Homiladorlik kalkulyatori qanday hisoblanadi

9 oy yu 10 kun davom etadigan homiladorlik shifokorlar tomonidan oylik emas, balki haftalik hisoblab chiqilgan. Buning asosiy sababi shundaki, oxirgi hayz qon ketishining birinchi kuni homiladorlikning boshlanishi hisoblanadi. Shu sababli, bo’lajak onalar ba’zan hayajon bilan kutayotgan farzandi tug’iladigan kunni hisoblashda qiyinchiliklarga duch kelishadi. Homiladorlikda aniq qachon tug’ili, yoshga, vaznga, dietaga va oldingi homiladorlikning davomiyligiga (agar mavjud bo’lsa) odamdan odamga farq qilishi mumkin. 

Homiladorlik davrida bo’lajak onaning sog’lig’ini kuzatib boradigan shifokor, tug’ilish vaqti yaqinlashganda, bo’lajak onaga chaqaloq tug’ilishi mumkin bo’lgan sanasi haqida xabar beradi. Murakkab va hayajonli jarayon bo’lgan homiladorlik sog’lom tug’ilish bilan yakunlanishi uchun homilador onaning sog’lom ovqatlanishi, kerak ozuqaviy, mineral va vitamin qo’shimchalarini qabul qilishi juda muhimdir. Oddiy sharoitlarda homiladorlik 40 hafta davom etadi. 24 dan 37 gacha. erta tug’ilish deb hisoblanadi. Barcha erta tug’ilishlarning taxminan 70% 34 va 37 haftalar orasida sodir bo’ladi. Ushbu haftalarda sodir bo’lgan tug’ilishlar kech erta tug’ilishlar deb ta’riflanadi.

Homiladorlik kalkulyatori nima?

Bo’lajak onalarda hisoblanadigan homiladorlik davri 9 oy va 10 kun davom etadi. Biroq, bo’lajak onalarning aksariyati homiladorlikning qaysi oy yoki haftasida ekanligini hisoblashda qiyinchiliklarga duch kelishadi. Buning asosiy sababi shundaki, u qaysi davrni homiladorlikning boshlanishi deb hisoblash kerakligini bilmaydi. Yoqimli jarayon bo’lgan homiladorlik davrini hisoblash uchun homilador onaning homiladorligini bilgan sanani olish noto’g’ri. Homiladorlikni hisoblashda asos sifatida olingan vaqt oxirgi hayzli qon ketishining birinchi kuni bo’lishi kerak. 

Darhaqiqat, bo’lg’usi ona homilador bo’lmagan birinchi hafta xalqaro standart sifatida belgilanishining sababi, homiladorlikning qaysi haftasida ekanligi aniq bo’lmaganligidir. Boshqacha qilib aytadigan bo’lsak, tabiiy urug’lantirilgan tuxum qachon urug’lantirilganligi noma’lum, Bu davr homiladorlikning birinchi haftasi sifatida qabul qilinadi, chunki homiladorlikni aniq hisoblashda qiyinchiliklar tug’diradi.

 Homiladorlikning birinchi haftasining birinchi kuni deb hisoblangan oxirgi hayzli qon ketishining birinchi kuni, aslida, keyinchalik sperma bilan urug’lantiriladigan ayol jinsiy hujayrasi bo’lgan tuxum shakllana boshlagan kundir. Boshqacha qilib aytadigan bo’lsak, homiladorlikning birinchi haftasi sifatida qabul qilingan davr, bo’lajak onaning tanasi mumkin bo’lgan homiladorlikka tayyorlanadigan haftadir. Qalinlashgan endometrium yoki bachadon devori, odatda ma’lum bo’lganidek, bu hafta davomida garmonlar faoliyati aktivlashadi . Progesteron gormoni  eksfoliatsiya qilinadi va vaginal yo’l orqali bir oz qon bilan tanadan chiqariladi. Ushbu protseduradan so’ng bachadon yangilanadi. Shundan so’ng tuxumdonlar zahirasidagi tuxumlarning bir qismi pishib yetla boshlaydi. 

Bu sikl miyadagi gipotalamus tomonidan chiqariladigan TRH gormoni miyada joylashgan boshqa ichki sekretsiya bezini gipofiz bezini rag’batlantirganda boshlanadi. Rag’batlantirilgan gipofiz bezi LH va FSH gormonlarini chiqaradi, bu esa tuxumdonlarning rag’batlantirilishiga olib keladi. Shunday qilib, tuxumdon zahirasidagi tuxumlarning bir qismi rivojlana boshlaydi va pishib yetiladi. Rivojlanayotgan tuxumlarning eng sog’lomlari yorilib, xaltadan yoki tibbiyot tilida aytganda, follikuladan chiqib, bachadon naychalariga tushadi. Tuxum chiqadigan follikula bu jarayonda estrogen gormonini chiqarishni o’z zimmasiga oladi. Bachadon devori, bachadonni rag’batlantiradigan estrogen tufayli, Mumkin bo’lgan urug’lantirish bo’lsa, tuxumning bachadonga biriktirilishini yengillashtirish uchun u biroz qalinlashadi. Fallop naychalaridan bachadonga o’tadigan tuxum bu yerda sperma hujayrasi bilan uchrashganda urug’lantiriladi va embrionni hosil qiladi. 

Bularning barchasi taxminan 3 hafta davom etadi. Biroq, onaning homiladorlikdan shubhalanishi eng erta 4 va 5 haftalarni oladi.Jinsiy aloqa sanasiga qarab homiladorlikni hisoblash ham juda qiyin. Buning sababi, jinsiy aloqa kunida sperma hujayrasi ayol tuxumini urug’lantirganligi ma’lum emas. Boshqacha qilib aytganda, bachadon naychalariga tashlangan tuxum 24 soatgacha tirik qolsada, erkak jinsiy hujayra sperma ayol tanasida 3-4 kun davomida tirik qolishi mumkin. Shuning uchun, tuxum fallop naychalariga yetib borgunga qadar, sperma hujayrasi tuxum kelishini kutishi mumkin.

Homiladorlik kuni qanday hisoblanadi?

Chaqaloq tug’ilishining taxminiy sanasini hisoblash uchun oylik, haftalik yoki kunlik hisob-kitoblarni amalga oshirish mumkin. Homiladorlik jami 280 kun yoki 40 hafta davom etadi. Homiladorlik 9 oy va 10 kun davom etishi hammaga ma’lum bo’lsada, homiladorlik standart sifatida haftalik hisoblab chiqiladi. Buning asosiy sababi shundaki, haftalik hisob osonroq bo’ladi, homiladorlik jarayoni va bolaning ona qornidagi rivojlanishi shu tarzda osonroq va aniqroq kuzatilishi mumkin. Shuning uchun homiladorlikning birinchi haftasi oxirgi hayzli qon ketishining birinchi kuni hisoblanadi. Ushbu sana tufayli homiladorlikning qaysi bosqichida ekanligini aniq bilish mumkin. 

Homiladorlikni hisoblash bo’lajak onalar chaqaloqlarning tug’iladigan sanasini hisoblash uchun foydalanadigan usullardan biridir. Bunday holda, homilador ona homiladorlik haftasini hisoblab, tug’ilish uchun qancha vaqt qolganligini bilib olishi mumkin. Bolaning tug’ilish muddatini hisoblashning yana bir oson usuli oxirgi hayzning birinchi kunidan 3 oyni olib tashlash va 7 kunni qo’shish. Misol uchun, agar oxirgi hayz ko’rishning birinchi kuni 5 fevral bo’lsa, u bu kundan boshlab 3 oyni ayirib, 5 noyabrni topishi mumkin, keyin 12 noyabrni olish uchun 7 kunni qo’shishi mumkin.

 Boshqacha qilib aytganda, oxirgi hayz ko’rishning birinchi kuni 5 fevral bo’lgan odam, Homiladorlik haftasini hisoblash usuli yordamida 12 noyabrda tug’ilishini aytish mumkin . Homiladorlikning qaysi haftasi ekanligini bilish, bo’lajak ona tomonidan mumkin bo’lgan alomatlar va ehtiyot choralari haqida bilish uchun qo’llaniladigan usuldir. Haftalik homiladorlikni hisoblash jarayoni uchun oxirgi hayzli qon ketishining birinchi kunining sanasini bilish muhimdir. Agar bo’lajak ona bu sanani aniq bilmasa, homiladorlik haftasini hisoblash ultratovush o’lchovlari bilan amalga oshiriladi. Biroq, chaqaloqning rivojlanish tezligi boshqa chaqaloqlardan farq qilishi mumkinligi sababli, bu o’lchov aniqlikni ta’minlay olmaydi. Homiladorlikni hisoblashning yana bir usuli – homiladorlikni hisoblash jadvali :

• Homiladorlikning 4-5 haftasi, 1 oy
• Homiladorlikning 8-9 xaftaligi, 2 oy
• 12-13 haftalik homiladorlik, 3 oylik
• Homiladorlikning 16-17 haftasi, 4 oy
• Homiladorlikning 20-21 haftasi, 5 oy
• 24-25 haftalik homiladorlik, 6 oylik
• 28-29 haftalik homiladorlik, 7 oylik
• Homiladorlikning 32-33 haftasi, 8 oy
• 36 haftalik homiladorlik, 9 oylik
• 40-haftaning oxiri 9 oy va 10 kun deb hisoblanadi.

Homiladorlikning boshlanishi qanday hisoblanadi?

Miyadagi gipofiz bezining LH va FSH gormonlarini sekretsiyasi bilan rag’batlantirilgan ayol jinsiy a’zolari tuxumdonlar zahirasida hosil bo’lgan tuxumning pishib yetishini va uning falikulalardan fallopiya naychalariga chiqishini ta’minlaydi. Tuxum fallop naychalarida taxminan 24 soat davomida hayotiy qolishi mumkin. Biroq, sperma hujayrasi bir xil muhitda 2-3 kun davomida yashashi mumkin. Shuning uchun urug’lantirish ovulyatsiya kunida sodir bo’lishi mumkin yoki ovulyatsiya sodir bo’lishidan 2-3 kun oldin jinsiy aloqa natijasida homiladorlik sodir bo’lishi mumkin. Urug’lantirilgandan keyin 8-kuni qondagi Beta HCG darajasi ko’tarila boshlaydi. 

Progesteronning uzluksiz ishlab chiqarilishidan kelib chiqqan holda, Beta HCG homiladorlikning 7-12 haftalarigacha doimiy ravishda ko’tariladi. Avval qon darajasida ko’tariladigan beta HCG, keyin siydikda ko’rinadi. Shunday qilib, homilador ona qon yoki siydik test va tahlilari orqali homilador ekanligini bilib olishi mumkin. Homiladorlikni oylik oyga hisoblash qiyin, chunki hayz davri 28 kun davom etadi. Shuning uchun, homiladorlik haftasi hisob-kitob sifatida hisoblanganda, bu juda oson va aniqbo’ladi. 

Homiladorlikning dastlabki davrini to’g’ri hisoblash uchun oxirgi hayzning birinchi kuni ma’lum bo’lishi kerak. Ushbu sanaga asoslanib, siz homiladorlikning qaysi haftasida ekanligingizni osongina hisoblashingiz va homiladorlikni  kuzatishingiz mumkin.