30-noyabr to’liq malumot oling
Bugun 30-noyabr 2020-yil, Dushanba. Yilning 335-kuni, yil yakuniga 31 kun qoldi.
Hodisalar
● 977 — imperator Otto II Parijdagi qamalni olib tashladi va orqaga qaytdi. Uning orqa qo’riqchisi qirol Lotar III boshchiligidagi frank kuchlari tomonidan Aisne daryosidan o’tayotganda mag’lubiyatga uchragan.
● 1707 yil — Pensakolani ikkinchi qamal qilish inglizlarning Florida shtatidagi Pensakolani qo’lga kirita olmagani bilan tugaydi.
● 1718 yil — Shvetsiya qiroli Karl XII Norvegiyadagi Fredriksten qal’asini qamal qilish paytida vafot etdi.
● 1782 — Amerika inqilobiy urushi: Parij shartnomasi: Parijda AQSh va Buyuk Britaniyaning vakillari tinchlik to’g’risida dastlabki maqolalarni imzoladilar (keyinchalik 1783 yilgi Parij shartnomasi sifatida rasmiylashtirildi).
● 1803 yil — Balmis ekspeditsiyasi Ispaniyada Ispaniyada va Ispaniyada va Filippinda millionlab odamlarni chechakka qarshi emlash maqsadida boshlandi.
● 1803 yil — Yangi Orleanda Ispaniya vakillari Luiziana o’lkasini rasmiy ravishda Frantsiya birinchi respublikasi rasmiylariga topshirdilar. Faqat 20 kundan so’ng, Frantsiya Luiziana Sotib olish joyi bilan bir xil erni AQShga topshiradi.
● 1804 yil — Demokrat-Respublikachilar nazorati ostidagi Amerika Qo’shma Shtatlari Senati Federalist Oliy sud sudyasi Semyuel Chayzga nisbatan impichment bo’yicha sud jarayonini boshladi.
● 1829 yil — Birinchi Uelland kanali sinovdan o’tkazilishi uchun ochildi, erni buzilishidan besh yil o’tgach.
● 1853 yil — Qrim urushi: Sinop jangi: Pavel Naximov boshchiligidagi Rossiya imperiyasi floti Usmon Posho boshchiligidagi Usmoniy flotini Turkiyaning shimolidagi dengiz porti bo’lgan Sinopda yo’q qildi.
● 1864 — Amerika fuqarolar urushi: Tennesi shtatining Konfederatsiya armiyasi Franklin jangida Ogayo shtatining Ittifoq armiyasiga qilingan hujumda katta yo’qotishlarga duch keldi.
● 1872-yil — Shotlandiya va Angliya o’rtasidagi Glasgowdagi Xemilton Kresent shahrida birinchi marta xalqaro futbol o’yini bo’lib o’tdi.
● 1916 yil — Kosta-Rika Buenos-Ayres konventsiyasida mualliflik huquqi to’g’risidagi shartnomani imzoladi.
● 1934 — LNER Class A3 4472 Flying Scotsman soatiga 100 mil tezlikka ega bo’lganligi tasdiqlangan birinchi bug’ lokomotivi bo’ldi.
● 1936 yil — Londonda Kristal saroy olov bilan vayron qilingan.
● 1939 yil — Qish urushi: Sovet kuchlari Finlyandiya chegarasini bir necha joyidan kesib o’tib, Xelsinki va boshqa bir qancha Finlandiya shaharlarini bombardimon qilib, urushni boshladilar.
● 1942 yil — Ikkinchi jahon urushi: Tassafaronga jangi; Yapon esminetsining Rayzo Tanaka boshchiligidagi kichikroq otryadi Karleton X. Rayt boshchiligidagi AQSh kreyser kuchlarini mag’lub etdi.
● 1947 yil — Majburiy Falastinda fuqarolar urushi boshlanib, Isroil davlati yaratilishiga qadar.
● 1953 yil — Edvard Mutesa II, Buganda kabakasi (qiroli) Uganda gubernatori Ser Endryu Koen tomonidan Londonga surgun qilingan va surgun qilingan.
● 1954 yil — AQShning Alabama shtatidagi Silakauga shahrida Xodjes meteoriti tomdan qulab tushdi va tushdan keyin uxlayotgan ayolni urdi; bu G’arbiy yarim sharda odam kosmosdan tosh urgan yagona hujjatlashtirilgan voqea.
● 1966 yil — Barbados Buyuk Britaniyadan mustaqil bo’ldi.
● 1967 yil — Janubiy Yaman Buyuk Britaniyadan mustaqil bo’ldi.
● 1967 yil — Pokiston xalqlari partiyasi Zulfikar Ali Bxutto tomonidan tashkil etilgan bo’lib, uning birinchi raisi bo’ladi.
● 1967 yil — Filippindagi sovetparast kommunistlar o’zining yangi yoshlar qanoti sifatida Malayang Pagkakaisa ng Kabataan Pilipino-ni tashkil etishdi.
● 1971 yil — Eron Sharja va Ras Al-Xayma amirliklaridan Buyuk va Kichik tunbalarni tortib oladi.
● 1972 yil — Vetnam urushi: Oq uyning matbuot kotibi Ron Zigler matbuotga Amerika qo’shinlarini Vetnamdan olib chiqib ketilishi to’g’risida endi ommaviy e’lon bo’lmaydi, chunki qo’shinlar soni hozirda 27 mingga tushib qolgan.
● 1981 yil — Sovuq urush: Jenevada Amerika Qo’shma Shtatlari va Sovet Ittifoqi vakillari Yevropada o’rta masofadagi yadro qurolini kamaytirish bo’yicha muzokaralarni boshladilar. (Uchrashuvlar noaniq ravishda 17-dekabr kuni yakunlanadi.)
● 1982 yil — Maykl Jeksonning oltinchi yakka studiya albomi «Thriller» dunyo bo’ylab chiqdi va natijada tarixdagi eng ko’p sotilgan yozuvlar albomi bo’ldi.
● 1994 yil — MS Axil Lauro Somali qirg’og’ida yong’in chiqardi.
● 1995 yil — «Cho’l bo’roni» operatsiyasining rasmiy tugashi.
● 1995 yil — AQSh prezidenti Bill Klinton Shimoliy Irlandiya va Belfast shahar meriyasidagi ulkan mitingda «Shimoliy Irlandiya tinchlik jarayoni» foydasiga gapiradi; u IRA jangchilarini «kechagi odamlar» deb ataydi.
● 1999 yil — Exxon va Mobil 73,7 milliard AQSh dollari miqdorida birlashish to’g’risida kelishuv imzoladilar va shu bilan dunyodagi eng yirik kompaniya ExxonMobilni yaratdilar.
● 1999 yil — AQShning Sietl shahrida Globallashuvga qarshi namoyishchilar tomonidan Jahon Savdo Tashkilotining yig’ilishiga qarshi namoyishlar politsiyani tayyorgarliksiz ushladi va ochilish marosimlarini bekor qilishga majbur qildi.
● 1999 yil — Britaniyaning Aerospace va Marconi Electronic Systems kompaniyalari birlashib, Evropaning eng yirik mudofaa pudratchisi va dunyodagi to’rtinchi yirik aerokosmik firmasi bo’lgan BAE Systems ni tashkil etdi.
● 2001 yil — Gari Ridgvey ushlanib, Grin daryosi qotili sifatida to’rtta qotillikda ayblanmoqda.
● 2004 yil — Lion Air Flight 583, Adisumarmo xalqaro aeroportiga qo’nish paytida uchish-qo’nish yo’lagini oshirib yubordi va 25 kishining hayotiga zomin bo’ldi. [1]
● 2005 yil — Jon Sentamu Yorkning 97-arxiyepiskopi taxtiga o’tirishi bilan Angliya cherkovidagi birinchi qora tanli arxiyepiskopga aylandi.
● 2012 yil — Aero-Service kompaniyasiga tegishli bo’lgan Ilyushin Il-76 yuk samolyoti momaqaldiroq paytida Maya-Maya aeroporti yaqinidagi uylarga qulab tushdi va kamida 32 kishi halok bo’ldi.
● 2018 yil — epitsentri Alyaskaning Ankoric shahridan atigi 15 mil uzoqlikda joylashgan 7.0 balli zilzila katta moddiy zarar etkazmoqda, ammo o’lim yo’q.
Shu sanada tug’ilganlar
● 539-yil Gregori Tur, fransuz yepiskopi va avliyo (ehtimol; [2] 594 y.)
● 1310 yil — Frederik II, Maygrenning Margravesi (vafoti 1349).
● 1340 — Jon, Berri gersogi (1416 yil vafot etgan) [3]
● 1364 — Jon Fitsz Alan, 2-baron Arundel, Shotlandiya askari (1390-yilda vafot etgan).
● 1426 — Iogan IV Rot, Rim katolik yepiskopi (1506 yilda vafot etgan).
● 1427 — Casimir IV Jagiellon, Polsha qiroli (1492-yilda vafot etgan) [4].
● 1459 — Mingyi Nyo, Birmaning Toungoo sulolasining asoschisi (1530 yil vafot etgan).
● 1466 — Andrea Darya, italiyalik admiral (1560-yilda vafot etgan) [5].
● 1485 — Veronika Gambara, italiyalik shoir va davlat arbobi (1550 yilda vafot etgan).
● 1498 — Andres de Urdaneta, ispan kapitani va tadqiqotchi (1568-yilda vafot etgan).
● 1508 yil — Andrea Palladio, italiyalik me’mor va nazariyotchi, San Giorgio Maggiore cherkovi va Olimpiko teatrosi loyihasini yaratdi (1580 yilda vafot etgan).
● 1554 — Filipp Sidni, ingliz askari, saroy xodimi va shoir (1586-yilda vafot etgan).
● 1573 — Aubert Miraeus, belgiyalik tarixchi (1640-yilda vafot etgan).
● 1594 — Jon Cosin, ingliz episkopi va akademik (1672-yilda vafot etgan).
● 1599 — Andrea Sakki, italiyalik rassom (1661-yilda vafot etgan).
● 1614 — Uilyam Xovard, 1-Viskont Stafford (1680 yilda vafot etgan).
● 1625 — Jan Domat, frantsuz olimi va huquqshunos (1696 yilda vafot etgan).
● 1637 — Louis-Sebastien Le Nain de Tillemont, frantsuz tarixchisi va muallifi (vafoti 1698).
● 1642 — Andrea Pozzo, jezuit birodar, me’mor va rassom (1709 yil vafot etgan).
● 1645 — Andreas Verkmeyster, nemis organisti, bastakor va nazariyotchi (1706-yilda vafot etgan).
● 1667 — Jonatan Svift, irlandiyalik satirik va esseist (1745 yilda vafot etgan).
● 1670 — Jon Toland, irlandiyalik faylasuf va muallif (1722 yilda vafot etgan).
● 1683 yil — Lyudvig Andreas fon Xevvenxyuller, avstriyalik feldmarshal (1744 yil vafot etgan)
● 1699 yil — Daniya qiroli Xristian VI (1746 yil vafot etgan).
● 1719 — Sakse-Gota malika Augusta (1772-yilda vafot etgan).
● 1723 — Uilyam Livingston, amerikalik huquqshunos va siyosatchi, Nyu-Jersining 1-gubernatori (1790-yilda vafot etgan).
● 1748 — Yoaxim Albertini, italyan-polshalik bastakor (1838-yilda vafot etgan).
● 1756 — Ernst Chladni, nemis fizigi va muallif (1827 yilda vafot etgan).
● 1764 — Frants Xaver Gerl, avstriyalik qo’shiqchi va bastakor (1827-yilda vafot etgan).
● 1768 — Ydrzej Sniadecki, polshalik shifokor, kimyogar va biolog (1838-yilda vafot etgan).
● 1781 — Aleksandr Berri, Shotlandiyalik jarroh, savdogar va tadqiqotchi (1873 yilda vafot etgan).
● 1791 — Graf Frans Filipp fon Lamberg, avstriyalik fare-marshal va siyosatchi (1848-yilda vafot etgan).
● 1796 — Karl Lyu, nemis qo’shiqchisi, bastakori va dirijyori (1869-yilda vafot etgan).
● 1810 yil — Oliver Vinchester, amerikalik ishbilarmon va siyosatchi, «Vinchester Repeating Arms Company» kompaniyasiga asos solgan (1880 yil vafot etgan).
● 1813 — Luiza-Viktorin Akkermann, frantsuz shoiri va muallif (1890 yilda vafot etgan).
● 1813 — Sharl-Valentin Alkan, frantsuz pianistoni va bastakori (1888-yilda vafot etgan).
● 1817 — Teodor Mommsen, nemis huquqshunosi, tarixchi va olim, Nobel mukofoti sovrindori (1903 yil vafot etgan).
● 1821 — Frederik Temple, ingliz arxiepiskopi va akademik (1902 y. vafot etgan).
● 1825 — Uilyam-Adolf Bugere, frantsuz rassomi va o’qituvchisi (1905 yil vafot etgan).
● 1832 — Jeyms Robert Dikson, ingliz-avstraliyalik siyosatchi, Kvinslendning 13-bosh vaziri (1901-yilda vafot etgan).
● 1835 — Mark Tven, amerikalik yozuvchi, yumorist va tanqidchi (1910 yil vafot etgan).
● 1836 — Lord Frederik Kavendish, ingliz-irlandiyalik askar va siyosatchi, Irlandiyaning bosh kotibi (1882 yil vafot etgan).
● 1840 yil — Genri Birks, kanadalik tadbirkor, Birks & Mayors kompaniyasiga asos solgan (1928 yil vafot etgan).
● 1843 — Marta Ripley, amerikalik shifokor (1912 yil vafot etgan) [6]
● 1847 — Afonso Pena, braziliyalik huquqshunos va siyosatchi, Braziliyaning 6-prezidenti (1909 yil vafot etgan).
● 1857 — Bobbi Abel, ingliz kriketchisi (1936 yil vafot etgan).
● 1858 — Jagadish Chandra Bose, hind fizigi, biolog, botanik va arxeolog (1937 yil vafot etgan).
● 1863 — Andres Bonifacio, filippinlik faol va siyosatchi, katipunan asoschilaridan biri (1897 yil vafot etgan).
● 1866 — Andrey Lyapchev, bolgariyalik siyosatchi, Bolgariyaning Bosh vaziri (1933 yil vafot etgan).
● 1869 — Gustaf Dalen, shved fizigi va muhandisi, Nobel mukofoti sovrindori (1937 yil vafot etgan).
● 1869 yil — Jeyms Xemilton, 3-Aberkori gersogi, ingliz huquqshunosi va siyosatkori, Shimoliy Irlandiyaning gubernatori (1953 yil vafot etgan)
● 1872- Jon Makkrey, kanadalik shifokor, askar va shoir (1918 yil vafot etgan).
● 1873 — Bojena Benesova, chex muallifi va shoiri (1936 y. vafot etgan).
● 1874 — Uinston Cherchill, ingliz polkovnigi, jurnalist va siyosatchi, Buyuk Britaniyaning Bosh vaziri, Nobel mukofoti sovrindori (1965 yilda vafot etgan).
● 1874 — Lyusi Mod Montgomeri, ingliz-kanadalik muallif va shoir (1942-yilda vafot etgan).
● 1875 — Mayron Grimshu, amerikalik beysbolchi (1936 y. Vafot etgan).
● 1875 — Otto Strandman, estoniyalik huquqshunos va siyosatchi, Estoniyaning 2-Bosh vaziri (1941 yilda vafot etgan).
● 1883 — Gustav Suits, estoniyalik-shved shoiri va siyosatkori (1956 yilda vafot etgan).
● 1887 — Andrey Gosar, sloveniyalik iqtisodchi, huquqshunos va siyosatchi (1970 yilda vafot etgan).
● 1887 — Beatris Kerr, avstraliyalik suzuvchi va g’avvos (1971 yil vafot etgan).
● 1888 — Garri Oltam, ingliz kriketchisi va murabbiy (1965 yilda vafot etgan).
● 1889 yil — Edgar Adrian, 1-baron Adrian, ingliz fiziologi va akademik, Nobel mukofoti sovrindori (1977 yil vafot etgan).
● 1889 yil — Reuvein Margolies, ukrainalik-isroillik yozuvchi va olim (1971 yil vafot etgan).
● 1898 — Firpo Marberry, amerikalik beysbolchi va menejer (1976 yil vafot etgan).
● 1904 — Klifford Still, amerikalik rassom va o’qituvchi (1980 yil vafot etgan).
● 1906 — Jon Dikson Karr, amerikalik yozuvchi va dramaturg (1977 yil vafot etgan) [7].
● 1906 — Andres Henestrosa, meksikalik shoir, tilshunos va siyosatchi (2008 yil vafot etgan).
● 1907 — Jak Barzun, fransuz-amerikalik tarixchi va muallif (2012 yilda vafot etgan).
● 1909 — Robert Naytxok, amerikalik qo’shiqchi va gitara chaluvchisi (1967 yil vafot etgan).
● 1911 — Karle Xessay, nemis-kanadalik rassom (1978 yil vafot etgan).
● 1911 — Xorxe Negrete, meksikalik qo’shiqchi va aktyor (1953 yil vafot etgan) [8].
● 1912 — Yaan Xargel, estoniyalik nay chaluvchi, dirijyor va o’qituvchi (1966 yil vafot etgan).
● 1912 — Gordon Parks, amerikalik fotograf va rejissyor (2006 yil vafot etgan).
● 1915 yil — Brauni Makgi, amerikalik folk-blyuz qo’shiqchisi va gitara chaluvchisi (1996 yilda vafot etgan).
● 1915 — Genri Taube, kanadalik amerikalik kimyogar va akademik, Nobel mukofoti sovrindori (2005 yil vafot etgan).
● 1916 — Dena Epshteyn, amerikalik musiqashunos va muallif (2013-yilda vafot etgan).
● 1918 — Efrem Zimbalist, kichik, amerikalik aktyor (2014 yil vafot etgan).
● 1919 — Jeyn C. Rayt, amerikalik onkolog va saraton tadqiqotchisi (2013-yilda vafot etgan).
● 1920 yil — Virjiniya Mayo, amerikalik aktrisa (2005 yil vafot etgan) [9].
● 1924 — Elliott Blekstoun, amerikalik politsiyachi va faol (2006 yil vafot etgan).
● 1924 — Shirli Chisholm, amerikalik faol, o’qituvchi va siyosatchi (2005 yil vafot etgan).
● 1924 — Allan Sherman, amerikalik aktyor, komik aktyor, qo’shiqchi, prodyuser va ssenariy muallifi (1973 yil vafot etgan).
● 1925 — Maryon Pittman Allen, amerikalik jurnalist va siyosatchi (vafot 2018).
● 1925 — Uilyam H. Geyts, kichik, amerikalik huquqshunos va xayriyachi (2020 yilda vafot etgan).
● 1926 — Tereza Gisbert Karbonell, Boliviya me’mori va san’at tarixchisi (vafot etgan 2018).
● 1926 — Richard Krenna, amerikalik aktyor, rejissyor va prodyuser (2003 yil vafot etgan).
● 1927 — Robert Giyom, amerikalik aktyor va qo’shiqchi (2017 yil vafot etgan).
● 1928 — Takako Doi, yaponiyalik olim va siyosatchi, Yaponiya Vakillar palatasining 68-spikeri (2014 y. Vafot etgan).
● 1928 — Djo B. Xoll, amerikalik basketbolchi va murabbiy
● 1928 — Stil Xoll, avstraliyalik siyosatchi, Janubiy Avstraliyaning 36-bosh vaziri
● 1928 — Andres Narvasa, filippinlik huquqshunos va huquqshunos, Filippin Oliy sudining 19-bosh sudyasi (2013 yil vafot etgan).
● 1929 — Dik Klark, amerikalik teleboshlovchi va prodyuser, Dik Klark Productions kompaniyasiga asos solgan (2012 yilda vafot etgan).
● 1929 yil — Joan Ganz Kuni, amerikalik ssenariy muallifi va prodyuseri, Susam ko’chasini birgalikda yaratdi
● 1930 — G. Gordon Liddi, amerikalik huquqshunos, radio boshlovchisi, televizion aktyor va jinoyatchi
● 1931 — Vivian Lin, Yangi Zelandiya rassomi (vafot 2018) [10]
● 1931 — Bill Uolsh, amerikalik futbolchi va murabbiy (2007 yilda vafot etgan).
● 1931 — Margot Zemach, amerikalik yozuvchi va rassom (1989 yil vafot etgan).
● 1932 — Bob Mur, amerikalik bassist va guruh ijrochisi
● 1932 — Cho Nam-chul, Janubiy Koreyaning Go o’yinchisi (2006 y. Vafot etgan).
● 1933 — Norman Dili, ingliz futbolchisi va menejeri (2007 y. Vafot etgan).
● 1933 — Sem Gilliam, amerikalik rassom va o’qituvchi
● 1934 — Marsel Prudxom, kanadalik siyosatchi (2017 y. Vafot etgan).
● 1936 — Dmitriy Anosov, rus matematik va akademik (2014 y. Vafot etgan).
● 1936 — Abbi Xofman, amerikalik faol va muallif, Xalqaro Yoshlar partiyasini asos solgan (1989 yilda vafot etgan).
● 1937 — Jimmi Bouen, amerikalik rekord prodyuser, qo’shiq muallifi va pop qo’shiqchisi
● 1937 — Praven Chaudxari, hindu amerikalik fizik va akademik (2010 yil vafot etgan).
● 1937 — Frank Ifild, ingliz-avstraliyalik qo’shiqchi va gitara chaluvchisi [11]
● 1937 — Lyuter Ingram, amerikalik R & B / jon qo’shiq muallifi (2007 y. Vafot etgan).
● 1937 — Ridli Skott, ingliz rejissyori, prodyuser va prodyuser
● 1937 — Tom Simpson, ingliz velosipedchisi (1967 yil vafot etgan).
● 1937 yil — Adeline Yen Mah, xitoylik amerikalik shifokor va muallif
● 1938 — Jan Eustache, frantsuz rejissyori, prodyuseri va ssenariy muallifi (1981 yilda vafot etgan) [12].
● 1938 — Jon M. Goldman, ingliz gematolog va onkolog (2013 y. Vafot etgan).
● 1940 — Kevin Fillips, amerikalik jurnalist va muallif
● 1940 — Den Tiyeman, amerikalik basketbolchi va murabbiy (2012 y. Vafot etgan).
● 1941 yil — Fil Uillis, Knaresboro shahridan Baron Uillis, ingliz siyosatchisi
● 1943 — Norma Alarkon, amerikalik muallif va professor [13]
● 1943 — Terrens Malik, amerikalik rejissyor, prodyuser va ssenariy muallifi
● 1943 — Sokratis Kosmidis, yunon advokati va siyosatkori
● 1944 — Jorj Grem, Shotlandiyalik futbolchi va menejer
● 1945 yil — Xilari Armstrong, Hill Topdan baronessa Armstrong, ingliz akademik va siyosatkori, Lankaster knyazligi kansleri [14]
● 1945 — Rojer Glover, uelslik bas-pleyer, qo’shiq muallifi va prodyuser
● 1945 — Jon R. Pauers, amerikalik yozuvchi va dramaturg (2013-yilda vafot etgan).
● 1947 — Serxio Badilla Kastillo, chililik-shved shoiri va tarjimon
● 1947 — Devid Mamet, amerikalik dramaturg, ssenariy muallifi va rejissyor [15]
● 1949 yil — Jimmi London, yamaykalik qo’shiq muallifi
● 1949 yil — Metyu Festing, 79-shahzoda va Malta suveren harbiy ordeni buyuk ustasi
● 1950 yil — Patritsiya Enn Treysi, Amerika dengiz kuchlari vitse-admirali [16]
● 1950 yil — Pol Vestfal, amerikalik basketbolchi va murabbiy
● 1951 — Daniel Petri, kichik, amerikalik rejissyor, prodyuser va ssenariy muallifi
● 1952 — Semyon Bichkov, rus-amerikalik dirijyor
● 1952 — Mendi Patinkin, amerikalik aktyor va qo’shiqchi
● 1953 — Shuggie Otis, amerikalik qo’shiq muallifi va musiqachisi
● 1953 — iyun Pointer, amerikalik qo’shiqchi va aktrisa (2006 yil vafot etgan).
● 1953 — Devid Sancious, amerikalik rok va jazz klaviaturachisi va gitara chaluvchisi
● 1954 — Ueyn Bartolomew, avstraliyalik sörfçü
● 1954 yil — Lourens Summers, amerikalik iqtisodchi va akademik
● 1955 yil — Maykl Beschloss, amerikalik tarixchi va muallif
● 1955 yil — Richard Burr, amerikalik tadbirkor, akademik va siyosatchi
● 1955 — Kevin Konroy, amerikalik aktyor
● 1955 yil — Endi Grey, Shotlandiyalik futbolchi va sport ustasi
● 1955 yil — Billi Idol, ingliz qo’shiq muallifi, gitarachi va aktyor
● 1957 yil — Jon Eshton, ingliz gitaristi, qo’shiq muallifi va prodyuseri
● 1957 yil — Richard Barbieri, ingliz klaviatura pleyeri va qo’shiq muallifi
● 1957 yil — Joel Champetier, kanadalik muallif va ssenariy muallifi (2015 yil vafot etgan).
● 1957 yil — Patrik Makluflin, ingliz konchisi va siyosatchi, transport bo’yicha davlat kotibi
● 1957 yil — Kolin Mochri, Shotlandiya-kanadalik komik aktyor, aktyor, prodyuser va ssenariy muallifi
● 1957 yil — Margaret Spellings, amerikalik o’qituvchi va siyosatchi, AQShning 8-ta’lim vaziri
● 1958 yil — Steysi Q, amerikalik pop-qo’shiq muallifi, raqqosa va aktrisa
● 1959 yil — Cherie Currie, amerikalik qo’shiq muallifi, musiqachi va aktrisa
● 1959 yil — Jorj Faber, ingliz televizion prodyuseri
● 1959 yil — Lorraine Kelly, Shotlandiyalik jurnalist va aktrisa
● 1959 yil — Ugo Svayr, ingliz askari va siyosatchisi, tashqi ishlar davlat vaziri
● 1960 yil — Bill Xolter, amerikalik olim, faol va siyosatchi, Arkanzas shtatining 14-leytenant gubernatori
● 1960 yil — Gari Lineker, ingliz futbolchisi va sport ustasi
● 1960 yil — Maykl O’Konnor, avstraliyalik regbi o’yinchisi
● 1961-yil — Bob Tewksbury, amerikalik beysbolchi va murabbiy
● 1961 yil — begunoh Egbunike, nigeriyalik sprinter va murabbiy
● 1961 yil — Yan Morris, trinidadiyalik futbolchi va sprinter
● 1962 yil — Jimmi Del Rey, amerikalik kurashchi va menejer (2014-yilda vafot etgan).
● 1962 yil — Bo Jekson, amerikalik futbol va beysbol o’yinchisi
● 1962 yil — Daniel Keys Moran, amerikalik kompyuter dasturchisi va muallif
● 1964 yil — Jushin Thunder Liger, yapon kurashchisi va aralash jang san’ati ustasi
● 1965 yil — Aldair, braziliyalik futbolchi
● 1965 yil — Fumixito, shahzoda Akishino, yapon qiroli (imperator Naruxitoning ukasi va Xrizantema taxtiga birinchi bo’lib kelgan).
● 1965 yil — Devid Louns, ingliz bankiri va siyosatchisi, G’aznachilikning bosh kotibi
● 1965 yil — Ben Stiller, amerikalik aktyor, rejissyor, prodyuser va ssenariy muallifi
● 1966 yil — Nayjel Adams, ingliz tadbirkor va siyosatchi
● 1966 yil — Devid Berkoff, amerikalik suzuvchi
● 1966 yil — Devid Nikols, ingliz muallifi va ssenariy muallifi
● 1966 yil — Mika Salo, fin poygachisi haydovchisi
● 1966 yil — Jon Bishop, ingliz komik aktyori va aktyor
● 1967 yil — Jozef Korre, ingliz modelyeri va biznesmen, Agent Provocateur asoschilaridan biri
● 1967-yil — Rajiv Diktsit, hind muallifi va faoli (2010 yilda vafot etgan).
● 1967 yil — Richard Garri, avstraliyalik regbi o’yinchisi
● 1968 yil — Des’ree, inglizcha R&B qo’shiq muallifi
● 1968 yil — Loran Jalabert, frantsuz velosipedchisi va sport ustasi
● 1969 yil — Mark Forster, nemis-shveytsariyalik rejissyor, prodyuser va ssenariy muallifi
● 1969 yil — Mark Gossens, belgiyalik poyga haydovchisi
● 1969 yil — Kris Vayts, amerikalik aktyor, rejissyor, prodyuser va ssenariy muallifi
● 1970 yil — Fil Babb, ingliz futbolchisi va menejeri
● 1970 yil — Valter Emanuel Jons, amerikalik aktyor va raqqosa
● 1971 yil — Rey Durham, amerikalik beysbolchi
● 1972 yil — Kristof Bek, [Kanadadagi televizion va kino ballari bo’yicha bastakor va dirijyor [17]
● 1972 yil — Dan Jarvis, ingliz askari va siyosatkori
● 1972 yil — Stanislav Kitto, estoniyalik futbolchi
● 1972 yil — Abel Xaver, portugaliyalik futbolchi va menejer
● 1973 yil — Kristian Keyj, kanadalik kurashchi, aktyor va podkaster
● 1975 yil — Mindi Makkrid, amerikalik qo’shiq muallifi (2013 y. Vafot etgan).
● 1975 yil — Ben Tetcher, ingliz futbolchisi
● 1976 yil — Marta Burgay, italiyalik astronom
● 1976 yil — Marko Kastro, perulik-amerikalik rejissyor va operator
● 1976 yil — Josh Lyusi, ingliz regbi o’yinchisi
● 1976 yil — Pol Nuttall, britaniyalik siyosatchi
● 1977 yil — Richard Elias Anderson, kanadalik basketbolchi va murabbiy
● 1977 yil — Stiv Aoki, amerikalik DJ va prodyuser, Dim Mak Records-ga asos solgan
● 1977 yil — Ivan Gerrero, Gondurasiyalik futbolchi va menejer
● 1977 yil — Kazumi Saito, yapon beysbolchisi va murabbiy
● 1977 yil — Olivye Shoenfelder, frantsiyalik muz raqqosi va murabbiy
● 1978 yil — Kley Ayken, amerikalik qo’shiqchi
● 1978 yil — Benjamin Lense, nemis futbolchisi
● 1979 yil — Kris Atkinson, avstraliyalik poyga haydovchisi
● 1979 yil — Andres Nocioni, argentinalik basketbolchi
● 1980 yil — Jem Adrian, turkiyalik qo’shiq muallifi, prodyuser va rejissyor
● 1980 yil — Jeymi Eshdaun, ingliz futbolchisi
● 1981 yil — Rich Xarden, kanadalik beysbolchi
● 1982 yil — Elisha Katbert, kanadalik aktrisa
● 1982 yil — Toni Giarratano, amerikalik beysbolchi
● 1982 yil — Jeyson Pominvill, kanadalik xokkeychi
● 1983 yil — Vladislav Polyakov, qozog’istonlik suzuvchi
● 1984 yil — Nayjel de Yong, gollandiyalik futbolchi
● 1984 yil — Fransisko Sandaza, ispaniyalik futbolchi
● 1985 yil — Kaley Kuoko, amerikalik aktrisa
● 1985 yil — Hikari Mitsushima, yaponiyalik aktrisa va qo’shiqchi
● 1985 yil — Krissi Teygen, amerikalik model
● 1986 yil — Jordan Farmar, amerikalik basketbolchi
● 1986 yil — Evgeniya Linetskaya, isroillik tennischi [18]
● 1987 yil — Vasilisa Bardina, rossiyalik tennischi
● 1987 yil — Naomi Nayt, amerikalik kurashchi, model va raqqosa
● 1987 yil — Dugi Poynter, ingliz qo’shiq muallifi va bas-pleyeri
● 1988 yil — Fillip Xyuz, avstraliyalik kriketchi (2014 yil vafot etgan) [19]
● 1988 yil — Vitaliy Polyanskiy, ukrainalik futbolchi
● 1988 yil — Tomi Saarelma, fin futbolchisi
● 1989 yil — Vladimir Vayss, slovakiyalik futbolchi
● 1990 yil — Magnus Karlsen, norvegiyalik shaxmatchi
● 1990 yil — Antuan N’Gossan, Ivuariyalik futbolchi
● 1991 yil — Agnatius Paasi, Tongan regbi ligasi o’yinchisi
● 1993 yil — Yuriy Chinen, yapon buti, qo’shiqchi, raqqosa va model
● 1994 yil — Sofiya Arauxo, portugaliyalik tennischi
O’limlar
● 912 — Otto I, Saksoniya gersogi (851 yilda tug’ilgan).
● 1016 — Edmund Ironsayd, ingliz qiroli (993 y. T.).
● 1204 yil — Emerik, Vengriya qiroli
● 1276 — Kanezava Sanetoki, H Japanesejō klanining yapon a’zosi (1224 yilda tug’ilgan).
● 1283 — Vercelli Jon, Dominikan ordeni general ustasi (1205 yilda tug’ilgan).
● 1378 yil — Endryu Stratford, ingliz verdereri va er egasi
● 1525 — Giyom Kretin, frantsuz shoiri (1460 yilda tug’ilgan).
● 1526 — Giovanni Dalle Bande Nere, italyan sardori (1498 y. T.).
● 1580 — Richard Farrant, ingliz dramaturg va bastakori (1530 yilda tug’ilgan).
● 1600 yil — Nanda Bayin, Birma qiroli (1535 yilda tug’ilgan).
● 1603 — Uilyam Gilbert, ingliz olimi (1544 yilda tug’ilgan).
● 1623 — Tomas Vilkes, ingliz organisti va bastakori (1576 yilda tug’ilgan).
● 1647 — Jovanni Lanfranko, italiyalik rassom (1582 yilda tug’ilgan).
● 1654 — Jon Selden, ingliz huquqshunosi va olimi (1584 yilda tug’ilgan).
● 1675 — Sesil Kalvert, 2-baron Baltimor, ingliz huquqshunosi va siyosatchisi, Nyufaundlend gubernatori leytenant (1605 yilda tug’ilgan).
● 1703 yil — Nikolas de Grigni, frantsuz organisti va bastakori (1672 yilda tug’ilgan).
● 1718 — Shvetsiyalik Karl XII (1682 y.)
● 1760 yil — Fridike Karolin Noyber, nemis aktrisasi (1697 yilda tug’ilgan) [20].
● 1761 — Jon Dollond, ingliz optikasi va astronomi (1706 yilda tug’ilgan).
● 1765 — Jorj Glas, Shotlandiyalik savdogar va kashfiyotchi (1725 yilda tug’ilgan).
● 1863 — Kamehameha IV, Gavayi qiroli (1834 yilda tug’ilgan).
● 1864 — Patrik Kleburne, irlandiyalik amerikalik general (1828 yilda tug’ilgan).
● 1873 — Aleksandr Berri, shotland-uelslik jarroh, savdogar va tadqiqotchi (1781 yilda tug’ilgan).
● 1892 yil — Dimitrios Valvis, yunon sudyasi va siyosatchisi, Yunonistonning 69-bosh vaziri (1814 y. T.).
● 1900 yil — Oskar Uayld, irland dramaturg, yozuvchi va shoir (1854 yilda tug’ilgan).
● 1901 — Edvard Jon Eyr, ingliz sayyohi va siyosatchisi, Yamayka gubernatori (1815 yilda tug’ilgan).
● 1907 — Lyudvig Levi, nemis me’mori (1854 yilda tug’ilgan).
● 1908 yil — Nishinoumi Kajiro I, yaponiyalik sumo kurashchisi, 16-Yokozuna (1855 yilda tug’ilgan).
● 1920 yil — Vladimir May-Mayevskiy, rus generali (1867 yilda tug’ilgan).
● 1923 — Jon Maklin, Shotlandiyalik o’qituvchi va faol (1879 yilda tug’ilgan).
● 1930 — Ponnambalam Ramanatan, shri-lankalik huquqshunos va siyosatchi, Shri-Lankaning 3-bosh advokati (1851 y.)
● 1930 — Meri Xarris Jons, amerikalik mehnat tashkilotchisi (1837 yilda tug’ilgan).
● 1931 — Genri Uolters, amerikalik san’at kollektsioneri va xayriyachi (1848 yilda tug’ilgan).
● 1933 — Artur Kurri, kanadalik general (1875 yilda tug’ilgan).
● 1934 — Elene Bouher, frantsuz uchuvchisi (1908 yilda tug’ilgan).
● 1935 — Fernando Pessoa, portugaliyalik shoir, faylasuf va tanqidchi (1888 yilda tug’ilgan).
● 1942 — Entoni M. Rud, amerikalik jurnalist va muallif (1893 yilda tug’ilgan).
● 1943 yil — Etti Xillesum, gollandiyalik muallif (1914 yilda tug’ilgan).
● 1944 yil — Pol Masson, frantsuz velosipedchisi (1876 yilda tug’ilgan).
● 1949 yil — Frank Kuper, avstraliyalik siyosatchi, Kvinslendning 25-bosh vaziri (1872 yilda tug’ilgan).
● 1953 — Frensis Pikabiya, frantsuz rassomi va shoiri (1879 yilda tug’ilgan).
● 1954 — Wilhelm Furtwängler, nemis dirijyori va bastakori (1886 yilda tug’ilgan).
● 1955-yil — Xosip Shtolcer-Slavenski, xorvatiyalik bastakor va o’qituvchi (1896 yilda tug’ilgan).
● 1958 yil — Xubert Uilkins, avstraliyalik uchuvchi, ornitolog, geograf va tadqiqotchi (1888 yilda tug’ilgan).
● 1966 yil — Saloh Suxaymat, iordaniyalik huquqshunos va siyosatchi (1914 yilda tug’ilgan).
● 1967 yil — Patrik Kavanag, irlandiyalik shoir va muallif (1904 yilda tug’ilgan).
● 1972 yil — Kompton Makkenzi, ingliz-shotlandiyalik aktyor, muallif va akademik (1883 yilda tug’ilgan).
● 1977 yil — Terens Rattigan, ingliz dramaturg va ssenariy muallifi (1911 yilda tug’ilgan).
● 1979 yil — Laura Gilpin, amerikalik fotograf (1891 y.) [21]
● 1979 yil — Zeppo Marks, amerikalik aktyor va komik aktyor (1901 yilda tug’ilgan).
● 1987 yil — Simon Karmiggelt, gollandiyalik jurnalist va muallif (1913 yilda tug’ilgan).
● 1988 yil — Pannonika de Koenigsvarter, ingliz-amerikalik qo’shiq muallifi (1913 yilda tug’ilgan).
● 1989 yil — Ahmadu Axidjo, kamerunlik huquqshunos va siyosatchi, Kamerunning 1-prezidenti (1924 y.t.).
● 1989 yil — Alfred Herrhauzen, nemis bankiri (1930 yilda tug’ilgan).
● 1990 yil — Fritz Eyxenberg, germaniyalik amerikalik rassom va san’at o’qituvchisi (1901 yilda tug’ilgan).
● 1992 yil — Piter Blyum, amerikalik rassom va haykaltarosh (1906 yilda tug’ilgan).
● 1993 yil — Devid Xyuston, amerikalik qo’shiq muallifi (1938 yilda tug’ilgan).
● 1994 yil — Gay Debord, fransuz nazariyotchisi va muallif (1931 yilda tug’ilgan).
● 1994 yil — Lionel Stender, amerikalik aktyor (1908 yilda tug’ilgan).
● 1996 yil — Tini Tim, amerikalik qo’shiqchi va ukulele o’yinchisi (1932 yilda tug’ilgan).
● 1997-yil — Keti Aker, amerikalik yozuvchi, shoir va dramaturg (1947 yilda tug’ilgan).
● 1998-yil — Janet Lyuis, amerikalik yozuvchi va shoir (1899 yilda tug’ilgan) [22]
● 1998-yil — Margaret Uoker, amerikalik yozuvchi va shoir (1915 yilda tug’ilgan).
● 1999-yil — Charli Berd, amerikalik gitarachi (1925 yilda tug’ilgan).
● 2000-yil — Eloise Jarvis McGraw, amerikalik muallif (1915 yilda tug’ilgan).
● 2000-yil — Skot Smit, kanadalik bosh pleyer (1955 yilda tug’ilgan).
● 2003-yil — Gertruda Ederle, amerikalik suzuvchi (1906 yilda tug’ilgan).
● 2004-yil — Per Berton, kanadalik jurnalist va muallif (1920 yilda tug’ilgan).
● 2005-yil — Jan Parker, amerikalik aktrisa (1915 yilda tug’ilgan).
● 2006-yil — Elhadi Adam, sudanlik shoir va qo’shiq muallifi (1927 yilda tug’ilgan).
● 2006-yil — Shirli Uoker, amerikalik bastakor va dirijyor (1945 yilda tug’ilgan).
● 2007-yil — Engin Arik, turk fizigi va akademik (1948 yilda tug’ilgan).
● 2007-yil — Evel Knivel, amerikalik mototsikl chavandozi va kaskadyor (1938 y. T.).
● 2008-yil — Munetaka Xiguchi, yapon barabanchi va prodyuser (1958 yilda tug’ilgan).
● 2010-yil — Rajiv Dixit, hind muallifi va faoli (1967 yilda tug’ilgan).
● 2010-yil — Garri Gross, amerikalik fotograf (1937 yilda tug’ilgan).
● 2012-yil — Rojelio Alvares, kubalik amerikalik beysbolchi (1938 y. T.).
● 2012-yil — I. K. Gujral, hind huquqshunosi va siyosatchisi, Hindistonning 12-bosh vaziri (1919 y. Tug’ilgan)
● 2012-yil — Munir Malik, pokistonlik kriketchi (1931 yilda tug’ilgan).
● 2012-yil — Susil Moonesinghe, shri-lankalik huquqshunos va siyosatchi, G’arbiy viloyatning 4-bosh vaziri (1930 y. Tug’ilgan)
● 2012-yil — Gomer R. Uorner, amerikalik kardiolog va akademik (1922 yilda tug’ilgan).
● 2012-yil — Mitchell Koul, ingliz futbolchisi (1985 yilda tug’ilgan).
● 2013-yil — Pol Krouch, amerikalik teleradiokompaniyasi, Trinity Broadcasting Network-ga asos solgan (1934 yilda tug’ilgan).
● 2013-yil — Jan Kent, ingliz aktrisasi (1921 yilda tug’ilgan).
● 2013-yil — Tabu Ley Rochereau, kongolik-belgiyalik qo’shiq muallifi (1937 yilda tug’ilgan).
● 2013-yil — Doriano Romboni, italiyalik mototsikl poygachisi (1968 yilda tug’ilgan).
● 2013-yil — Pol Uoker, amerikalik aktyor va prodyuser (1973 yilda tug’ilgan).
● 2014-yil — Qayyum Chodhuri, bangladeshlik rassom va akademik (1932 y. Tug’ilgan)
● 2014-yil — Jarbom Gamlin, hindistonlik huquqshunos va siyosatchi, Arunachal Pradesh shtatining 7-bosh vaziri (1961 yilda tug’ilgan).
● 2014-yil — Martin Litton, amerikalik raftor va ekolog (1917 yilda tug’ilgan).
● 2014-yil — Entoni Drayden Marshall, Amerikaning Markaziy razvedka boshqarmasi xodimi va diplomat (1924 yilda tug’ilgan).
● 2014-yil — Go Seigen, xitoylik-yaponiyalik Go o’yinchisi (1914 yilda tug’ilgan).
● 2014-yil — Kent Xaruf, amerikalik yozuvchi (1943 y. T.).
● 2015-yil — Pyo Karo Baroxa, ispaniyalik rejissyor va ssenariy muallifi (1928 yilda tug’ilgan).
● 2015-yil — Minas Xatsisavvas, yunon aktyori va ssenariy muallifi (1948 yilda tug’ilgan).
● 2015-yil — Markus Klingberg, polshalik isroillik shifokor va biolog (1918 yilda tug’ilgan).
● 2015-yil — Fatema Mernissi, marokashlik sotsiolog va muallif (1940 yilda tug’ilgan).
● 2015-yil — Shigeru Mizuki, yapon muallifi va rassomi (1922 yilda tug’ilgan).
● 2015-yil — Eldar Ryazanov, rus rejissyori va ssenariy muallifi (1927 yilda tug’ilgan).
● 2015-yil — Nayjel Buxton, ingliz sayyohlik yozuvchisi va sharob tanqidchisi (1924 yilda tug’ilgan).
● 2017-yil — Jim Nabors, amerikalik aktyor va hajvchi (1930 yilda tug’ilgan).
● 2017-yil — Surin Pitsuvan, Tailand siyosatchisi va diplomat (1949 yilda tug’ilgan)
● 2017-yil — Alfie Kertis, britaniyalik aktyor (1930 yilda tug’ilgan).
● 2018-yil — Jorj X. V. Bush, amerikalik siyosatchi, AQShning 41-prezidenti (1924 yilda tug’ilgan)
● 2019- yil — Mariss Yansons, latviyalik dirijyor (1943 y. Tug’ilgan)
Bayramlar
● Filippinda «Bonifacio» kuni
● Xristianlarning bayram kuni:
• Endryu va unga tegishli marosimlar.
• Jozef Marchand (Vetnam shahidlaridan biri)
• 30 noyabr (Sharqiy pravoslav liturgiyasi)
● Xotira kuni (Birlashgan Arab Amirliklari)
● Arab davlatlari va Erondan (Isroil) yahudiylarning jo’nab ketishi va quvib chiqarilishini nishonlash kuni.
● Mustaqillik kuni, 1966 yilda Barbadosning Buyuk Britaniyadan mustaqilligini nishonlaydi
● Mustaqillik kuni, 1967 yilda Janubiy Yamanning Buyuk Britaniyadan mustaqilligini nishonlaydi
● Milliy kun (Benin)
● Regina Mundi kuni (Janubiy Afrika)
Telegram kanalimiz @Days_History
Muhim sanalar
30-noyabr