Malumotlar bazasi
Binar qidiruv( Binary Search ) Aytaylik bizga tartiblangan n ta elementdan iborat arr[] massiv berilgan bo’lsin, va berilgan x ni arr[] ichidan qidirish funksiyasini tuzish sharti qo’yilsin. Bu holatda eng oson yo’l sifatida chiziqli qidiruvni misol keltirish mumkin. Ammo bu usulning vaqt davomiyligi O(n) ni tashkil qiladi. Xuddi shu vazifa uchun biz binar qidir algoritmini … Читать далее
Shunting-yard algoritmi! Algoritm nomini inglizcha holatida keltirdim. Chunki ayrim atamalarni internetdan inglizcha qidirib topish osonroq. Algoritm o’zbekchada «Saralash stansiyasi» deb nomlanadi! Bu nomni temir yo’llardagi poyezdlarni saralaydigan joyga o’xshaganligi uchun bo’lsa kerak. Algoritm maqsadi, matematik ifodalarni kompyuter yordamida tez hisoblashdir. Misol uchun: 5 * (cos(1) ^ 2 + sin(1) ^ 2) / 2 + 10 … Читать далее
Berilgan sonning barcha tub bo’luvchilarini topishning samarali usullaridan biri Avvalambor Assalomu alaykum. Bu darsimda sizlarni sonning barcha tub bo’luvchilarini topish algoritmi bilan tanishtirmoqchiman.Tub son deb faqat o’ziga va 1 ga bo’linadigan songa aytiladi.Demak boshladik: Berilgan sonni n deb belgilab olamiz. Agarda n soni 2 ga bo’linsa, ekranga 2 ni chiqaramiz va n ni 2 ga … Читать далее
Singleton Dasturiy injiniringda singleton model(singleton pattern)i – bu dasturni loyihalash modeli tushunchasi bo’lib, u bitta klassdan faqat bitta obyekt yaratish imkonini beradi. Bunday qilish butun loyiha bo’ylab faqat bitta obyektning metodlarini ishlatish paytida qo’l keladi. Ushbu termin matematik singleton tushunchasidan kelib chiqqan. *** Matematik singleton tushunchasi. Matematikada singleton – bu faqat bitta elementdan iborat to’plam. … Читать далее
Bo’lib tashla va hukmronlik qil «Dasturlashning eng asosiy muammosi — bu murakkablik. Murakkablikni hal qilishning faqatgina bitta asosiy yo’li bor: Bo’lib tashla va hukmronlik qil» — Bjarne Stroustrup IV qism. Bo’lib tashla va hukmronlik qil. 1-dars Oldingi bo’limlarimizda sizlar bilan eng fundamental algoritmlar va ma’lumotlar tuzilmalarini ko’rib chiqdik. Bu bo’limga kelib endi ancha jiddiy masalalar … Читать далее
Ikkilik qidirish (Binary search) «Dasturlashning eng asosiy muammosi — bu murakkablik. Murakkablikni hal qilishning faqatgina bitta asosiy yo’li bor: Bo’lib tashla va hukmronlik qil» — Bjarne Stroustrup IV qism. Bo’lib tashla va hukmronlik qil. 2-dars Oldingi darsimizda siz bilan bo’lib tashla va hukmronlik qil paradigmasi haqida gaplashgan edik. Bu paradigma asosida ishlaydigan eng mashhur algoritm … Читать далее
Merge sort (Birlashtirib saralash) «Dasturlashning eng asosiy muammosi — bu murakkablik. Murakkablikni hal qilishning faqatgina bitta asosiy yo’li bor: Bo’lib tashla va hukmronlik qil» — Bjarne Stroustrup IV qism. Bo’lib tashla va hukmronlik qil. 3-dars O’tgan darsimizda sizlar bilan ikkilik qidirish (binary search) algoritmi va uning implementatsiyasini ko’rib chiqdik. Bu darsimizda ham «Bo’lib tashla va … Читать далее
Strategy design patterni Design patternlar mavzusini davom etgan holda bugun Behavioral design patternlar oilasiga mansub Strategy Design Pattern haqida gaplashamiz. Qo’llash jihatidan ancha sodda lekin juda ko’p muammolarni birdaniga hal qila oladigan ushbu design patternni hayotda juda ko’p uchratishingiz mumkin. Bugun Observer design patterni haqidagi maqolada misol qilib olganimiz, yuk jo’natish dasturchasiga yangi imkoniyat qo’shamiz. … Читать далее
Sonning ixtiyoriy butun darajasini hisoblash Sonning ixtiyoriy butun darajasini topish informatikaning boshlang’ich kurslarida o’rganilgan sodda muommolardan biri. Yechimi ham oddiy: int pow = 1; for(int i =0; i Anglaganingizdek, yuqoridagi kod n^m ni hisoblaydi. Kod n ni m marta ko’paytirib chiqishga asoslangan. Bundan tezroq usul bormi? Ha bor ekan. Daraja bu sonni bir necha marta … Читать далее
Cheksiz sig’imdagi integer muammosi Muammo: Cheksiz sig’imdagi integerlar ustida qo’shish, ayirish, bo’lish, ko’paytirish va daraja amallarini bajarish. .Netda BigInteger mavjud bo’lib, ushbu ma’lumotlar tipida taxminan 232 dan 264 gacha raqamdan iborat bo’lgan sonni saqlashingiz mumkin. Bu esa cheksiz degani emas. Cheksiz bu judayam nisbiy tushuncha shu sabab 264 dan ko’proq raqamdan tashkil topgan sonlar haqida … Читать далее