam beradi.

Insulin qarshiligi va qandli diabet

Insulin qarshiligi – bu tananing insulinga reaktsiyasi zaiflashgan holat. Bu holat ko’pincha semizlik, harakatsiz turmush tarzi va genetik omillar bilan bog’liq. Insulin qarshiligi 2-toifa diabet kabi metabolik kasalliklarga olib kelishi mumkin. Bunday holatda, oshqozon osti bezi ko’proq insulin ishlab chiqarishga harakat qilsa ham, hujayralar insulinga to’g’ri javob bermaydi.

Qandli diabet insulinning etarli darajada ishlab chiqarilmasligi yoki hujayralarning insulinga qarshilik ko’rsatishi natijasida yuzaga keladi. Bunday holda, qondagi shakarini nazorat qilish qiyinlashadi va uzoq muddatda jiddiy asoratlarni keltirib chiqarishi mumkin.

Xulosa

Insulin tanamizning sog’lom ishlashida muhim rol o’ynaydi. Ovqatlanish odatlari, jismoniy faollik va genetik omillar insulin darajasiga ta’sir qilishi mumkin. Sog’lom hayot kechirish va metabolizmni muvozanatlash uchun insulinni to’g’ri darajada ishlab chiqarish va undan samarali foydalanish muhimdir. Shuning uchun muvozanatli ovqatlanish dasturi va faol turmush tarzini qabul qilish insulinning optimal ishlashiga va sog’lom metabolizmga yordam beradi.