Homiladorlikning 18 haftaligida nimalar bo’ladi

18 hafta: homilangiz kattaligi go’yoki nokdek

Bu hafta siz uchun qiziqarli bo‘lishi kerak. Ehtimol, siz har bir yangi xuruj va simptomlar haqiqatan ham sizning bolangiz bo‘lishi haqida eslatib turishini allaqachon bilgandirsiz. Ammo homiladorlikning barcha belgilari ichida bolangizning qimirlayotganini bilishdan ko‘ra ishonchli narsa yo‘q. Odatda bu birinchi marta ona bo‘layotganlarda 18 haftada va oldin bolali bo‘lganlar uchun biroz oldinroq sodir bo‘ladi.

Hozirgacha amnion suyuqlik bolangizning harakatlari paytida bufer bo‘lib xizmat qildi va bachadoningiz devoridagi nerv oxirlari bola bilan bevosita aloqada bo‘lmadi, chunki u juda kichkina edi. Endi sizning bolangiz ancha katta bo‘ldi, va siz u yerda qandaydir harakat borligini seza boshlaysiz.

Men sezayotgan narsa, bolami?

Farzandingizning, siz his qiladigan birinchi harakatlari qanday bo‘lishini aniq tasvirlash qiyin. Ko‘p ayollarning aytishicha, bu yengil tebranish yoki qorindagi kuchsiz qo‘zg‘alishga o‘xshaydi. Boshqalar aytadiki, garchi ozgina og‘riqli bo‘lsa ham, bu qorindagi g‘uldirashga o‘xshaydi. Harakatlanishni ta’riflash uchun har xil so‘zlar qo‘llaniladi – shivirlash, pichirlash yoki liftda ketayotganingizda qorningizda seziladigan hissiyotga o‘xshash narsa. Ehtimol, siz yotganingizda yoki o‘tirganingizda, boshqa narsalar bilan chalg‘imagan vaqtingizda bolangizning harakatlarini yaxshiroq sezayotganingizni bilgandirsiz. U haqida birinchi marta bilganingizda tabassum qilmaslikning iloji yo‘q.

Lekin, shuni yodda tutingki, har bir bolaning o‘zining harakatlari bo’ladi va har bir onaning o‘ziga xos tajribasi bo‘ladi. Ko‘pincha ayollar bu harakatlarning barchasi shunchaki xayol deb o‘ylashadi. Sabr qiling, kuting va ko‘rasiz. Ko‘p o‘tmay, siz farzandingizni his qilayotganingizga shubha qilmaysiz.

18 haftada tanangizdagi jismoniy o‘zgarishlar

Homiladorlikning 18 haftasida siz bachadoningizning uchi qov suyagi va kindik o‘rtasida ekanligingizni his qilishingiz mumkin. U xuddi baquvvat, mushakli tizmaga o‘xshaydi, unga bosilganda bosilmaydi. Har safar shifokor qabuliga tashrif buyurganingizda, u sizning bachadoningiz hajmini o‘lchaydi. Chunki bu sizning kichkintoyingizning bo‘yini o‘lchash va uning o‘lchamini o‘sha paytda bo‘lishi kerak bo‘lgan o‘lcham bilan taqqoslashning eng yaxshi usuli.

Sizning bachadoningiz qovun hajmiga to‘g‘ri keladi, shuning uchun tosda og‘irlik his qilayotganingiz ajablanarli emas. Keyingi safar meva do‘konida bo‘lganingizda qovunni qo‘lingizga oling va uning og‘irligini his eting. Kun oxiriga kelib, siz ozgina charchaganingizni his qilishingiz mumkin.

Agar siz yetarlicha vazn yiqqan bo‘lsangiz, cho‘zilish belgilari paydo bo‘lishi mumkin. Aksariyat ayollarda homiladorlik paytida cho‘zilish belgilari paydo bo‘ladi va bunga qarshi hech narsa qila olmaysiz. Oilaviy anamnez va onaning yoshi kabi ortiqcha vaznga ega bo‘lish ham xavf omili hisoblanadi. Yumshatuvchi kremni har kuni qorningizga surting, ammo cho‘zilish belgilarining oldini olishga da’vo qiladigan kremlarga ko‘p pul sarflamang. Ular ko‘p foyda keltirmaydi.

Eringiz baland xurrak otyapti deb o‘ylayapsizmi? Fikringizni qayta ko‘rib chiqishingiz kerak. Bu vaqtda, ko‘plab homilador ayollar, xohlamasalar ham, xurrak otishni boshlaydilar. Bunga shilliq pardalarning va burunning bitishi aybdor. Ikkita yostiqda uxlash va yonboshlab yotish muammoni hal qilishga yordam beradi. Ba’zi ayollarga burun spreylari yordam beradi. Ular burun ajralmalarini suyultirishga yordam beradi va burun yo‘llarida quruqlik paydo bo‘lsa, uni namlantiradi.

Oziq-ovqat qayerda? Siz bu hafta haqiqatdan ham ishtahangiz ochilib borayotganini sezishingiz mumkin. Hozirgacha bola tez o‘sdi, ammo keyingi bir necha haftada uning o‘sish sur’ati biroz pasayadi. Ikkalangizga yordam berish uchun muzlatgich va oshxonani turli xil foydali ovqatlar bilan to‘ldiring. Uzoq vaqtda hazm bo‘ladigan va uzoq vaqt davomida ochlikni qondiradigan GI (glikemik indeks) past bo‘lgan mahsulotlarni izlang.

Qoningizni haydash uchun yuragingiz juda ko‘p ishlaydi. Sizning qon aylanishingizning umumiy hajmi shu qadar ko‘payganki, yuragingiz butun tanangizga qon etkazishga ulgurish uchun deyarli 50 foizga ko‘proq ishlashi kerak. Agar siz hali ham chekayotgan bo‘lsangiz, o‘zingiz va bolangizga yaxshilik qiling va chekishni tashlang.

18 haftada sizdagi hissiy o‘zgarishlar

Agar siz homiladorlik tufayli o‘zingizni holsiz his qilsangiz, ushbu haftada biroz yengilroq his qilishni boshlashingiz mumkin. Ehtimol, siz bolangizning ko‘plab harakatlarini birinchi marotaba sezasiz va homiladorligingiz haqiqat ekanini his qilasiz. Farzandingizning harakatlari haqidagi yangiliklarni biroz yashirishni xohlashingiz mumkin. Ko‘p ayollar homilasi bilan sirli aloqani his qiladilar, va buni oshkor etishni istamaydilar. Bu juda yaxshi, lekin siz buni eringizga oshkor qilishingiz mumkin, u bilan samimiy bo‘lishingiz kerak.

Agar tug‘ruq haqidagi fikrlar noodatiy tuyulgan bo‘lsa ham, bu haftada u g‘ayrioddiy ko‘rinmasligi mumkin. Sizning kattalashib borayotgan qorningiz va bolaning harakatlari – barchasi bolangiz hozirdan tug‘ilishga tayyorgarlik ko‘rayotganini eslatib turadi. O‘zingizga bir oz vaqt ajrating va homiladorligingiz qanday o‘tishini xohlashingiz va “tug‘ruq rejasi” da faol ishtirok etish uchun nima qilishingiz mumkinligi haqida o‘ylang.

18 haftada bolangizdagi o‘zgarishilar

Siz bachadonda og‘irlikni sezishingiz mumkin, chunki u o‘zida sizning bolangiz, amnion suyuqligi, yo‘ldosh, membrana va kindikni sig‘dirishi kerak. Bolangiz aylanib yotganda, tepganida, cho‘zilayotganda va burilayotganda egallayotgan qo‘shimcha joyni aytmasa ham bo‘ladi. Yaxshiyamki, sizning bachadoningiz dastlabki hajmi va shaklidan bir necha baravar kattalashib, o‘sa olishi mumkin bo‘lgan noyob mushakdir.

Ushbu haftada bolangiz bosh barmog‘ini so‘rishi mumkin. 18 haftada o‘tkazilgan UTT, odatda ushbu bosqichda ko‘p bolalar kichik barmoqlarini ushlab turishlarini va qo‘yib yuborishni xohlamasliklarini ko‘rsatadi. Ba’zi bolalar qo‘l va oyoq barmoqlarida pufak bilan tug‘iladi, chunki ular bir necha oy davomida ularni qo‘yib yubormasdan ushlab turgan bo‘ladi.

Kichkintoyingizning suyaklari mustahkamlanadi, ya’ni ular kuchayib boradi, endi tog‘ayga kam o‘xshaydi. Kalsiy iste’molini kuzatib boring va sut mahsulotlarini yetarli darajada iste’mol qilayotganingizga ishonch hosil qiling. Garchi sut ichmasangiz ham, pishloq, qatiq, qaymoq, muzqaymoq, suyaklari bilan yeyiladigan baliq va hatto bodomni sinab ko‘ring. Yashil bargli sabzavotlar tarkibida ham kalsiy bo‘ladi.

18 hafta uchun maslahatlar

Hali ham ozgina ichishni yaxshi ko‘rasizmi? Sog‘lig‘ingiz va bolangizning sog‘lig‘i uchun uni tashlang. Homiladorlik paytida spirtli ichimliklarni iste’mol qilishning mumkin bo’lgan aniq darajasi mavjud emas, eng xavfsizi – ichishni to‘liq to’xtatish. Meva sharbatlari, mineral yoki gazlangan suv, alkogolsiz ichimliklar yoki oddiy limonli suv iching.

Agar UTTdan o‘tmagan bo‘lsangiz, unda bu hafta UTTdan o‘ting. Aksariyat ayollarda UTT homiladorlikning 18 va 20 haftalarida o‘tkaziladi, va eng keng tarqalgani 2D UTT hisoblanadi. Yolg‘iz bo‘lmasligingiz uchun UTTdan eringiz ishtirok eta oladigan vaqtda o‘ting. Agar o‘zingizni noqulay holatga solishni xohlamasangiz, qabulga yozilayotganingizda tasvirlarni yozib olish uchun o‘z kompakt-diskingizni olib borishingiz kerakmi yoki yo‘qligini so‘rang.

Shifokorga bermoqchi bo‘lgan savollaringiz ro‘yxatini yozishni boshlang. Homiladorlik paytida amneziya paydo bo‘lishi mumkin, shuning uchun sizda paydo bo‘ladigan savol yoki muammolarni yozib yurish uchun daftar tuting. Va keyin qilishingiz kerak bo‘lgan narsa – uni o‘zingiz bilan qabulga olib borish.