Биология. 6 класс
7. Heteroziqot sarı noxudla, homoziqot sarı noxudun çarpazlaşmasından alınan nəslin neçə faizini sarı noxudlar təşkil edir?
A) 25% B) 75% C) 50% D) 100% E) 0
Biologiya test sualları
73. Uyğun olaraq bir sırada yerləşmiş süpürgə və sadə sünbül çiçək qrupuna malik bitkiləri göstərin:
A) çəltik bağayarpağı B) buğda, vələmir
C) vələmir, darı D) bağayarpağı, günəbaxan
E) qarğıdalı, quşəppəyi
74. Hansı bitkilərin toxumunda nişasta daha çoxdur?
A) itburnu, qoz B) pambıq, xaş – xaş
C) zeytun, fındıq D) çəltik, qarğıdalı
E) noxud, soya
81. Bitkilərin hansında çiçəklər gecədən səhərə qədər açıq olur?
A) badam B) ərik C) yabanı turp
D) buğda E) ətirli tütün
82. Efemer sayılır:
A) kökləri torpağın dərinliyinə gedən bitkilər
B) gövdəsi yaxşı inkişaf etmiş bitkilər
C) kök sistemi zəif inkişaf etmiş bitkilər
D) kökü 15 m dərinliyə gedən bitkilər
E) yerüstü hissəsi yaxşı inkişaf etmiş bitkilər
89. Hansı sıradakı bitkilər fasiləsiz çiçəkləyir?
A) alma, armud, ağcaqayın
B) limon, naringi, pambıq
C) zoğal, badam, pambıq
D) xurma, cökə, əzgil
E) soğan, kələm, çuğundur
90. Çiçəkaçma və meyvəəmələgətirmə dövründə bitkilərin tələbatı artır:
A) bol suvarmaya B) vegetativ çoxalmaya
C) fosfor gübrələrinə D) kalium gübrələrinə
E) azot gübrələrinə
97. Günəbaxananın səbət çiçək qrupunda hansı tip çiçəklər olur?
A) qıfşəkilli və boruşəkilli
B) ancaq boruşəkilli
C) dilcikşəkilli və boru şəkilli
D) ancaq qıf şəkilli
E) ancaq dilcikşəkilli
98. Vələmir hansı xüsusiyyətlərinə görə buğda və çovdardan fərqlənir?
A) çiçək qrupuna görə
B) küləş gövdəsinə görə
C) kök sisteminə görə
D) yarpaqların damarlanmasına görə
E) toxumunda ləpələrin sayına görə
105. Taxıllar fəsiləsinə aid olan hansı bitkilərin hər ikisində çiçək qrupu süpürgədir?
A) buğda və arpa B) darı və çovdar
C) çovdar və vələmir D) darı və vələmir
E) buğda və çovdar
106. Zəncirotunun səbət çiçək qrupunda hansı tip çiçəklər olur?
A) ancaq boruşəkilli B) ancaq dilcikşəkilli
C) ancaq qıfşəkilli D) qıfşəkilli və boruşəkilli
E) dilcikşəkilli və boruşəkilli
169. Əmici tellər kökün hansı zonasında yerləşir?
A) böyümə zonası B) ötürücü zona
C) bölünmə zonası D) sorucu zona
E) kök üsküyü
170. Hansı yosun birhüceyrəlidir?
A) xlorella B) ulotriks C) laminariya
D) ulva E) gpirogira
177. Aşağıda verilmiş toxumalardan hansı bitkilərdə yoxdur?
A) törədici toxuma B) mexaniki toxuma
C) qığırdaq toxuma D) örtücü toxuma
E) ötürücü toxuma
178. Hansı yosunu “dəniz kələmi” adlandırırlar?
A) ulvanı B) spirogiranı
C) ulotriksi D) xlorellanı
E) laminarıya
185. Hansı sırada meyvəkök əmələ gətirən bitkilər verilib?
A) yerkökü, turp B) xiyar, kələm
C) səhləb, banyan D) turp, xiyar
E) georgin, yerkökü
186. Aşağıdakılardan hansı yosun deyil?
A) Sfaqnum B) plevrokokk
C) xlamidomonada D) ulva
E) xlorella
191. Saçaqlı kök sistemi olan bitkilər hansı sırada verilib?
A) günəbaxan, bağayarpağı
B) bağayarpağı, qarğadalı
C) zəncirotu, qırmızı turp
D) lobya, noxud
E) pomidor, badımcan
192. Aşağıdakılardan hansı mamırlarda yoxdur?
A) kök B) rizoid C) gövdə
D) yarpaq E) spor
201. Mil kök sistemi olan bitkilər hansı sırada verilib?
A) buğda, arpa B) günəbaxan, qarğıdalı
C) bağayarpağı, yerkökü D) soğan, sarımsaq
E) lobya, yonca
202. Quşmamırından fərqli olaraq sfaqnumda.
A) gövdə yoxdur B) rizoid yoxdur
C) vakuol yoxdur D) yarpaq yoxdur
E) sporlar yoxdur
II. Bakteriyala, göbələklər, şibyələr
113. Hansı sırada ancaq kif göbələkləri verilib?
A) mukor, solğun əzvay
B) pas göbələyi, qov göbələyi
C) pensil, mukor göbələyi
D) mukor, sürmə göbələyi
E) ağ kif göbələyi, maya göbələyi
121. Maya göbələyi pensil göbələyindən onunla fərqlənir ki,
A) bir hüceyrəlidir B) saproftdir
C) çox nüvəlidir D) çox hüceyrəlidir
E) parazitdir
129. Hansı göbələk buğdanın məhsuldarlığını aşağı sala bilər?
A) qov göbələyi B) solğun əzvay göbələyi
C) kötük göbələyi D) sürmə göbələyi
E) milçəkqıran göbələyi
145. Dərman məqsədi ilə istifadə edilən parazit göbələk hansıdır?
A) sürmə göbələyi B) pas göbələyi
C) çovdar mahmuzu D) kartof göbələyi
E) milçəkqıran göbələyi
153. Aşağıda verilmiş göbələklərdən hansının mitselisi bir hüceyrəli, çox nüvəlidir?
A) pensil göbələyinin B) mukor göbələyinin
C) sürmə göbələyinin D) pas göbələyinin
E) maya göbələyinin
161. Meyvə cismi əmələ gətirməyən göbələk hansıdır?
A) yağlı göbələk B) tozağacı göbələyi
C) qırmızı göbələk D) şampinyon göbələyi
E) pas göbələyi
III. Zoologiya (heyvanlar)
2. May böcəyinin sürfəsində ağız aparatı hansı tipdədir?
A) gəmirici-yalayıcı B) sorucu
C) deşib-sorucu D) gəmirici
E) kəsib-sorucu
10. Yetkin kələm kəpənəyində ağız aparatı hansı tipdədir?
A) yalayıcı B) sorucu C) gəmirici-yalayıcı
D) deşib-sorucu E) gəmirici
18. Kələm kəpənəyinin tırtılında ağız aparatı hansı tipdədir?
A) sorucu B) deşib-sorucu
C) gəmirici D) yalayıcı
E) gəmirici-yalayıcı
26. Bal arısında ağız aparatı hansı tipdədir?
A) deşib-sorucu B) kəsib-sorucu
C) gəmirici D) gəmirici-yalayıcı
E) sorucu
34. Tut ipəkqurdunun tırtılında ağız aparatı hansı tipdədir?
A) kəsib-sorucu B) yalayıcı
C) gəmirici D) deşib-sorucu
E) sorucu
42. Yetkin may böcəyinində ağız aparatı hansı tipdədir?
A) deşib-sorucu B) sorucu
C) yalayıcı D) gəmirici
E) gəmirici-yalayıcı
50. Çəyirtkədə ağız aparatı hansı tipdədir?
A) yalayıcı B) gəmirici
C) deşib-sorucu D) gəmirici-yalayıcı
E) sorucu
59. Aşağıdakılardan hansı insan askaridində yoxdur?
A) üç dodaq B) anal dəlik C) dəri
D) uzununa əzələlər E) sormaclar
60. Sap qurdlardan fərqli olaraq həlqəri qurdlarda rast gəlinir:
A) çoxalma sisteminə B) ifrazat sisteminə
C) 2-ci bədən boşluğuna D) əzələ sisteminə
E) sinir sisteminə
67. Öküz soliteri insanın hansı orqanında parazitlik edir?
A) bağırsaqda B) mədəaltı vəzidə
C) mədədə D) ağ ciyərdə
E) qara ciyərdə
68. Hörümçəkdə nəfəsgah bədənin hansı hissəsində yerləşir?
A) ön bağırsaqda B) döş hissədə
C) baş hissədə D) qarıncığın sonunda
E) çənələrdə
75. Qaraciyər sorucusunun həzm sistemində yoxdur:
A) bağırsaq B) sormac C) anal dəlik
D) udlaq E) ağız
76. Bal arısında səbətcik bədənin hansı hissəsində yerləşir?
A) 1-ci cüt ətraflarda B) 1-ci cüt bığcıqlarda
C) 2-ci cüt ətraflarda D) 3-cü cüt ətraflarda
E) 2-ci cüt bığcıqlarda
83. Hansı variantda verilmiş meyvə və tərəvəzləri yuyulmamış yedikdə askaridoza tutulmaq ehtimalı daha çoxdur?
A) alma və armud B) moruq və qarağat
C) yerkökü və turp D) xiyar və pomidor
E) yerfındığı və günəbaxan
84. Cücülərdə malpigi boruları bilavasitə hansı orqanlar sistemi ilə əlaqədardır?
A) həzm sistemi B) sinir sistemi
C) tənəffüs sistemi D) cinsiyyət sistemi
E) hiss orqanları
91. Kiçik göl ilbizi hansı parazit qurdun aralıq sahibi sayılır?
A) insan askaridi B) öküz soliteri
C) exinokokk D) angilostonna
E) qaraciyər sorucusu
92. Balıqlarda oksigenlə zənginləşmiş qan hara toplanır?
A) qulaqcığa
B) mədəciyə
C) qəlsəmüstü vena qövsünə
D) qəlsəmüstü arteriya qövsünə
E) qəlsəmaltı arteriya qövsünə
99. Hansı heyvanlarda həzm olunmamış qida qalıqları ağızdan xaricə atılır?
A) insan askaridi və yağış qurdu
B) şirin su hidrası və ağ planari
C) öküz soliteri və insan askaridi
D) exinokok və öküz soliteri
E) şirin su hidrası və yağış qurdu
100. Göyərçinin arxa ətraflarında cəmi neçə barmaq var?
A) 20 B) 6 C) 8 D) 10 E) 14
107. Quşlarda onurğa sütunu hansı şöbələrdən ibarətdir?
A) kəllə, boyun, döş, bel, oma
B) boyun, döş, bel, oma, quyruq
C) kəllə, boyun, bel, oma, quyruq
D) boyun, döş, bel, oma
E) kəllə, döş, bel, oma, quyruq
108. Aşağıdakı hansı xüsusiyyət məməlilər üçün xarakterik deyil?
а) balanı südlə bəsləmək
B) bədəndə tük örtüyü
C) sağ aorta qövsü
D) diafraqmanın olması
E) sol aorta qövsü
114. Aşağıdakılardan hansı çömçəquyruqda yoxdur?
A) yan xətt orqanı B) qəlsəmələr
C) 2 kameralı ürək D) 2 qan dövranı
E) quyruq
115. Hansı heyvanda ifrazat vəziləri bığcıqların dibində yerləşir?
A) xaçlı hörümçək B) tor gənəsi
C) çay xərçəngi D) may böcəyi
E) kələm kəpənəyi
122. Göl qurbağasının tənəffüs prosesində iştirak etmir:
A) dəri B) ağ ciyərlər
C) ağız boşluğu D) burun dəlikləri
E) diafraqma
123. Hansı cücüdə həm sadə, həm də mürəkkəb gözlər var?
A) bal arısı B) tut ipəkqurdu
C) mozalan D) italiya çəyirtkəsi
E) ev milçəyi
130. Yetkin göl qurbağasının ürəyi üçün xarakterikdir:
A) iki qulaqcıq B) iki mədəcik
C) iki kameralı ürək D) dördkameralı ürək
E) bir qulaqcıq
131. Hansı cücülərdən zərərvericilərə qarşı bioloji mübarizədə geniş istifadə edilir?
A) məzar böcəyi B) parabizən
C) kolorado böcəyi D) bal arısı
E) kələm kəpənəyi
137. Ağacların gövdəsində bitən göbələk hansıdır?
A) yağlı göbələk B) qov göbələyi
C) şampinyon göbələyi D) tozağacı göbələyi
E) sürmə göbələyi
138. Yetkin göl qurbağasının qan dövranı üçün düzgün olmayan hansıdır?
A) sol qulaqcıq-arterial qan
B) sağ qulaqcıq-venoz qan
C) mədəcik-qarışıq qan
D) sol qulaqcıq-qarışıq qan
E) iki qan dövranı
139. Hansı cücü pulcuqqanadlılar dəstəsinə daxildir?
A) minici B) bal arısı C) mozalan
D) tut ipəkqurdu E) parabizən
146. Göl qurbağasının qan dövranı sistemində yoxdur:
A) sağ mədəcik B) arteriya damarları
C) sol qulaqcıq D) kapillyarlar
E) vena damarları
147. Hansı sırada zərqanadlılar dəstəsinə aid olan cücülər verilib?
A) tut ipəkqurdu, kələm kəpənəyi
B) may böcəyi, parabizən
C) çəyirtkə, şala
D) qarışqa, torpaq arısı
E) mozalan, ağcaqanad
154. Balıqlarla müqayisədə quyruqsuz suda-quruda yaşayanlarda baş beynin hansı şöbəsi nisbətən zəif inkişaf edib?
A) ön beyin B) orta beyin
C) beyincik D) uzunsov beyin
E) aralıq beyin
155. Aşağıdakı cücülərdən hansı öz inkişafında pup mərhələsi keçirir?
A) taxtabiti B) şala C) bit
D) qarışqa E) çəyirtkə
162. Hansı heyvanın ürəyində qarışıq qan yoxdur?
A) qurbağa B) triton C) kərtənkələ
D) tısbağa E) timsah
163. Hansı cücünün inkişaf dövründə pup mərhələsi olmur?
A) ağcaqanad B) mozalan C) qarışqa
D) minici E) çəyirtkə
167. Akula və delfində oxşar bədən quruluşunun olması nəyin nəticəsidir?
A) konvergensiyanın
B) divergensiyanın
C) aromorfozun
D) ümumi degenerasiyanın
E) bioloji tənəzzülün
171. 1. adi amöb 2. infuzor-tərlik
3. yaşıl evqelena 4. volvoks
5. malariya paraziti
Yuxarıda verilmiş ibtidailərdən hansı qamçıların köməyi ilə hərəkət edir?
A) 1,5 B) 2,3 C) 3,4 D) 2,5 E) 1,3
172. Balıqlarda hansı üzgəclər cütdür?
A) bel və qarın B) döş və qarın
C) anal və qarın D) döş və bel
E) döş və anal
179. İbtidai heyvanların hüceyrəsində hansı orqanoid ifrazat funksiyasını yerinə yetirir?
A) nüvə B) qırmızı gözcük
C) həzm vokuolu D) yığılıb-açılan vakuol
E) xloroplast
180. Hansı balıqda üzmə qovuğu yoxdur?
A) çay xanısı B) qarabel siyənək
C) boz akula D) aynalı karp
E) Xəzər qızılbalığı
187. Hansı ibtidai heyvanın hüceyrəsində xloroplast olur?
A) adi amöb B) yaşıl evqlena
C) infuzor tərlik D) malyariya paraziti
E) dizenteriya amöbü
188. Balıqların hansı dəstəsi üçün diribaladoğma xarakterikdir?
A) nərəkimilər B) qızılbalıqkimilər
C) akulalar D) çəkikimilər
E) siyənəkkimilər
193. Hansı birhüceyrəli heyvan kaloniya əmələ gətirir?
A) malyariya paraziti B) yaşıl evqelena
C) volvoks D) infuzor-tərlik
E) adi amöb
194. Pəncəüçgəclilər dəstəsinə aid olan balıq hansıdır?
A) skat B) akula C) nərə
D) latimeriya E) xanı
203. Hüceyrəsində 2 nüvə olan ibtidai heyvan hansıdır?
A) malyariya paraziti B) yaşıl evqlena
C) infuzor tərlik D) dizenteriya amöbü
E) adi amöb
204. Balıqlar üçün xarakterik deyil:
A) xarici mayalanma B) qəlsəmə tənəffüsü
C) üzqəclərin olması D) çənələrin olması
E) göz qapaqlarının olması
211. Hansı birhüceyrəli heyvan üçün işığın əhəmiyyəti böyükdür?
A) malyariya paraziti B) yaşıl evqlena
C) infüzor tərlik D) dizenteriya amöbü
E) adi amöb
212. Hansı balıqlar yastılaşmış bədən quruluşuna malikdir?
A) akulalar B) nərərlər C) skatlar
D) qızıl balıqlar E) çəkilər
219. Hansı birhüceyrəli heyvan sərbəst yaşaya bilmir?
A) volvoks B) malyariya paraziti
C) infüzor-tərlik D) yaşıl evqlen
E) adi amöb
220. Aşağıdakılardan hansı balıqlarda yoxdur!
A) qabırğalar B) döş qəfəsi C) qara ciyər
D) böyrəklər E) mədəaltı vəzi
IV. İnsan və onun sağlamlığı
3. Sıraların hansında uzun borulu sümüklər verilib?
A) bazu və bud sümükləri
B) döş və çanaq sümükləri
C) kürək və körpücük sümükləri
D) boyun fəqərələri və barmaq falanqaları
E) qabırğalar və alt çənə sümüyü
4. İnsanda görmə reseptorları gözün hansı hissəsində yerləşir?
A) büllurda B) buynuz qışada
C) torlu qışada D) damarlı qışada
E) ağlı qışada
11. Sıraların hansında qısa borulu sümüklər verilib?
A) mil və dirsək sümükləri
B) əl darağı sümükləri və barmaq falanqaları
C) qamış və incik sümükləri
D) bilək və ayaqdaraqarxası sümükləri
E) boyun və döş fəqərələri
12. İnsanda şirin dadı müəyyən edən reseptorlar dilin hansı hissəsində yerləşir?
A) dilin yanlarında B) dilin kökündə
C) dilin ortasında D) dilin ucu və yanlarında
E) dilin ucunda
19. Sıraların hansında qısa süngəri sümüklər verilib?
A) qamış və incik sümükləri
B) alt çənə və alın sümükləri
C) fəqərələr və bazu sümüyü
D) kürək və körpücük sümükləri
E) bilək və ayaqdaraqarxası sümükləri
20. Bəbək gözün hansı qişasının ortasında yerləşir?
A) qüzehli qişanın B) ağlı qişanın
C) torlu qişanın D) damarlı qişanın
E) buynurz qişanın
27. Sıraların hansında yastı sümüklər verilib?
A) döş sümüyü və bel fəqərələri
B) qabırğalar və bud sümüyü
C) kürək və çanaq sümükləri
D) alın sümüyü və boyun fəqərələri
E) təpə sümüyü və barmaq falanqaları
28. İnsanda dəri-əzələ hissiyatı mərkəzi baş beyin yarımkürələri qabığının harasında yerləşir?
A) mərkəzi şırımdan öndə
B) gicgah payında
C) ənsə payında
D) mərkəzi şırımdan arxada
E) alın payında
35. Orta yaşlı insanın skletində hansı sümüklər bir-birilə hərəkətsiz birləşib?
A) boyun fəqərələri bir-biri ilə
B) bazu və dirsək sümükləri
C) alın və təpə sümükləri
D) bud və çanaq sümükləri
E) alt çənə və gicgah sümükləri
36. Aşağıdakılardan hansı insanda müvazinət orqanına aiddir?
A) ilbiz B) üç yarımdairəvi kanal
C) təbil pərdəsi D) eşitmə sümükləri
E) xarici qulaq keçəcəyi
43. Orta yaşlı insanın skletində hansı sümüklər bir-birilə hərəkətli birləşib?
A) alt çənə və gicgah sümükləri
B) üst çənə sümükləri
C) döş və bel fəqərələri
D) təpə və ənsə sümükləri
E) alın və almacıq sümükləri
44. Eşitmə analizatorunun hissələri hansı sırada düzgün verilmişdir?
1. qulaq seyvanı 2. ilbizin reseptorları
3. üç yarımdairəvi kanal 4. təbil pərdəsi
5. eşitmə siniri
6. baş beyin yarımkürələri qabığının gicgah payının eşitmə mərkəzi
A) 4,5,6 B) 1,2,6 C) 2,5,6 D) 1,5,6 E) 3,5,6
51. Orta yaşlı insanın skletində hansı sümüklər bir-biri ilə yarımhərəkətli birləşib?
A) üst çənə sümükləri
B) büzdüm fəqərələri
C) əl darağı sümükləri və barmaq falanqaları
D) alın və təpə sümükləri
E) döş və bel fəqərələri
52. İnsanda ağlı qişa göz almasının önündə hansı qişaya keçir?
A) buynuz qişaya B) torlu qişaya
C) qüzehli qişaya D) büllur qişaya
E) damarlı qişaya
61. Funksional sistemlər nəzəriyyəsini ilk dəfə hansı alim irəli sürmüşdür?
A) P.K.Anoxin B) A.İ.Qarayev
C) İ.P.Pavlov D) Andrey Vezali
E) Vilyam Harvey
62. İnsanda skelet əzələlərinin tonusunu təmin edir:
A) orta beyin B) ara beyin C) uzunsov beyin
D) körpü E) azan sinir
69. İnsanda bioloji proqramın daşıyıcısı nədir?
A) xromosomlar B) mitoxondrilər
C) sitoplazma D) hormonlar
E) fermentlər
70. İnsanda sərbəst qabırğalar bütün qabırğaların neçə faizini təşkil edir?
A) 15,6% B) 16,6% C) 10,6%
D) 14,6% E) 12,6%
77. II və III qan qrupu olan insanlar hansı qan qrupu olan insanlara qan verə bilər və hansılardan qan ala bilər?
qan verən qan alan
A) IV I
B) III I
C) II I
D) IV II
E) IV III
78. Təzyiq ən aşağı olur:
A) aortada
B) ağciyər venasında
C) ağciyər arteriyasında
D) kapillarlarda
E) yuxarı və aşağı boş venalarda
85. Sağlam insanda yetkin eritrositlər hansı formaya malikdir?
A) kürəşəkilli B) oraqşəkilli
C) qırışıqformalı D) diskşəkilli
E) spiralşəkilli
86. İri limfa axarları haraya açılır?
A) arterial sistemə B) venoz sistemə
C) kapillyar sisteminə D) limfa sisteminə
E) qara ciyərin qapı venasına
93. Yaşlı insanın ağciyərlərinin orta həyat tutumu nə qədərdir?
A) 500 sm2 B) 1000 sm2 C) 1500 sm2
D) 3500 sm2 E) 1750 sm2
94. İnsanda dişin tacı xaricdən hansı qatla örtülüb?
A) mina B) sement C) dentin
D) kutikula E) özək
102. İnsanda böyrəyi qidalandıran arteriya damarı başlanğıcını haradan götürür?
A) qara ciyər arteriyasından
B) qara ciyər venasından
C) yuxarı boş venadan
D) aşağı boş venadan
E) qarın aortasından
109. Ancaq xarici sekresiya vəzilərinin düzgün verildiyi sıra hansıdır?
A) qara ciyər və böyrəküstü vəzi
B) qara ciyər və mədəaltı vəzi
C) böyrəküstü və mədə şirəsi vəziləri
D) ağız suyu vəziləri və hipofiz
E) mədə şirəsi və ağız suyu vəziləri
110. İnsanın hansı orqanında follikulalar yetişir?
A) toxumluğun B) yumurtalığın
C) prostat vəzin D) uşaqlıq borusunun
E) uşaqlığın
116. İnsanın tənəffüs sisteminin hansı hissəsində qığırdaq yarımhalqalar var?
A) qırtlaqda B) traxeyada
C) burun boşluğunda D) burun-udlaqda
E) ağız boşluğunda
117. Mədəaltı vəzinin hormonu hansıdır?
A) adrenalin B) xolestrin C) insulin
D) lizosim E) tiroksin
124. İnsanda səs telləri harada yerləşir?
A) ağız boşluğunda
B) burun boşluğunda
C) traxeyada
D) qırtlaq qığırdaqları arasında
E) bronxların şaxələndiyi yerdə
125. Böyrəküstü vəzinin hormonu hansıdır?
A) adrenalin B) qlukaqon C) insulin
D) tiroksin E) somatotropin
132. İnsanda traxeya bilavasitə neçə bronxa şaxələnir?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 6 E) 8
133. Uşaqlarda qalxanabənzər vəzinin fəaliyyətinin azalması nəyə gətirib çıxarır?
A) şəkərli diabetə B) kretinizimə
C) bazedov xəstəliyinə D) giqantizimə
E) “toyuq korluğu”na
140. İnsanın tənəffüsündə iştirak edən əzələlər hansı sırada düzgün verilib?
1. boyun əzələləri 2. kürək əzələləri
3. qabırğaarası əzələlər 4. diafraqma
5. bel əzələləri
A) 1,2 B) 3,4 C) 4,5 D) 2,3 E) 2,4
141. Uşaq yaşlarında hipofiz vəzinin çox hormon ifraz etməsi nəyə səbəb olur?
A) Bazedov xəstəliyinə B) miksidemaya
C) karlikliyə D) kretinizmə
E) giqantizimə
148. Sağlam insanın ağ ciyər arteriyası ilə axan qanda hansı qaz daha çoxdur?
A) CO2 B) O2 C) N2
D) təsirsiz qazlar E) CO-dəm qazı
149. Uşaqlarda boy hormonu çatmadıqda aşağıdakılardan hansı baş verir?
A) miksedema B) kretinizim
C) karliklik D) Bazedov xəstəliyi
E) giqantizim
156. Sağlam insanın ağ ciyər venası ilə axan qanda hansı qaz daha çoxdur?
A) CO2 B) O2 C) N2
D) təsirsiz qazlar E) CO-dəm qazı
157. İnsanda insulin hormonunun çatışmaması zamanı hansı xəstəlik baş verir?
A) kretinizim B) miksedema
C) şəkərli diabet D) karliklik
E) Bazedov xəstəliyi
164. Qırtlağın qıcıqlanması nəticəsində ağızdan kəskin reflektor nəfəsvermə necə adlanır?
A) asqırmaq B) qusmaq C) öskürmək
D) hıcqırmaq E) udmaq
165. Qalxanabənzər vəzinin fəaliyyətinin artması hansı xəstəliyə səbəb olur?
A) şəkərli diabetə B) Bazedov xəstəliyi
C) miksedemaya D) bürünc xəstəliyinə
E) karlikliyə
173. Leykositlərin yad cisimləri udması hadisəsini kim kəşf etmişdir?
A) P.K.Anoxin B) A.İ.Qarayev C) İ.İ.Meçnikov
D) İ.P.Pavlov E) İ.M. Seçenov
174. Ağız boşluğunda ağız suyu fermentlərin təsirindən hansı maddələr parçalanır?
A) zülallar B) yağlar C) vitaminlər
D) karbohidratlar E) hormonlar
181. Hansı infeksion xəstəliyə qarşı insan orqanizimində immunitet yaranmır?
A) vəba B) difteriya C) tetanus
D) angina E) qarın yatalağı
182. İnsanda həzm orqanlarından hansının böyük bir hissəsi qarın boşluğunda yerləşmir?
A) mədə B) qida borusu C) mədəaltı vəzi
D) öd kisəsi E) qara ciyər
189. Qanın laxtalanması üçün hansı ionların plazmada olması vacibdir?
A) К+ B) Fe2+ C) Fe3+ D) Ca2+ E) Na+
190. Ağız suyu və mədə şirəsi ifrazı mərkəzi insanın baş beyininin hansı şöbəsində yerləşir?
A) ara beyin B) uzunsov beyn C) beyincik
D) orta beyin E) beyin yarımkürələri
195. Qanın hansı funksiyası eritrositlərin fəaliyyəti ilə əlaqədardır?
A) humoral B) nəqliyyat C) faqositoz
D) ifrazat E) laxtalanma
196. Sirroz xəstəliyi həzm sisteminin hansı orqanında baş verir?
A) mədə B) qida borusu
C) mədəaltı vəzi D) qaraciyər
E) yoğun bağırsaq
205. Qan plarmasının çox hissəsi hansı maddədən təşkil olunub?
A) su B) zülallar C) yağlar
D) mineral duzlar E) qlukoza
206. Öd hansı maddələrin parçalanmasına kömək edir?
A) hormonların B) zülalların
C) karbohidratların D) yağların
E) vitaminlərin
213. Hansı xəstəliyi olan adamlar üçün qan damarlarının zədələnməsi təhlükəlidir?
A) QİÇS B) sirroz C) hemofiliya
D) difteriya E) qastirit
214. Qidalı maddələrin sorulması insanın həzm sisteminin hansı şöbəsində baş verir?
A) ağız boşluğu B) mədə
C) düz bağırsaq D) nazik bağırsaq
E) yoğun bağırsaq
221. Qanın hansı funksiyası trombasitlərlə əlaqəqədardır?
A) O2– nin daşınması
B) faqositoz
C) bioloji fəal maddələrin daşınması
D) qanın laxtalanması
E) qidalı maddələrin daşınması
222. Orta yaşılı insanda kəsici dişlərin sayı neçədir?
A) 2 B) 8 C) 4 D) 12 E) 16
V. Sitologia və biokimya
5. Hüceyrənin hansı orqanoidi bilavasitə zülal sintezini həyata keçirir?
A) hamar endoplazmatik şəbəkə B) lizosom
C) ribosom D) vakuol
E) Hölci kompleksi
13. Verilmiş orqanoidlərdən hansı bilavasitə hüceyrədaxili həzm prosesində iştirak edir?
A) xloraplast B) lizosom
C) ribosom D) hüceyrə mərkəzi
E) nüvəcik
21. Verilmiş orqanoidlərin hansıda lizosomlar formalaşır?
A) xloraplast B) mitixondri
C) nüvəcik D) Holci kompleksi
E) hüceyrə mərkəzi
29. Hansı orqanoid hüceyrədə bölünmə vətərlərinin əmələ gəlməsində iştirak edir?
A) mitoxondri B) hüceyrə mərkəzi
C) lizosom D) vakuol
E) xloroplast
37. Verilmiş orqanoidlərdən hansında ATF-in sintezi gedə bilər?
A) lizosom B) ribosom
C) nutoxondri D) endoplazmatik şəbəkə
E) vakuol
45. Hansı orqanoid hüceyrənin enerji stansiyası adlanır?
A) vakuol B) lizosom
C) hüceyrə mərkəzi D) ribosom
E) mitoxondri
53. Hansı orqanoidin tərkibinə zülal və RNT daxildir?
A) lizosom B) vakuol
C) ribosom D) hamar endoplarmatik şəbəkə
E) Hölci kompleksi
63. Eukariot hüceyrələrdə m – RNT harada sintez olunur?
A) ribosomda B) nüvəcikdə
C) endoplazmatik şəbəkədə D) nüvədə
E) lizosomda
71. Zülalların I, II, III quruluşundakı rabitələr hansı sırada ardıcıl olaraq düzgün verilmişdir?
A) peptid, hibrofob, hidrofil və es – es (S – S)
B) dipeptid, hibrofob, hidrogen və es – es (S – S)
C) polipeptid, hibrofob, hidrofil və es – es (S – S)
D) hidrogen, hidrofob və es – es (S – S)
E) peptid, hidrogen, hibrofob və es – es (S – S)
79. İnsanda qazlar mübadiləsi zülalların hansı funksiyası ilə əlaqədardır?
A) katalitik B) nəqliyyat C) mübadilə
D) siqnal E) energetik
87. Hüceyrələrin xarici mühitin müxtəlif amillərinə cavab reaksiyası zülalların hansı funksiyası ilə bilavasitə əlaqədardır?
A) siqnal B) nəqliyyat C) energetik
D) müdafiə E) katalitik
95. Zülalların hansı funksiyası fernentlərin aktivliyi ilə əlaqədardır?
A) katalitik B) energetik C) müdafiə
D) siqnal E) nəqliyyat
101. Çevrilmələrdən hansı insan orqanizmində getmir?
A) yağlar ® karbohidratlar
B) karbohidratlar ® yağlar
C) yağlar ® zülallar
D) zülallar ® yağlar
E) zülallar ® karbohidratlar
118. Xemosintez prosesini hansı canlılar həyata keçirir?
A) viruslar B) bitkilər C) göbələklər
D) heyvanlar E) bakteriyalar
126. Hansı proses fotosintezin qaranlıq mərhələsində baş verir?
A) ATF-in sintezi B) suyun fotolizi
C) karbohidratın sintezi D) oksigenin udulması
E) oksigenin xaric olunması
134. Hansı proses fotosintezin işıq mərhələsində baş vermir?
A) oksigenin xaric olunması
B) karbohidratın sintezi
C) ATP-in sintezi
D) suyun fotolizi
E) xlorofil molekulunun həyacanlanması
142. Fotosintez zamanı bitkilər, üzərinə düşən günəş enerjisinin neçə faizindən istifadə edir?
A) 100% B) 50% C) 20% D) 25% E) 1%
150. Hüceyrənin enerji almaq üçün istifadə etdiyi əsas maddə hansıdır?
A) zülal B) yağ C) qlükoza
D) DNT E) RNT
158. Heyvani hüceyrələrdə qlükozanın oksigensiz parçalanması necə adlanır?
A) hidroliz B) qlikoliz C) biosintez
D) fotosintez E) xemosintez
166. DNT molekulunda zülalın ilkin quruluşu haqqında məlumata malik olan sahə necə adlanır?
A) genetik kod B) xromatin C) gen
D) xromosom E) n-RNT
VI. Mikro və makrotəkamül. ontropogenlər
64. Hansı kriteriya növün xarici və daxili quruluşunda olan oxşarlıqları əks etdirir?
A) genetik B) morfoloji C) fizioloji
D) biokimyəvi E) ekoloji
103. Müasir atlarda hansı barmaqlar yaxşı inkişaf etmiş və hansı barmaqlar rudiment haldadır?
A) IV barmaq yaxşı inkişaf edib, III barmaq rudimentdir
B) III barmaq yaxşı inkişaf edib, I və V barmaq rudimentdir
C) I barmaq yaxşı inkişaf edib, III barmaq rudimentdir
D) III barmaq yaxşı inkişaf edib, II və IV barmaq rudimentdir
E) I barmaq yaxşı inkişaf edib, III və IV barmaq rudimentdir
119. Təkamülün vahidi nədir?
A) fərd B) cins C) növ
D) populyasiya E)sort
120. İnsanda aşağıdakılardan hansı rudimentdir?
A) sıx tük örtüyü B) çox məməlik
C) kor bağırsaq çıxıntısı D) quyruğun olması
E) qaşüstü çıxıntı
127. Təkamülün əsas hərəkətverici qüvvəsi hansıdır?
A) yaşamaq uğrunda mübarizə
B) irsi dəyişkənlik
C) təbii seçmə
D) populasiya dalğası
E) təcrid
128. İnsanda aşağıdakılardan hansı atavizimdir?
A) büzdüm sümüyü B) sıx tük örtüyü
C) seyrək tük örtüyü D) ağıl dişləri
E) kor bağırsaq çıxıntısı
135. Bitkilər aləminin təkamülündə çiçəyin əmələ gəlməsi:
A) idiodoptasiyadır B) aromorfozdur
C) degenerasiyadır D) bioloji tənəzzüldür
E) konvergensiyadır
136. Antropogenezin sosial amillərinə aid deyil:
A) əmək B) ictimai həyat
C) yaşamaq uğrunda mübarizə D) nitq
E) təfəkkür
143. Heyvanlar aləminin təkamülündə süd vəzilərinin əmələ gəlməsi:
A) aramorfozdur B) konvergensiyadır
C) idioadaptasiyadır D) degenerasiyadır
E) bioloji tənəzzüldür
144. Antropogenezin bioloji amillərinə aid deyil:
A) yaşamaq uğrunda mübarizə B) mutasiya
C) təbii seçmə D) irsi dəyişkənlik
E) nitq
151. Bitkilər aləminin təkamülündə meyvə və toxumların yayılmağa uyğunlaşması:
A) ümumi degenerasiyadır B) aromorfozdur
C) bioloji tənəzzüldür D) ideoadaptasiyadır
E) konvergensiyadır
152. Bütün insan irqləri:
A) eyni növə aiddir
B) eyni populyasiya daxildir
C) müxtəlif növlərə aiddir
D) müxtəlif cinslərə aiddir
E) bütün irqlər bir böyük irqə daxildir
159. Heyvanlar aləminin təkamülündə, balıqların dərinlikdə yaşamağa uyğunlaşması:
A) bioloji tənəzzüldür B) idiodaptasiyadır
C) ümumi degenerasiyadır D) konvergensiyadır
E) aramarfozdur
160. Aşağıdakılardan hansını ancaq kromonyonlar bacarırdı?
A) od əldə etmək
B) dəri paltar geyinmək
C) əkinçiliklə məşğul olmaq
D) daş alətlər hazırlamaq
E) bitki kökləri toplamaq
168. İnsan irqləri bir-birindən nə ilə fərqlənir?
A) xromosom sayı ilə
B) əqli fəaliyyəti ilə
C) morfoloji xüsusiyyətləri ilə
D) təfəkkür qabiliyyəti ilə
E) çoxalma xüsusiyyətləri ilə
175. İnsan rüşeyiminin inkişafı zamanı aşağıdakılardan hansı baş vermir?
A) beyin qovuqlarının başlanğıcı qoyulur
B) ziqotun parçalanması baş verir
C) qəlsəmə yarıqlarinin başlanğıcı qoyulur
D) onurğanın quyruq şöbəsi əmələ gəlir
E) xarici skletinin başlanğıcı qoyulur
183. İnsan və insanabənzər meymunlar üçün ümumi olmayan hansıdır?
A) 4 qan qrupu
B) ümumi xəstəliklər
C) xromosomlardakı oxşarlıq
D) baş beyinin həcmi
E) gözün quruluşu
197. Ən qədim insanlara aiddir:
A) avstrolopitek B) kromonyon
C) neandertal D) ptekantrop
E) neantrop
199. İnsan və insanabənzər meymunlar üçün ümumi olan hansıdır?
A) onurğanın əyrılıkləri
B) dörd qan qrupu
C) baş beynin həcmi
D) baş beynin cəthinin sahəsi
E) II siqnal sistemi
207. Monqoloidlər üçün xarakterik olan əlamətlər hansı cırada düzəün verilib?
A) qıvrım saçlar, enli burun
B) düz saçlar, enli göz yarıqları
C) qıvrım saçlar, qarabuğdayı dəri
D) dalğalı saçlar, ağ dəri
E) düz saçlar, dar göz yarıqlar
215. İnsanın təkamülündə ən yüksək pillə sayılır:
A) dərrakəli insan B) düzqamətli insan
C) bacarıqlı insan D) Heydelberq adamı
E) cin adamı
223. Hansı insanlar üçün kannibalizim xarakterik deyil?
A) ptekantroplar B) kromonyonlar
C) neandertallar D) avstrolopiteklər
E) sinantroplar
VII. Genetika, seleksiya, çoxalma
6. DNT-nin monomeri hansıdır?
A) amin turşusu B) qlükoza
C) nukleotid D) ATF
E) yağ turşusu
7. Heteroziqot sarı noxudla, homoziqot sarı noxudun çarpazlaşmasından alınan nəslin neçə faizini sarı noxudlar təşkil edir?
A) 25% B) 75% C) 50% D) 100% E) 0
14. Hemoqlobin zülalı hansı funksiyanı yerinə yetirir?
A) katalitik B) siqnal C) nəqliyyat
D) ifrazat E) inşaat
15. Homoziqot sarı noxudla yaşıl noxudun çarpazlaşmasından alınan nəslin neçə faizini yaşıl noxudlar təşkil edir?
A) 100% B) 25% C) 0 D) 75% E) 50%
22. Aşağıdakılardan hansı biopolimer deyil?
A) qlükoza B) nişasta C) hemoqlobin
D) DNT E) RNT
23. Monhibrid çarpazlaşmada hibrid sarı noxudların öz-özünə nozlanması zamanı alınan nəslin neçə faizini sarı noxudlar nəşkil edir?
A) 0 B) 25% C) 50 D) 75% E) 100%
30. Aşağıda verilənlərdən hansı biopolimerdir?
A) qlikoza B) amin turşusu C) hemoqlobin
D) nukleotid E) süd turşusu
31.Monohibrid çarpazlaşmada hibrid sarı noxudların öz-özünə tozlanması zamanı alınan nəsilin neçə faizini yaşıl noxudlar təşkil edir?
A) 100% B) 0 C) 25% D) 50% E) 75%
38. Zülalın ilkin qurluşunun əmələ gəlməsində hansı kimyəvi rabitələr iştirak edir?
A) ion B) peptid C) hidrofob
D) hidrogen E) S-S (es-es)
39. Homoziqot sarı noxudla, yaşıl noxudun çarpazlaşmasından alınan nəsilin neçə faizini sarı noxudlar təşkil edir?
A) 25% B) 0 C) 50% D) 75% E) 100%
46. Hansı maddələrin monomerləri aminturşular sayılır?
A) karbohidratların B) zülalların
C) lipidlərın D) nuklein turşularının
E) yağların
47. Heteroziqot sarı noxudla yaşıl noxudun çarpazlaşmasından alınan nəslin neçə faizini sarı noxudlar təşkil edir?
A) 25% B) 0 C) 75% D) 50% E) 100%
54. Hansı sırada ancaq hidrofob maddələr verilib?
A) nişasta və balıq yağı B) qlükoza və xörək duzu
C) etil spirti və qlükoza D) nişasta və qlükoza
E) A vitamini və etil spirti
55. Heteroziqot sarı noxudla yaşıl noxudun çarpazlaşmasından alınan nəslin neçə faizini yaşıl noxudlar təşkil edir?
A) 50% B) 25% C) 0 D) 100% E) 75%
80. Seleksiya işində çətinlik törədən hansı dəyişkənlik formasıdır?
A) kombinativ B) irsiyyətsiz
C) modifikasiya D) nisbətli
E) qeyri-kombinativ
88. Mitozun hansı mərhələlərində gedən proseslər bir – birinin əksinədir?
A) profaza və metafaza B) profaza və telofaza
C) profaza və anafaza D) anafaza və telofaza
E) metafaza və anafaza
96. Meyozun I bölünməsinin telofaza mərhələsinin sonunda çovdarın bir hüceyrəsində xromosom sayı nə qədər olar? (2n=14)?
A) 14 B) 7 C) 28 D) 21 E) 56
104. Hansı bitkidə kütləvi seçmə aparmaq olar?
A) arpa B) buğda C) çovdar
D) vələmir E) noxud
112. Saf xətlərdə irsi dəyişkənliyə səbəb nədir?
A) intensiv çoxalma B) homoziqotluq
C) heteroziqotluq D) mutasiyalar
E) miqrasiyalar
176. Hüceyrələrdəki hansı bölünmə həm də reduksion bölünmə adlanır?
A) mitoz B) amitoz C) meyoz
D) sadə bölünmə E) düz bölünmə
184. Hansı sırada mitoz bölünmənin fazaları düzgün ardıcıllıqla verilmişdir?
1. metafaza 2. profaza
3. telofaza 4. anafaza
A) 2, 1, 4, 3 B) 2, 4, 3, 1 C) 3, 1, 4, 2
D) 4, 3, 1, 2 E) 1, 2, 3, 4
198. İnsanın 5 bağırsaq hüceyrəsində mitozun əvvəlində neçə cinsiyyət xromosomu olar?
A) 5 B) 10 C) 15 D) 46 E) 0
200. Dörd başlanğıc hüceyrənin mitoz yolla bölünməsi nəticəsində necə hüceyrə əmələ gələr?
A) 4 B) 2 C) 8 D) 6 E) 16
208. Hansı hüceyrə qamçılara malikdir?
A) sperm B) yumurta hüceyrə
C) spermatozoid D) eritrosit
E) leykosit
216. Toxumluğun yetişmə zonasına daxil olan 2 başlanğıc hüceyrədən necə spermatozoid əmələ gələr?
A) 2 B) 4 C) 16 D) 8 E) 6
224. Yumurtalıqların yetişmə zonasına daxil olmuş 2 başlanğıc hüceyrədən necə yumurta hüceyrə əmələ gələr?
A) 2 B) 4 C) 8 D) 16 E) 6
VIII. Ekologiya, biosfer
8. Palıdlıq biogeosenozundakı qida zəncirlərində hansı bitki produsent kimi iştirak edə bilməz?
A) palıd B) fındıq C) ağac sümürgəni
D) mamır E) meşəalması
16. Taxıl bitkiləri—çəyirtkə—X—-ilan—kirpi.
Yuxarıda verilmiş qida zəncirində X canlısını müəyyən edin.
A) hörümçək B) balıq C) köstəbək
D) tor gənəsi E) qurbağa
24. Verilmiş canlılardan hansı bitkiyeyən konsument deyil?
A) çəyirtkə B) xaçlı hörmüçək
C) may böcəyi D) boz dovşan
E) xallı maral
32. Şirin su biogeosenozu üçün xarakterik olan bentos orqanizmi göstərin?
a ) durna balığı B) infuzor-tərlik
C) üzər böcək D) anadonta
E) triton
40. Şirin su biogeosenozu üçün xarakterik olan nekton orqanizmi göstərin?
A) üzər böcək B) anadonta C) zəli
D) infuzor tərlik E) sədəf ilbizi
48. Şirin su biogeosenozu üçün xarakterik olan zooplankton orqanizmi göstərin?
A) göy-yaşıl yosun B) yaşıl bakteriya
C) infuzor D) anadonta
E) sədəf ilbizi
56. Bakteriyalar—infuzorlar–ibtidai xərçənglər—X—yırtıcı quşlar.
Yuxarıda verilmiş qida zəncirində X canlısını müəyyən edin.
A) çəyirtkə B) kirpi
C) kələm kəpənəyinin tırtılı D) nutriya
E) balıq
72. Biosferdə canlı maddələrin ən sıx olduğu hissə:
A) strotosferlə hidrosferin qovuşma sahəsidir
B) hidrosferlə ozon qatının qovuşma sahəsidir
C) litosfer və hidrosferlə atmosferin qovuşma sahəsidir
D) troposferin yuxarı sahəsidir
E) troposferlə ozon ekranının təmasda olduğu hissədir
Биология. 6 класс
Глава 1. Строение и многообразие покрытосеменных растений
§ 1. Строение семян § 2. Виды корней и типы корневых систем § 3. Зоны (участки) корня § 4. Условия произрастания и видоизменения корней § 5. Побег и почки § 6. Внешнее строение листа § 7. Клеточное строение листа § 8. Влияние факторов среды на строение листа. Видоизменение листьев § 9. Строение стебля § 10. Видоизменения побегов § 11. Цветок § 12. Соцветия § 13. Плоды § 14. Распространение плодов и семян
Глава 2. Жизнь растений
§ 15. Минеральное питание растений § 16. Фотосинтез § 17. Дыхание растений § 18. Испарение воды растениями. Листопад § 19. Передвижение воды и питательных веществ в растении § 20. Прорастание семян § 21. Способы размножения растений § 22. Размножение споровых растений § 23. Размножение голосеменных растений § 24. Половое размножение покрытосеменных растений § 25. Вегетативное размножение покрытосеменных растений
Глава 3. Классификация растений
§ 26. Основы систематики растений § 27. Класс Двудольные. Семейства Крестоцветные (Капустные) и Розоцветные § 28. Класс Двудольные. Семейства Паслёновые, Мотыльковые (Бобовые) и Сложноцветные (Астровые). § 29. Класс Однодольные. Семейства Лилейные и Злаки. § 30. Культурные растения
Глава 4. Природные сообщества
§ 31. Растительные сообщества § 32. Влияние хозяйственной деятельности человека на растительный мир. Охрана растений
Qiziqarli malumotlar
Биология. 6 класс