Ilm, kasb-hunar va ilmsizlik haqida maqollar
Avval o’rgan, keyin o’rgat. Avom tabib — ofati jon. Avrasang, oqil bo’lar, Aql ko’pga yetkazar, Barakat — mag’izda, Baxt belgisi — bilim. Behunaming hunari — yalqovlik. Bilagi zo’r birni yiqar, Bilak bilan bitmagan Bilgan bilganin ishlar, Bilgan bitirar, Bilgan o’zar, Bilgan o’qir, Bildirish uchun bihsh kerak. Bilim — aql chirog’i. Bilim baxt keltirar. Bilim — davlatdan qimmat. Bilim — kuchda, BilimJi — olim. Bilimliga dunyo yorug’, Bilimlining bilimi yuqar, Bilishim, Bilimsiz kishiga ish yo’q, Bilimsiz mulladan ustiga yuk ortilgan eshak yaxshi. Bilimsiz xalfa — ekinsiz dala. Bilmagan ayb emas, Bilmagan ishga urinma, Bilmagandan bilgan yaxshi, Bilmaganni so’rab o’rgangan olim, Bilmaganning bilagi tolmas. Bilmas tabib jon olar. Bilmasang, bilgandan so’ra. Bir yigitga yetmish hunar oz. Bir yigitga qirq hunar oz. Bol tutgan barmog’ini yalar, Go’zallik — ilm-u ma’rifatda. Davlat tugar, bilim tugamas. Didli yigit — ilmli yigit. Dorboz dordan o’lar, Joni borning g’ami bor, Zehn qo’ysa, ong qo’nar, Zehn qo’ysang bilimga, Ilm — aql bulog’i, Ilm baxt keltirar, Ilm — yorug’lik, Ilm izlagan yetar, Ilm istasang, takror qil. Ilm ko’p, umr oz, Ilm olish — nina bilan quduq qazish. Ilm olishning erta-kechi yo’q. Ilm topmay, maqtanma. Ilm — tubsiz quduq. Ilm — egarlangan ot, Ilm o’lchovi — aql, Ilm qog’oz qatida emas, miya qatida. Ilmi borni yosh dema, Ilmi yo’qning ko’zi yumuq. Ilmli odam — ilikli suyak. Ilmli olar, Ilmsiz oldirar. Ilmli uy — charog’on, Ilmlining so’zi — o’q. Ilmni mehnatsiz egallab bo’lmas. limning avvali achchiq, Ilmsiz bir yashar, Ilmsiz bosh qashir, Ilmsiz imomdan tuxum qilmaydigan tovuq yaxshi. Ilmsiz kishi o’limga yaqin. Ilmsiz olim — to’qimsiz eshak. Ilmsizga ishonch yo’q, Ilm-u hikmat suvni yondirar. Ilm-u hunar yelga emas, elga. Imoni yo’qning burdi yo’q. Yigit husni — hunar. Kasb—kasb, tubi—nasib. Kasbning yomoni yo’q. Kitob — aql qayrog’i. Kitob ko’rmagan kalla — Kitobsiz aql — qanotsiz qush. Ko’rib bilish yaqinni, Meros moli to’zadi, Miltiq ko’targan bilan ovchi bo’lmas, Mulla bilganin o’qir, Mulla bilganin o’qir, Mulla bo’lsang, takror qil, Ogohlikni ko’rdan o’rgan, Oz-oz o’rganib usta bo’lur. Ozdan yig’ilib daryo bo’lar, Oltin olma, bilim ol, Ota kasbi — davlat kasbi. Ota hunari — bolaga meros. Otolmagan yoy tanlar. Otolmagan ovchi yoyidan ko’rar. Piligi yo’q chiroq yonmas, Piling kuchli bo’lguncha, Poxoldan somon chiqmas, Sa’va ishi — sayramoq, Tasbeh ag’darganning bari mulla emas, Tekin boylik axtarguncha, Teshik idish suvda bilinar, Tikansiz gul bo’lmas, Tikkan chevar emas, Til bilgan yo’lda qolmas. Usta, ishni qilar puxta. Usta ko’rmagan shogird Ustadan shogird o’zar. Ustani shogird sindirar, Ustoz ko’rgan xat tank. Ustozsiz shogird — jonsiz kesak. Uchishga qanot kerak, Uchqundan qo’rqqan temirchi bo’lmas. Uquvsiz ishboshi bo’lsa, Chalasavod — chirik rabot. Chechanning — tili, Chumchuq so’ysa ham, qassob so’ysin. Shayxning hunari bo’lmasa, xonaqoh tang. Shogird ustadan o’tmasa, ish yitar. Shogirdiga tosh bergan tosh olar, Shogirding oqil bo’lsa, boshingda toj, Shogirdning befarosati Er yigit deb kim aytar, Chechanhgin kim maqtar, Er ko’rki — bilik, Yuz tuman oltindan hunar yaxshi. Yuz hunarni chala bilgandan Yuzga kirsang, yuz yil o’qi. Yuzga kirsang ham, hunar o’rgan. Yuziga qarama, bilimiga qara. Yamoqchining ishini suvoqchi bilmas. Yaxshi bilsang ishingni, O’lmagan — qo’shiqchi, O’nga olgin, birga sot, O’rganish — bir hunar, O’rdak bo’lmay, g’oz bo’l, O’qigan — guliston, O’qigan — yorug’, O’qigan — olim, O’qigan o’qdan oshar, O’qigan o’qigan emas, O’qigan o’g’il otadan ulug’. O’qiganing o’zingga. O’qiganning oshi — pishirig’lik. O’qiganning oshig’i — olchi. O’qiganning tili — ikki. O’qimagan shu damda, O’qimagan — yalang oyoq, O’qimay mulla bo’lgan, O’qish boshqa, uqish boshqa. O’qish — jafoli, keti — vafoli. O’qish yaxshi, O’quvi bor ulg’ayar, Qadam qo’y asta-asta, Qaig’aning hunari bo’lsa, tezak yemasdi. Qattiq baqirgan bilan qo’shiqchi bo’lmas. Qiz bilagini shimarar, Qizning ko’rki — noz, Qirsiz yer bo’lmas, Quyma aql bo’lmasa, Qunt bilan o’rgan hunar, Qo’yingni qassobga so’ydir, Qo’yni qassob so’ysin, Qo’li hunarsiz — non gadoyi. Har ish o’z ustasidan qo’rqar. Har ishning bir ustasi bor, Har kasbning o’z gashti bor. Har kimning ishi emas uloq ulamoq, Har kimning kasbi — o’ziga. Har hunarning o’z siri bor, Hunar oshatar, Hunar bo’lsa qo’lingda, Hunar — zar, hunarsiz — xar. Hunar oshxo’rga osh berar, Hunar — oqar buloq, Hunar tagida hunar bor. Hunar — tuganmas xazina. Hunar to’yg’izar, Hunar, hunardan unar. Hunari borning oltin bilagi bor. Hunari yo’q kishidan Hunari yo’q kishining, Hunari yo’q erkakdan ignasi bor xotin yaxshi. Hunarli yigit — mevali daraxt. Hunarli kishi och qolmas. Hunarli moy oshar, Hunarli er xor bo’lmas, Hunarli o’lmas, Hunarlining hunari Hunarmandning noni — butun. Hunarni o’rgan, Hunarni o’rganib qo’ysang, Hunarsiz tezdan, hunarli xez yaxshi. Hunarsizning qirqimi uzun,Ilm, kasb-hunar va ilmsizlik haqida maqollar
DO`STLARGA ULASHING:
Avval bil, keyin qil.
Bovrasang, botir bo’lar.
Hunar — ko’kka.
Hunarli qo’l — og’izda.
Bilimi zo’r — mingni.
Bilim bilan bitar.
Bilmagan barmog’in tishlar.
Bilmagan yitirar.
Bilmagan to’zar.
Bilmagan to’qir.
Kuch — bilimda.
Bilimsiz — zohm.
Bilimsizga — qorong’u.
Bilimsizning nimasi yuqar.
Bilishimga tushar bir ishim.
Ilmsiz kishiga osh yo’q.
Bilishga tirishmagan ayb.
Urinib tuzoqqa ilinma.
To’g’ri ishni qilgan yaxshi.
Orlanib so’ramagan o’ziga zolim.
Hunari bor — ermagini.
Morboz — mordan.
Kasbi-kori nomi bor.
Hunar ortsa, ish unar.
Ilm tomar dilingga.
Aql — yashash chirog’i.
Bilim taxt keltirar.
Jaholat — zuimat.
Izlamagan — yitar.
Keragini o’qi.
Bilganga — do’st,
bilmaganga — yov.
Zehn o’lchovi — naql.
Ilmi yo’qni bosh dema.
Ilmsiz uy — zimiston.
So’ngi — totli.
Ilmli ming yashar.
Xushomadgo’y gap tashir.
Hunarsizga quvonch yo’q.
Giyoh unmagan dala.
O’qib bilish uzoqni.
Merosli hunar o’zadi.
Dag’dag’a solgan bilan — dovchi.
Bo’zchi bilganin to’qir.
Tovuq ko’rganin cho’qir.
Dehqon bo’lsang, shudgor qil.
Donolikni — ilmdan.
So’rab-so’rab dono bo’lar.
Bilim olsang, bilib ol.
Biligi yo’q yigit yaramas.
Biliming kuchli bo’lsin.
Qo’poldan olim chiqmas.
Ho’kiz ishi — xirmon yanchmoq.
Tayoq tutganning bail cho’pon emas.
O’zingga bop hunar top.
Bilimi oz kishi — sinovda.
Mashaqqatsiz — hunar.
Bichgan — chevar.
Har maqomga yo’ig’alar.
Pistani — po’choq.
O’qishga — toqat.
Baqir-chaqirdan chiqmas.
Chevarning — qo’li.
Bosh bergan bosh olar.
Shogirding erka bo’lsa, boshga tayoq.
Ustozni muttaham qilar.
Yovda yalov yiqmasa.
Dovda uni chiqmasa.
Suyak ko’rki — ilik.
Bir hunarni to’la bil.
Yaxshilar silar boshingni.
Erinmagan — eshikchi.
Oting chiqsin savdogar.
O’rgatish — ikki hunar.
Bilim olib, soz bo’l.
O’qimagan — go’riston.
O’qimagan — choriq.
O’qimagan — o’ziga zolim.
Nodon turtkidan shoshar.
Uqqan — o’qigan.
Turtinar har qadamda.
Baayni bir quruq tayoq.
Cho’qimay qarg’a bo’lar.
Uqish undan ham yaxshi.
Uquvi yo’q sarg’ayar.
Qadam yetguncha ilm ista.
Turli ipakhimarar.
Yigitning ko’rki — hunar.
Hunarsiz — er.
Turtma aql hech bo’lar.
Hunardan rizqing unar.
O’likni murdasho’ga yuvdir.
Oshni oshpaz pishirsin.
Har ustaning bir ustozi bor.
Madrasaga borib tuproq yalamoq.
Har ishning o’z yeri bor.
Mehnat yashnatar.
Hunar — bir, pardoz — qirq.
Non topilar yo’lingda.
Nonxo’rga — non.
Ilm — yonar chiroq.
Ot mindirib, to’n kiygizar.
Bigizi bor yamoqchi yaxshi.
Mazasi yo’q ishining.
Hunarsiz loy oshar.
Do’st-dushmanga zor bo’lmas.
Hunarsiz kun ko’rmas.
Murodiga yetkazar.
Hunarsizning yurari
Qaro yerga yetkazar.
O’rganda, chiran.
Sendan osh-non tilamaydi.
Hunarlining — bichimi.
Ilm, kasb-hunar va ilmsizlik haqida maqollar