Operatsion Tizim

№8 dars — Linux operatsion tizimida fayllarga beriladigan ruhsatlar(read, write, execute), chmod buyrug’i

от
e284968 dars linux operatsion tizimida fayllarga beriladigan ruhsatlarread write execute chmod buyrugi 65e61fe538184

№8 dars — Linux operatsion tizimida fayllarga beriladigan ruhsatlar(read, write, execute), chmod buyrug’i Linux operatsion tizimi, ko’p foydalanuvchili tizim hisoblanadi. Har bir foydalanuvchining o’ziga tegishli bo’lgan fayl va papkalari bo’ladi. Bu fayl va papkalarni, boshqa foydalanuvchilar o’qimasligi yoki o’zgartirmasligi katta ahamiyatga egadir. Shuning uchun linux operatsion tizimida fayl va papkalarga alohida ruhsatlar ishlab chiqilgan. Bu … Читать далее

Swap haqida umumiy tushuncha

от
swap haqida umumiy tushuncha 65e61fd227ea3

Swap haqida umumiy tushuncha Hozirgi kunda IT sohasi borgan sari tezlik bilan rivojlanib bormoqda. Ma’lumotlar almashinuvi ham oshib bormoqda va kompyuterlar ham zamonga mos ravishda o’zgarmoqda. Foydalanuvchilar, kompyuter orqali bir vaqtning o’zida bir necha amallar (процесс)ni bajarishmoqda. Bu kompyuter resurslariga bo’lgan talabni kuchaytirmoqda. Kompyuter bir qancha ma’lumotlar (fayllar)ni qayta ishlayotganda, o’zining operativ xotirasi(RAM, ОЗУ)ga murojaat … Читать далее

№6 dars — Linuxning asosiy buyruqlari

от
e284966 dars linuxning asosiy buyruqlari 65e61fc925694

№6 dars — Linuxning asosiy buyruqlari Linux operatsion tizimi kundan-kunga rivojlanib bormoqda va ko’pchilik bu tizimni o’rganishga harakat qilishmoqda. O’rganishni endi boshlaganlar uchun, bu tizimni o’rganish biroz qiyin ko’rinishi mumkin, lekin unday emas. Bu tizim, windows tizimidan keskin farq qilgani uchun, windows foydalanuvchilari linux bilan ishlaganda ko’p noqulayliklarni his qilishmoqda(keyin ko’nikib ketishmoqda.. Kerak bo’lgandan keyin … Читать далее

№7 dars — Linux operatsion tizimida, fayl va kataloglarga oid buyruqlar

от
e284967 dars linux operatsion tizimida fayl va kataloglarga oid buyruqlar 65e61fc07f7c1

№7 dars — Linux operatsion tizimida, fayl va kataloglarga oid buyruqlar Linux operatsion tizimi buyruqlarini o’rganishni davom etamiz. Oldingi «Linuksning asosiy buyruqlari» nomli maqolada, eng asosiy buyruqlar bilan tanishib chiqdik, bu maqolada oldingi maqolani to’ldirib borishga harakat qilaman. Maqolada berib boriladigan misollar, linuksning Red Hat distributivida tekshirib ko’rilgan va qolgan distributivlarda ham katta ehtimollik bilan … Читать далее

№9 dars — Swap fayl(раздел)ni boshqarish

от
e284969 dars swap fayld180d0b0d0b7d0b4d0b5d0bbni boshqarish 65e61fb81a03f

№9 dars — Swap fayl(раздел)ni boshqarish Oldingi maqolamda swap nima va nima uchun kerakdegan savolga javob berishga harakat qildim. Agar swap haqida biror bir tushunchaga ega bo’lmasangiz, bu maqolani o’qishdan umuman foyda yo’q. Quyida swap xotirasiga tegishli bo’lgan va linux ning barcha distributivlarida ishlaydigan kommandalar bilan tanishishingiz mumkin bo’ladi. Bu kommandalar linux ning Oracle Linux … Читать далее

№11 dars — Linuxda, disklarni boshqarish haqida(LVM)

от
e2849611 dars linuxda disklarni boshqarish haqidalvm 65e61f9725580

№11 dars — Linuxda, disklarni boshqarish haqida(LVM) Bu maqolamda, linux operatsion tizimida, qattiq disklar(vinchester) bilan ishlashni ko’rsataman. Ko’pchilik disklar bilan ishlashni bilmagani bois, ularga ahamiyat berishmaydi yoki bilishni hohlashmaydi. Disklarni to’g’ri taqsimlash, ish jarayonini tezlashishiga olib keladi. Bu degani, ish unumdorligi ortadi. Barcha ma’lumotlar qattiq disklarda(razdellarda) saqlangani uchun ularni boshqarish juda muhim. Disklarni boshqarishga bitta … Читать далее

№12 dars — LVM — logik disklarni boshqarish(kodlar orqali)

от
e2849612 dars lvm logik disklarni boshqarishkodlar orqali 65e61f8ec5b67

№12 dars — LVM — logik disklarni boshqarish(kodlar orqali) Nazariyotdan amaliyotga ham yetib keldik. Agar nazariy qism bilan tanish bo’lmasangiz, «Linuxda, disklarni boshqarish haqida» maqolasini o’qing. Quyida disklarni boshqarishni to’liq misollar orqali ko’rsatib o’taman. Disk nomlari sizning diskingiz nomlaridan farq qilishi mumkin va siz nomlarni berishda adashib ketmasligingiz uchun ogohlantirib o’tmoqdaman.(man /dev/sdb, dev/sdc) Bu komandalar … Читать далее

№13 dars — LVM hajmini o’zgartirish. Barcha LVM buyruqlari

от
e2849613 dars lvm hajmini ozgartirish barcha lvm buyruqlari 65e61f866dd4e

№13 dars — LVM hajmini o’zgartirish. Barcha LVM buyruqlari Bu maqoladan so’ng siz LVM ni to’liq bilib olishga erishasiz. Albatta bundan boshqa maqolalar ham bo’lishi mumkin, lekin ular unchalik muhim emas(klonlash,..). LVM haqida «Linuxda, disklarni boshqarish haqida» maqolada tushuntirib o’tdim. Bu eng asosiy maqolalardan biri hisoblanadi. Undan so’ng «LVM – logik disklarni boshqarish(kodlar orqali)» maqolada … Читать далее

№14 dars — Linux operatsion tizimida Samba serverni sozlash

от
e2849614 dars linux operatsion tizimida samba serverni sozlash 65e61f7e451ed

№14 dars — Linux operatsion tizimida Samba serverni sozlash Ko’p hollarda Windows va Linux operatsion tizimlari bilan bir vaqtda ishlashga to’g’ri kelib qoladi. Bu ikki operatsion tizim bir-biridan keskin farq qiladi, hattoki fayl tizimlari ham xar hil. Shunday bo’lsa ham, har birining o’z o’rni bor. Linux operatsion tizimi asosan biror server yaratishda foydalanilsa, windows esa … Читать далее

№15 dars — NFS server va uni sozlash

от
e2849615 dars nfs server va uni sozlash 65e61f7545bd4

№15 dars — NFS server va uni sozlash NFS(Network File System) — bu termin tarmoqli fayl tizimi deb yuritiladi. Nomidan ko’rinib turibdiki, bevosita tarmoq bilan bog’langandir. Bu termin klient-server arxetekturasida ishlaydi, ya’ni bitta serverga bir necha klientlar ulanib ishlashi mumkin bo’ladi. Server kompyuterga server qismi, klient kompyuterga klient qismi o’rnatiladi. Demak, NFS o’zi nima? misol … Читать далее