Gʻazal shaydosiman mavzusida insho
Savol:
Javob:
g’azal arabcha ayollarga muhabbat ma’nosini bildiradi. boshlanishi matla oxirgi misra maqta deyiladi
«Men g’azal shaydosiman» mavzusida murakkab rejali inshoReja:I. Kirish. Mumtoz adabiyotning lirik namoyondasi II. Asosiy qism: 1)Tabiat go’zalligiga oshufta lirik qahramon g’azaliga tavsif 2)G’azal jozibasiga oshufta ko’ngilIII. Xulosa. Furqat g’azallari nafis hayotimizning bir qismiMumtoz adabiyotimizning lirik namoyondasi hisoblangan Zokirjon Xolmuhammad o’g’li Furqat o’zining ijodi bilan butun adabiyotni boyitgan. Hamma adabiyot vakillari qalbiga kirib borgan «Mantiq ut-tayr»ni bolalik chog’ida yod olgan. Furqat juda ham izlanuvchan va tirishqoq xarakter egasi hisoblanadi. Shoir keng ko’lamli ijod namoyondasidir. Furqat o’z ijodi davomida tesha tegmagan gaplardan foydalangan holda bir qancha g’azallar yozadi. Shular jumlasiga «Fasli nablvbahor o’ldi, ketibon zimistonlar» g’azalini kiritsak bo’ladi. Bu g’azalda Furqat jonli tabiatni yanada jonli va shukhbaxsh qilib yozadi. Bu g’azalni o’qigan inson har bir baytdan keyin hayolan tabiat qo’yniga yo’l oladi va yuzigavbiroz tabassum hadya etadi.G’azalga nazar tashlaydigan bo’lsak, shoir g’azalning birinchi baytida umr oqar daryo ertaga bormizmi yo’qmizmi yolg’iz Allohga ayon. Bu dunyo Allohdan Allohgacha bo’lgan sayohatvekanligini e’tirof etmoqda va hozirgi tiriklik chog’imizda do’stlar bilan birgalikda vaqtimizni o’tkazishimiz kerakligini aytilmoqda. Keyingi misralarda tabiatimizning ertalabki tongini jonlantirgan. Shoir aytadiki bir kun saharlab uyg’ondim va dunyoga nur taratuvchini osmonga ko’tarilishini zavq ila kuzatdim. Qushlarning sayrashi-yu maysalarning sokin holda oh tortishi qaysidir ma’noda inson qalbidagi muzlarni eritishga qodir. Har bir davrda bo’lgani kabi o’sha davrlarda ham yaxshilarning azoblanishi yomonlarning esa shodon bo’lib yashashini shoir g’azalning so’nggi misralarida tasvirlagan.Men bu g’azalni o’qish bilan birgalikda uqib ham oldim. Bu g’azalning har bir misrasini o’qiganimda hayolimda daryo suvining shovqini-yu qushlarning chug’ir-chug’iri gavdalana boshlaydi. Hayotimizning qaysi boahi qaysi qismi esa oxiri ekanini anglolmaydigan zamonimizda umrimizni yaqinlarimiz bilan o’tkazishimiz maqsadga muvofiqdir. G’azalda tabiatimizning so’lim go’shalari naqadar g’ayritabiiy ekanligi yaqqol o’z aksini topgan.Furqatning g’azallari biz o’quvchilarga balki jamiiyki insoniyat qalbida iz qoldirgan. Furqatning g’azallarida vaqtimizni behuda sarflamasdan unumatli qilib o’tkazishimiz ta’kidlangan. Umrimiz tezda o’tib ketadi biz bu hayotdan ketamix bu hayotda shunchaki mehmonmiz. Shunchaki yashamasdan hayotda yaxshi bir iz qoldirib ketishimizni nafaqat Furqat balki barcha ajdodlarimiz buni shiorga aylantirishimiz kerakligini o’z asarlarida bayon etgan.
nodiraning eshit
Alisher Navoiy gʻazal shaydosi man Insho va Kirish Asosiy qisim Xilosa
Savollarga javoblar
Gʻazal shaydosiman mavzusida insho