Hijob Kiyimlari

«Мўминаларга айт: «Кўзларини тийсинлар, фаржларини сақласинлар ва зийнатларини кўрсатмасинлар, фақат зоҳир бўлганлари мустасно. Рўмолларини кўксларига тўсиб юрсинлар» (Нур сураси, 31-оят).

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан ҳижоб ҳақида қуйидагилар ворид бўлган:

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:

«Асмо бинт Абу Бакр розияллоҳу анҳо Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига юпқа кийим билан кирди. У зот ундан юзларини ўгириб олдилар ва: «Эй Асмо! Аёл киши балоғатга етганидан кейин унинг мана бу ва мана бундан бошқа жойи кўринмаслиги керак», деб икки кафтлари ва юзларига ишора қилдилар».

Абу Довуд ривоят қилган.

Балоғатга етган аёл номаҳрамлар ҳузурида авратларини ёпиши кераклиги кўпчиликка сир эмас. Аёл кишининг аврат чегараси ҳам кўпчиликка маълум. Аммо ҳозирги кундаги биз гувоҳи бўлиб турган ҳижобланиш ҳолатларини шариатга тўла мувофиқ дея оламизми? Афсуски, «ҳижоб» сўзининг мазмун-моҳиятини тўлиқ англаб олмаганлар ҳам бисёр. Бунга баъзи аёлларимизнинг бугунги кундаги юриш-туришлари, ташқи кўринишлари, кийинишлари очиқ-ойдин далилдир. Шунингдек, кўпчилик ҳижоб деганда ҳар қандай кийим билан аёл киши ёпиши керак бўлган жойларни ёпишни тушунади, холос. Шунигина олиб, бошқа жиҳатларини олмайдилар, эътибор ҳам бермайдилар. Баъзилар учун эса гўёки бошни бир парча латта билан беркитиб олса, ундан бошқа ҳамма нарсани қилиш мумкиндек.

Келинг, аввало «ҳижоб» сўзининг маъносини тушуниб олайлик. Унинг маъноси тўсиқдир, яъни аёл кишининг аврат жойларини номаҳрамлардан тўсишидир. Аврат деганда ёпилиши керак бўлган, очилиб қолса айб бўладиган нарса тушунилади. Аёл кишининг юзи, қўлнинг икки кафти, тўпиқдан пастки қисмидан бошқа ҳамма жойи авратдир. Авратни тўсишдан мақсад эса номаҳрам эркакнинг эътиборини ўзига жалб қилмаслик, хаёлини бузмасликдир. Мана шу ҳижобнинг маъноси ва энг катта шартидир.

Энди ижозатингиз билан ҳижобнинг эътибор қилинмаётган жиҳатларини бирма-бир ўрганиб чиқайлик.

Аввало шуни таъкидлаб ўтишимиз лозимки, аслида аёлнинг бутун жисми авратдир. Лекин аёл киши ҳам инсон бўлгани учун, инсоний эҳтиёжларини инобатга олган ҳолда маълум бир шартларга кўра уйидан ташқарига чиқишига ва номаҳрамларга рўбарў бўлишига рухсат берилади.

Аёл киши нафақат жисмини, балки овозини, назарини, ҳаракат ва бўйини ҳам сатр қилиши, яъни тўсиши, яшириши, беркитиши лозим.

Ҳижобнинг иккита асосий шарти бор.

Биринчи шарти: баданнинг ранги кўринмаслиги. Баданнинг ранги билинмаслигига юқоридаги ҳадис далил бўлади. Ҳадисга кўра аёл кишининг номаҳрамлар кўзи тушадиган жойларда киядиган кийими шаффоф бўлмаслиги, матонинг тагидаги бадан кўринмаслиги шартдир.

Иккинчи шарти: тананинг шаклини билдирмаслиги. Мана шу – ҳижобнинг ҳозирги аёллар томонидан энг кўп бузилаётган шартидир.

Кузатишларимдан шуни хулоса қилиб айтаманки, кўпчилик аёллар ниҳоятда тор кийим киядилар, бунинг устига, рўмолларини кичик қилиб ўраб, тор кийимларидан шакли яққол билиниб турган кўкракларини тўсмайдилар. Ҳаттоки устиларига абая (чопонсифат кийим) ташлаб оладиган аёллар айнан кўкрак қисмини бўрттириб оладилар. Кўкрак эса эркакларни энг кўп мафтун қиладиган, ўзига жалб қиладиган аъзодир. Ваҳоланки, ояти каримада: «Рўмолларини кўксларига тўсиб юрсинлар», деб очиқ-ойдин айтилган. Шунингдек, белига белбоғ тақиб, ёки тор кийим билан белларини билдириб оладиган аёл-қизларни ҳам ҳар қадамда учратиш мумкин. Бел ҳам, ундан пасти ҳам эркакларнинг диққатини тортадиган аъзолардир.

Бугунги куннинг яна бир офати – тор шимлардир. Шим бўлса ҳам майли эди, баданга ёпишиб турадиган бундай «шайтоннинг лозим»лари нафақат сон ва болдирнинг шаклини, балки баданнинг чизиқларигача билдириб туради! Устозларимизнинг айтишларича, аёлнинг бундай очилиши эркакнинг хаёлини яхшигина бузади. Қани энди буни аёллар тушуниб етишса!

Ундан ҳам каттароқ офат – орқа қисмни билдириб кийим кийиш. Ҳозирги кунда ахлоқи бузуқ аёлларда эркакларнинг ҳирсини кўзғаш учун атай ортларига эътибор бериб, турли шаклларга солиб, бўрттириб кўрсатиш урфга айланиб бўлди. Албатта, мўмина-муслималар бу борада ниҳоятда эҳтиёт бўлсинлар! Ўзларини ҳам, уларга назар солиб, хаёли бўлинадиган эркакларни ҳам дўзах оловига ташламасинлар!

«Ҳижоб»ли аёлларнинг сатрга нисбатан энг катта айблари – пардоз-андозда ҳаддан ошишларидир. Гўёки рўмол ўраганларининг ўзи кифоя, бу ҳолатда пардозга истаганларича эрк беришлари мумкиндек. Кўплаб ҳижобли аёлларнинг фақат юзларини, кўз-қошларини бўяб, пардоз бериш билан кифояланмай, сунъийликка берилиб кетаётганлари, ясама қош қўйиш-у, киприк улашдан тортиб, лабларига бошқача шакл беришга ружу қўяётганлари ачинарли ҳолатдир. Муслималар бу амалиётларни қилиш у ёқда турсин, хаёлига келтиришни ҳам ўзлари учун ор-номус деб билишлари керак аслида. Тўғрисини айтганда, бу ишлар шариат аҳкомларини ўйин қилишдан, рўмолни майна қилишдан бошқа нарса эмас. Буларнинг барчаси эркакларни ўзига қаратишга сабаб бўлгани учун ҳижобнинг шартларига тамоман зиддир. Зеро, Аллоҳ таоло: «Зийнатларини кўрсатмасинлар», дея амр қилган.

Яна бир масала – хушбўй сепиб, номаҳрамларга унинг ҳидини туйдириш.

Имом Термизий Абу Мусо ал-Ашъарий розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Қайси бир аёл атир сепиб олиб, бир мажлис аҳли олдидан ўтса, бундоқдир, бундоқдир», деб оғир гап айтганлар.

Имом Насаий шундай ривоят келтирадилар:

«Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу бир аёлда хушбўй ҳидни сезиб қолиб, «Сен ҳозир масжиддан келдингми?» дедилар. У аёл: «Ҳа», деди. Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу шундай дедилар: «Мен ўз ҳабибим, Абулқосим соллаллоҳу алайҳи васалламдан: «Аёл киши масжидга хушбўй атир сепиб келса, токи жунубликдан кейин ғусл қилгандек ғусл қилмагунича Аллоҳ таоло унинг намозини қабул қилмайди», деганларини эшитганман».

Ҳижобни даъво қиладиган аёллардан бундай иш содир бўлиши ачинарли ҳолдир.

Шунингдек, мастура аёллар пошнали оёқ кийим кийиб, унинг таққиллаган овози билан эркакларнинг хаёлини бузишдан, уларнинг гуноҳига сабаб бўлишдан эҳтиёт бўлсинлар. Эркакларнинг пошнанинг тақиллаган овозидан таъсирланишлари сир эмас, ҳаётда бундай гапларга кўп гувоҳ бўлинган. Бу қайтариққа Аллоҳ таолонинг «Махфий зийнатларини билдириш учун оёқларини (ерга) урмасинлар» (Нур сураси, 31-оят) деган ояти асос бўлади. Бунинг устига, пошнали пойабзал аёл кишини янада сарвқомат қилиб кўрсатади.

Юқорида айтиб ўтганимиздек, мўминалар нафақат либос ва зийнатларини, балки нигоҳларини ҳам назорат қилишлари лозим. Чунки номаҳрамнинг кўзига тик қараш қараганнинг ҳам, қарши тарафнинг ҳам хаёли бузилишига олиб бориши сир эмас. Аллоҳ таоло юқорида келтирилган оятда: «Мўминаларга айт: «Кўзларини тийсинлар…» демоқда.

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларида эдим. Бир киши у зотнинг олдиларига келиб, бир ансория аёлга уйланмоқчилигини айтди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Унга назар солдингми?» дедилар. «Йўқ», деди у. «Бориб, унга назар сол! Ансорийларнинг кўзида бир нарсаси бўлади», дедилар».

Муслим ва Насоий ривоят қилганлар.

Муғийра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Мен бир аёлга совчи қўймоқчи эдим, Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Унга назар солгин, бундай қилиш орангиздаги бардавомлик учун керакдир», дедилар».

Насоий ва Термизий ривоят қилганлар.

Эътибор беринг, уйланиши тайин бўлган саҳобийларга Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қандай маслаҳат беряптилар:

«Унга назар сол! Ансорийларнинг кўзида бир нарсаси бўлади», «Унга назар сол, чунки бундай қилиш орангиздаги бардавомлик учун керакдир».

Кўриниб турибдики, аёл кишига қараш қалбда унга нисбатан боғлиқлик, муҳаббат уйғотади. Демак, назар солган одамнинг кўнглида ҳам шунга мойиллик уйғонади. Шунинг учун аёл киши бировнинг эътиборини жалб қиладиган ҳар қандай ҳолатга йўл қўймаслиги керак, айни пайтда ўзи ҳам нигоҳини назорат қилиши, кўзини тийиши керак.

Яна бир масала: муслималарнинг номаҳрамларга майин овозда, ноз-карашма билан, жилвакор овозда гапиришлари ҳам Аллоҳ таоло қайтарган ишлардандир. У Зот Қуръони Каримда шундай марҳамат қилади:

«…майин сўз қилманг, яна қалбида касали бор бўлган тама қилиб юрмасин» (Аҳзоб сураси, 32-оят).

Бегона эркакка эркаланиб, ноз-карашма билан гапирадиган, овозини бемалол баланд кўтарадиган, орқа-олдига қарамасдан хахолаб куладиган аёлларимиз камми? Улар кулги овозининг ҳам эркакларга таъсири борлигини хаёлларига келтирармикинлар?

Энг катта қоидалардан бири – аёлнинг номаҳрам билан ёлғиз қолмаслигидир. Акс ҳолда учинчилари шайтон бўлади.

Имом Аҳмад ибн Ҳанбал Жобир ибн Абдуллоҳ розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадисда Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирган бўлса, маҳрами йўқ аёл билан холи қолмасин, акс ҳолда учинчилари шайтон бўлади», деганлар.

Хулоса қилиб айтадиган бўлсак, аёл киши ҳар бир хатти-ҳаракатида сатрли бўлмоғи лозим. Саҳобия аёллар ибодатга қатнаганларида йўлнинг бир четидан, девор тагидан бориб келганликлари, эркакларга аралашиб юриш у ёқда турсин, имкон қадар уларнинг назаридан четда бўлишга уринганлари ҳадисларда айтилган.

Имом Абу Довуд ривоят қилган ҳадисда Абу Усайд Ансорий айтадилар:

«Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам масжид ташқарисида туриб, йўлда эркаклар билан аёллар аралашиб кетганини кўрдилар ва аёлларга: «Сизлар орқада қолинглар, йўлнинг ўртасидан эмас, чеккасидан юринглар!» дедилар. Аёллар девор тагидан юра бошладилар. Улар деворга жуда яқин юрганларидан кийимлари унга тегиб кетар эди».

Ҳозирги кунимизда-чи?! Кўпчилик аёллар эркакларга рўпара келиб қолса, ўзини бир чеккага олишни, тортинишни билишмайди. Тап тортмай, эркакларнинг устига юриб кетадиганлари қанча.

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам бир ҳадиси шарифларида дўзахийларни сифатлаб туриб, шундай деганлар:

«…Бир аёлларки, улар кийим кийган яланғочдир, бировни ҳам йўлдан оздиради, ўзи ҳам йўлдан озади. Бошлари худди туянинг қийшайган ўркачига ўхшайди. Улар жаннатга кирмаслар, унинг ҳидини ҳам топмаслар. Ваҳоланки, унинг ҳиди фалон-фалон масофадан келиб туради».

«Бир аёлларки, улар кийим кийган яланғочдир», яъни кийим кийиб юришади, лекин яланғочдан фарқи бўлмайди. Кийими калта ва юпқалигидан авратлари очилиб, остидаги жамики нарса кўриниб, билиниб туради. Улар бу қилмишлари билан «бировни ҳам йўлдан оздиради», яъни бошқа аёлларни ҳам йўлдан оздирадилар. Айниқса ёш қизларни ўзларига эргаштириб, тўғри йўлдан адаштирадилар. Шунингдек, кўча-кўйда, жамоатчилик жойларида мазкур шармандали ҳолатда юриб, эркакларни ҳам гуноҳга ботирадилар.

Айни пайтда, уларнинг «ўзи ҳам йўлдан озади», яъни йўлдан озган одамгина устига енгил-елпи либос илиб, «кийимли яланғоч» бўлиб, кўча-кўйда бемалол юради. Ҳозирги кунда атрофга назар солган киши ушбу ҳадиси шариф айнан бизнинг замонамиз ҳақида айтилганига амин бўлади. Бошқа миллатларни қўятурайлик, ўзини муслима деб билган ўзбек аёлларнинг очиқ-сочиқ кийиниши жуда кўп муаммоларга сабаб бўлаётгани ҳеч кимга сир эмас. Бу муаммони ҳал қилишнинг биргина йўли набавий насиҳатга амал қилишдир.

Бу муборак ҳадисда ҳозирги кундаги «Кўнглим тоза», дея даъво қиладиганларга раддия бор. Уларнинг қалби «тоза» бўлса ҳам, ҳадисда айтилганидек, бундай юриши эркакларнинг хаёлини чалғитади. Аммо бу чалғиш аёлларга ҳам тааллуқли – улар ўзининг шариатга тўғри келмайдиган бундай кўриниши, хатти-ҳаракати ва ахлоқи билан бошқа кўплаб аёлларни, айниқса ёш қизларни ўзининг ортидан эргаштиради. Бугунги кунда бунинг гувоҳи бўлиб турибмиз. Шунингдек, бундай даъво қилувчилар эркакларни ҳам йўлдан урадилар. Бунга ҳам шоҳидмиз. Оқибатда пуч даъволарига қарамай, охиратда жаннатнинг ҳидини ҳам ҳидламайдилар. Бу эса жаннатга яқин ҳам келмайдилар, деганидир.

Сўзимнинг сўнгида ҳижобга тўлиқ амал қилмаётган опа-сингилларимни Аллоҳ таоло берган ақлларини ишлатишга чорлаб айтаманки, улар эркак кишининг табиати ҳақида фикр юритиб кўрсинлар. Ҳали турмуш қурмаган қизларимиз буни билмасалар, уларнинг узрини тушуниш мумкин. Аммо турмуш қурган, эр кўрган аёллар эркакнинг ҳақиқатини била туриб, қандай қилиб ҳижоб масаласига бу қадар енгил қарашлари мумкин?! Бу гапларни очиқ айтаётганим учун мени маъзур тутгайсиз. Аммо очиқчасига айтишдан бошқа чора қолмаяпти. Ҳижобга мукаммал амал қилмаслик, эркакни ўзига жалб қилиш, унинг хаёлотига, тасаввур оламига кириб бориш, оқибатда хаёлида ўша аёл билан истаганича тасарруф қилишига эшик очиш эмасми? Шу ҳақда бир ўйлаб, фикр юритиб кўрсалар, фойдадан холи бўлмас эди.

Бу нуқсонларни тўғрилашнинг йўли битта – у ҳам бўлса, саҳобияларимизнинг йўлларидан юриш, қуйида келтириладиган ҳадисда зикр қилинганидек, «Эшитдик ва итоат қилдик», дея Аллоҳнинг амрини дарҳол бажо келтиришдир.

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:

«Биринчи муҳожира аёлларга Аллоҳнинг раҳмати бўлсин! «Рўмолларини кўксиларига тўсиб юрсинлар» ояти нозил бўлганда улар ёпинчиқларини йиртиб, рўмол қилиб олишди».

«Изорларини олиб, ҳошияси томонидан йиртиб, рўмол қилиб олишди», дейилган.

Аллоҳ таоло барча аёлларимизга иффат, ҳаё ва ибо ато қилсин, ҳақиқий мастура, маҳжуба бўлишни насиб қилсин, инсоф-тавфиқ бериб, Ўзининг тўғри йўлидан адаштирмасин!

Hijob kiyimlari

Ro’yxatdan o’tish

Или напишите свое имя и Email, на который будет отправлен код активации

Sizning ismingiz:

Email (На него будет отправлен код активации):

Ish vaqti

Dushanba Not set
Seshanba Not set
Chorshanba Not set
Payshanba Not set
Juma Not set
Shanba Not set
Yakshanba Not set

Boshqa toifalar

G‘arb kiyim-kechaklari do‘koni
Autlet savdo markazi
Mo‘ynali paltolar do‘koni
Yirik o‘lchamli kiyimlar do‘koni
Oyoq kiyim do‘koni

Bu sizning kompaniyangiz?

Управляйте этой компанией: обновляйте данные, отвечайте на отзывы.
Продолжая работу, вы принимаете следующее: Условия использования и Конфиденциальность.

Kategoriyalar

Butun oila uchun ko‘ngilochar joylar
Muzeylar, teatrlar va kinoteatrlar
Bouling va bilyard
ochiq havoda dam olish
Restoranlar/Oziq-ovqat

Sahifalar

Maqolalar

Biz haqimizda

Recommend – restoranlar, do’konlar, mehmonxonalar va boshqa muassasalar haqida sharhlar da

Nega hijob masalasi Eron jamiyatida o‘lim bilan jazolash darajasida o‘ta muhim?

Tehronda 22 yoshli Mahsa Aminiy hijobni noto‘g‘ri o‘raganligi vaji bilan axloq politsiyasi tomonidan vahshiylarcha o‘ldirildi. Shu sababdan mamlakat jamoatchiligida jiddiy norozilik namoyishlari kelib chiqdi.

Ushbu voqea fonida esa o‘rinli savol tug‘iladi: “O‘zi Eron jamiyatida hijobning asl ahamiyati nimada?” Bu haqda Euronews nashri so‘z yuritdi.

Necha kundirki Eronda namoyishlar tugamayapti. Ayollar ommaviy ravishda sochlarini kesmoqda, hijoblarini yechib yoqib yubormoqda. Ko‘chalarga o‘t qo’yib, hokimiyatni diniy populizm bilan egallab olgan jinoyatchi to‘dalarni kaltaklamoqda.

These women in #Iran’s northern city of Sari are dancing and burning their headscarves… anti-regime protests have now spread to dozens of cities from north to south, east to west… all triggered by the death of #MahsaAmini while in the custody of Iran’s morality police. pic.twitter.com/BBDvgC5L1w

— Rana Rahimpour (@ranarahimpour) September 20, 2022

Mahsa Aminiy Tehronga oilaviy safari chog‘ida eronlik ayollarning qonun bo‘yicha kiyishi kerak bo‘lgan diniy ro‘mol standartlariga to‘g‘ri kelmagan hijobi uchun hibsga olingan edi.

Guvohlarning aytishicha, yosh kurd ayol politsiya tomonidan qattiq kaltaklangan. Uning boshiga bir necha marta urilgan. Keyinroq u yiqilib, koma holatida kasalxonaga olib ketilgan. Voqeadan uch kun o‘tib, 16-sentabrda Mahsa Aminiy vafot etgan.

Eron rasmiylari unda avvaldan yurak xuruji borligini da’vo qilmoqda. Biroq Mahsaning oilasi uni sog‘lom bo‘lganini ta’kidlagan.

Ushbu dahshatli hodisa Erondagi islomiy kiyinish qoidalari va politsiya zo‘ravonligiga oyna tutdi.

Eronda hijob tarixi:

1979-yilgi islom inqilobidan beri Eronda ayollarning hijob o‘rashi majburiy bo‘lgan. Hukumat o‘z siyosatini oqlash uchun Qur’on va hadis qismlariga tayanadi. Islom dinida ayollarning ro‘mol o‘rashi haqida juda ko‘p masalalarda to‘xtamlar mavjud.

Islomiy liboslar mamlakatning axloq politsiyasi tomonidan qat’iy tatbiq etiladi. Ular ko‘chalarni mikroavtobuslarda aylanib, “noto‘g‘ri” kiyingan ayol-qizlarni qo‘lga olish bilan shug‘ullanadi. Ammo hibsga olish tahdidiga qaramay, millionlab eronlik ayollar bunga nisbatan faol qarshilik ko‘rsatadi.

1979-yilda Eron oliy rahnamosi Oyatulloh Humayniy ayollar islomiy kiyinish qoidalariga rioya qilishi kerakligini aytganidan so‘ng, shiddatli norozilik namoyishlari bo‘lib o‘tgan edi. Shundan keyin hukumat uning izohlarini faqat tavsiya sifatida talqin qilishga majbur bo‘ldi. Biroq bu qonun baribir 1983-yilda kuchga kirdi.

O‘shandan beri hijobga qarshi norozilik namoyishlari vaqti-vaqti bilan davom etib, bugungi kunda ayollarning ro‘mollarini yoqib, raqsga tushishi bilan avj olmoqda.

Inqilobdan avval dunyoviy Eronni shoh Muhammad Rizo Pahlaviy boshqarganida ham ko‘plab eronlik ayollar faol ravishda hijobda bo‘lgan. Ular buni turli sabablarga ko‘ra amalga oshirgan. Masalan: an’ana, o‘ziga xoslik, diniy ifoda yoki oilaviy bosim yuzasidan.

O‘zi Eron jamiyatida hijobning asl ahamiyati nimada?

Eronlik shoira va jurnalist Asieh Aminiyning fikriga ko‘ra, bugungi kunning asosiy muammosi ayollarning ro‘mol o‘rashga majbur qilinayotganidir. Ular islomiy kiyinish qoidalarini buzgani uchun qamchilanishi yoki qamalishi mumkinligi o‘z tasdig‘ini ko‘rsatmoqda.

Afsuski, bu ko‘pchilikning kuchli nafratiga olib keldi. Ayollar juda ko‘p zulmni boshdan kechirdi. Ular bu hukmronlikka chiday olmay, o‘z haq-huquqlarini istamoqda.

Asieh Aminiy, eronlik shoira va jurnalist

Bir paytlar o‘zi ham axloq politsiyasi tomonidan hibsga olingan Asiehning aytishicha, hozirda Eronni larzaga keltirayotgan namoyishlar faqatgina kiyinish qoidalaridan norozilik tufayli emas. Bu yerda undan ko‘ra ko‘proq va jiddiyroq masalalar bor: odamlarning talabi faqat hijob bilan cheklanmaydi. Ular erkinlikni, demokratiyani va bunday Islom Respublikasidan ozod bo‘lishni xohlaydi.

Politsiya bu kabi ishlarini shunchaki maslahat va ogohlantirish berib qo‘yish deya ta’kidlaydi. Ammo aslida esa ular har kuni Eronning barcha shaharlarida ayollarning tanasi, kiyimi va umuman hamma narsasini “qattiq” nazorat qiladi. Hijob ana shu zulmning ramzidir.

Anonim qolishni istagan yana bir eronlik faolning fikriga ko‘ra, hijob siyosatidagi yana bir muammo Erondagi turli etnik va diniy guruhlarning turli xil libos kiyishiga hurmat ko‘rsatmasligidir.

Eron ko‘p millatli jamiyat bo‘lib, unda forslar, kurdlar, ozarbayjonlar, lurlar, gilaklar, arablar, baluchi va turkmanlar yashaydi. Har birining o‘ziga xos an’anaviy kiyimlari bor va tabiiyki ular hijobni turlicha o‘raydi. Shuningdek kiyimlaridagi ranglar, naqsh va uslublari ham farq qiladi.

Eronda ayollarning kiyinishi va ularning huquqlari haqida gapirilganda, hukumat har doim bu Eron madaniyati, deb javob beradi. Biroq aslo bunday emas. Bu madaniyat emas, bu kuch!

Hijob ayollarga uzoq yillardan beri shu darajada majburiy qilib belgilab qo‘yilganki, ular kimning tanlovi yoki majburiyati uchun uni o‘rayotganlarini bilmaydi.

Odam nimagadir majburlansa, doimo uni rad etish va aksini qilishni xohlaydi. Chunki inson tabiati shunday. Hijob masalasidagi so‘nggi voqealar ham buning yaqqol isbotidir.

Maxsani o‘ldirish bilan esa ular mamlakatda yanada kuchli g‘azab eshiklarini ochdi.

Hozir hijob haqida gapirish juda og‘riqli va mushkul masalaga aylanib qoldi. Bu voqea Eronda inqilobdan keyin sodir bo‘lgan eng katta feministik qo‘zg‘olonlardan biriga o‘xshaydi. Erkaklar ham ayollar bilan birgalikda kurashish uchun ko‘chalarga chiqmoqda.

Ma’lumot uchun: Eron yadroviy qurol ishlab chiqarish rejasi sababli hozirda Rossiyaga qo‘llanilayotgan sanksiyalardan ham ko‘proq cheklovlar ostida ancha yillardan beri yashab keladi. Avtoritar boshqaruv tufayli fuqarolarining elementar haq-huquqlari cheklangan.

Aholisining aksariyat qismi qashshoqlikda kun kechiradi. Internetga kirish juda qimmat va ko‘plab saytlar bloklangan. San’at va madaniyat xodimlari, erkin fikrli olimlar, siyosatchilar, sobiq monarxiyaning vakillari quvg‘inga uchragan.

Eronga kirish va chiqish ancha chegaralangan. Eronga viza olgan odam Haj va Umra safarlariga, Yevropaga va boshqa taraqqiy etgan mamlakatlarga bora olmaydi. Chunki Eron vizasi urilgan pasportlarga Saudiya Arabistoni hech qachon viza bermaydi (biroq ba’zi istisnolar bo‘lishi ham mumkin).

Eronda afg‘onistonlik qochqin ayollar va bolalar yashirin qul bozorlarida sotiladi. Ko‘p holatlarda uylanish yoshiga yetgan yigitlar moddiy qiyinchilik sababli oila qura olmaydi. Yosh qizlarni esa puldor qariyalar sotib oladi.

Eron hukumati neft, gaz va boshqa tabiiy boyliklardan kelgan mablag‘larni harbiy sanoatga yo‘naltiradi. Ijtimoiy himoya o‘rta asrlar darajasida qolib ketgan.

Bugungi kunda davom etayotgan namoyishlar mana shunday ijtimoiy bosimlarning ortib ketganligidan yuzaga keldi. Qizning o‘limi esa xuddi dinamit tugmasini bosib yuborgandek bo‘ldi.

Eronda namoyishchilar mamlakat oliy yetakchisi Xomeyniyning haykaliga o‘t qo‘ydi (video)
Erondagi namoyishlarda 40 dan ortiq odam halok bo‘ldi (video)
Eronda hijob tufayli hibsga olingan qizning vafotidan keyin namoyishlar boshlandi

Qiziqarli malumotlar
Hijob kiyimlari