Болалар кийими

Dozani oshirib yubormaslik uchun, bolalarga shamollash alomatlariga qarshi ta’sir qiladigan kombinativ dori-darmonlarni bermaslik tavsiya etiladi. Ularning tarkibida parasetamol yoki boshqa isitma tushiruvchi vosita saqlanadi, shu tufayli bolaga bir vaqtning o’zida bir nechta dori-darmon berib qo’yish mumkin, dozaning oshirib yuborilgani esa sezilmay qoladi.

Bolani isitmasi chiqsa nima qilish kerak — muolajalar, dorilar, tavsiyalar

Bolalarda isitma chiqsa nima qilish kerak, u qachon xavfli bo’ladi, dorixonadan qanday dori-darmonlar sotib olish va qachon shifokorga murojaat qilish kerak, sahifada batafsil.

Tana haroratini o’lchash

Dastlab tana harorati har doim ham 36.6 °C bo’lishi shart emasligini tushunib olish kerak. Bu o’rtacha qilib olingan qiymat sanaladi, sog’lom insonda esa normal temperatura 36.1 dan 37.2 °C gacha oraliqda bo’ladi va hatto kun davomida o’zgarib turadi ham. Masalan, ovqatlanish yoki og’ir jismoniy faollikdan keyin.

«Bolani temperaturasi chiqibdi» deganda ko’pincha isitma — tana harorati 37,2 °C dan yuqori bo’lgan holat tushuniladi.

Agar harorat termometrni rektal (to’g’ri ichak orqali) yoki quloq ichiga kiritish orqali o’lchansa, normal bo’lmagan deb tasniflanadigan ko’rsatkich yuqoriroq bo’ladi — 38 °C va undan ziyod. Og’zaki o’lchovda esa 37,8 °C va undan yuqori.

Nima uchun harorat ko’tariladi

Isitma — organizmning turli xil infektsiyalarga qarshi himoya reaktsiyasidir. Yuqori haroratda bakteriyalar va viruslar omon qolishi qiyinroq bo’ladi, shuning uchun organizm xavfli mikroorganizmlarni yo’qotish jarayonini boshlaydi va ayni paytda immunitet tizimini faollashtiradi.

Ko’pincha bolalarda harorat respirator infektsiyalar yoxud xalq orasida shamollash deb ataladigan holat tufayli ko’tariladi. Ammo bu yagona sababchi emas: isitma ko’plab boshqa kasalliklarda ham o’zini namoyon qiladi. Infektsiyalardan tashqari jarohatlar, qizib ketish, saraton, gormonal va autoimmun kasalliklar, shuningdek, nojo’ya ta’sirga ega bo’lgan ba’zi dorilar haroratning ko’tarilishiga sababchi bo’lishi mumkin.

Bolaning issig’i borligini qanday bilish mumkin

Kattalar o’zlarida isitmani ma’lum bir alomatlar orqali aniqlab olishlari mumkin, jumladan:

1. Zaiflik
2. Bosh og’rig’i
3. Varaja va titroq.
4. Ishtaha yo’qolishi.
5. Mushaklarda og’riq.
6. Terlash

Tili chiqqan bolalar ham yuqoridagi kabi alomatlardan shikoyat qilishlari mumkin. Biroq chaqaloqlarning issig’i chiqqanda ular o’z holatini ifodalab bera olishmaydi. Shu tufayli haroratni o’lchash uchun ko’rsatma bo’lib quyidagi belgilar xizmat qiladi:

1. Ovqatlanish yoki emishdan bosh tortish.
2. Yig’lash, bezovtalanish.
3. Uyquchanlik, charchoq, passivlik.

Peshonani ushlab ko’rish asosida isitma haqida gapirib bo’lmaydi. Faqatgina soz bo’lgan termometr ko’rsatkichiga ishonish mumkin.

Isitmani qachon tushirish kerak

Isitma — infektsiyalarga nisbatan tegishli immunitet javobi mavjudligi belgisi hisoblanadi. Shu sababli, tiklanishni kechiktirmaslik uchun uni tushirishga shoshilmaslik kerak.

Odatda isitma tushiruvchi vositalarni tana harorati rektal o’lchovda 39 °C gacha, qo’ltiq ostida o’lchanganda esa 38,5 °C ga yetganda qo’llash tavsiya etiladi.

Ko’pchilik yuqori harorat miya hujayralariga zarar yetkazishi mumkin deb o’ylab qo’rqishadi. Biroq, JSST ma’lumotlariga ko’ra, harorat 42 °C ga yetmaguncha u bolalar uchun xavfsizdir.

Isitma mustaqil kasallik emas, balki faqatgina uning alomatidir. Tana harorati dorilar bilan tushirilganda kasallikning tashqi ko’rinishi yashiriladi, lekin uning o’zi davolanmaydi.

Kamdan-kam hollarda bolalardagi juda yuqori temperatura febril tortishishlar — mushaklarning beixtiyor qisqarishini keltirib chiqarishi mumkin. Bu holatning tashqi ko’rinishi juda qo’rqinchli va ota-onaning vahima qilishiga sabab bo’ladi, lekin ko’pincha xurujlar o’z-o’zidan to’xtaydi va hech qanday oqibatlarga olib kelmaydi.

Har qanday holatda tibbiy xodimlarni chaqirish va bola o’ziga zarar yetmasligiga ishonch hosil qilish kerak: uni yonboshiga yotqizish, ushlab turish, qalin kiyimlarini yechish. Bolaning og’ziga biron narsa solishga harakat qilmaslik kerak, bu jarohatlar xavfini oshiradi.

Isitmani har bir inson turlicha boshdan o’tkazadi: ba’zi bolalar 39 °C da ham bemalol o’ynab yuraverishsa, ba’zilari 37,5 °C da ham yotoqdan tura olmay qolishadi. Shuning uchun haroratni qulaylik va bolaning ahvolini yaxshilash maqadida tushirish zarur.

Bolani issig’ini qanday tushirish kerak

Eng oson, tezkor va samarali usul — bolaga ibuprofen yoki paratsetamol asosli isitma tushiruvchi dori berishdir. Ular bolalar uchun qulay bo’lgan shakllarda ishlab chiqariladi: shirin siroplar yoki shamchalar. Bolaga sirop berganda ehtiyot bo’lish talab etiladi: ta’m va rang beruvchi moddalar allergiyaga olib kelishi mumkin.

Hech bir holatda dori dozasi oshib ketmasligi zarur. Odatda doza bolaning vaznidan kelib chiqib hisoblanadi. Bolalar, ayniqsa maktabgacha yoshdagilar, hatto bir xil yoshda bo’lganda ham vaznda farq qilishi mumkin, shu sababli asosiy e’tibor yosh guruhiga qaratilmasligi kerak.

Dori vositalari ta’sir qilishi uchun 0,5 dan 1,5 soatgacha vaqt talab etadi. Shu sababli isitma tushiruvchi qabul qilinganidan so’ng 10 daqiqa o’tiboq haroratni o’lchashga shoshilmaslik kerak.

Dori vositasini o’lchashda o’ram bilan birga beriladigan o’lchov uchun chashka, qoshiq va shpritslardan foydalaning. Vositani qorong’u sharoitda yoki ko’z bilan chamalab berib bo’lmaydi. Bolaga qancha miqdorda vosita berilganini aniq bilish talab etiladi.

Dozani oshirib yubormaslik uchun, bolalarga shamollash alomatlariga qarshi ta’sir qiladigan kombinativ dori-darmonlarni bermaslik tavsiya etiladi. Ularning tarkibida parasetamol yoki boshqa isitma tushiruvchi vosita saqlanadi, shu tufayli bolaga bir vaqtning o’zida bir nechta dori-darmon berib qo’yish mumkin, dozaning oshirib yuborilgani esa sezilmay qoladi.

Paratsetamol va ibuprofen bir kunda qo’llanilishi mumkin, lekin me’yorni unutib, barchasini bir vaqtning o’zida bermaslik darkor. Agar paratsetamol berilgan bo’lsa va u sezilarli yordam bermasa, unda preparatning yangi dozasini berish vaqti kelganda ibuprofenga murojaat qilish mumkin (yoki aksincha).

Bolalarga aspirin va analgin bermaslik kerak: ular jiddiy nojo’ya ta’sirlar paydo bo’lishiga olib kelishi mumkin.

Isitmani tushirishga qaratilgan jismoniy usullar ham mavjud, ammo o’ta samarali emas: bolaning kaft va oyoqlarini nam sochiq bilan artish, peshonasiga salqin kompress qo’yish.

Qachon shifokor chaqirish kerak

Tajribali ota-onalar O’RVI`ning yengil shakllarini uy sharoitida yengish mumkinligini bilishadi. Bunday holatlarda shifokor faqatgina ota-onalarga kasallik ta’tili olish yoki bolaning ta’lim muassasasiga taqdim etish uchun ma’lumotnoma berish uchun kerak bo’ladi. Shunga qaramay, quyidagi holatlarda pediatrga ko’rinish zarur:

1. Holat tibbiy yordam talab etadi deb o’ylansa.
2. Chaqaloq uch oylikdan kichik bo’lsa.
3. Bola olti oylikdan kichik, harorat esa 38 °C dan yuqori 1 kundan ortiq davom etsa.
4. Bola bir yoshdan kichik, harorat 39 °C dan yuqori va 1 kundan ortiq davom etsa.
5. Bolada toshma kuzatilsa.
6. Isitma bilan birga og’ir belgilar: nazoratsiz yo’tal, qusish, kuchli og’riqlar, fotofobiya kuzatilsa.

Quyidagi hollarda esa tez tibbiy yordam chaqirish lozim:

1. Harorat yuqori qiymatlarga ko’tarilsa (39 °C dan yuqori) va isitma tushiruvchi qabulidan so’ng ko’tarilishda davom etsa.
2. Bolaning o’ngi chalkashasa: u uyquchan, uni tetik holatga keltirish qiyin, atrof-muhit ta’sirlariga reaktsiyasi zaif.
3. Nafas olish yoki yutinishi qiyinlashsa.
4. Isitmaga qayt qilish hamrohlik qilsa.
5. Terining ustiga bosganda yo’qolmaydigan kichik ko’karishlar shaklida toshma toshsa.
6. Tutqanoq boshlansa.
7. Suvsizlanish belgilari kuzatilsa: bola hojatga kam chiqadi, tilning qizarishi bilan og’iz quruqligi, ko’z yoshi chiqmasligi. Chaqaloqlarda liqildoq botib qolishi mumkin.

Yordam ko’rsatish usullari

Isitmaga qarshi kurashda yordam berishi mumkin bo’lgan asosiy narsa — uning sababini bartaraf etishdir. Agar u bakterial infektsiya bo’lsa, antibiotiklar talab etiladi (faqat shifokor tomonidan tayinlanadi). Agar boshqa kasalliklar aybdor bo’lsa, ular davolanishi kerak. Faqat virus sabab bo’lgan shamollashlar o’z-o’zidan o’tib ketadi, bu davrda asosan organizmni qo’llab-quvvatlovchi choralar ko’rilishi maqsadga muvofiq bo’ladi.

• Iliq ichimliklar berish. Tana harorati ko’tarilganda organizmdagi suv tezroq bug’lanib keta boshlaydi. Shu sababli, suvsizlanishni oldini olish uchun bolaga ko’proq sharbatlar, kompot, choy, suv berish kerak. Emizikli bolalarni tez-tez emizib turish zarur, agar u emishdan bosh tortadigan bo’lsa, ko’krakka qaytishini kutishdan ko’ra suv ichirgan afzal.
• Xona havosini namlash. Nafas orqali namlik yo’qotilishini kamaytirish uchun, xona havosining nisbiy namligini optimal darajada saqlab turish kerak (40-60%). Buning uchun maxsus qurilmalardan foydalanish yoki boshqa chora-tadbirlarni qo’llash mumkin.
• Xonani tozalash. Har kuni xonani changlardan tozalab turish kerak. Oynani ochishdan qo’rqmasa ham bo’ladi: toza havo kasallik bilan kurashuvchi organizm uchun ayniqsa zarurdir.
• Parhez. Bola kasal bo’lib qolganligi sababli unga bir dunyo shirinliklar olib bermaslik kerak. Agar uning ishtahasi bo’lmasa, majburlab ovqat qabul qildirish tavsiya etilmaydi. Eng yaxshi yo’l tovuqli bulyon tayyorlab berish: u ham suyuqlik, ham ovqat o’rniga o’tadi, ham kasallikka kurashishda yordam beradi.

Isitma chiqqanda nima qilish mumkin emas

Kasallikning noxush davrini hech qanday muammosiz yengib o’tish uchun eng yaxshi usul — bolani yaxshi parvarishlash. Ba’zi sabablarga ko’ra (an’ana, yoshi kattalarning yoki forumlarda berilgan maslahatlarga ko’ra), haroratni tushirishda ko’plab zararli harakatlar amalga oshiriladi. Shu tufayli quyidagi xatolarga yo’l qo’ymaslik joiz:

1. Bolani o’rab tashlamang. Harorat yuqori bo’lsa, issiq kiyim va ikkita choyshab harorat ko’tarilishini yanada kuchaytiradi. Yaxshisi bolani yana bir piyola kompot ichishga ko’ndiring.
2. Bola yoniga isitgichni qo’ymang. Umuman, xonadagi temperatura 22 °C atrofida bo’lsa, uni pasaytirish kerak. Eng optimal harorat 18-20 °C, bunday haroratdagi havodan nafas olish shilliq qavatlarni quritmaydi.
3. Oyoqlarni «vanna» qilmang, issiq bug’ bilan ingalyatsiya qildirmang, gorchichnik qo’ymang: bu usullarning samaradorligi isbotlanmagan, haroratni yanada oshirib yuborish xavfi esa har qanday foydadan yuqoridir.
4. Bolani sirka va aroq bilan artmang. Bu usullar biroz yordam beradi, lekin ular bolalar uchun juda zaharlidir.
5. Bolani majburlab yotqizib qo’ymang. Bemor o’zi yotish-yotmaslik kerakligini yaxshi his qiladi. Agar u uyda o’ynashga qodir bo’lsa, unda o’ynagani yaxshi.

Болалар кийими

Ассалому алайкум! Яқинда бир саволга жавоб берганингиздан билиб олдимки, болаларда эгалик ҳуқуқи бўлиб, уларнинг кийимларини сотганда, пулини уларга сарфлаш керак экан. Мен шу пайтгача болаларга майда бўлган кийимларни қариндош-уруғларнинг болаларига ҳадя қилиб юборганман, уларга қриндошлар томонидан ҳадя сифатида олиб келинган янги кийимларни ҳам. Агар уларда шунга ўхшаш кийим бор бўлса ёки размери тўғри келмаса, бу кийимларни мен ҳам бошқа қариндош-уруғларнинг болаларига ҳадя сифатида олиб борганман. Болаларим вояга етмаган, каттаси 9 ёшда. Нотўғри қилганманми? Бу ишимни тўхтатайми ёки болаларимнинг рухсатини олиб, кейин кийимларини улашайми? Жавобингиз учун олдиндан раҳмат.

«Зикр аҳлидан сўранг» ҳайъати:

– Ва алайкум ассалом! Энг биринчиси болаларга кийим олишда уларга шахсий мулк қилиб бермасдан “Вақтинчалик киясан, сенга кичик келиб қолганида бошқасига берамиз” деб ният қилиб кийим олиб беринг. Шу ниятни қилсангиз у кийимлар сизни шахсий мулкингиз ҳисобланади. Хоҳлаганингиздек тасарруф қилишингиз мумкин. Валлоҳу аълам!

#никоҳ #намоз #фиқҳ #савдо #талоқ #талоқ #ҳалол #ҳаром #Қуръон

Bolalarda ich qotishi

Video: ЁШ БОЛАЛАРДА ИЧ КОТИШНИ САБАБЛАРИ ВА ДАВОЛАШ ХАКИДА.

Tarkib

• Bolalarda ich qotishi
• Kabızlık nima?
• Qabziyatga nima sabab bo’ladi?
• parhez
• Sedentary turmush tarzi
• Hissiy muammolar
• Band bolalar
• Asosiy jismoniy muammo
• Qabziyatning belgilari qanday?
• Kabızlık qanday aniqlanadi?
• Kabızlık qanday davolanadi?
• Diyetani o’zgartirish
• Ko’proq mashq qiling
• Yaxshi ichak odatlari
• Qabziyatning asoratlari qanday?
• Qabziyatni oldini olish mumkinmi?
• Kabızlık bilan yashash
• Farzandimning sog’liqni saqlash xizmatiga qachon qo’ng’iroq qilishim kerak?
• Kabızlık haqida muhim fikrlar
• Keyingi qadamlar

Bolalarda ich qotishi

Kabızlık nima?

Kabızlık – bu bolaning axlati juda qattiq bo’lsa va ichak harakati odatdagidan kamroq bo’ladi. Bu juda keng tarqalgan GI (oshqozon-ichak tizimi) muammosi.

Bolada ich qotishining belgilari quyidagilardan iborat:

• Odatdagidan kamroq ichak harakati. Kabızlık ko’pincha haftada 3 dan kam ichak harakati bilan tavsiflanadi. Har bir bola uchun ichak harakatining soni har xil bo’lishi mumkin, ammo bolangiz uchun odatdagidan o’zgarish muammo borligini anglatishi mumkin.
• Qattiq va ba’zan katta bo’lgan najasni o’tkazish
• Najasni chiqarish qiyin yoki og’riqli

Qabziyatga nima sabab bo’ladi?

Yo’g’on ichak (yo’g’on ichak) juda ko’p suvni o’zlashtirganda (yutganda) najas qattiq va quruq bo’ladi.

Oziq-ovqat yo’g’on ichak orqali oqib o’tganda, yo’g’on ichak odatda axlat hosil qilganda suvni o’zlashtiradi. Mushaklar harakati (qisqarish) najasni to’g’ri ichak tomon itaradi. Najas to’g’ri ichakka etib kelganida, suvning katta qismi so’riladi. Kreslo endi mustahkam.

Farzandingiz ich qotib qolsa, yo’g’on ichakdagi mushaklar juda sekin harakat qiladi. Bu najasning yo’g’on ichak orqali juda sekin harakatlanishiga olib keladi. Yo’g’on ichak juda ko’p suv oladi. Najas juda qattiq va quruq bo’ladi.

Bolada ich qotib qolsa, muammo tezda yomonlashishi mumkin. Qattiq, quruq axlatni tashqariga chiqarish og’riqli bo’lishi mumkin. Bu bolaning hammomdan foydalanishni to’xtatishiga imkon beradi, chunki u og’riyapti. Vaqt o’tishi bilan yo’g’on ichak axlat borligini aniqlay olmaydi.

Bolada ich qotishi mumkin bo’lgan sabablar ko’p. Ba’zi umumiy ovqatlanish va turmush tarzi sabablari:

parhez

• Yog ‘miqdori yuqori va tolasi past bo’lgan juda ko’p ovqat iste’mol qiling. Bularga fastfud, arzimas taomlar va alkogolsiz ichimliklar kiradi.
• Etarlicha suv va boshqa suyuqliklarni ichmaslik
• Diyetani o’zgartirish. Bunga chaqaloqlar ona sutidan formulaga o’tishlari yoki qattiq ovqat eyishni boshlaganlarida kiradi.

Sedentary turmush tarzi

• Televizorni ko’p tomosha qiladigan va video o’yinlarni ko’p o’ynaydigan bolalar etarli darajada mashq qilmaydi. Mashq qilish hazm qilingan ovqatni ichak orqali o’tkazishga yordam beradi.

Hissiy muammolar

• Men umumiy hammomlardan foydalanishni xohlamayman. Keyin bolalar ichaklarini ushlab, ich qotishi mumkin.
• Tualet mashg’ulotlaridan o’ting. Bu ko’plab bolalar uchun qiyin vaqt bo’lishi mumkin.
• Ota-onalar bilan kuch kurashi. Kichik bolalar ichaklarini ataylab ushlab turishlari mumkin.
• Maktab, do’stlar yoki oila haqida stressni his qilish

Band bolalar

• Ba’zi bolalar ichak harakati uchun tanalari bergan signallarga e’tibor bermaydilar. Bu bolalar o’ynash bilan juda band bo’lganda sodir bo’lishi mumkin. Siz hojatxonaga borishni unutasiz.
• Yangi o’quv yili boshlanganda ich qotishi ham muammo bo’lishi mumkin. Bolalar hojatga muhtoj bo’lganlarida hojatxonaga kira olmaydilar. Ichak tartibini o’zgartirishingiz kerak.

Asosiy jismoniy muammo

Kamdan kam hollarda ich qotishi kattaroq jismoniy muammo tufayli yuzaga kelishi mumkin. Ushbu jismoniy muammolar quyidagilarni o’z ichiga olishi mumkin:

• Ichak trakti, to’g’ri ichak yoki anus bilan bog’liq muammolar
• Asab tizimi bilan bog’liq muammolar, masalan, miya yarim palsi
• Gipotiroidizm kabi endokrin muammolar
• Temir preparatlari, ba’zi antidepressantlar va kodein kabi giyohvand moddalar kabi ba’zi dorilar

Qabziyatning belgilari qanday?

Alomatlar har bir bola uchun biroz farq qilishi mumkin. Ular quyidagilarni o’z ichiga olishi mumkin:

• Bir necha kun davomida ichak harakati yo’q
• Qattiq, quruq stullar o’tib ketdi
• Qorin bo’shlig’ida gazlar, kramplar yoki og’riqlar
• Men och emasman
• Bu stulni ushlab turishga urinish belgilarini ko’rsatadi, masalan. B. Tishlarini tishlash, oyoqlarini chalishtirish, dumbalarni siqish va yuzni qizartirish
• Bolaning ichki kiyimida kichik suyuqlik yoki yumshoq axlat izlari

Kabızlık belgilari boshqa har qanday sog’liq holati kabi bo’lishi mumkin. Farzandingiz tashxis qo’yish uchun shifokorga murojaat qiling.

Kabızlık qanday aniqlanadi?

Shifokor bolangizning alomatlari va kasallik tarixi haqida so’raydi. U bolangizni jismoniy imtihondan o’tkazadi. Farzandingiz necha yoshda ekanligiga qarab, sizga quyidagi savollar berilishi mumkin:

• Farzandingiz birinchi kursiga ega bo’lganida necha yoshda edi?
• Farzandingiz qanchalik tez-tez ichak harakatiga ega?
• Farzandingiz og’riqli ichak harakatlaridan shikoyat qiladimi?
• Yaqinda kichkintoyingizni hojatxonaga olib borishga harakat qildingizmi?
• Farzandingiz qanday ovqatlarni iste’mol qiladi?
• So’nggi paytlarda bolangizning hayotida stressli voqealar bo’lganmi?
• Farzandingiz shimida qanchalik tez-tez axlat qiladi?

Farzandingizning provayderi ham biron bir muammo bor-yo’qligini tekshirish uchun ba’zi testlarni o’tkazishni xohlashi mumkin. Ushbu testlar quyidagilarni o’z ichiga olishi mumkin:

• Raqamli rektal imtihon (DRE). Farzandingizning tarbiyachisi bolaning to’g’ri ichakka qo’lqopli, yog’langan (qoralangan) barmoqni kiritadi. Provayder g’ayrioddiy narsani his qiladi.
• Qorin bo’shlig’ining rentgenogrammasi. Ushbu test yo’g’on ichakda qancha axlat borligini tekshiradi.
• Bariyli ho’qna. Bu to’g’ri ichak, yo’g’on ichak va ingichka ichakning pastki qismini rentgenologik tekshirish. Farzandingizga bariy deb ataladigan metall suyuqlik beriladi. Bariy organlarni rentgen nurida ko’rish uchun qoplaydi. Bariy naychaga solinadi va bolaning to’g’ri ichakchasiga ho’qna sifatida kiritiladi. Qorin bo’shlig’ining rentgenogrammasi bolangizda toraygan joylar (to’siqlar), blokirovkalar (to’siqlar) yoki boshqa muammolar bor-yo’qligini ko’rsatadi.
• Anorektal manometriya. Ushbu test anusdagi mushaklarning kuchini va nerv reflekslarini tekshiradi. Shuningdek, u bolaning to’g’ri ichakning to’lganligini (rektumning kengayishi) va ichak harakati kerakligini tan olish qobiliyatini tekshiradi. Va ichak harakati paytida mushaklar qanchalik yaxshi ishlashi ko’rinadi.
• Rektal biopsiya. Ushbu test to’g’ri ichakdagi hujayralardan namuna oladi. Mikroskop ostida muammo borligi tekshiriladi.
• Sigmoidoskopiya. Ushbu test yo’g’on ichakning bir qismining ichki qismini tekshiradi. Bu diareya, qorin og’rig’i, ich qotishi, anormal o’sish va qon ketishiga nima sabab bo’lganini aniqlashga yordam beradi. Qisqa, egiluvchan, yoritilgan naycha (sigmoidoskop) to’g’ri ichak orqali bolangizning ichaklariga kiritiladi. Bu trubka shishishi uchun ichakka havo puflaydi. Bu ichkarini ko’rishni osonlashtiradi.
• Kolorektal tranzitni o’rganish. Ushbu test oziq-ovqat bolaning yo’g’on ichak orqali qanchalik yaxshi harakatlanishini ko’rsatadi. Bola rentgenogrammada ko’rinadigan kichik markerlar bilan to’ldirilgan tabletkalarni (kapsulalarni) yutadi. Keyingi bir necha kun davomida bola tolaga boy dietani iste’mol qiladi. Farzandingiz tabletkalarni qabul qilgandan keyin 3-7 kundan keyin rentgen nurlari olinadi. Rentgen nurlari tabletkalarning yo’g’on ichak orqali qanday harakatlanishini ko’rsatadi.
• Kolonoskopiya. Ushbu test yo’g’on ichakning butun uzunligini tekshiradi. Bu g’ayritabiiy o’sishni, qizil yoki shishgan to’qimalarni, yaralarni (yaralarni) va qon ketishini tekshirishga yordam beradi. Sinovda uzun, egiluvchan, yoritilgan naycha (kolonoskop) ishlatiladi. Naycha bolangizning to’g’ri ichakchasiga yo’g’on ichakgacha kiritiladi. Ushbu naycha provayderga yo’g’on ichakning shilliq qavatini ko’rish va tekshirish uchun to’qima namunasini (biopsiya) olish imkonini beradi. Provayder o’zi aniqlagan ba’zi muammolarni ham hal qilishi mumkin.
• Laboratoriya sinovlari. Bir nechta testlarni o’tkazish mumkin. Bunga çölyak kasalligi, siydik yo’llari infektsiyalari, qalqonsimon bez muammolari, metabolik muammolar va qondagi qo’rg’oshin darajasi kabi muammolarni tekshirish uchun testlar kiradi.

Kabızlık qanday davolanadi?

Davolash bolangizning belgilari, yoshi va umumiy sog’lig’iga bog’liq bo’ladi. Vaziyat qanchalik og’irligiga ham bog’liq.

Davolash dietani va turmush tarzini o’zgartirishni o’z ichiga olishi mumkin, masalan:

Diyetani o’zgartirish

Ko’pincha, bolaning ovqatlanishini o’zgartirish ich qotishi bilan yordam beradi. Farzandingizga ko’proq tola eyishga yordam bering:

• Ko’proq meva va sabzavotlar qo’shing
• Yana butun don va nonlarni qo’shing. Oziq-ovqat mahsuloti qadoqidagi oziq-ovqat yorliqlarini tolaga boy oziq-ovqatlar mavjudligini tekshiring.

Ovqat

O’rtacha tolalar

Yuqori isitma

non

To’liq donli non, mussli noni, bug’doy kepagi keklari, butun donli vafli, popkorn

mussli

Kepak donlari, bug’doy shnitseli, jo’xori uni, mussli, jo’xori kepagi

100% kepakli don

sabzavotlar

Lavlagi, brokkoli, Bryussel lahzalari, karam, sabzi, makkajo’xori, yashil loviya, yashil no’xat, boshoq va sariyog’li qovoq, ismaloq, teri bilan kartoshka, avakado

meva

Poʻstloqli olma, xurmo, papayya, mango, nektarin, apelsin, nok, kivi, qulupnay, olma, malina, mayiz, mayiz

Qaynatilgan olxo’ri, quritilgan anjir

Go’sht o’rnini bosuvchi

Yong’oq moyi, yong’oq

Pishirilgan loviya, qora ko’zli no’xat, no’xat loviya, lima loviya, pinto loviya, loviya, loviya bilan chilli, yo’llar

Boshqa dietani o’zgartirishlar yordam berishi mumkin:

• Farzandingizga ko’proq suyuqlik, ayniqsa suv ichishga majbur qiling
• Ko’pincha yog’lar ko’p bo’lgan tez ovqatlar va zararli ovqatlarni cheklang. Buning o’rniga ko’proq muvozanatli ovqatlar va gazaklar taklif qiling.
• Soda va choy kabi kofeinli ichimliklarni cheklang
• Farzandingizning tibbiy yordam ko’rsatuvchi provayderi tomonidan ko’rsatilgandek, butun sutni cheklash

Farzandingizga muntazam ovqatlanishiga ruxsat berish ham yaxshi fikr. Ovqatlanish ko’pincha 30 dan 60 minutgacha ichak harakatiga sabab bo’ladi. Nonushta qil. Bu bolangizga maktabga shoshilishdan oldin uyda ichakni tozalashga vaqt beradi.

Ko’proq mashq qiling

Ko’proq jismoniy mashqlar qilish, shuningdek, ich qotishi bilan yordam beradi. Mashq qilish ovqat hazm qilishga yordam beradi. Bu ichaklarning normal harakatiga yordam beradi, ovqat hazm bo’lganda ovqatni harakatga keltiradi. Ko’pincha, harakat qilmaydigan odamlarda ich qotishi kuzatiladi. Farzandingizga televizor yoki boshqa yopiq tadbirlarni tomosha qilish o’rniga, tashqariga chiqib o’ynashiga ruxsat bering.

Yaxshi ichak odatlari

Farzandingizni odatdagi hojatxona odatiga aylantirishga harakat qiling. Farzandingiz kuniga kamida ikki marta hojatxonada kamida 10 daqiqa o’tirsin. Ovqatdan keyin darhol sinab ko’ring. Bu qulay vaqt ekanligiga ishonch hosil qiling. Farzandingizga ichak harakati yo’qligi uchun g’azablanmang. Uni qiziqarli qilish uchun mukofot tizimidan foydalaning. Stikerlar yoki boshqa kichik sovg’alarni bering. Yoki farzandingizning taraqqiyotini ko‘rsatadigan plakatlar tayyorlang.

Ba’zi hollarda bu o’zgarishlar yordam bermasligi mumkin. Yoki farzandingizning tibbiy yordam ko’rsatuvchi provayderi boshqa muammoni aniqlashi mumkin. Bunday holda, provayder laksatiflarni, axlatni yumshatuvchi vositalarni yoki ho’qnalarni qo’llashni tavsiya qilishi mumkin. Ushbu mahsulotlar bo’lishi kerak faqat farzandingizning provayderi tomonidan tavsiya etilgan taqdirda foydalaniladi. Bunday qilma Farzandingizning provayderi bilan gaplashmasdan ulardan foydalaning.

Qabziyatning asoratlari qanday?

Qattiq axlat anusning shilliq qavatini (anal yoriqlari) tirnash xususiyati keltirib chiqarishi yoki yirtishi mumkin. Bu ichak harakatini og’riqli qiladi. Farzandingiz ichak harakatidan qochishi mumkin, chunki u og’riyapti. Bu ich qotishi yomonlashishi mumkin.

Qabziyatni oldini olish mumkinmi?

Qabziyat qachon paydo bo’lishi mumkinligini aniqlash va tegishli o’zgarishlarni amalga oshirish orqali oldini olish mumkin.

Misol uchun, chaqaloqlar qattiq ovqat eyishni boshlaganlarida, bu ich qotishiga olib kelishi mumkin. Buning sababi, ularning yangi ratsionida tolalar etarli emas. Siz pyuresi sabzavot va mevalarni qo’shib, chaqaloqning ratsioniga tola qo’shishingiz mumkin. Yoki butun don yoki ko’p donli donlarni sinab ko’ring.

Tualet mashg’ulotlari paytida ich qotishi ham paydo bo’lishi mumkin. Oddiy hojatxonadan foydalanmaydigan bolalar axlatini ushlab turishi mumkin. Bu ich qotishiga olib keladi.

Barcha bolalarga to’g’ri miqdorda tola va suyuqlik berilishi kerak. Boshqa profilaktika choralari farzandingizga quyidagilarga ishonch hosil qilishni o’z ichiga oladi:

• Hammomga muntazam kirish
• Tualetdan foydalanish uchun etarli vaqt
• Muntazam jismoniy mashqlar

Qabziyatni davolashga yordam beradigan bir xil o’zgarishlar ham uning oldini olishga yordam beradi.

Kabızlık bilan yashash

Kabızlık qisqa muddatli (o’tkir) yoki uzoq muddatli (surunkali) bo’lishi mumkin. Ichak kasalligi bo’lgan bolalarda surunkali ich qotish muammolari bo’lishi mumkin. Biroq, aksariyat hollarda ich qotishi qisqa muddatli holatdir. Farzandingizda surunkali ich qotishi bo’lsa, shifokorga murojaat qiling. Birgalikda siz bolangizga mos keladigan parvarish rejasini yaratishingiz mumkin.

Farzandimning sog’liqni saqlash xizmatiga qachon qo’ng’iroq qilishim kerak?

Farzandingizning ichak odatlari yoki naqshlari haqida savollaringiz yoki xavotirlaringiz bo’lsa, shifokoringizga qo’ng’iroq qiling. Farzandingizning provayderi bilan gaplashing, agar farzandingiz:

• 2 haftadan ortiq ich qotib qolgan
• Kabızlık tufayli normal faoliyatni amalga oshira olmaydi
• Oddiy surish bilan axlatni chiqarib bo’lmaydi
• Suyuq yoki yumshoq axlat anusdan chiqadi
• Anus atrofidagi terida kichik, og’riqli yoriqlar (anal yoriqlari) mavjud.
• To’g’ri ichakda qizil, shishgan tomirlar (gemorroy) mavjud
• Oshqozonda og’riq, isitma yoki qusish bor

Kabızlık haqida muhim fikrlar

• Kabızlık – bu bolaning axlati juda qattiq bo’lsa va ichak harakati odatdagidan kamroq bo’ladi.
• Kabızlık bolaning ovqatlanishi, harakatsiz turmush tarzi yoki hissiy muammolar tufayli yuzaga kelishi mumkin.
• Bolada ich qotib qolsa, muammo tezda yomonlashishi mumkin.
• Ratsion va turmush tarzini o’zgartirish ich qotishini davolash va oldini olishga yordam beradi.
• Agar shifokor tavsiya qilmasa, hech qachon bolangizga ho’qna, laksatif yoki axlatni yumshatuvchi vosita bermang.

Keyingi qadamlar

• Tashrifdan oldin javob berishni istagan savollarni yozing.
• Tashrif buyurganingizda, har qanday yangi dori-darmonlar, muolajalar yoki testlarning nomlarini va provayderingiz farzandingiz uchun bergan har qanday yangi ko’rsatmalarni yozing.
• Farzandingiz keyingi uchrashuvga ega bo’lsa, tashrifning sanasi, vaqti va maqsadini yozing.
• Farzandingiz provayderiga ish vaqtidan tashqari qanday murojaat qilishni bilib oling. Farzandingiz kasal bo’lib qolsa va sizda savollar bo’lsa yoki maslahat kerak bo’lsa, bu juda muhimdir.