6-sinflar uchun texnologiya fanidan test savollari 1-chorak

A) 5 xil, 4, 6, 8, 10, 12

Ботаника: Китоби дарсӣ барои синфи 6 -уми мактаби таҳсилоти умумӣ

Шумо дар синфҳои 6 аз ин китоби дарсӣ таълим мегиред. Тавассути мундариҷаи китоб шумо бо номгӯи фаслу бобҳои алоҳида шинос гардида, мавзӯъҳои лозимаро бо осонӣ дарёфта метавонед.

Дар охири ҳар як мавзӯъ бо мақсади санҷиши дараҷаи фаҳмишу дониши хонандагон саволҳои ба мавзӯъ дахлдор дода шудаанд. Пеш аз саволҳо аломати гузошта шудааст.

Рақами расмҳо дар матни мавзӯъ ва дар зеррақами расмҳо бо аломати ишора карда шудааст. Расмҳо интихобан оварда шудаанд ва онҳо барои осонтар аз худ кардани мавзӯъҳо ба шумо кӯмак мерасонанд.

Дар пушти муқоваи аввал ва охири китоб чор салтанати олами органикй (зинда), пайдоиш ва инкишофи бактерияҳо, занбӯруғҳо, растаниҳо гирд оварда шудааст.

Пас аз итмоми фаслу бобҳои китоб равиши гузаронидани машғу- лиятҳои лабораторӣ дода шудааст, ки аз рӯи онҳо муаллим бо шу- моён дарсҳои лабораторӣ мегузаронад. Ин машғулиятҳои амалӣ ба шумо имкон медиҳанд, ки ба таври аёнӣ ба гуногунхелӣ ва ҷабҳаҳои гуногуни фаъолияти ҳаётии растаниҳо аз наздик шинос шуда, дар омӯзишу ҳифзи растаниҳо малакаю махорати зарурӣ ҳосил намоед.

Аз шумоён бисёр хоҳиш мекунем, ки китобро тоза нигоҳ доред ва бо он эҳтиёткорона муносибат кунед. Чунки дар оянда аз ин китоб хоҳарон ва бародарони хурдсоли шумо метавонанд истифода баранд.

Бо ҳисси миннатдорӣ таъкид мекунем, ки ба ҷуз адабиётҳои дахлдори дар барномаи таълимӣ нишон додашуда, инчунин баъзе расмҳо ва маводҳо аз китоби дарсии “Биология: растанй, бактерия, занбӯруғ, гулсанг”. М., 1992 (нашрии 23-уми русӣ, барой синфҳои 6-7), муаллифаш В.А. Корчагина, китоби номбурда, тарҷума аз нашри 20-уми русӣ, Душанбе, «Маориф», 1992, мутарҷим М. Ҳоҷиматов ва “Биология: бактерия, занбӯруғ, растанӣ”. М., 1995 (барои синфи 6), муаллифаш В.В. Пасечник мавриди истифода қарор доштанд.

МУНДАРИҶА

МУҚАДДИМЛ…………………………………………………………………………….. 7

• 1. Тасаввуроти умумй дар бораи таснифот

(намуд, авлод, оила, тартиб, синф, шӯъба)…………………….. 10

ГУРӮҲИ РАСТАНИҲО

• 2. Обсабзҳои сабзи якҳуҷайра (хламидомонада

• 3. Обсабзҳои сабзи бисёрҳуҷайраи риштамонанд

• 4. Обсабзҳои сабзи тӯдашакл (колонияшакл)……………………. 18
• 5. Обсабзҳои баҳрӣ (обсабзҳои бӯр ва сурх)……………………… 20
• 6. Аҳамияти обсабзҳо дар табиат ва хочагӣ.

• 7. Ушнаи сабз…………………………………………………………………….. 25
• 8. Ушнаи торфӣ ва ҳосил шудани торф………………………………. 27
• 9. Сохт, ҳаёт ва аҳамияти сарахсҳо…………………………………….. 29
• 10. Сохт ва афзоиши чилбанд…………………………………………….. 31
• 11. Сарахсшаклҳои қадима ва ҳосил шудани ангиштсанг…… 33
• 12. Гуногуншаклии растаниҳои лучтухм……………………………. 35
• 13. Арча…………………………………………………………………………….. 37
• 14. Афзоиши растаниҳои лучтухм……………………………………… 40
• 15. Аҳамияти лучтухмон дар табиат ва хоҷагии халқ………….. 42
• 16. Растаниҳои пӯшидатухм (гулдор) – ҳамчун

ШӮЪБАИ РАСТАНИҲОИ ПӮШИДАТУХМ

• 17. Гуногунии растаниҳои гулдор ва таснифоти онҳо…………. 46

СИНФИ РАСТАНИҲОИ ДУПАЛЛА

• 18. Оилаи чиноракҳо (чакамуғиҳо)…………………………………….. 48
• 19. Оилаи кӯкноргулҳо………………………………………………………. 50
• 20. Оилаи тутҳо…………………………………………………………………. 53
• 21. Оилаи тугмачагулҳо……………………………………………………… 55
• 22. Оилаи обнусиҳо……………………………………………………………. 57
• 23. Оилаи кадугулҳо…………………………………………………………… 59
• 24. Оилаи чилликгулҳо………………………………………………………. 63
• 25. Оилаи настараниҳо ……………………………………………………… 67
• 26. Оилаи лӯбиёиҳо……………………………………………………………. 72
• 27. Оилаи ангур…………………………………………………………………. 75
• 28. Оилаи чатргулҳо…………………………………………………………… 77
• 29. Оилаи лабгулҳо…………………………………………………………….. 80
• 30. Оилаи авранҷиҳо………………………………………………………….. 83
• 31. Оилаи мураккабгулҳо…………………………………………………… 87

СИНФИ РАСТАНИҲОИ ЯКПАЛЛА

• 32. Оилаи пиёзгулон………………………………………………………….. 91
• 33. Оилаи занбақиҳо………………………………………………………….. 94
• 34. Оилаи хӯшадорон…………………………………………………………. 96
• 35. Мухофизати растаниҳои гулдори нодир ва нест- шудаистода, ки ба “Китоби Сурхи Точикистон” дохил карда шудаанд 101

РАСТАНИҲОИ КИШОВАРЗЙ

• 36. Пайдоиши растаниҳои мазрӯӣ…………………………………….. 105
• 37. Гандум – яке аз зироатҳои муҳим………………………………… 108
• 38. Ҷуворимакка – растании хӯрокӣ, техникӣ ва хӯроки чорво………… 110

• 39. Шолӣ – зироати мазрӯии қадима………………………………… 112
• 40. Пахта – боигарии асосии Тоҷикистон………………………….. 114
• 41. Картошка – зироати муҳими хӯрокӣ, техникӣ

• 42. Растаниҳои сабзавотии Тоҷикистон……………………………. 120
• 43. Зироатҳои полизии Тоҷикистон………………………………….. 123
• 44. Растаниҳои мевадиҳандаи Тоҷикистон……………………….. 125

ИНКИШОФИ ОЛАМИ НАБОТОТ

• 45. Гуногунии растаниҳо ва пайдоиши онҳо…………………….. 129
• 46. Марҳилаҳои асосии инкишофи олами иаботот……………. 133
• 47. Ҳукмронии пӯшидатӯхмон дар замони ҳозира……………. 136
• 48. Таъсири фаъолияти хоҷагидории инсон ба олами растаниҳо……138

БАКТЕРИЯҲО, ЗАНБУРУГҲО, ГУЛСАНГҲО

• 49. Сохт ва фаъолияти ҳаётии бактерияҳо………………………… 140
• 50. Паҳншавии бактерияҳо дар ҳаво, об ва хок………………….. 143
• 51. Ахамияти бактерияҳо дар табиат ва зиндагонии инсон…………… 146

• 52. Бактерияҳои………………………………………………… касалиангез… 148
• 53. Тавсифи умумии занбӯруғҳо. Занбӯруғҳои телпакчадор………….151

• 54. Занбӯруғҳои пӯпанак…………………………………………………. 157
• 55. Занбӯруғи хамиртуруш. Сохт ва аҳамияти он

• 56. Занбӯруғҳои паразит…………………………………………………. : 161
• 57. Гулсангҳо. Шаклҳои ҳаётии онҳо……………………………… 164
• 58. Сохти анатомии гулсангҳо. Симбиоз. Роли гулсангҳо дар табиат ва хоҷагӣ….. 166

РАСТАНЙ ВА МУҲИТИ АТРОФ

• 59. Ҷамоаи наботот ва гуногуншаклии онҳо……………………… 169
• 60. Сохти ҷамоаи растаниҳо……………………………. ’…………….. 177
• 61. Ивазшавии ҷамоаи наботот…………………………………………. 179
• 62. Флора ва пӯшиши наботот………………………………………….. 181
• 63. Таъсири омилҳои табиат ба ҷамоаи наботот……………….. 183
• 64. Таъсири ҷамоаи наботот ба мухити атроф…………………… 188

ТАЧРИБАҲОИ ЛАБОРАТОРӢ……………………………………………….. 191

МУҚАДДИМА

Чи тавре ки маълум аст, Олами наботот хеле бой, рангин ва фавқулодда гуногунхел аст. Чунин гуногуннамудӣ, гуногуншаклӣ ва тағйирпазирии растанихо тасодуфӣ набуда, вай ба тағйирёбӣ ва дигаргуншавии шароитҳои муҳити зисти растаниҳо зич алоқаманд мебошад.

Аз рӯи сохт ва шаклҳои ҳаётиашон растаниҳои дараҷаи паст сохти ниҳоят содда доранд ва ҷисми (танаи) онҳо ба узвҳои махсус- ташаккулёфтаи рушду нумӯӣ ҷудо намешаванд. Масалан, бакте- рияҳо фақат сохти ҳуҷайрагӣ дошта, пластид ва ядро надоранд. Занбӯруғҳо бошанд, агарчи баъзе аломатҳои ба ҳуҷайраҳои ҳай- вонот ва растаниҳо монанд дошта бошанд ҳам, инчунин боз аломатҳои махсусе доранд, ки танҳо ба худй онхо хос аст. Гулсангҳо – организмҳои зиндаи симбиотикие мебошанд, ки танаи онҳо аз ҳуҷайраҳои (гифҳои) занбӯруғӣ ва обсабзӣ ташаккул ёфтааст. Шумо дар мавзӯъҳои дарсҳои оянда ба сохту фаъолияти ҳаётии онҳо муфассал шинос хоҳед шуд.

Дар растаниҳои дараҷаи олӣ танаи (ҷисм ё пояи) онҳо ба узвҳои алоҳидаи нағзинкишофёфта – реша, поя, барг ва дигар узвҳо ҷудо шудаанд, ки ҳар кадоми онҳо дар растании том вазифаи муайяне- ро иҷро мекунанд.

Дар рӯи Замин тақрибан 250 ҳазор намуди растаниҳои гулдор ё пӯшидатухм мавҷуд асг. Дар онҳо гул ва мева бо тухмаш ҳосил ме- шавад. Ин узвҳо барои давом додани насли растанӣ хизмат карда, тавассути ин узвхо афзоиш ва паҳншавии онҳо амалӣ мегардад.

Чи тавре ки ҳангоми омӯзиши фанни ботаника дар синфи 5-ум медонед, яке аз хусусиятҳои муҳиму асосӣ ва фарқкунандаи раста- ниҳои гулдор дар онҳо мавҷуд будани гул мебошад. Хусусияти дигар – пӯшидатухмии онҳост. Зеро, дар онҳо тухммугҷа ҳатман дар дохили ғӯраки мевадон ҳосил мешавад ва бо гузашти муайяни вақт ғӯрак ба мева, тухммуғҷа бошад, ба тухм табдил ме- ёбад. Ҳамин тавр, тухм ҳамеша дар дохили мева пинҳон аст. Би- нобар он растанихои гулдорро бо ибораи дигар растаниҳои пӯши- датухм низ меноманд.

Шаклҳои ҳаётии растаниҳои гулдор гуногун мебошад. Онҳо дар шакли дарахт, бутта, нимбутта ва алаф вомехӯранд. Ҳамаи раста- ниҳои дарахтӣ ва буттагӣ бисёрсолаанд. Растанихои алафӣ яксо- ла, дусола ва бисёрсола мешаванд.

Бояд қайд кард, ки ба сершуморӣ ва бисёрнамудии растанихои гулдор нигох накарда, дар тӯли таърихи тӯлонии соҳаи кишоварзӣ микдори каме аз онҳо дар ҳайси (шакли) растаниҳои мазрӯӣ мав- риди истифода карор доранд.

Азбаски набототи худрӯй ва мазрӯӣ дар шароитҳои гуногун нашъунамо мекунанд, онҳо аз якдигар бо бисёр сифату хусусиятҳои хосаашон фарқ мекунанд. Меваи растаниҳои мазрӯӣ (ки бо дахо- лати бевоситаи инсон ба вуҷуд оварда шудаанд), одатан, хеле калонандоза, бомазза, хушҳазмшаванда ва серҳосил мебошад. Дар навбати худ растаниҳои худрӯй аз рӯи хусусиятхои пешпазакӣ (зуд- пазакӣ), дарозумрӣ ва ба шароитҳои номусоиди муҳити зист то- бовар буданашон аз растаниҳои мазрӯӣ фарқ мекунанд.

Аз рӯи қонуну қоидаҳои таснифотӣ (систематикӣ) шӯъбаи рас- танихои гулдорро ба синфи растаниҳои дупаллатухм ва якпалла- тухм ҷудо мекунанд. Чунин растаниҳо, аз қабили пахта, лӯбиё, нахӯд, каду, бодиринг, тарбуз, лаблабу, себ, гелос, зардолу ва ғай- раҳо ба растаниҳои дупаллатухм тааллуқ доранд. Ба растаниҳои якпаллатухм гандум, ҷав, арзан, ҷуворимакка, пиёз, лола, савсан ва ғайраҳо дохил мешаванд. Умуман, растаниҳои дупаллатухм нис-’ бат ба растаниҳои якпаллатухм тақрибан чор маротиба зиёдта- ранд.

Бамаврид аст қайд купем, ки дар омӯзишу тадқиқот ва таснифо- ти набототи Тоҷикистон саҳми олимон ва таҳқиқотчиёни Инсти- тути ботаникаи Академияи илмҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки соли 1941 таъсис дода шудааст, хеле калон ва назаррас аст. Бо роҳба- рии бевоситаи набототшиноси маъруф П.Н. Овчинников таҳия ва нашри асари бисёрҷилдаи «Флораи Тоҷикистон» дар соли 1937 оғоз гардид. Дар солхои минбаъда ин асари пурарзиш дар ҳаҷми 10 ҷилд аз чоп баромад ва дастраси аҳли илм гардид. Дар навишту тайёр кардани асари бисёрҷилдаи гаронбахо, ки дар он оид ба 4513 намуди растаниҳои спораовар, тухмдор ва гулдори ватанамон маъ- лумотҳои дақиқи ботаникию таснифотӣ гирд оварда шудааст, саҳм ва хизматҳои шоёни олимони волоихтисос – М.Р. Расуло- ва, С.Ю. Юнусов, А.П. Чукавина, Г.Ф. Кочкарева, Г.К. Кинзи- каева, Л.Н. Абдусаломова, Б.А. Шарипова ва дигарон бағоят калон ва шоистаи таҳсин аст. Ин тадқиқотҳои пурарзиш имкон доданд, ки 170 намуди нави растаниҳо кашф шуда, зиёда аз 200 намуди растаниҳо, ки ба онҳо хавфи нобудшавӣ тахдид мекунад, ба «Китоби Сурхи Тоҷикистон» дохил карда шаванд.

Флораи растаниҳои спорадори Тоҷикистон низ хеле бою ҷоли- би диққат мебошад. Таҳқиқу таҳлилҳои бомароми илмӣ имкон доданд, ки дар ҳудуди Тоҷикистон тақрибан 2200 намуди обсабзхо, 2000 намуди занбӯруғҳо, зиёда аз 300 намуди гулсангҳо ва 400 намуди ушнаҳо ба кайд гирифта шуда, аз ҷихати ботаникӣ пурра тасниф карда шаванд. Дар ин ҷабҳа месазад саҳму хидматхои пурарзиши олимони варзида У.К. Маматқулов, Г.А. Шмелев, И. Қудратов ва дигаронро махсус қайд кунем.

Дар охир мебояд қайд’ кард, ки дар пешбурд, омӯзиш ва тадқи- қоти бисёр ҷабҳаҳои мухталифи таҳқиқоти ботаникӣ ва коркарди роҳҳои оқилона истифода бурдани набототи кишварамон саҳму хидматҳои шоёни чунин олимони маъруф, аз қабили О. Федченко, В.Л. Комаров, Н.Ф. Гончаров, К.В. Станюкович, Ю.С. Григорев, Иконников С-С., В.И. Запрягаева, Р.В. Камелин, Б.М. Комаров, О.Ш. Шукуров, М.И. Исмоилов, М. Ҳоҷиматов ва дигарон хеле калон ва назаррас аст.

admin

6-sinflar uchun texnologiya fanidan test savollari 1-chorak

1-chorak
1. Qaysi qatorda oziq ovqat uchun kerakli don mahsulotlari berilgan?

B) bug’doy, grechka, guruch, mosh,loviya

S) makaron, arpa, no’xat

D) ugra, loviya, mosh

2. Qaysi qatorda makaron mahsulotlari berilgan?

A) vermishel, arpa, suli

B) vermishel, bug’doy, mosh

S) vermishel, rojki, yulduzcha, lapsha, chig’anoq

D) vermishel, bug’doy

3.Qaysi qatorda berilgan don mahsulotlaridan un tayyorlanadi?

A) arpa, bug’doy, jo’xori, suli

B) arpa, bug’doy, mosh, suli

S) arpa, bug’doy, mosh, suli,no’xot, loviya

D) arpa, bug’doy, mosh, no’xot

4. Manna yormasi qaysi don mahsulotidan olinadi?

A) arpa B) suli S) grechka(marjumak) D) bug’doy

5. Makaron mahsulotlari ezilib ketmasligi va mazasi buzilmasligi uchun qanday pishirish kerak?

A) sovuq suvga solib B) baland olovda tuzli suvda chaynatish kerak

S) baland olovda D) qaynoq suvga solib

6. Manna yormasidan tayyorlanadigan bo’tqa necha minutda pishadi?

A) 15 min B) 30 min S) 20 min D) 10 min.

7. Sut yoki bo’tqa pishirish uchun qanday idish qulay ?

A) alyuminiy B) emallangan S) sopol D) shisha

8. Un nega elanadi?

A) ko’paytirish uchun B) kislorodga boyitish uchun

S) bir joyga to’plash uchun D) A va B javoblar to’g’ri

9. O’zbek milliy suyuq taomlarini ayting

A) mastava B) kabob S) dimlama D) bifshteks

10. Qatlama somsa uchun kerak bo’ladigan masalliqlar.

A) un, tuz, sabzi B) suv, go’sht, ziravor

S) un, suv, tuz, yog’, piyoz, go’sht, ziravor

11. Nima uchun texnika xavfsizlik qoidalarini bilish shart?

A) ishlatiladigan asbob-uskunalardan to’g’ri foydalanish uchun

S) ishlab chiqarish samaradorligini oshirish uchun

D) jarohatlarning oldini olish uchun

12. Un necha xil usulda olinadi?

A) 3 xil usulda B) 4 xil usulda S) 2 xil usulda D) 5 xil usulda
13. Sut necha turga bo’linadi?

A) 5 turga B) 4 turga S) 6 turga D) 2 turga

14. “Tefteli” suyuq taomini tayyorlashda kerak bo’ladigan masalliqlarni toping.

A) tovuq go’shti, non bo’lagi, guruch, sariyog’

B) baliq, grechka, qizil lavlagi S) qo’y go’shti, guruch, sariyog’

D) mol go’shti, non bo’lagi, smetana, guruch, un, sariyog’, ko’kat, tuz

15. Parhezli taom tayyorlashda mahsulotlarga issiq ishlov berishning asosiy yo’llarini belgilang.

A) qovurish, qaynatish, suvda pishirish B) suvda va bug’da qaynatish, dimlash

S) bug’da pishirish, dimlash D) qovurish va qaynatib pishirish

16. Yog’li xamirdan qatlanib tayyorlanadigan somsa necha daqiqada, necha darajada pishiriladi?

A) 15-20 daqiqa, 150-180 daraja B) 25-30 daqiqa, 200-250 daraja

S) 20-25 daqiqa, 180-250 daraja D) 30-35 daqiqa, 250-300 daraja

17. Dasturxon nima uchun bezatiladi?

A) dasturxon ustiga qo’yilgan asboblardan to’g’ri foydalanish uchun

B) dasturxon ovqatlanish uchun tayyorlanadi va bezatiladi

S) ishtahani ochish uchun

D) yoqimli va fayzli muhit yaratib berish uchun

18. Puding tayyorlash uchun kerak bo’ladigan asboblar qatorini toping

A) blender, pishiriq qolipi B) gaz plitasi, mikser

S) gaz plitasi va blender D) gaz plitasi, pishiriq qolipi, blender, mikser

19. Nima uchun taomnoma tuziladi?

A) taomning nomini bilish uchun

B) kundalik, haftalik taomlarni rejalash uchun

S) odam o’z vaqtida, to’g’ri va rasional ovqatlanishi uchun

D) qancha tayyorlashni bilish uchun

20. Unli mahsulotlarda qaysi ozuqaviy moddalar ko’p miqdorda uchraydi?

A) vitaminlar B) uglevodlar S) oqsillar D) yog’lar
21.Mikser qanday vazifani bajaradi?

22. Eng ko’p ovqatlanish vaqti?

23. Parhyez taomlarni yozing.

24. Termosda nima issiq saqlanadi?

25. Metall, chinni, sopol, plastmassa va shisha idishlardan qayerlarda foydalaniladi?

Savol	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20
Javob	B	S	A	D	B	S	A	B	A	S	A	S	B	D	B	S	B	D	S	B

21. Ko’pirtiradi

23. Tefteli, sho’rva

25. Oshxonalarda
6-sinflar uchun texnologiya fanidan test savollari

II-chorak.

1. Oyoq yuritmali tikuv mashinasi necha qismdan iborat?

A) 14 ta B) 10 ta S) 9 ta D) 2 ta

2. Oyoq yuritma harakati qaysi qism orqali bajariladi?

A) bosh g’ildiriak B) tepki S) tasma D) shtik

3. Mashina ignasiga ip qaysi tomondan o’tkaziladi?

A) xohlagan tomondan B) chap tomondan

S) old tomondan D) o’ng tomondan

4. Mashina ninasi mo’rt bo’lsa, u holda.

A) ipni uzadi, gazlamani tortib tashlaydi B) ustki ip bo’sh tikadi

S) ostki ipni tortib tikadi D) ustki ipni tortib tikadi

5. Mashina ninasi 100 bo’lsa qanday ip ishlatish mumkin?

A) 30 B) 30-40 S) 80 D) 60-80

6. Ustki ip tarang bo’lsa, baxya qanday ko’rinishda bo’ladi?

A) ipni uzadi B) tortib tikadi

S) salqi bo’lib tikadi D) gazlamani tortishtirib tikadi

7. Mashina ninasi noto’g’ri o’rnatilgan bo’lsa mashina qanday tikadi?

A) ipni uzadi B) tortib tikadi S) salqi tikadi D) baxyaqator hosil bo’lmaydi

8. Mashinani moylashda qanday moy ishlatiladi?

A) paxta moyi B) maxsus moy S) transformator moyi D) soat detallari moyi

9. Klenli yubkalar necha xil bo’ladi?

A) 5 xil, 4, 6, 8, 10, 12 B) 8 xil, 4, 9, 12, 3, 7, 9, 11, 5

S) 2 xil, 6, 7 D) 4 xil, 6, 7, 12, 8

10. Yubka uchun gazlama tanlash nimaga bog’liq?

A) fasoniga, qaysi faslda kiyilishiga bog’liq B) ip tanlashga bog’liq

S) hamma javob to’g’ri D) kiyilishiga bog’liq

11.Pilla qanday tolalar turiga kiradi?

A) kimyoviy B) tabiiy S) sintetik D) sun’iy

12. Hayvonlardan olinadigan tolalar qaysi qatorda to’g’ri berilgan?

A) jun B) ipak, paxta S) ipak, zig’ir D) ipak, akrel

13.Ipak gazlamalar nimadan olinadi?

A) o’simliklardan B) ipak qurtlari o’ragan pilladan

S) hayvonlardan D) to’g’ri javob berilmagan

14. Farnitura turlari qaysi qatorda to’g’ri berilgan?

A) tugma, qaychi, igna, angishvona B) tugma, sm lenta, ilgak, ip

S) tugma, ilgak, xalqa, piston D) hamma javoblar to’g’ri

15. Farnitura yaroqsiz bo’lib qolishi mumkinmi?

A) ha B) yo’q S) bo’lishi mumkin

D) b, s javoblar to’g’ri

16. Farnitura kiyimning nimasiga qarab tanlanadi?

A) fasoni, uzunligiga

B) fasoni, bichimi, rangiga

S) gazlama rangiga

D) xohlagancha tanlash mumkin

17. Ilgaklar necha joyidan puxtalanadi?

A) 2 ta B) 1-2 ta S) 4-5 ta D ) 2-3 ta

18. Kamarli kiyimlarga qanday kiyimlar kiradi?

A) xalat, lozim, ko’ylak, shim

B) yubka, xalat, ko’ylak, lozim

S) yubka, shim, shorti

D) yubka, ko’ylak, sarafan

19. Klenli yubkalar necha xil bo’ladi?

A) 5 xil, 4, 6, 8, 10, 12

B) 8 xil, 4, 9, 12, 3, 7, 9, 11, 5

D) 4 xil, 6, 7, 12, 8

20. “Molniya” taqilmasi qanday kiyimlarga qo’yiladi?

S) A va B javoblar to’g’ri

D) yubka
21. Yubka bichish necha etapda bajariladi?

22.Modellashtirish deganda nimani tushunasiz?

23. Qo’l choklarini bir detaldan ikkinchi detalga bo’r chiziqlarini ko’chirish uchun qanday chok ishlatiladi?

24. Jun tolali kiyim qanday dazmollanadi?

25. Beldan kiyiladigan kiyim turlari?

Savol	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20
Javob	A	B	D	A	D	A	D	B	A	A	B	A	B	S	A	B	D	S	A	D

21. 2 xil

22. Fason o’zgartirish

24. Namlab dazmollanadi

25. Yubka, shim, lozim

6-sinflar uchun texnologiya fanidan test savollari

III-chorak
1. Klenli yubkalar necha xil bo’ladi?

A) 5 xil, 4, 6, 8, 10, 12

B) 8 xil, 4, 9, 12, 3, 7, 9, 11, 5

D) 4 xil, 6, 7, 12, 8

2. Yubka uchun gazlama tanlash nimaga bog’liq?

A) fasoniga qarab

B) qaysi faslda kiyilishiga bog’liq

S) ip tanlashga bog’liq

D) qachon kiyilishiga qarab

3. Yubkani bichish necha bosqichda bajariladi?

A) 2 ta B) 11 ta S) 7 ta D) 9 ta

4. Modellashtirish deganda nimani tushunasiz ?

A) fason bichish

B) fason tanlash

S) bir xil fasonni boshqa fasonga o’zgartirish

D) hamma javoblar to’g’ri

5. Kiyim tikishda nima uchun primerka qilinadi?

A) kiyimni tikish uchun

B) kiyimni gavdaga moslash uchun

D) oxirgi ishlov berish uchun

6. Dazmollash usullari necha xil?

A) 2 xil B) 3 xil S) 4 xil D) 5 xil

7. Qo’l choki tikayotganda qo’l gavdadan qancha masofada bo’lishi kerak?

A) 20 sm B) 10 sm S) 30 sm D) mutlaqo masofa qolmaydi

8. Qo’l choki tikayotganda ipning uzunligi necha sm bo’ladi?

A) 50-60 sm B) 10-20 sm S) 20-30 sm D) 30-40 sm

9. Zardo’zlik bilan jahonda tanilgan viloyat ?

A) Surxondaryo B) Toshkent S) Buxoro D) Qo’qon

10. Naqshlar ichini to’ldirib tikadigan chok?

A) guldo’zi B) zamindo’zi S) zardo’zi D) sochmado’zi

11. Xalq hunarmandchiligida ishlatiladigan “zardo’zlik” so’zi nimani anglatadi?

A) tojikcha, kashta tikmoq

B) inglizcha, zar ip bilan tikmoq

S) lotincha, zar ip bilan tikmoq

D) forscha, tilla tikmoq

12.Zardo’zlikning kelib chiqishi

A) Eron B) Buxoro S) Vavilon D) Xiva

13. O’rta Osiyoga zardo’zlik nechanchi asrda kirib kelgan?

A) I-II asrda B) XV-XVIII asrda

S) XIII-XV asrda D) V-VI asrda

14. O’zbekistonning qaysi viloyatlarida zardo’zlik keng rivojlangan?

A) Buxoro, Samarqand B) Xorazm, Samarqand

S) Surxondaryo, Buxoro D) Toshkent, Fag’ona

15. Zardo’zlik hunari bilan dastlab kimlar shug’ullangan?

A) xotin-qizlar B) ziyolilar

S) erkaklar D) hunarmandlar

16. Zardo’zlik buyumlari berilgan qatorni toping

A) ko’rpa, ko’rpacha

B) yelpig’ich, nina qadagich, ko’zoynak g’ilofi

S) sochiq, dasturxon, choyshab

D) choyshab, palak, joynomoz

17. Zardo’zlikda qanday gazlamalardan foydalanamiz?

A) shifon, kapron, neylon

B) atlas, parcha, krepdishin

S) chit, shoyi, parcha

D) duxoba, satin, charm, bo’z

18.Zardo’zlikda ishlatiladigan asboblar qaysi qatorda to’g’ri ko’rsatilgan?

B) qaychi, andoza, ilmoq, korcho’p

S) korcho’p, nina, qaychi, patila, angishvona

D) maxsus tikuv mashinasi

19. Zardo’zlik buyumlari necha xil usulda tikiladi?

A) 2 xil usulda B) 3 xil usulda S) 4 xil usulda D) 5 xil usulda

20. Zamindo’zi va guldo’zi tikish usulining farqini aniqlang.

A) Zamindo’zi yoppasiga zar ip bilan, guldo’zi ham shunday tikiladi

B) zamindo’zi yoppasiga zar ip bilan, guldo’zi naqshining tagi ochiq qoladi

S) zamindo’zi ham, guldo’zi ham bir xil usulda, biri zar ip bilan, biri ipak ipda tikiladi

D) biri-biridan farq qilmaydi

21. Gazlamaning bo’ylama va ko’ndalang iplari qanday aniqlanadi?

22. Qanday toladan to’qilgan gazlama yuvilganda kirishadi va tolalar yo’g’onlashadi?

23. Tabiiy tolali gazlamalar necha xil bo’ladi?

24.Qaysi tabiiy gazlamalar isitish qobiliyatiga ega?

25. Qanday gazlamalarga nam issiq ishlov berilmaydi?

Savol	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20
Javob	A	B	A	S	B	D	B	A	S	B	D	S	D	D	S	B	D	S	A	B

21. Tortib

25. Sintetika
6-sinflar uchun texnologiya fanidan test savollari

IV-chorak
1. Choynak yopqich qanday matodan tikiladi?

A) shifon, kapron, neylon

B) duxoba, chiyduxoba, satin

D) parcha, satin, shifon

2. Choynak ustiga nima uchun yopqich yopiladi?

B) choy xushxo’r bo’lishi uchun

S) choyni issiq saqlash uchun

D) to’g’ri javob yo’q

3. Qaysi qatorda oziq ovqat uchun don mahsulotlari berilgan?

A) bug’doy, vermishel, arpa

B) bug’doy, grechka, guruch, mosh

S) makaron, arpa, no’xot

D,ugra, loviya, mosh

4. Zardo’zlikda qanday gazlamalardan foydalaniladi?

A) charm, bo’z, satin, duxoba

B) vellyur, lazer, atlas

S) adras, duxoba, to’r

D) xalades, to’r, satin

5.Kurchokda qanday ish bajariladi?

S) tarang tortib tikish

D) A javob to’g’ri

6. Do’ppi tikishda ish qanday yakunlanadi?

A) zar ipda tikish B) gazlama tanlash S) piston tikish D) bo’laklarni bir-biriga ulash

7.Kiyimlar qanday saqlanadi?

A) veshalkada B) javonda S) sandiqda D) toza joyda

8. Yamoq qanday kiyimlarga solinadi?

S) xohlagan kiyimga

9. Molniyani oddiy tepkida ham tiksa bo’ladimi?

A) ha B) yo’q S) bo’ladi D) hamma javoblar to’g’ri

10. Milliy iroqi do’ppi qanday chokda tikiladi?

A) janda chok B) bosma chok S) sanama chok D) zanjir chok

11. Milliy bosh kiyimimiz do’ppi necha qismdan iborat?

A) 4 qismdan B) 2 qismdan S) 3 qismdan D) 5 qismdan

12. Do’ppining avrasi qanaqa gazlamadan tikiladi?

A) atlas, adras, idirg’a, velyur B) chit, bo’z S) shoyi, kapron D) shifon, atlas

13. Do’ppikiyish birinchi bo’lib qaysi davlatlarda urf bo’lgan?

A) O’zbekiston, Turkmaniston, Ozarbayjon

B) Tatariston, Qozog’iston, Afg’oniston

S) Eron, Pokiston, Armaniston, Ozarbayjon

D) Eron va turkiy xalqlar o’rtasida

14. Do’ppi qismlarini toping

A) tepa, kizak, astar B) tepa, kizak, jiyak

S) tepa, astar, jiyak D) hamma javoblar to’g’ri

15. Do’ppi tikishda birinchi qaysi qo’l choki ishlatiladi?

A) ko’klash choki B) oddiy chok S) zanjir chok D) bosma chok

16.Sumkalardan nima maqsadda foydalaniladi?

A) oziq – ovqat mahsulotlarini solish uchun

B) daftar-kitob solish uchun

S) kerakli narsa va buyumlarni solish uchun

D) barcha javoblar to’g’ri

17. Sumka tanlashja nimalarga e’tibor berish kerak?

A) fasllarga qarab B) kiyimning rangiga qarab

S) qanday maqsadda ishlatilishiga qarab D) yoshiga qarab

18. “Nozmunchoq” so’zining ma’nosi qanday?

A) arabcha “bursa” ipga terish mumkin bo’lgan marvarid

B) biror buyumni bezash

S) geometrik shakllar yasash

D) to’g’ri javob berilmagan

19. Nozmunchoqdan qanday maqsadlarda foydalanamiz?

A) ko’rgazma sifatida

B) bezak sifatida va taqinchoqlar to’qishda

S) kiyimlarni bezashda D) zardo’zlikda

20.Kiyimlarga qarab turish shartmi?

A) shart B) shart emas S) ba’zida D) faqat qishki kiyimlarga
21.Sumka bezak turlariga nimalar kiradi?

22. Zardo’zlik paydo bo’lgan birinchi mamlakat?

23. Do’ppi tikishda birinchi bo’lib qanday chok ishlatiladi?

24. Do’ppining astari qanday gazlamadan tikiladi?

25. Kiyim tikish jarayoni necha bosqichdan iborat?

Savol	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20
Javob	B	S	B	A	D	S	A	S	A	B	S	B	D	B	A	D	S	A	B	A

21. Biser, piston