Ayollarda gormonal buzilishlarning sabablari

Ayollarda gormonal buzilishlarning sabablari nima?

Gormonlar tananing xabarchilaridir. Endokrin bezlarda ishlab chiqariladigan gormonlar qon oqimi bilan to’qimalar va organlarga qachon va nima qilish kerakligi haqida xabar beradi. Ular tanadagi muhim jarayonlarni boshqaradi. Gormonal buzilishlar erkaklarnikiga qaraganda ayollarda ko’proq uchraydi. Ushbu gormonal buzilishlar ayollarda ko’plab kasalliklarni keltirib chiqaradi. Ko’p ayollar, turli sabablarga ko’ra gormonal muvozanatdan aziyat chekadi va shunga mos ravishda turli xil sog’liq muammolariga duch keladi. Gormonal nomutanosiblik – bu tanadagi gormonlarni muntazam ravishda ajratib chiqishi. Bu tartibsiz gormonlardir. Bu ayol gormonlari, shuningdek, qalqonsimon bez gormonlari bo’lishi mumkin.

Qanday alomatlar bor?

• Suyak rezorbsiyasi (osteoporoz)

• Depressiya

• Charchoqlik

• Soch to’kilishi

• Noqonuniy va og’riqli hayz davrlari

• Issiq chiqishi

• Tungi terlar

• Diareya

• Ko’krak nozikligi

• Vaginada quruqlik

• Semirib ketish

• Soch o’sishining oshishi

• Bepushtlik

• Diqqatni jamlashda qiyinchilik

• Quruq ko’zlar

Stress va noto’g’ri ovqatlanish eng katta sababdir

Stress va tartibsiz ovqatlanish gormonal buzilishlarning eng ko’p uchraydigan sabablari hisoblanadi. Biroq, tartibsiz va noto’g’ri turmush tarzi ham gormonal buzilishlarni keltirib chiqaradi. Ayollarning erkaklarga qaraganda gormonal buzilishlarga ko’proq duch kelishining sababi shundaki, ular doimo turli davrlarni boshdan kechiradilar. Bular, hayz ko’rish, homiladorlik va menopauza. Ushbu davrlarda gormonlarda jiddiy o’zgarishlar yuz beradi. Natijada jismoniy o’zgarishlar yuz berishi mumkin.

Ayollarda gormonal o’zgarishlarning sabablari har xil bo’lishi mumkin. Ba’zi gormonal o’zgarishlar tabiiy va normal jarayon bo’lsa, boshqalari kasallik, stress yoki turmush tarzi omillari tufayli yuzaga kelishi mumkin. Ayollarda gormonal o’zgarishlarga olib keladigan omillar quyidagilardir:

Hayz sikli: ayollarning hayz davridagi estrogen va progesteron gormonlarining o’zgarishi gormonal o’zgarishlarga olib kelishi mumkin.

Homiladorlik: progesteron va estrogen darajasining oshishi homiladorlik paytida, ayniqsa birinchi trimestrda sodir bo’lishi mumkin.

Tug’ilishni nazorat qilish tabletkalari: Gormonal tug’ilishni nazorat qilish tabletkalari estrogen va progesteron gormonlarini o’zgartirib, tug’ilishni nazorat qilishni ta’minlaydi.

Menopauza: Ayollarning menopauzasi estrogen va progesteron gormonlarining kamayishi bilan bog’liq.

Polikistik tuxumdon sindromi: PTS androgen darajasining oshishiga olib keladi va ayollarning hayz davriga ta’sir qilishi mumkin.

Qalqonsimon bez kasalliklari: Qalqonsimon bez gormonlari metabolizm va energiya darajasini tartibga soluvchi muhim gormonlardir. Qalqonsimon bez kasalliklari qalqonsimon bez gormonlarining muvozanatiga olib kelishi mumkin.

Stress: Surunkali stress kortizol gormoni darajasining oshishiga olib kelishi mumkin.

Oziqlanish: Xun odatlari tanadagi gormonlar darajasiga ta’sir qilishi mumkin. Masalan, etarli miqdorda ortiq protein iste’mol qilish estrogen darajasini oshirishi mumkin.

Hayot tarzi omillari: chekish, spirtli ichimliklarni iste’mol qilish va uyqusizlik kabi turmush tarzi omillari gormonal o’zgarishlarga olib kelishi mumkin.

Ushbu omillarning kombinatsiyasi ayollarda gormonal o’zgarishlarga olib kelishi mumkin va ba’zi hollarda gormonal o’zgarishlarni davolash kerak bo’ladi.

Ayollarda eng ko’p uchraydigan gormonal buzilishlar qanday?

Balog’atga etish ayniqsa, yosh qizlarda kuzatiladigan asosiy gormonal kasalliklardan biridir. Biroq, polikistik tuxumdon sindromi eng keng tarqalgan gormonal kasalliklardan biridir. Polikistik tuxumdon sindromida tuklar paydo bo’lishi va hayz ko’rishning buzilishidan shikoyat qilish mumkin. Polikistik tuxumdon sindromi ham ba’zi hollarda ovulyatsiyaga ta’sir qiladi.

Davolash

Gormonal kasalliklarni davolash sababga va shaxslarga qarab farq qilishi mumkin. Gormonal kalliklarni davolashda odatda turli xil dori vositalari qo’llaniladi. Ginekolog tekshiruv va kerakli tekshiruvlardan so’ng ushbu dorilarni va davolash shaklini hal qiladi. Ulardan tashqari, sog’lom ovqatlanish, muntazam va to’g’ri hayot ,sport mashg’ulotlari kabi hayot sifatini oshiradigan faoliyatlar ham ba’zi engil holatlarda davalosh sifatida ishlatish mumkin.