Islom ta limoti asoslari

Muhammad vafot etgach,davlatni xalifalar boshqarganlar.632yildan 661-yilgacha bo’lgan vaqt ichida 4 nafar xalifa
hukmronlik qilgan.Bular Muhammadning qaynatalari Abu Bakr
va Umar,kuyovlari Usmon va Alilar edi. Xalifa Umar davrida
Suriya,Falastin,Misr,Shimoliy Afrika,Iroq istilo qilinib, Islom
dini dunyo bo’ylab tarqala boshlagan.VIII asrda O’rta Osiyoda
fath etilgan yerlarda aholini Islom diniga kiritish harbiy
to’qnashuv,da’vat hamda soliq siyosati bilan amalga oshirildi.
Islom dini IX-X asrlarda Tataristonda, X-XII asrlarda
Boshqirdistonda tarqalgan.

info.islom.uz сайти ҳар бир ўзбек ўқиб чиқиши керак бўлган китобларни тавсия қилди

info.islom.uz сайти ижтимоий тармоқларда ўтказилган сўровномалар асосида ҳар бир ўзбек ўқиб чиқиши тавсия қилинадиган китоблар рўйхатини аниқлади. Унга кўра, ҳар бир киши ўқиб чиқиши керак бўлган китоблар қуйидагилардир:

1. Қуръони каримга оид китоблар (Тафсири Ҳилол, Тафсири Ирфон, Қуръони карим маъноларининг таржималари).
2. Ҳадис китоблари (Олтин Силсила, Ҳадис ва Ҳаёт, Риёзус-солиҳийн ва бошқа ҳадис китоблари).
3. Ўзбек давлатчилигига оид китоблар (Конституция, Президент асарлари, қонунлар ва ҳ.к.).
4. Ҳазрати Алишер Навоий ва бошқа мумтоз адабиётимизга тегишли асарлар.

Шунингдек қуйидаги китоблар ҳам тавсия этилди:

5. Ал-Адаб Ал-Муфрад (Имом Бухорий).
6. Мухтасарул виқоя (Кифоя) (Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф).
7. Ибодати Исломия (Аҳмад Ҳодий Мақсудий).
8. Сунний ақидалар (Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф).
9. Пайғамбарлар тарихи Ислом тарихидир (Раҳматуллоҳ Обидов).
10. Ўткан кунлар, Меҳробдан чаён (Абдулла Қодирий).
11. Туркистон қайғуси (Алихонтўра Соғуний).
12. Қазо бўлган намоз (Хуршид Дўстмуҳамммад).
13. Бобурнома (Заҳириддин Муҳаммад Бобур).
14. Иқрорнома, Уруш ва тинчлик (Лев Толстой).
15. Юлдузли тунлар, Аждодлар довони (Пиримқул Қодиров).
16. Тарихи Муҳаммадий (Алихонтўра Соғуний).
17. Граф Монте Кристо (Александр Дюма).
18. Робинзон Крузо ва унинг саргузаштлари (Даниел Дефо).
19. Уста ва Маргарита (Михаил Булгаков).
20. Шум бола (Ғафур Ғулом).
21. Шоҳнома (Фирдавсий).
22. Анбиёлар қиссаси (Рабғузий).
23. Менинг Доғистоним (Расул Ҳамзатов).
24. Калила ва Димна.
25. Саодат асри қиссалари (Лутфий Қозончи)
26. Жаннатга йўл (Абдулла Орипов).
27. Мўъжизалар содир бўлмайди (Ли Мён Бак).
28. Мантиқут тайр (Фариддиддин Аттор).
29. Америка фожиаси (Теодор Драйзер).
30. Жиноят ва жазо (Достоевский).
31. Девони ҳикмат (Аҳмад Яссавий).
32. Қобуснома (Кайковус).
33. Болалик (Ойбек).
34. Дафтар ҳошиясидаги битиклар (Ўткир Ҳошимов).
35. Одамийлик мулки (Тоҳир Малик).
36. Кичик шаҳзода (Антуан де Сент Экзюпери).
37. Фозил кишилар шаҳри (Форобий).
38. Ошкора қотиллик қиссаси (Габриэл Маркес).
39. Кафансиз кўмилганлар (Шукрулло).
40. Руҳий тарбия, Хислатли ҳикматлар шарҳи (Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф).
41. Асрга татигулик кун, Қиёмат, Жамила, Оқ кема (Чингиз Айтматов).
42. Қайнона, Ўгай она (Лутфий Қозончи).
43. Бу дунёда ўлиб бўлмайди, От кишнаган оқшом, Отамдан қолган далалар, Ойдинда юрган одамлар (Тоғай Мурод).
44. Хулофои рошидийн (Ризоуддин ибн Фаҳруддин).
45. Оиша розиаллоҳу анҳо (Абдулҳамид Таҳмоз).
46. Гуноҳи кабиралар (Имоми Заҳабий).
47. Шамоили Муҳаммадия (Термизий).
48. Мен ким соҳибқирон Амир Темур (Марсел Брион).
49. Нурул яқин (Хузарий).
50. Фиқҳул акбар (Абу Ҳанифа).
51. Таҳовий ақидаси (Таҳовий)
52. Иҳё улумуддин (Имом Ғаззоллий).
53. Темур тузуклари (Соҳибқирон Амир Темур).
54. Икки эшик ораси, Дунёнинг ишлари (Ўткир Ҳошимов).
55. Нур ва соялар (Р. Тагор).
56. Саёҳатнома (ибн Батута).
57. Муму (Иван Тургенев).
58. Чўлпон шеърлари.
59. Бахтиёр оила, Ижтимоий одоблар (Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф).
60. Жудолик диёри (Мурод Мансур).
61. Риёзиёт ун-нафс (Имом Ғаззолий).
62. Қутадғу билиг (Юсуф Хос Ҳожиб).
63. Инсон ҳусни (Мирзакалон Исмоилий).
64. Иймон (Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф).
65. Аждодларимиз фожиаси (Миркарим Осим).
66. Танбеҳул ғофилийн (Абу Лайс Самарқандий).
67. Сўнгги ўқ (Тоҳир Малик).
68. Ҳалол нимаю ҳаром нима (Тоҳир Малик).
69. Раҳиқ ал-махтум (Сафийюр Раҳмон Муборакфурий).
70. Очиқ хат, Дин насиҳатдир, Васатия, Ихтилофлар, сабаблар ва ечимлар (Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф).
71. Тил номуси (Аҳмад Аъзам).
72. Гулистон ва Бўстон (Саъдий).
73. Жалолиддин Румий (Радий Фиш).
74. Шавкат Раҳмон шеърлари.
75. Қатлнома (Набижон Боқий).
76. Маҳтумқули шеърлари.
77. Жимжитлик, Уфқ (Саид Аҳмад).
78. Ёлғизликнинг юз йили (Габриэл Маркес).
79. Ал-кимёгар (Пауло Коэльо).
80. Шайтанат (Тоҳир Малик).
81. Тазкират ул-авлиё (Фариддин Аттор).
82. Қўшчинор чироқлари (Абдулла Қаҳҳор).
83. Ўкинма (Доктор Оиз Қарний).
84. Минг бир кеча.
85. Фауст (Гёте).
86. XXI асрда Ислом ва постмодерн дунёда қиблани топиш (Тимоти Ж Уинтер).
87. Ичиндаги ичиндадир (Жалолиддин Румий).
88. Сабот ул-ожизийн (Сўфи Оллоҳёр).
89. Мукошафатул қулуб (Имом Ғаззоллий).
90. Уламолар наздида вақтнинг қадри (Абдул Фаттоҳ Абу Ғудда).
91. Шерлок Холмс саргузаштлари (Артур Конон Дойл).
92. Фаренгейт бўйича 451 градус (Рей Бредбери).
93. Кулаётган одам (Виктор Гюго).
94. Судхўрнинг ўлими (Садриддин Айний).
95. Бу тоғлар улуғ тоғлар (Эврил Турон).
96. Сариқ аждар ҳамласи (Манноп Эгамбердиев).
97. Муваффақият калити (Дейл Карнеги).
98. Маснавий маънавий (Жалолиддин Румий).
99. Жараён (Франц Кафка).
100. Иймонлашиш умиди, Ов (Тоҳир Малик).

info.islom.uz sayti ijtimoiy tarmoqlarda o‘tkazilgan so‘rovnomalar asosida har bir o‘zbek o‘qib chiqishi tavsiya qilinadigan kitoblar ro‘yxatini aniqladi. Unga ko‘ra, har bir kishi o‘qib chiqishi kerak bo‘lgan kitoblar quyidagilardir:

1. Qur’oni karimga oid kitoblar (Tafsiri Hilol, Tafsiri Irfon, Qur’oni karim ma’nolarining tarjimalari).
2. Hadis kitoblari (Oltin Silsila, Hadis va Hayot, Riyozus-solihiyn va boshqa hadis kitoblari).
3. O‘zbek davlatchiligiga oid kitoblar (Konstitutsiya, Prezident asarlari, qonunlar va h.k.).
4. Hazrati Alisher Navoiy va boshqa mumtoz adabiyotimizga tegishli asarlar.

Shuningdek quyidagi kitoblar ham tavsiya etildi:

5. Al-Adab Al-Mufrad (Imom Buxoriy).
6. Muxtasarul viqoya (Kifoya) (Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf).
7. Ibodati Islomiya (Ahmad Hodiy Maqsudiy).
8. Sunniy aqidalar (Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf).
9. Payg‘ambarlar tarixi Islom tarixidir (Rahmatulloh Obidov).
10. O‘tkan kunlar, Mehrobdan chayon (Abdulla Qodiriy).
11. Turkiston qayg‘usi (Alixonto‘ra Sog‘uniy).
12. Qazo bo‘lgan namoz (Xurshid Do‘stmuhammmad).
13. Boburnoma (Zahiriddin Muhammad Bobur).
14. Iqrornoma, Urush va tinchlik (Lev Tolstoy).
15. Yulduzli tunlar, Ajdodlar dovoni (Pirimqul Qodirov).
16. Tarixi Muhammadiy (Alixonto‘ra Sog‘uniy).
17. Graf Monte Kristo (Aleksandr Dyuma).
18. Robinzon Kruzo va uning sarguzashtlari (Daniel Defo).
19. Usta va Margarita (Mixail Bulgakov).
20. Shum bola (G‘afur G‘ulom).
21. Shohnoma (Firdavsiy).
22. Anbiyolar qissasi (Rabg‘uziy).
23. Mening Dog‘istonim (Rasul Hamzatov).
24. Kalila va Dimna.
25. Saodat asri qissalari (Lutfiy Qozonchi)
26. Jannatga yo‘l (Abdulla Oripov).
27. Mo‘‘jizalar sodir bo‘lmaydi (Li Myon Bak).
28. Mantiqut tayr (Fariddiddin Attor).
29. Amerika fojiasi (Teodor Drayzer).
30. Jinoyat va jazo (Dostoevskiy).
31. Devoni hikmat (Ahmad Yassaviy).
32. Qobusnoma (Kaykovus).
33. Bolalik (Oybek).
34. Daftar hoshiyasidagi bitiklar (O‘tkir Hoshimov).
35. Odamiylik mulki (Tohir Malik).
36. Kichik shahzoda (Antuan de Sent Ekzyuperi).
37. Fozil kishilar shahri (Forobiy).
38. Oshkora qotillik qissasi (Gabriel Markes).
39. Kafansiz ko‘milganlar (Shukrullo).
40. Ruhiy tarbiya, Xislatli hikmatlar sharhi (Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf).
41. Asrga tatigulik kun, Qiyomat, Jamila, Oq kema (Chingiz Aytmatov).
42. Qaynona, O‘gay ona (Lutfiy Qozonchi).
43. Bu dunyoda o‘lib bo‘lmaydi, Ot kishnagan oqshom, Otamdan qolgan dalalar, Oydinda yurgan odamlar (Tog‘ay Murod).
44. Xulofoi roshidiyn (Rizouddin ibn Fahruddin).
45. Oisha roziallohu anho (Abdulhamid Tahmoz).
46. Gunohi kabiralar (Imomi Zahabiy).
47. Shamoili Muhammadiya (Termiziy).
48. Men kim sohibqiron Amir Temur (Marsel Brion).
49. Nurul yaqin (Xuzariy).
50. Fiqhul akbar (Abu Hanifa).
51. Tahoviy aqidasi (Tahoviy)
52. Ihyo ulumuddin (Imom G‘azzolliy).
53. Temur tuzuklari (Sohibqiron Amir Temur).
54. Ikki eshik orasi, Dunyoning ishlari (O‘tkir Hoshimov).
55. Nur va soyalar (R. Tagor).
56. Sayohatnoma (ibn Batuta).
57. Mumu (Ivan Turgenev).
58. Cho‘lpon she’rlari.
59. Baxtiyor oila, Ijtimoiy odoblar (Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf).
60. Judolik diyori (Murod Mansur).
61. Riyoziyot un-nafs (Imom G‘azzoliy).
62. Qutadg‘u bilig (Yusuf Xos Hojib).
63. Inson husni (Mirzakalon Ismoiliy).
64. Iymon (Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf).
65. Ajdodlarimiz fojiasi (Mirkarim Osim).
66. Tanbehul g‘ofiliyn (Abu Lays Samarqandiy).
67. So‘nggi o‘q (Tohir Malik).
68. Halol nimayu harom nima (Tohir Malik).
69. Rahiq al-maxtum (Safiyyur Rahmon Muborakfuriy).
70. Ochiq xat, Din nasihatdir, Vasatiya, Ixtiloflar, sabablar va yechimlar (Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf).
71. Til nomusi (Ahmad A’zam).
72. Guliston va Bo‘ston (Sa’diy).
73. Jaloliddin Rumiy (Radiy Fish).
74. Shavkat Rahmon she’rlari.
75. Qatlnoma (Nabijon Boqiy).
76. Mahtumquli she’rlari.
77. Jimjitlik, Ufq (Said Ahmad).
78. Yolg‘izlikning yuz yili (Gabriel Markes).
79. Al-kimyogar (Paulo Koelo).
80. Shaytanat (Tohir Malik).
81. Tazkirat ul-avliyo (Fariddin Attor).
82. Qo‘shchinor chiroqlari (Abdulla Qahhor).
83. O‘kinma (Doktor Oiz Qarniy).
84. Ming bir kecha.
85. Faust (Gyote).
86. XXI asrda Islom va postmodern dunyoda qiblani topish (Timoti J Uinter).
87. Ichindagi ichindadir (Jaloliddin Rumiy).
88. Sabot ul-ojiziyn (So‘fi Ollohyor).
89. Mukoshafatul qulub (Imom G‘azzolliy).
90. Ulamolar nazdida vaqtning qadri (Abdul Fattoh Abu G‘udda).
91. Sherlok Xolms sarguzashtlari (Artur Konon Doyl).
92. Farengeyt bo‘yicha 451 gradus (Rey Bredberi).
93. Kulayotgan odam (Viktor Gyugo).
94. Sudxo‘rning o‘limi (Sadriddin Ayniy).
95. Bu tog‘lar ulug‘ tog‘lar (Evril Turon).
96. Sariq ajdar hamlasi (Mannop Egamberdiev).
97. Muvaffaqiyat kaliti (Deyl Karnegi).
98. Masnaviy ma’naviy (Jaloliddin Rumiy).
99. Jarayon (Frants Kafka).
100. Iymonlashish umidi, Ov (Tohir Malik).

Islom ta’limoti asoslari

Islom dini jahon dinlaridan biri hisoblanadi.Islom dini
dunyoda tarqalishi bo’yicha 2-o’rinda turuvchi din
hisoblanadi.Dunyoning 172 mamlakatining aholisi Islom
diniga e’tiqod qiladi. Hozirgi kunda yer yuzida Islom diniga
e’tiqod qiluvchilar soni ikki milliardga yaqinlashdi.Faqatgina
18% foiz musulmonlar arab davlatlarida
yashaydi.Musulmonlarning yarmidan ko’pi Afrika qit’asiga
to’g’ri keladi.Pokiston va Bangladesh aholising 30%
i,Hindistonning 10% dan ortiq aholisi va Indoneziya aholisi
ko’p qismi musulmondir.Shu bilan birga musulmonlar
AQSH,Xitoy,Yevropa mamlakatlarida ham keng
tarqalgan.Janubiy Amerikada Islom dini asosan Gayana va
Surinamda keng tarqalgan.Islom so’zi arabcha “
bo’ysunish”, “itoat etish”, “o’zini Alloh irodasiga topshirish”
degan ma’nolarni anglatadi.

4.

Islom diniga e’tiqod qiluvchi mamlakatlar dunyo
xaritasida

5.

Islom tarixida bu din kelmasidan avvalgi davr “johiliya”
yoki “jahiliyat davri” deb yuritiladi.”Johiliya“ so’zi arab
tilida “bilmaslik”, ya’ni “yagona xudo – Allohni tanimaslik”
ma’nolarini beradi.Ba’zi tadqiqotchilar johiliya davri 100200 yil davom etgan degan fikrni biladiradilar. Bu davrda
arablar orasida al-vasaniya ya’ni ko’pxudolik hukm
surib,ular yakka xudolikdan bexabar edilar.Bundan tashqari
xalq orasida qizlarini tiriklayin ko’mish,mayxo’rlik va
boshqa bir qator ahloqiy buzuqliklar keng yoyilgan edi.
Arablar orasida ko’pxudolik shu darajada avj olgan
ediki,xatto har bir qabila va har bir oilaning o’z xudosi
bo’lgan.

6.

VII asr boshlarida Arabistonda yagona e’tiqod asosida
mamlakatni birlashtirish harakati boshlandi.Bu buyuk e’tiqod
yakkaxudolikka asolangan Islom dini edi.Allohning elchisi ya’ni
payg’ambari Makka shahrida dunyoga kelgan Muhammad Ibn
Abdulloh (570-632) bu harakatga rahnamolik
qiladi.”Payg’ambar “so’zi “ezgu amallar haqida xabar beruvchi”
degan ma’noni anglatadi.Islomni qabul qilib,Rasulullohga
ergashgan uning izdoshlari “muslim” deb atalgan. Muhammad
(s.a.v) 630-yili arablarni yagona davlatga birlashtiradi.Arab
davlati Yamandan Sino yarim oroligacha,Qizil dengiz
sohillaridan Markaziy Qum sahrosigacha cho’zilgan hududlarni
o’z ichiga olgan.

7.

Muhammad vafot etgach,davlatni xalifalar boshqarganlar.632yildan 661-yilgacha bo’lgan vaqt ichida 4 nafar xalifa
hukmronlik qilgan.Bular Muhammadning qaynatalari Abu Bakr
va Umar,kuyovlari Usmon va Alilar edi. Xalifa Umar davrida
Suriya,Falastin,Misr,Shimoliy Afrika,Iroq istilo qilinib, Islom
dini dunyo bo’ylab tarqala boshlagan.VIII asrda O’rta Osiyoda
fath etilgan yerlarda aholini Islom diniga kiritish harbiy
to’qnashuv,da’vat hamda soliq siyosati bilan amalga oshirildi.
Islom dini IX-X asrlarda Tataristonda, X-XII asrlarda
Boshqirdistonda tarqalgan.

8.

Islom dining ta’limoti uning muqaddas kitobi Qur’oni karimda
bayon etilgan.Unga ko’ra islom ta’limotining asosini imon,islom
va ehson tashkil etadi.Imon 7 aqidaga asoslanadi.
Allohga
Farishtal
arga
Payg’am
barlarga
Muqaddas
kitoblarga
Oxiratga
Taqdirga
O’lgandan
so’ng tirilishga
ishonishdir

9.

1.Alloh-dunyodagi barcha mavjudotlarni yaratgan.Olamda
yuz bergan va kelajakda yuz beradigan barcha voqea va
hodisalar,dunyoning tugashi va oxirat Alloh tomonidan
belgilangan va uning irodasi bilan sodir bo’ladi.U
biluvchidir,u bilmaydigan ish yo’q.
2.Farishtalar-Allohning nihoyatda itoatli hech bir
gunohsiz,nurdan yaratilgan,odamlar ko’ziga ko’rinmaydigan
bandalaridir.Farishtalarning mashhurlari-Jabroil,Mikoil,Isrofil
va Azroillardir.
3.Payg’ambarlar Alloh taolo tarafidan buyurilgan din va
shariat hukmlarini bandalariga yetkazadilar,bandalarni haq
dinga va yaxshi ishlarga va’z,nasihat bilan chaqiradilar.
4.Muqaddas kitoblar-bu har zamonning o’ziga yarasha din
va muomalat hukmlarini bayon etib,o’sha zamonning
payg’ambarlariga yuborilgan vahiylar Alloh taoloning
kitoblari,ya’ni muqaddas kitoblardir.Alloh taolo
payg’ambrlarga 100 sahifa va 4 ta kitob yuborgan.

10.

5.Oxirat-bu dunyoda Alloh taoloning o’zidan va u
xohlaganidan boshqa hech narsa qolmaydigan kundir.Uning
qachon bo’lishini Alloh taolodan boshqa hech kim bilmaydi.
6 .Taqdir- Alloh taolo tomonidan bo’lgan va bo’ladigan
yaxshi,yomon ishlarning qayshi zamonda, qaysi joyda, qay
ravishda bo’lmog’ini hamda o’z ilmi azaliysi bilan bo’lmasdan
turib oldindan belgilab qo’yilishidir.
7.Alloh taoloning qudrati bilan o’lgan bandalar qayta
tiriladilar,so’ngra Alloh taoloning tayin qilgan yeriga borib
yig’iladilar.Yig’iladigan joyning nomi ”Mahshar yeri”, kun esa
“Qiyomat kuni” deb ataladi.

11.

Islom dini 5 ustunga ega.
Kalima keltirish
Namoz o’qish
Zakot berish
Ro’za tutish
Haj safari

12.

1.Kalimayi shahodat- Allohdan o’zga iloh yo’qligiga va Muhammad
(s.a.v) uning bandasi va payg’ambar ekanligiga shohidlik beraman
demoqlikdir.U arab tilida shunday deyiladi:”Ashhadu an lo ilaha
illallohu va ashhadu anna Muhammadan abduhu va rasuluh”.
2.Namoz o’zini musulmomnan deb hisoblaydigan har bir bandaga
buyurilgan ibodatdir.Namoz ibodati kuniga 5 mahal o’qiladi.
3.Ro’za erta tongdan to kun botishiga qadar yemoq va ichmoqdan
tiyilmoq va shunga niyat qilmoqlik demakdir.Ro’za har bir
musulmonning o’zi tutib berishi shart bo’lgan farz
ibodatidir.Ramazon oyi oxirida fitr sadaqasi beiladi.Fitr sadaqasio’ziga to’q musulmonlarning muhtoj va hojatmandlar uchun
Ramazon oyida beradigan xayru ehsonalaridir.
4.Zakot-badavlat musulmonlarning boyliklari ichidagi faqiru
miskinlarga beilishi shart bo’lgan Allohning haqqidir.Zakot-berilishi
shart bo’lgan majburiy ehsondir.Zakot ehson bo’libgina qolmay
ibodat hamdir.

13.

5.Haj-bu Ka’batullohni tavof qilmoq, Safo va Marva Tepaliklari
orasida yurmoq,Arofat tog’ida bo’lmoq va zarur marosimlarni
ado qilmoq uchun umrda bir marotaba Makka shahriga
ziyoratga bormoqlik demakdir.

14.

Islom dinidagi muqaddas kitoblar
1
2
• Qur’oni Karim
• Hadisi Sharif

15.

Qur’on Islom dining muqaddas kitobi hisoblanib,114 ta
sura,6226 ta oyatdan iborat.Islom tarixiga ko’ra
Qur’onning sura va oyatlari Muhammad payg’ambarga
parcha-parcha tarzida vahiy qilib borilgan.Vahiy kela
boshlagan kun “Laylat ul-qadr’ kechasi boshlanib, 23 yil
davom etgan.Muhammad (s.a.v) vafotidan so’ng Qur’oni
karim suralarini top’lash va mushaf qilish xalifa Abu Bakr
va Usmon nomlari bilan bog’liq.

16.

Xalifa Abu Bakr Qur’on suralarini yoddan biladigan kishilar
bilan suralarni to’plam ko’rinishiga olib kelib,Suhuf deb
ataganlar.Xalifa Usmon Qur’onni butun bir kitob holiga olib
kelishga erishdi.Qur’onning “Usmon to’plami” asl nusxasi
Madinada qoldirilgan.Ko’chirilgan 4 nesxasi esa
Makka,Kufa,Basra va Damashqqa yuborilgan.Islom an’anasida
Qur’onning asl nusxasi deb tan olingan “Usmon to’plami”ning
to’rtala nuxasi ham mavjud.Ulardan biri Toshkentdagi
Musulmonlar idorasi kutubxonasida saqlanmoqda.”Usmon
to’plami”ning qolgan 3 nusxasi Qohira,Makka va Madinada
saqlanmoqda.

17.

Hadis musulmonlarda Qur’ondan keyingi ikkinchi muqaddas
kitobdir.Hadis arabcha so’z bo’lib, ”rivoyat”, ”naql” degan ma’nolarni
anglatadi.Hadis-Islom dinida Qur’ondan keyingi muqaddas
manba,Muhammad payg’ambar(s.a.v.) ning faoliyati va ko’rsatmalari
haqida to’plangan ma’lumotlar yig’indisidir. Hadislar VII-VIII
asrlardan boshlab to’plana bordi.Hadis ilmi bilan shug’ullanuvchi
olimlarni muhaddislar deb ataladilar.

18.

Hadis ilmi rivojiga katta hissa qo’shgan
vatandoshimiz bu Imom alBuxoriydir.Imom al-Buxoriydan boy va
qimmatli 20 dan ortiq asar
qolgan.Ularning ichida “Al-Jome assahih” eng mashhuridir. “Al-Jome assahih” asariga 7275 ta hadis
kiritilgan.Hadisda inson imoni
mukammal bo’lmog’ining 3 sharti
haqida bunday deyilgan:
a) to’g‘ri e’tiqodli bo’lish; b)kishilar
bilan yaxshi munosabatda bo’lish;
d)kishi o’z ustida ishlamog’i va o’zini
ibodat hamd toatda chiniqtirmog’i
lozim.1998-yil oktabrda “Al-Jome assahih” kitobi ilk bor o’zbek tilida nashr
etilib,kitibxonlarga taqdim etildi.