Чархий (1900-1979) to’liq malumot oling

Мумтоз адабиётимизнинг энг яхши анъаналарини янги тарихий даврда давом эттирган шоир Асқарали Ҳамроали ўғли Чархий Қўқонда 1900 йил 23 февралда таваллуд  топди. Бошланғич маълумотни эски мактабда олган Асқарали отасидан ҳуснихат машқ қилишни, онасидан шеър ёзишни ўрганди. Бўлғуси шоир Ҳофиз, Саъдий, Навоий, Бедил ғазалларини меҳр билан ўқиди. Сулаймонқул Рожий, Мирза Ҳўқандий каби қўқонлик шоирлардан аруз қоидаларини ўрганди, кўпроқ ҳажвиётга мойиллик кўрсатди.  Асқарали Октябрь тўнтаришидан кейин Чархий тахаллуси билан шеърлар ёзиб юрган бўлса-да, уларни узоқ вақтгача матбуотда эълон қилмади.

Чархий 1938—1939 йиллардан бошлаб Қўқонда чоп этилган «Янги Фарғона» газетасида, «Муштум» журналида фаол қатнашди. Шоир «Ширин ва аччиқ» (1959), «Шеърлар» (1966), «Алихўжа ва Хўжали» (1970), «Девон» (1972) номли китобларини ўқувчиларга тақдим этди.

Чархий ижодида лирик шеърлар билан бир қаторда, ҳажвий шеърлар ҳам алоҳида ўрин тутади. Айниқса, у яратган қўшиқлар ўзининг оҳанграбоси ва нафислиги, ҳаё ва андишага лиммо-лимлиги билан тингловчи қалбини ўзига ром этади.

Чархий мумтоз адабиётимизнинг асосий вазни — аруз системасида ва шеъриятимизнинг турли жанрларида муваффақиятли ижод этган ва уни ривожлантирган истеъдодли шоирдир. У кўп йиллар давомида Қўқондаги Муқимий уй-музейида илмий ходим бўлиб ишлаб, Муқимий адабий меросини тўплаш ва авайлаб асраш ишига муносиб ҳисса қўшган.

1975 йилда Чархийга Ўзбекистон халқ шоири деган фахрий унвон берилган.

Чархий истеъдодли ғазалнавис, ажойиб қўшиқчи-шоир, жонкуяр маърифатчи сифатида ихлосмандлари хотирасида ўчмас из қолдирган.

У 1979 йил 18 декабрда Қўқонда вафот этган.