TAUSAGʻIZ
TAUSAGʻIZ, togʻsaqich (Scorzonera tausaghyz) — qoqidoshlarga mansub koʻp yillik oʻsimlik. Ildizi yoʻgʻon, sertarmoq. Poyasi koʻp shoxlanmagan, boʻyi 20—50 sm, barglari navbatlashib joylashgan, uchi sariq savatcha bilan tugaydi. Savatchasida 30—50 ta sariq, tilsimon, ikki jinsli gullari oʻrnashgan. Mevasi pistacha. T. Qozogʻistonda Qoratogʻ tizimining toshli va shagʻalli yon bagʻirlarida oʻsadi. Quruq ildizining 9—28% ini kauchuk tashkil etadi. Kauchukning sifati tropikda oʻsadigan geveya kauchugidan yuqori. Tausagʻizdan 1948-y. gacha keng miqyosda kauchuk olish uchun foydalanilgan; sunʼiy kauchuk ishlab chiqarish. yoʻlga qoʻyilgandan keyin fakat ilmiy maqsadlarda ishlatila boshlandi. Oʻzbekiston FA Botanika instituti xodimlari S. X. Chevrenidi va O. N. Bondarenko (1948) Fargʻona vodiysida yangi Tausagʻiz oʻsimligini topishib, unga Oʻzbekiston tausagʻizi deb nom berishgan.
Ensiklopediya.uz
TAUSAGʻIZ