Malumotlar bazasi
№1 Dars — SQL komandasi: select haqida SQL so’rov tilini o’rganishni boshlaymiz. Har bir maqolada ma’lum bir sql komandalarini yozib borishga harakat qilaman. Bu so’rov tili bevosita ma’lumotlar bazasi(jadvallar)ga bog’liq bo’lgani uchun, maqola boshida biror jadvalni olib, shu jadvalga har xil so’rovlar berib boraman. Misollar, oracle ning isqlplus muhitida sinab boriladi va natijalar chiqariladi. Isqlplus … Читать далее
21-dars — Javada Collection (To’plam). Javada to’plamlar(collection’lar) framework bo’lib, u o’zida obyektlarni saqlaydi. To’plamlarda barcha jarayonlar ( saralash, qidirish, yozish, o’chirish va h.k lar)ni oson amalga oshirish mumkin. To’plamlar bir necha interface’lardan tashkil topgan. Ular ( Set, List, Queue, Deque etc.) va klass’lar (ArrayList, Vector, LinkedList, PriorityQueue, HashSet, LinkedHashSet, TreeSet va h.k). To’plamlar obyektning alohida … Читать далее
1-dars — MySQL turlari va talqinlar tushunchasi Oldingi maqolada mysql haqida boshlang’ich tushunchalar bilan tanishib chiqdik(nima ekanligini). Bu maqolada mysql turlari, qaysilari tekin, qaysilari pullik ekanligini, talqin tushunchasi va ko’chirib olish uchun qanday fayllar taklif qilinishini ko’rib chiqamiz. MySQL bu — krossplatformali dastur hisoblanadi, ya’ni bir xil tipga ega bo’lgan(ishlash texnologiyasi bir xil), lekin o’rnatiluvchi … Читать далее
2-dars — MySQL ma’lumotlar omborini boshqarish tizimini o’rnatish(MySQL Community Server) Bu maqolada MySQL ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimini o’rnatish va sozlashni ko’rsatib o’taman. Sun firmasini Oracle sotib olgandan so’ng, MySQL ham butunlay o’zgarib ketti va 5 versiya o’zgacha qiyofaga keldi, ya’ni mukammallashtirildi. Maqolada Windows 7 operatsion tizimi uchun mo’ljallangan MySQL 5.6.20 versiyasini o’rnatishni ko’rsatib o’taman. Dastlab, … Читать далее
Big Data’ning asosiy 8 atamasi. Assalom alaykum. Dunyoda raqamlangan ma’lumotlar hajmi #ekponent bo’yicha o’sib bormoqda. IBS kompaniyasining ma’lumotlariga qaraganda, 2003-yilda 5 eksabayt(1 eksabayt — 1 milliard gigabayt) ma’lumot yig’ilgan ekan. 2008-yilda u 0.18 zettabayt(1 zettabayt = 1024 eksabayt) gacha, 2011-yilga kelib 1.76 zettabayt, 2013-yilda 4.4 zettabaytgacha yetibdi. 2015-yilning mayida dunyoda yig’ilgan raqamlanga ma’lumotlar hajmi 6.5 … Читать далее
Ma’lumotlar ombori va ma’lumotlar omborini boshqarish tizimi(MOBT) tushunchalari o’rtasidagi farq Ko’pchilik, terminlarni tushunish bo’yicha biroz qiynalishadi, lekin aynan terminlarni bilish, qo’yilgan vazifalarni yechishda yoki paydo bo’lgan xatoliklarni bartaraf etishda juda kerak bo’ladi. Misol uchun, biror muammo paydo bo’lsa, biz darhol Google’ni yordamga chaqiramiz, agar Google qidiruv tizimiga terminlar orqali so’rov bersangiz, muammo yechish qiyinchilik tug’dirmaydi, … Читать далее
Postgresql’ning asosiy buyruqlari Postgresql’ning asosiy buyruqlari Ushbu maqolada hozirgi kunda eng mashhur va ko’p ishlatilinadigan ma’lumotlar omboridan biri bo’lgan, ochiq kodli Postgesql’ning asosiy va eng ko’p ishlatilinadigan buyruqlari oddiy va tushunarli ko’rinishda keltirilgan. Unda ma’lumotlar omborini o’rnatish ko’rsatilmagan, sababi uni o’rnatish har bir operatsion tizim uchun individual hisoblanadi. terminal orqali kirish sudo -u postgres psql … Читать далее
MySQL haqida 10 ta fakt Ushbu maqolada MySQL ma’lumotlar ombori haqida 10 ta fakt keltirilgan. Bu faktlar orqali MySQL haqida yana ba’zi ma’lumotlarni bilib olishingiz mumkin: MySQL relyatsion ma’lumotlar ombori bo’lib, uning asosiy maqsadi server yordamida ma’lumotlar bilan ishlashni ta’minlashdir. MySQL, UNIX va UNIX-kabi operatsion tizimlari, Windows va MacOS kabi ko’plab platformalarda ishlaydi. MySQL, boshqa … Читать далее
ACID tamoyillari. Kirish. Backend dasturchi sifatida hayotimizda relational(relyatsion) DB(ma’lumotlar bazasi) bilan ishlashga to’g’ri keladi. Ushbu ma’lumotlar bazasi bilan ishlashni o’ziga yarasha nozik jihatlari bor. Ushbu nozik jihatlardan biri bu bir necha foydalanuvchi tomonidan ayni ma’lumotni o’zgartirishga urinish hodisasidir. Misol uchun, sizda PRODUCTS nomli table(jadval) bor. Ushbu jadvaldagi ayni bir qatorni ikkita foydalanuvchi bir vaqtda o’zgartirishga … Читать далее
ACID tamoyillari: Atomicity - Atomlilik. Avvalgi maqolamizda biz Transaction nimaligi haqida gaplashgan edik. Endi Transactional DB(transaction orqali ishlaydigan DB)ni sifatlaydigan tamoyillar haqida gaplashamiz. Ulardan birinchisi bu Atomicity — ya’ni atomlilik. Bu nima degani? Atomlilik bu — bo’linmaslik. Ya’ni qaysidir amal yoki amallar to’plami bo’linmas holda amalga oshirilishi bu dasturlashdagi atomicity hisoblanadi. Transactionning atomliligi bu transaction yoki to’liq … Читать далее