Biologiýa, 9 synp, Zikirýaýew A, Tohtaýew A, Azimow I, Sonin N, 2019
O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi
umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 9- sinfi uchun
darslik sifatida tavsiya etgan
ToshkenT
«YANGIYo‘L PoLIGRAPH SERVICE»
2014
9
SINF
BIOLOGIYA
SITOLOGIYA VA
GENETIKA
ASOSLARI
Qayta ishlangan 5- nashri
Biologiya. Sitologiya va genetika asoslari: 9- sinf: Umumiy o‘rta ta’lim mak-
tablarining 9- sinfi uchun darslik. A.Zikiryayev , A.To‘xtayev , I.Azimov,
N.Sonin; 5- nashri.T.: «Yangiyo‘l poligraph service », 2014 -y. -152 b.
I. Zikiryayev A. va boshq.
Biologiya 9-sinf
SITOLOGIYA VA GENETIKA ASOSLARI 9- sinfi uchun darslik sifatida tavsiya etgan
Последняя версия
11 февр. 2019 г.
Разработчик
Google Play ID
Количество установок
App APKs
Biologiya 9-sinf APK
Biologiya 9-sinf APP
O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi
umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 9- sinfi uchun
darslik sifatida tavsiya etgan
ToshkenT
«YANGIYo‘L PoLIGRAPH SERVICE»
2014
9
SINF
BIOLOGIYA
SITOLOGIYA VA
GENETIKA
ASOSLARI
Qayta ishlangan 5- nashri
Biologiya. Sitologiya va genetika asoslari: 9- sinf: Umumiy o‘rta ta’lim mak-
tablarining 9- sinfi uchun darslik. A.Zikiryayev , A.To‘xtayev , I.Azimov,
N.Sonin; 5- nashri.T.: «Yangiyo‘l poligraph service », 2014 -y. -152 b.
I. Zikiryayev A. va boshq.
Популярные запросы
LD Player – #1 Android Emulator
Лучший Эмулятор Андроида для ПК
Приложения · Hot
Gacha Plus FémLol Stúdió · Искусство и дизайн
InstaPro Sam Mods · Социальные
YouTube Vanced Team Vanced · Видеоплееры и редакторы
自由浏览 Greatfire.org · Связь
Google Play Маркет Google LLC · Инструменты
Популярные
MangaLib Malo Boucé · Книги и справочники
Cool Reader Vadim Lopatin · Книги и справочники
Когда намаз Kogdanamaz · Книги и справочники
Brawl Stars Wiki Fernas Techno · Книги и справочники
Русско Узбекский Переводчик GK Apps · Книги и справочники
Читы на стандофф 2 на голду Tim_Dev · Книги и справочники
Super PDF Drive Reallyloaded Inc. · Книги и справочники
MangaHub HippoAD · Книги и справочники
Генератор гемов для бравл старс Banza-Dating · Книги и справочники
JW Library Jehovah’s Witnesses · Книги и справочники
APKCombo Installer
Порядок установки XAPK, APKS, OBB?
Biologiýa, 9 synp, Zikirýaýew A., Tohtaýew A., Azimow I., Sonin N., 2019
Biologiýa, 9 synp, Zikirýaýew A., Tohtaýew A., Azimow I., Sonin N., 2019.
Учебник по биологии для 9 класса на туркменском языке.
Biologiýa — ýaşaýyş baradaky ylym bolup, grekçe “bios” — ýaşaýyş, “logos” – taglymat (ylym) diýen manyny aňladýar.
Biologiýa adalgasy 1802-nji ýylda fransuz alymy J.B.Lamark we nemes alymy G. R. Trewiranus tarapyndan ylma girizilipdir. Biologiýa ýaşaýyş, onuň şekilleri, gurluşy, ösüş kanunalaýyklyklary baradaky ylym.
Biologiýanyň öwrenýän obýekti bu – wiruslar, mikroorganizmler, kömelekler, ösümlikler, haýwanlar, adam we olaryň organlary, dokuma, öýjük düzümi, öýjüklerde geçýän prosesleriň hem-de organizmiň şahsy we taryhy ösüşi, olaryň özara organiki däl tebigat bilen aragatnaşygy hasaplanýar.
Janly organizmleriň özboluşly aýratynlyklary.
Janly organizmler köpdürli bolmagyna seretmezden, olaryň ählisi öýjükli gurluşa eýe hem-de meňzeş himiki elementlerden we maddalardan ybarat. Öýjük ýaşaýşyň ähli häsiýetlerini özünde jemleýän iň kiçi birlikdir.
Organizm bilen daşky gurşawyň arasynda hemişe madda we energiýa çalşygy bolup durýar. Janly organizmleriň möhüm häsiýeti iýmitden we gün şöhlesinden daşky energiýa çeşmesi hökmünde peýdalanýanlygydyr. Energiýa bir organizmden ikinji organizme organiki madda görnüşinde berilýär. Organizmdäki madda çalşygynyň esasyny assimilýasiýa we dissimilýasiýa prosesleri düzýär. Käbir maddalar organizm tarapyndan özleşdirilse, başga maddalar tersine, daşky gurşawa çykaryp goýberilýär. Madda çalşygy organizmdäki öýjükleriň dikeldilmegini, ulalmagyny we ösüşini üpjün edýär.
MAZMUNY.
GIRIŞ.
I Bölüm. Organiki älem barada maglumat.
I BAP. Ýaşaýşyň umumy kanunalaýyklyklary.
1-§. Janly organizmleriň özboluşly aýratynlyklary.
2-§. Ýaşaýşyň gurluş derejeleri.
II BAP. Organizmleriň köpdürlüligi.
3-§. Ýaşaýşyň öýjüksiz şekilleri.
4-§. Prokariot öýjükler.
5-§. Eukariotlar – ösümlikleriň köpdürlüligi.
6-§. Kömelekler dünýäsi.
7-§. Haýwanlar dünýäsi.
8-§. 1-nji laboratoriýa işi. 1. Bede taýajygynyň bakteriýasyny mikroskopda görmek. 2. Gök-ýaşyl suwotuny mikroskopda görmek.
II Bölüm. Öýjük baradaky taglymat.
III BAP. Sitologiýanyň esaslary.
9-§. Öýjügiň öwreniliş taryhy we öýjük nazaryýeti.
10-§. Öýjügi öwrenmegiň usullary.
11-§. Eukariot öýjükler.
12-§. Sitoplazma. Öýjügiň membranasyz we membranaly organoidleri: endoplazmatik tor, ribosomalar, Goljuň apparaty.
13-§. Mitohondriýanyň, plastidalaryň, lizosomalaryň we sitoplazmanyň başga organoidleri.
14-§. Ýadro we onuň gurluşy.
15-§. Prokariot we eukariot öýjükler.
16-§. Öýjükleriň ewolýusiýasy.
17-§. 2-nji laboratoriýa işi. Ösümlik we haýwan öýjükleriniň gurluşyny mikroskopyň kömeginde öwrenmek.
18-§. 3-nji laboratoriýa işi. Ösümlik öýjüginde plazmolize we deplazmolize gözegçilik etmek.
III Bölüm. Ýaşaýyş prosesleriniň himiki esaslary.
IV BAP. Ýaşaýyş prosesleriniň himiki esaslary.
19-§. Öýjügiň himiki düzümi.
20-§. Öýjügiň düzümine girýän suw we organiki däl maddalar.
21-§. Biomolekulalar.
22-§. Uglewodlar.
23-§. Lipidler.
24-§. Beloklar. Aminokislotalar.
25-§. Belogyň düzümi we gurluşy.
26-§. Beloklaryň häsiýetleri. Sada we çylşyrymly beloklar.
27-§. Beloklaryň funksiýasy.
28-§. Nuklein kislotalary.
29-§. 4-nji laboratoriýa işi. Amilazanyň krahmala täsiri.
IV Bölüm. Madda çalşygy — metabolizm.
V BAP. Öýjüklerde madda we energiýa çalşygy.
30-§. Madda çalşygy.
31-§. Energiýa çalşygy.
32-§. Energiýa çalşygynyň basgançaklary.
33-§. Öýjügiň iýmitlenişi.
34-§. Hemosintez.
35-§. Öýjükde plastik çalşyk.
36-§. Öýjükde madda we energiýa çalşygyna degişli meseleler çözmek.
37-§. 5-nji laboratoriýa işi. Ösümlik ýapragynda organiki maddalaryň emele gelşini öwrenmek.
V Bölüm. Organizmleriň indiwidual ösüşi — ontogenez.
VI BAP. Organizmleriň köpelişi we indiwidual ösüşi.
38-§. Öýjük sikli.
39-§. Meýoz.
40-§. Janly organizmleriň köpelişi.
41-§. Jynsy köpeliş.
42-§. Tohumlanma.
43-§. Embrional ösüş döwri.
44-§. Postembrional ösüş.
45-§. Embrionyň ösüşine daşky gurşawyň täsiri.
46-§. Ösüşiň umumy kanunalaýyklyklary. Biogenetik kanun. Embrionlaryň meňzeşlik kanuny.
VI Bölüm. Genetika barada umumy maglumat.
VII BAP. Genetikanyň esaslary.
47-§. Genetikanyň ösüş taryhy.
48-§. Mendeliň kanunlary. Monogibrid çaknyşdyrma.
49-§. 6-njy laboratoriýa işi. Monogibrid çaknyşdyrma degişli meseleler çözmek.
50-§. Di-poligibrid çaknyşdyrma. Mendeliň üçünji kanuny.
51-§. 1-nji amaly sapak. Digibrid çaknyşdyrma degişli meseleler çözmek.
52-§. 7-njy laboratoriýa işi. Gowaçanyň, pomidoryň, gije gözeliň çaknyşdyrma netijesini gerbariý esasynda öwrenmek.
53-§. Allel däl genleriň özara täsiri.
54-§. Genleriň polimer вa köp taraplaýyn täsiri.
55-§. 2-nji amaly sapak. Allel däl genleriň özara täsirine degişli meseleler çözmek.
56-§. Alamatlaryň birleşip nesil yzarlaýjylygy.
57-§. Jyns genetikasy.
58-§. 3-nji amaly sapak. Birleşip nesil yzarlaýjylyk we jyns bilen baglylykda nesil yzarlaýjylyga degişli meseleler çözmek.
59-§. Üýtgeýjilik.
60-§. 8-nji laboratoriýa işi. Modifikasion üýtgeýjiligiň statistik kanunalaýyklyklaryny öwrenmek.
61-§. Mutasion (genotipik) üýtgeýjilik.
62-§. Adam genetikasyny öwrenmegiň usullary.
63-§. Adamdaky nesil yzarlaýjy keseller.
VII Bölüm. Seleksiýanyň esaslary.
VIII BAP. Seleksiýanyň we biotehnologiýanyň esaslary.
64-§. Medeni ösümlikleriň gelip çykyşy we köpdürlülik merkezleri.
65-§. Ösümlikleriň we haýwanlaryň seleksiýasy.
66-§. Seleksiýa we biotehnologiýa.
67-§. Özbegistanyň alymlarynyň biologiýa we seleksiýa ugrundaky üstünlikleri.
Бесплатно скачать электронную книгу в удобном формате, смотреть и читать:
Скачать книгу Biologiýa, 9 synp, Zikirýaýew A., Tohtaýew A., Azimow I., Sonin N., 2019 – fileskachat.com, быстрое и бесплатное скачивание.
Скачать pdf
Ниже можно купить эту книгу по лучшей цене со скидкой с доставкой по всей России. Купить эту книгу
Biologiya Audio Kitoblar – Бесплатно скачать Mp3
Здесь Вы можете прослушать и скачать песни по запросу Biologiya Audio Kitoblar в высоком качестве. Для того чтобы прослушать песню нажмите на кнопку «Слушать», если Вы хотите скачать песню или посмотреть клип нажмите на кнопку «Скачать» и Вы попадете на страницу с возможностью скачать песню, прослушать ее и посмотреть клип. Рекомендуем прослушать первую композицию 8 Sinf Anatomiyadan Audio Kitob длительностью 12.94 MB, размер файла 9 мин и 50 сек.
Все песни были найдены в свободном доступе сети интернет, а файлы с произведениями не хранятся и не загружаются на наш сервер. Если Вы являетесь правообладателем или лицом, представляющим правообладателя, и не хотите чтобы страница с произведением, нарушающие Ваши права, присутствовала на сайте, воспользуйтесь данной формой DMCA.
Сейчас слушают песни
Biologiya Audio Kitoblar
Я Играю На Гармошке Phonk Remix
Martik C Fantasy Eurodance Megamix 2022 6
Friday Night Funkin Bemon Universe Remastered Song Bemon
Ты Уйдешь А Мама Будет Тебя Ждать Песня
Жололидин Ахмадалиев 2023 Художон
Их Там Нет Yopt
Топ Гир По Егорьевски
Ocktawian The Ripper
Gmv Alan Walker Remix 2022 Animation Music Video 4K
Smokie На Русском
Mertz Tarantella Guitar
Аудио Библия Новый Завет
Bo Burnham Bezos Remix Tik Tok
Costa Mee Forget About Yesterday
Copyright ©Gtxmusic.com 2023
All Rights Reserved
Почта для жалоб и предложений: [email protected]
Слушайте и скачивайте бесплатно mp3 музыку. Популярная и свежая музыка всегда доступна для скачивания бесплатно!
9-sinf Biologiya
Ta`limiy: O`simlik hujayra haqida o`quvchilarga ma`lumot berish.
Tarbiyaviy: O`quvchilarning o`simlik va hayvon hujayrasi haqidagi bilimlarini,
ilmiy dunyo qarashuni rivojlantirish va estetik tarbiya berish.
Rivojlantiruvchi: O`quvchilarni o`simlik hujayrasining o`ziga xos xususiyatlari
mavzusi haqidagi bilimlarini rivojlantirish va darslik ustida mustaqil ishlash
Darsning mazmuni: O`simlik hujayrasi hayvon hujayrasiga xos bo`lgan
barcha organoidlari bilan oumumiy bo`lsa-da ,lekin ular tuzilishidagi bir qator
xususiyatlari bilan hayvon hujayralaridan farq qiladi.
1.Birlamchi qalin qobig`iga ega
O`quv jarayonini amalga oshirish texnologiyasi:
Metod: biologik diktant, klaster o`yini, so`z ichida, so`z o`yini, biologik mashq.
Shakli: suhbat, munozara, mashg`ulot.
Vosita yoki jihoz:Plakatlar, rasmlar, ko`rgazmali qurollar
Usul: yozma, og`zaki, rasm, orqali chizma
Baholash: reyting tizimi(5 ball)
Kutalayotgan natija:
O`qituvchi: o`quvchilarga rejalashtirilgan bilimlarini turli xel usullar bilan
etkazadi, o`tgan darsni tahlil qiladi va kelajak rajalarni tuzadi.
O`quvchi: Yangi bilimlar asosida o`z bilimlini rivojlantiradi, o`zi qiziqqan
yonalishda mustaqil izlanadi.
Dars bosqichlari
Bajaradigan ish mazmuni
davomotini aniqlash, sinf
topshirig`i asosida so`raydi.
2-Nazorat ishi. Biologik
3- Nazorat topshirig`i
4- Nazorat topshirig`i. Aqliy
xujum yordamida so`raydi
va o`quvchilar bergan
holda agar ma`lum
bo`shliqlar bo`lsa ularni
to`ldirgan holda xulosalaydi
O`quvchilarni yangi mavzu
O`qituvchi yangi mavzuni
q`o`yidagi metodlar asosida
5- Nazorat topshirig`i.
6- Nazorat topshirig`i.
tahlili va klaster
o`quvchilarni tanishtiradi va
3) O`quvchilarning darsda
erishgan natijalarini izohli
2. O`tilgan mavzuni so`rash va baholash
1- Nazorat topshirig`i
“ O`rgimchak turi” o`quvchilar tarqatmasi
1. Yadro qanday tuzilgan?
2. Yadrocha nima?
3 Xromatin nima?
4. Xromosoma nima?
5. Kariotip nima ?
O`qituvchi tarqatmasi
1. Yadro shirasi,xromatin va yadrochadan tuzilgan.
2. Yadro shirasiga botib kirgan zich tanacha
3. Yadroning shaklan yadrodan farq qiluvchi qismi
4. Xromatinlar birikib xromosomani hosil qiladi
5. Somatik hujayralarning xromosomalar to`plami
2- Nazorat topshirig`i
Biologik diktant.
O`quvchi tarqatmasi
1. Hujayrani birinchi marta mikroskopni qaysi olim ko`rdi
2. Hujayraning ichki tuzilishini qanday ko`rib bo`ladi
3. Mikroskop stolda qanday qo`yadi
4. Hujayraning qismlarni qanday kuzatish mumkin
5. Mikroskop buyumlarni necha marta kattalashtirib ko`rsatadi
Oqituvchi tarqatmasi
1. Hujayrani birinchi marta ingliz fizigi Robert Guk tomonidan 1665 yil kashf etilgan.
2. Hujayraning ichki tuzilishini va stoplazmadagi harakatlarni mikroskopda kuzatiladi.
3. Mikroskop stol chekkasidan 3 – 4 sm nariga (ichkariga) qo‟yadi.
4. Hujayraning qismlarini mikroskop yordamida kuzatish mumkin.
5. Mikroskop buyumlarni ming marta va undan ham ko‟p kattalashtirib ko‟rsatadi.
3 – Nazorat topshirig’i
O’quvchi tarqatmasi “BBB” metodi
Tushunchalar Bilaman
Bilmoqchiman Bildim
Tushunchalar Bilaman
Bilmoqchiman Bildim
4 – Nazorat topshirig’i
“Aqliy hujum”
O’quvchi tarqatmasi
O’qituvchi tarqatmasi
3 .Yangi mavzuni bayoni
Mavzu: O`simlik hujayrasining o`ziga xos tuzilishi
1. Osimlik hujayrasining tuzilishi.
2.Hujayra qobig`ining tuzilishi
3.Plastidalarning tuzilishi va xillari
4.Vakuolalarnig tuzilishi va vazifalari
Oo„simlikIar hujayrasida hayvon hujaymsiga xos bo’lgan barcha oiganoidlar: yadro,
mitoxondriya, Golji majmuasi, ribosomalar mavjud Shuningdek, ular tuzilishidagi bir qator
xususiyatlari bilan hayvon hujayralaridan farq qiladi: 1) birmuncha qalin bo„lgan hujayra
qobig„iga ega; 2) maxsus oiganoidlar-plastidaian bor. Bularda quyoshning yorug’lik ener-
giyasi hisobiga anorganik moddalardan birlamchi oiganik moddalami hosil bo’lishi amalga
oshiriladi; 3) yaxshi rivojlangan vakuola tizimi mavjud bo
lib, u hu- jayraning osmotik
xususiyatlari bilan bog’liq.
Hujayra qobig`i. O„simlik hujayrasi tashqi tomondan qalin hujayra qobig„i bilan
o’ralgan bo’ladi. Hujayra qobig„i tufayli har bir hujayra o’zining shaklini saqlab qolish
Hujayra qobig„i polisaxaridlardan tashkil topgan. Qobiq orqali suv va kichik molekulali
moddalar osonlik bilan o„tish imkoniga ega. Shu bilan birga qobiq birmuncha mustahkam
bo„lib, o„simlikka xos tuzilmani saqlab furadi. U shamol ta‟sirida o„simlikning egilishini
ta‟minlaydi, biroq sinib ketishiga yo„l qo„ymaydi.
Plastidalar — o„simlik hujayralarining organoidlari. Ular anorganik moddalardan
birlamchi uglevodlami hosil qilishda ishtirok etadi. Plastidalaming uch xil turi mavjud:
Leykoplastlar — rangsiz plastidalar, monosaxarid va disaxaridlardan krax- mal hosil
qilishda ishtirok etadi (ayrim leykoplastlarda oqsil va moylar ham to’planadi).
Xloroplastlar — yashil pigmefttlar, fotosintez jarayonini amalga oshiradi.
Xromoplastlar — har xil rangga ega plastidalar. Ular gullar va mevalarga rang beruvchi
Plastidalar bir-biriga aylanib turadi. Ulaming tarkibida RNK va DNK bo’lidi. Ko„payishi
ikkiga bolinish yo„U bilan amalga oshadi.
Ko’pgina o„simlik hujayralarida boshqa plastidalar ham uchraydi. Ular qizil, sariq va
qizg„ish pigmentlarga ega bo’ladi. Ko’pgina gullar, mevalar va kuz fasli- dagi barglaming
ranglari ana shu pigmentlar tufayli paydo boladi. Rangsiz plastidaiarda kraxmal, moy,
oqsil, zaxira modda sifatida to’planadi. Bunday plastidalar ildizda, tugunaklarda,
ildizmevalarda, urug„larda ko„p uchraydi-Г*.
Vakuolalar ham o„simlik hujayralariga xos organoid bo„lib, membrana bilan o„ralgan.
Ular endoplazrriatik to„ming g
ovak membranalari hisobiga hosil bo„ladi. Vakuola
tarkibida turli tuman organik birikmalar va tuzlar uchraydi. Vakuola shirasi hosil qiladigan
osmotik bosim hujayraga suvning o„tishinita‟minlaydi va uning tarang,ya‟ni turgor holatini
4. Yangi mavzuni mustahkamlash
“Ma’nosini top metodi”
5 – Nazorat topshirig’i
O’quvchi tarqatmasi
O’qituvchi tarqatmasi
rang beruvchi pigment
har xil rangli plastidalar
6 – Nazorat topshirig’i
Klaster metodi
O’quvchi tarqatmasi
O’qituvchi tarqatmasi
9 sinf darslik biologiya
AGAR BU KANALDAGI TESTLARNI TO’LIQLIGICHA YECHIB BORSANGIZ ALBATTA
OLIY TALIM MUASSASIGA KIROLASIZ
About
Blog
Apps
Platform
BIOLOGIYA KIMYO TESTLAR
56 subscribers
@yosh_ustozlar biologiya 9 pisa test.doc
8-sinf imtihon savollari.doc
8-sinf Biologiya 2019 imtihon javoblari.pdf
Barcha fanlardan test.zip
Testlar to’plami
5-6-7-8-9- sinflar uchun
Matematika, Ona tili, Rus tili, Tarix, Geografiya, Kimyo, Biologiya, Fizika
9-SINF 1-BLOK 1-VARINAT.docx
✍ 9-sinflar uchun
ona tili
fizika
rus tili
biologiya fanidan
2-chorak
blok test
~~~~~~~~~~~~~~~~
biologiya_fanidan_pisa_test.docx
130_буйрук_укув_йилини_якунлаш_тугрисида.pdf
Umumiy oʻrta taʼlim maktablarida 2019-2020-oʻquv yilini yakunlash hamda oʻquvchilarni attestat (shahodatnoma) bilan taʼminlash toʻgʻrisida O‘zbekiston Respublikasi Xalq Ta’limi vazirining buyrug‘i
Халқ таълими вазирлигининг расмий саҳифаларига уланиш
Telegram | Youtube | Facebook | Instagram
Qiziqarli malumotlar
2019), 9 synp, Azimow I, Biologiya, Sonin N, Tohtaýew A, Zikirýaýew A