Albumin haqida: Tana Uchun Muhim Oqsil

Albumin inson organizmi uchun muhim bo‘lgan oqsillardan biri hisoblanadi. U qon plazmasining asosiy tarkibiy qismlaridan bo‘lib, organizmdagi turli muhim jarayonlarda ishtirok etadi. Ushbu maqolada albuminning tuzilishi, funksiyalari, ahamiyati va yetishmovchiligi haqida batafsil ma’lumot beramiz.

Albuminning Tuzilishi va Ishlab Chiqarilishi

Albumin – bu jigar tomonidan sintez qilinadigan suvda eriydigan oqsil bo‘lib, uning asosiy qismi qonda joylashgan. Uning molekulyar massasi nisbatan kichik bo‘lib, organizmda osongina harakatlanadi. Albumin organizmda aminokislotalarning muvozanatini saqlashga yordam beradi va turli moddalarning tashuvchisi sifatida xizmat qiladi.

Jigar sutkalik taxminan 10-15 gramm albumin ishlab chiqaradi. Uning miqdori organizmning umumiy fiziologik holatiga bog‘liq bo‘lib, organizmdagi oziq-ovqat yetishmovchiligi, jigar kasalliklari yoki boshqa patologik holatlar albumin sinteziga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin.

Albuminning Organizm Uchun Ahamiyati

Jigar tomonidan ishlab chiqariladigan albumin qonda erib, organizm bo‘ylab turli muhim funksiyalarni bajaradi. U suyuqlikning qon tomirlaridan to‘qimalarga chiqib ketmasligini ta’minlaydi va osmotik bosimni tartibga soladi. Shu bilan birga, albumin yog‘ kislotalari, gormonlar, dorilar va boshqa zarur moddalarni tashish vazifasini ham bajaradi. Bundan tashqari, u antioksidant xususiyatlarga ega bo‘lib, organizmni oksidlovchi stressdan himoya qiladi.

Albuminning immun tizimi bilan bog‘liq vazifalari ham bor. U yallig‘lanish jarayonlarini tartibga solishga yordam berib, infektsiyalar bilan kurashish jarayonida muhim rol o‘ynaydi. Shuningdek, organizm oziqa moddalarining yetishmovchiligiga duch kelganda, albumin muqobil energiya manbai sifatida xizmat qiladi.

Albumin Yetishmovchiligi va Sabablari

Qonda albumin miqdorining me’yordan past bo‘lishi gipoproteinemiya deb ataladi. Bu holat turli sabablar natijasida yuzaga kelishi mumkin, jumladan:

• Jigar kasalliklari – Sirroz, gepatit va boshqa jigar kasalliklari albumin ishlab chiqarilishining pasayishiga olib keladi.
• Buyrak muammolari – Nefrotik sindrom kabi kasalliklar tufayli albumin siydik bilan chiqib ketishi mumkin.
• Oziqlanish yetishmovchiligi – Yetarli miqdorda oqsil iste’mol qilmaslik albumin darajasining pasayishiga sabab bo‘ladi.
• Surunkali yallig‘lanish va infeksiyalar – Uzoq davom etadigan yallig‘lanish jarayonlari oqsil ishlab chiqarilishiga ta’sir qilishi mumkin.
• O‘tkir va surunkali kasalliklar – Saraton, diabet va yurak-qon tomir tizimi kasalliklari albumin darajasiga ta’sir qilishi mumkin.

Albumin Darajasini Me’yorda Uslab Turish

Albuminning organizmdagi miqdorini normal holatda saqlash uchun quyidagi tavsiyalarni amalga oshirish lozim:

• Oqsilga boy taomlarni iste’mol qilish – Tovuq go‘shti, tuxum, baliq, sut mahsulotlari, dukkakli mahsulotlar va yong‘oq albuminning tabiiy manbalari hisoblanadi.
• Sog‘lom jigarni saqlash – Spirtli ichimliklardan voz kechish, jigarni himoya qiluvchi mahsulotlar iste’mol qilish muhimdir.
• Suv balansini saqlash – Yetarlicha suyuqlik ichish qonning normal aylanishini ta’minlaydi va albuminning samarali ishlashiga yordam beradi.
• Buyrak sog‘lig‘ini nazorat qilish – Agar siydikda oqsil aniqlansa, shifokor bilan maslahatlashish kerak.
• Yallig‘lanish kasalliklarini davolash – Immunitet tizimini qo‘llab-quvvatlash va surunkali kasalliklarni nazorat qilish muhim ahamiyatga ega.

Xulosa

Albumin organizmning muhim oqsillaridan biri bo‘lib, uning normal darajada bo‘lishi umumiy sog‘liq uchun muhim hisoblanadi. Uning yetishmovchiligi turli kasalliklar va nojo‘ya holatlarga olib kelishi mumkin. Sog‘lom turmush tarziga rioya qilish va to‘g‘ri ovqatlanish orqali albumin darajasini normal holatda ushlab turish mumkin. Agar albumin darajasida o‘zgarishlar sezilsa, shifokorga murojaat qilish tavsiya etiladi.