Dars №1 — Kompyuterga JDK(Java Development Kit)ni o’rnatish

Java dasturlash tilida dastur tuzish uchun, dastlab, kompyuterga kerakli dasturlarni o’rnatish lozim. Birinchidan, Java dasturlarni ishga tushirish uchun, bizga Java-mashina kerak bo’ladi. Gap shundaki, barcha Java dasturlar faqat Java-mashina o’rnatilgan kompyuterlarda ishlaydi. Java-mashina Java dastur uchun muhit hisoblanadi. Ikkinchidan, Java dasturlarni yozish uchun maxsus muhit(IDE) kerak bo’ladi. Ikkala dasturni ham oraclening saytidan yuklab olishingiz mumkin. Yuklab olish uchun Oracle saytiga kiramiz va Java Platform(JDK)ni yuklab olamiz.

JDKni yuklab oladigan oynaga o’tamiz va litsenziyaga rozi bo’lamiz(Accept License Agreement). Undan so’ng kompyuteringizga mos keladigan JDKni tanlaymiz, agar 32 bitlik tizim bo’lsa, «jdk-8u20-windows-i586.exe«ni tanlaymiz va yuklashni boshlaymiz.

Yuklab olingandan so’ng, dasturni ishga tushiramiz va berilgan savollarga qarab o’rnatamiz(unchalik qiyiin ish emas va ko’p vaqt ham kerak emas).

Odatda JDK «C:Program filesJava» adresiga o’rnatiladi.

Keling endi, java bajaruvchi utilitlarini topamiz. Uning uchun quyidagi papkaga kiramiz:

C:Program filesjdk*bin

Bu adresda JDKning barcha bajariluvchi fayllari joylashgan. Biz ularni, operatsion tizimga ham ma’lum qilib qo’yishimiz lozim. Operatsion tizim bularni bilib olsa, bemalol «Командная строка» orqali ham ishlatishimiz mumkin bo’ladi. Buni Windows 7 misolida ko’rsataman.

Мой компьютер->Свойства, chap tomonda «Дополнительные параметры системы» bo’limiga kiramiz va quyidagi oynani ko’ramiz.

Bu oynadan «Переменные среды» tugmasini bosamiz, hosil bo’lgan oynaning «Системные переменные» bo’limidan «PATH» o’zgaruvchisini(переменная)qidirib, uni belgilaymiz va «Изменить» tugmasini bosamiz.

Shundan so’ng, «Значение переменной«dagi qiymatlarning oxiriga o’tamiz va » C:Program FilesJavajdk*bin» adresini kiritamiz(* o’rniga o’zingizning jdk adresingiz bo’ladi, ya’ni mavjud papka nomi). «OK» tugmalarini bosib, bu oynalardan chiqib ketamiz va kompyuterni qayta yuklaymiz.

Hozircha shu, xulosa qiladigan bo’lsak, biz bu maqolada, o’zida Java kompilyatorni saqlaydigan, qaysiki biz yozgan Java kodlarni bayt kodga(kompyuter tushunadigan kodga) o’tkazib beradigan, undan tashqari yozilgan kodlarni ishlatish uchun kerak bo’ladigan Java-mashinani ham o’zida mujassam etgan JDK(Java Development Kit)ni yuklashni, o’rnatishni va operatsion tizimga o’rnatilgan joyini e’lon qilishni ko’rib chiqdik.

Manba:

akmx