Ichak disbakteriozi sabalari va davolash haqida malumot

Ichak disbakteriozi — bu ingichka ichak bo’shlig’idagi bakteriyalarning ko’payishi natijasida oshqozon va oshqozondagi emilish xususiyati buzilgan holat. Tug’ilgandan tanamizda millionlab mikroorganizmlar yashaydi. Bugungi kunda fan inson tanasida yashaydigan 700 ga yaqin mikrob turini biladi. Ularning orasida ham foydali, ham inson salomatligiga zararli mikroorganizmlar mavjud.

Array
(
    [title] => 
    [pic] => 
    [list_link] => 
)

Agar tana sog’lom bo’lsa, unda foydali va zararli mikrofloralar o’rtasida muvozanat saqlanadi va patogenlar soni kasallikning boshlanishi uchun yetarli bo’lmaydi. Ammo bu muvozanat buzilsa: mikroblar turlari o’rtasidagi nisbat o’zgaradi, yangi turlar paydo bo’ladi, yashash joyi o’zgaradi (masalan, yo’g’on ichakdagi flora ingichka ichakka kirishi mumkin). Ushbu o’zgarishlar tananing holatida aks etadi va «ichak disbakteriozi» atamasi bilan birlashtirilgan turli xil alomatlar bilan kechadi. Ba’zida «Ichak disbiyozi» deb ham ataladi.

Ichak disbakteriozi xavflimi?

Foydali mikroflora qanday «ish» qiladi?

• Ichak shilliq qavatini patogen bakteriyalar va viruslardan himoya qiladi, parazitlar kirib borishini oldini oladi, toksinlar va allergenlarning zararli ta’sirini oldini oladi.
• Ovqat hazm qilish jarayonida qatnashadi, ovqat hazm bo’lishiga va assimilyatsiyasiga yordam beradi
• Metabolik jarayonlar uchun zarur bo’lgan hayotiy moddalarni sintez qilishda ishtirok etadi. Bularga fermentlar, aminokislotalar va vitaminlar kiradi. Masalan, oshqozon tayoqchasi 9 xil vitamin ishlab chiqaradi. Shuningdek, mikroorganizmlar yordamida ichakning to’g’ri harakatlanishini ta’minlaydigan va tanani saraton o’smalaridan himoya qiladigan moddalar hosil bo’ladi.
• Zaharlarni zararsizlantirish (oziq-ovqat bilan iste’mol qilingan va tanada hosil bo’lgan). Ular orasida nitratlar, oqsil metabolizmining toksik mahsulotlari (indol, skatol, fenol) mavjud.
• Shilliq qavatni yallig’lanish va degeneratsiyadan himoya qiladi (yupqalashishdan).
• Kalsiy, temir, vitaminlar va boshqa foydali moddalarni yanada samarali singdirilishiga yordam beradi.
• Ichak shilliq qavatining mahalliy immunitetini shakllantiradi, umumiy inson immuniteti holatiga ta’sir qiladi.

Ichak disbakteriozi sabablari

Ichak disbakteriozidan, afsuski, katta shaharning katta va kichik aholisi aziyat chekadi . Disbakterioz rivojlanishining asosiy sababi bu turmush tarzi:

• doimiy bir xil ovqatlanish, vitaminlar, minerallar va tolalar yetishmasligi;
• ovqatlanish rejimini muvozanatsizligi, duch kelganda ovqatlanish;
• yangi tug’ilgan chaqaloqlarni va hayotning birinchi yilidagi bolalarni sun’iy sut aralashmalari bilan oziqlantirish, bolalar uchun sun’iy oziqlarning aksariyati bifidogen emas;
• doimiy jismoniy va psixologik stress sharoitida yashash;
• joydan joyga ko’p ko’chib o’tish, o’zgaruvchan yashash sharoiti;
• ko’p sonli dorilarni iste’mol qilish.

Misol uchun, odamlar tez-tez shifokorning retseptisiz ichadigan taniqli antibiotiklargina emas, balki boshqa dorilar ham: laksatiflar, sorbentlar, antidepressantlar, og’iz kontratseptivlarini iste’mol qilib, disbakteriozga o’zlari sabab bo’lishlari mumkin. Albatta, gap shifokor tayinlagan davo haqida emas, balki ushbu dori-darmonlarni uzoq vaqt va nazoratsiz ravishda o’zboshimchalik bilan ishlatilishi haqida ketmoqda. Dorilarni suiste’mol qilish natijasida kelib chiqqan disbakteriozni davolash qiyin va sog’liq uchun jiddiy muammolarni keltirib chiqarishi mumkin.

Ichak disbakteriozi omillari

Ichak disbakteriozni keltirib chiqaradigan boshqa bir qator omillar mavjud. Bunga quyidagilar kiradi:

• bakterial va virusli tabiatga ega ichak infeksiyalari;
• tanada parazitlar mavjudligi;
• fermentatsiya buzish;
• ovqat hazm qilish tizimining surunkali kasalliklari;
• oshqozon-ichak trakti tuzilishining tug’ma anomaliyalari;
• ovqat hazm qilish tizimi organlaridagi operatsiyalar;
• yo’g’on ichak gidroterapiyasini suiste’mol qilish (klizmalar).

Ichak disbakteriozi alomatlari

Disbakteriozning sabablari har xil bo’lishi mumkin, ammo alomatlar odatda barcha holatlar uchun bir xildir.

• Najas muammolari: ich ketishi yoki ich qotishi (ich ketishi ich qotishi bilan ketma-ket kelishi ham mumkin).
• Meteorizm, shish, qornidagi gumburlash.
• Qorin bo’shlig’idagi og’riq, og’riq qorinning turli qismlarida bo’lishi mumkin.
• Allergik reaksiyalar (qichishish, toshma, Kvinke shishi).
• Ba’zi oziq-ovqat mahsulotlariga toqat qilmaslik.
• Zaharlanish.
• Bolalarda o’sish va rivojlanish kechikishi.

Ichak disbakteriozini tashxislash

Disbakteriozni aniqlashning qiyinligi shundaki, yuqorida tavsiflangan alomatlar boshqa kasalliklarda ham paydo bo’lishi mumkin, shuning uchun bu tashxisni faqat alomatlar asosida amalga oshirish mumkin emas.

Agar siz disbakteriozdan shubhalansangiz, tashxis qo’yish va davolash taktikasini iloji boricha erta aniqlash uchun keng qamrovli tekshiruvdan o’tishingiz kerak. Disbakteriozni tashxislashning bir necha usullari mavjud. Chet elda keng tarqalgan usullar:

• nafas olish sinovlari,
• molekulyar genetika usuli,
• xromatografiya.

Biroq, biznin mamlakatimizda bu usullar amalga oshirilishining yuqori narxi va qiyinligi tufayli keng tarqalmagan. Bizda disbakteriozni aniqlashning asosiy usuli najas posevi hisoblanadi. Ushbu tahlil bemorning ichaklarida qancha foydali mikrofloralar va patogen bakteriyalar mavjudligini aniqlashga imkon beradi. Tahlilning ishonchli natijalar berishi uchun muhim bo’lgan bir qator qoidalar mavjud:

• bemor tahlildan oldin 2 hafta davomida jonli bakteriyalar madaniyatini o’z ichiga olgan dori-darmonlarni qabul qilmasligi kerak;
• najas steril bo’lishi kerak;
• namuna laboratoriyaga ikki soat ichida kelishi kerak;
• agar tadqiqot uchun namunani tezda yetkazib berishning iloji bo’lmasa, u holda saqlash harorati taxminan 3-40C bo’lishi kerak. Bu yetkazib berish muddatini 6 soatgacha oshiradi, lekin undan ko’p emas.

Ichak disbakteriozida parhez

Ichakdagi mikrofloraning muvozanatini tiklash usullaridan biri bu shifokor tomonidan tayinlangan terapevtik parhezdir. Har bir bemor ovqatlanish bo’yicha individual maslahat olishi kerak. Shu bilan birga, har qanday darajadagi disbakteriozga chalingan barcha bemorlar tomonidan bajarilishi kerak bo’lgan umumiy prinsiplar mavjud.

Ovqat hazm qilish ritmini tiklash uchun bir xil soatlarda ovqatlanish kerak, ya’ni parhezni rejimlashtirish kerak. Yog’li go’sht va baliqni o’z ichiga olgan ichak mikroflorasini buzadigan oziq-ovqat mahsulotlarini cheklash yoki butunlay iste’mol qilmaslik, ularga: konservalar, go’sht va baliq yarim tayyor mahsulotlari, gazlangan suv va yarim tayyor fabrikatlar kiradi. Ushbu mahsulotlarning barchasi tarkibida konservantlar va bo’yoqlar mavjud va ular floraga salbiy ta’sir ko’rsatadi.

Ovqat hazm qilishni va foydali mikrofloraning o’sishini rag’batlantiradigan ovqatlar bilan dietani boyiting. Ularga — don va undan olinadigan mahsulotlar, javdar, makkajo’xori, tariq, grechka va kepak kabi mahsulotlar kiradi. Bundan tashqari, tolaga boy sabzavotlarni iste’mol qilish kerak: qovoq, sabzi, pomidor, bodring. Meva ham foydalidir, faqat yangi, konserva emas, shuningdek yangi siqilgan sharbatlar. Yong’oq va qatiq mahsulotlari ham disbakteriozni yengishga yordam beradi.

Saqlash muddati qisqa bo’lgan qatiq mahsulotlarini tanlang: bu mahsulot tarkibida jonli mikroorganizmlar mavjudligining kafolati. Qatiqni issiqda qoldirmaslik kerak, chunki 40 ° C dan yuqori haroratlarda foydali bakteriyalar o’lishni boshlaydi.

Ichak disbakteriozida dorilar

To’g’ri ovqatlanish faqat ijobiy natijani saqlab qolishga yordam beradi, ammo faqat u bilan disbakteriozni davolash qiyin. Davolashga zamonaviy yondashish sog’lom ovqatlanish, uy sharoitidagi odatlarni ijobiy tomonga o’zgartirish va dori vositalarini qabul qilish usullarini birlashtirishni o’z ichiga oladi.

Davolash dasturi har bir bemor uchun alohida ishlab chiqiladi, ammo har qanday holatda ham shifokor avval ichakni salbiy floradan «tozalash» ni buyuradi. Buning uchun turli xil dorilar ishlatiladi. Faqat «bo’sh joy»ga foydali flora bilan ichaklarni kolonizatsiya qilishni boshlash mumkin. Bundan tashqari, bemorning tanasida yetarli bo’lmagan bakteriyalarni to’liq ekish kerak.

O’z vaqtida davolash bilan to’liq davolansa bo’ladi, ammo jarayonning o’zi uzoq kechadi.

manba: med157.ru